關于書名
莫言的(de)(de)故鄉把那種(zhong)說(shuo)話無(wu)邊(bian)無(wu)沿、信(xin)(xin)口(kou)開河的(de)(de)人,叫(jiao)做“炮(pao)(pao)人”, 如果一(yi)(yi)個孩(hai)子愛說(shuo)謊(huang),或者說(shuo)特(te)別會(hui)編排故事, 就(jiu)叫(jiao)做“炮(pao)(pao)孩(hai)兒(er)”。一(yi)(yi)旦某孩(hai)子被稱(cheng)為“炮(pao)(pao)孩(hai)兒(er)”,這個孩(hai)子的(de)(de)話,就(jiu)無(wu)人再信(xin)(xin)了。對于“炮(pao)(pao)孩(hai)兒(er)”來說(shuo),“炮(pao)(pao)”是(shi)一(yi)(yi)種(zhong)言說(shuo)的(de)(de)狀態,也是(shi)一(yi)(yi)種(zhong)說(shuo)話的(de)(de)腔調;是(shi)一(yi)(yi)種(zhong)愉(yu)快(kuai),也是(shi)一(yi)(yi)種(zhong)創(chuang)造。“炮(pao)(pao)人”其實就(jiu)是(shi)口(kou)頭(tou)文學家(jia),“炮(pao)(pao)孩(hai)兒(er)”其實就(jiu)是(shi)文學少(shao)年。
《四(si)十(shi)一(yi)(yi)(yi)(yi)炮》中(zhong)的(de)(de)“炮”,第一(yi)(yi)(yi)(yi)個(ge)(ge)含義(yi)就(jiu)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)上邊所(suo)說(shuo)的(de)(de)“炮孩兒(er)”之“炮”,小(xiao)說(shuo)敘述的(de)(de)主人(ren)公就(jiu)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)一(yi)(yi)(yi)(yi)個(ge)(ge)“炮孩兒(er)”, 這(zhe)部(bu)小(xiao)說(shuo)里有(you)(you)(you)一(yi)(yi)(yi)(yi)條(tiao)十(shi)分(fen)具有(you)(you)(you)傳(chuan)奇色彩的(de)(de)副線就(jiu)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)講故(gu)事的(de)(de)一(yi)(yi)(yi)(yi)個(ge)(ge)年(nian)輕(qing)人(ren),在(zai)(zai)他(ta)(ta)的(de)(de)記憶(yi)里人(ren)們可以(yi)看(kan)出有(you)(you)(you)很(hen)(hen)多東西(xi)都是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)他(ta)(ta)憑空想象出來(lai)的(de)(de),虛幻的(de)(de)成分(fen)很(hen)(hen)多。他(ta)(ta)小(xiao)的(de)(de)時候就(jiu)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)個(ge)(ge)“炮”孩兒(er),雖然年(nian)輕(qing)人(ren)現(xian)在(zai)(zai)已經20多歲(sui)了(le)(le),但(dan)(dan)他(ta)(ta)所(suo)經歷的(de)(de)傳(chuan)奇故(gu)事是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)經不起推敲的(de)(de),依然是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)隨(sui)口“炮”出來(lai)的(de)(de)。“炮”第二個(ge)(ge)含義(yi)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi),小(xiao)說(shuo)中(zhong)這(zhe)個(ge)(ge)孩子,跟著(zhu)他(ta)(ta)的(de)(de)母親(qin)收購廢品時,收到了(le)(le)一(yi)(yi)(yi)(yi)門擊炮 ,但(dan)(dan)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)并沒有(you)(you)(you)把迫(po)擊炮當作廢品賣掉,一(yi)(yi)(yi)(yi)直很(hen)(hen)好地(di)保(bao)留(liu)著(zhu),后(hou)來(lai),母親(qin)不知道從(cong)哪(na)弄(nong)來(lai)了(le)(le)41枚炮彈(dan),并且(qie)(qie)在(zai)(zai)小(xiao)說(shuo)結尾(wei)時,弄(nong)來(lai)了(le)(le)41發炮彈(dan),對(dui)著(zhu)他(ta)(ta)的(de)(de)仇(chou)人(ren)放了(le)(le)41炮。 而且(qie)(qie)該書共有(you)(you)(you)41個(ge)(ge)章(zhang)節,每章(zhang)都是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)一(yi)(yi)(yi)(yi)炮,所(suo)以(yi)書名叫《四(si)十(shi)一(yi)(yi)(yi)(yi)炮》再合適不過。
評價
莫言的(de)(de)《四(si)十一(yi)(yi)炮(pao)(pao)》是的(de)(de)一(yi)(yi)部在(zai)藝術上勇(yong)于(yu)探險(xian)的(de)(de)長篇力(li)作(zuo)。小說以九十年代初(chu)的(de)(de)農(nong)村改革為背景(jing),通過身體已經長得很大、精神心理卻仍(reng)舊停留在(zai)少(shao)年時(shi)代的(de)(de)主(zhu)人 公(gong)羅(luo)小通狂歡(huan)化的(de)(de)訴說,重構了人生的(de)(de)少(shao)年時(shi)光(guang),抒寫了農(nong)村改革初(chu)期兩種(zhong)(zhong)勢力(li)、兩種(zhong)(zhong)觀念的(de)(de)激烈沖突。《四(si)十一(yi)(yi)炮(pao)(pao)》獲第2屆華(hua)語文學傳媒大獎年度杰(jie)出成就獎。
小(xiao)說的(de)(de)(de)副線(xian)是(shi)一(yi)個老和(he)尚的(de)(de)(de)傳奇(qi)人(ren)(ren)生。兩條線(xian)索交叉進行,使整部小(xiao)說在實和(he)虛的(de)(de)(de)場景(jing)(jing)不斷(duan)變換(huan)、撲朔(shuo)迷離、曲折(zhe)迂回,又一(yi)次近距離地回看了農(nong)村改(gai)革初期的(de)(de)(de)歷史。本書依(yi)然訴說著我父親和(he)我母親的(de)(de)(de)故事,時間切換(huan)到了九十年(nian)代初農(nong)村改(gai)革的(de)(de)(de)大(da)背景(jing)(jing)。以一(yi)個孩子(zi)的(de)(de)(de)視(shi)角,折(zhe)射出了農(nong)村改(gai)革初期兩種勢力、兩種觀念的(de)(de)(de)激烈(lie)沖突,以及(ji)人(ren)(ren)性的(de)(de)(de)裂(lie)變,在倫理道德上的(de)(de)(de)混沌和(he)迷惘。通篇以一(yi)個孩子(zi)的(de)(de)(de)口氣講述,既(ji)有孩子(zi)似的(de)(de)(de)爛漫(man)無知,又有極具時代特色和(he)鄉土(tu)特點的(de)(de)(de)民間口語。看過(guo)這部小(xiao)說的(de)(de)(de)人(ren)(ren)都會(hui)被(bei)莫言幽默逗得捧腹大(da)笑。
小說試讀
第一卷
導讀:他們親(qin)著(zhu)對方油汪汪的(de)嘴巴,還不停(ting)地打(da)著(zhu)飽嗝,讓肉的(de)氣味,在蒙古包里洋溢,在森林中的(de)小(xiao)木屋(wu)里洋溢,在朝鮮式小(xiao)餐館里洋溢。然(ran)后他們互相幫助著(zhu)脫了衣裳,暴(bao)露出(chu)各自(zi)的(de)身體。
十年(nian)(nian)前(qian)(qian),一(yi)(yi)(yi)(yi)個(ge)冬日(ri)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)早晨(chen);十年(nian)(nian)前(qian)(qian)一(yi)(yi)(yi)(yi)個(ge)冬日(ri)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)早晨(chen)——那(nei)是(shi)(shi)(shi)(shi)什(shen)么歲月?你幾(ji)歲?云游(you)四方、行蹤不(bu)定、暫時(shi)(shi)寓居這(zhe)廢棄小(xiao)(xiao)廟的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)蘭(lan)大(da)(da)(da)(da)和(he)(he)(he)尚(shang)(shang)(shang)(shang)睜(zheng)(zheng)開眼(yan)睛,用(yong)(yong)一(yi)(yi)(yi)(yi)種聽起(qi)(qi)來(lai)仿佛(fo)是(shi)(shi)(shi)(shi)從幽暗的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)地(di)洞里(li)(li)(li)(li)傳(chuan)上(shang)(shang)(shang)來(lai)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)聲(sheng)音,問我(wo)(wo)(wo)。我(wo)(wo)(wo)不(bu)由得(de)打了(le)(le)一(yi)(yi)(yi)(yi)個(ge)寒(han)顫(zhan),在(zai)(zai)(zai)(zai)農歷七月的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)悶熱天氣(qi)里(li)(li)(li)(li)。那(nei)是(shi)(shi)(shi)(shi)1990年(nian)(nian),大(da)(da)(da)(da)和(he)(he)(he)尚(shang)(shang)(shang)(shang),那(nei)時(shi)(shi)我(wo)(wo)(wo)十歲。我(wo)(wo)(wo)低聲(sheng)嘟(du)噥著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu),用(yong)(yong)另外一(yi)(yi)(yi)(yi)種腔調,回(hui)答(da)他(ta)(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)問題。這(zhe)是(shi)(shi)(shi)(shi)兩(liang)個(ge)繁華小(xiao)(xiao)城之間的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)一(yi)(yi)(yi)(yi)座五(wu)(wu)通神(shen)廟,據說是(shi)(shi)(shi)(shi)我(wo)(wo)(wo)們村(cun)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)村(cun)長老蘭(lan)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)祖(zu)上(shang)(shang)(shang)出(chu)(chu)(chu)資(zi)修建(jian)。雖然緊靠著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)一(yi)(yi)(yi)(yi)條(tiao)通衢(qu)大(da)(da)(da)(da)道,但香(xiang)火冷清,門可(ke)羅雀,廟堂里(li)(li)(li)(li)散發(fa)著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)一(yi)(yi)(yi)(yi)股陳舊的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)灰塵氣(qi)息。小(xiao)(xiao)廟圍墻上(shang)(shang)(shang)那(nei)個(ge)似(si)乎是(shi)(shi)(shi)(shi)被人(ren)(ren)(ren)爬出(chu)(chu)(chu)來(lai)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)豁口上(shang)(shang)(shang),趴著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)一(yi)(yi)(yi)(yi)個(ge)穿(chuan)綠色上(shang)(shang)(shang)衣、鬢邊(bian)簪一(yi)(yi)(yi)(yi)朵(duo)紅(hong)花(hua)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)女(nv)人(ren)(ren)(ren)。我(wo)(wo)(wo)只能看(kan)(kan)(kan)到她粉團般的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)大(da)(da)(da)(da)臉和(he)(he)(he)一(yi)(yi)(yi)(yi)只拄(zhu)下巴(ba)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)潔白的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)手。她手上(shang)(shang)(shang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)戒指在(zai)(zai)(zai)(zai)陽(yang)光(guang)(guang)(guang)下閃爍著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)扎(zha)眼(yan)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)光(guang)(guang)(guang)線。這(zhe)個(ge)女(nv)人(ren)(ren)(ren),讓(rang)我(wo)(wo)(wo)聯想起(qi)(qi)解放(fang)前(qian)(qian)我(wo)(wo)(wo)們村(cun)子(zi)里(li)(li)(li)(li)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)大(da)(da)(da)(da)地(di)主蘭(lan)家(jia)那(nei)片(pian)被改(gai)成(cheng)小(xiao)(xiao)學(xue)校的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)大(da)(da)(da)(da)瓦房(fang)。在(zai)(zai)(zai)(zai)許(xu)多傳(chuan)說和(he)(he)(he)許(xu)多傳(chuan)說導致的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)想象中,這(zhe)樣的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)女(nv)人(ren)(ren)(ren),在(zai)(zai)(zai)(zai)夜(ye)半(ban)三更的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)時(shi)(shi)候,經(jing)(jing)常會在(zai)(zai)(zai)(zai)那(nei)片(pian)年(nian)(nian)久失修的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)瓦房(fang)里(li)(li)(li)(li)出(chu)(chu)(chu)入,并(bing)且發(fa)出(chu)(chu)(chu)令(ling)人(ren)(ren)(ren)心驚肉(rou)跳的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)喊叫。大(da)(da)(da)(da)和(he)(he)(he)尚(shang)(shang)(shang)(shang)端坐在(zai)(zai)(zai)(zai)破敗不(bu)堪(kan)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)五(wu)(wu)通神(shen)塑(su)像前(qian)(qian)一(yi)(yi)(yi)(yi)個(ge)腐爛的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)蒲團上(shang)(shang)(shang),神(shen)情(qing)(qing)安(an)詳,仿佛(fo)一(yi)(yi)(yi)(yi)匹睡(shui)夢中的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)馬。他(ta)(ta)手里(li)(li)(li)(li)捻動著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)一(yi)(yi)(yi)(yi)串(chuan)紫紅(hong)色的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)串(chuan)珠,身(shen)上(shang)(shang)(shang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)袈裟,仿佛(fo)是(shi)(shi)(shi)(shi)用(yong)(yong)雨中淋過(guo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)草(cao)紙(zhi)做成(cheng),似(si)乎動一(yi)(yi)(yi)(yi)動就(jiu)(jiu)會變成(cheng)碎(sui)片(pian)。大(da)(da)(da)(da)和(he)(he)(he)尚(shang)(shang)(shang)(shang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)兩(liang)扇(shan)耳朵(duo)上(shang)(shang)(shang),落(luo)滿了(le)(le)蒼(cang)蠅,但他(ta)(ta)光(guang)(guang)(guang)溜(liu)溜(liu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)頭皮上(shang)(shang)(shang)和(he)(he)(he)他(ta)(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)油膩(ni)膩(ni)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)臉上(shang)(shang)(shang)卻連一(yi)(yi)(yi)(yi)只蒼(cang)蠅也沒有。院子(zi)里(li)(li)(li)(li)有一(yi)(yi)(yi)(yi)棵龐大(da)(da)(da)(da)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)銀杏樹(shu)(shu),樹(shu)(shu)上(shang)(shang)(shang)鳥(niao)聲(sheng)一(yi)(yi)(yi)(yi)片(pian),鳥(niao)聲(sheng)里(li)(li)(li)(li)間或響(xiang)起(qi)(qi)貓(mao)叫。那(nei)是(shi)(shi)(shi)(shi)兩(liang)只野貓(mao),一(yi)(yi)(yi)(yi)公一(yi)(yi)(yi)(yi)母,在(zai)(zai)(zai)(zai)樹(shu)(shu)洞里(li)(li)(li)(li)睡(shui)覺(jue),在(zai)(zai)(zai)(zai)樹(shu)(shu)杈上(shang)(shang)(shang)捕鳥(niao)。一(yi)(yi)(yi)(yi)聲(sheng)得(de)意的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)貓(mao)叫傳(chuan)進(jin)小(xiao)(xiao)廟,接著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)是(shi)(shi)(shi)(shi)小(xiao)(xiao)鳥(niao)凄慘的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)叫聲(sheng),然后是(shi)(shi)(shi)(shi)群鳥(niao)驚飛(fei)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)撲棱聲(sheng)。與其說我(wo)(wo)(wo)嗅到了(le)(le)血(xue)腥的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)氣(qi)味,不(bu)如說我(wo)(wo)(wo)是(shi)(shi)(shi)(shi)想到了(le)(le)血(xue)腥的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)氣(qi)味;與其說我(wo)(wo)(wo)看(kan)(kan)(kan)到了(le)(le)鳥(niao)羽翻飛(fei)、血(xue)染(ran)樹(shu)(shu)枝的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)情(qing)(qing)景,不(bu)如說我(wo)(wo)(wo)想到了(le)(le)這(zhe)個(ge)情(qing)(qing)景。此刻,那(nei)只公貓(mao),用(yong)(yong)爪子(zi)按著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)流血(xue)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)獵(lie)物,對(dui)著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)另外那(nei)只缺了(le)(le)尾巴(ba)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)母貓(mao)獻媚。那(nei)只母貓(mao)因為缺了(le)(le)尾巴(ba),看(kan)(kan)(kan)上(shang)(shang)(shang)去(qu)三分像貓(mao),七分倒像一(yi)(yi)(yi)(yi)只肥(fei)胖的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)兔子(zi)。我(wo)(wo)(wo)回(hui)答(da)完大(da)(da)(da)(da)和(he)(he)(he)尚(shang)(shang)(shang)(shang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)問題,等(deng)待著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)他(ta)(ta)繼續問話,但我(wo)(wo)(wo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)話還沒說完他(ta)(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)眼(yan)睛就(jiu)(jiu)閉上(shang)(shang)(shang)了(le)(le),以至于(yu)讓(rang)我(wo)(wo)(wo)感覺(jue)到,適(shi)才(cai)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)問話只是(shi)(shi)(shi)(shi)我(wo)(wo)(wo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)幻(huan)覺(jue),連大(da)(da)(da)(da)和(he)(he)(he)尚(shang)(shang)(shang)(shang)在(zai)(zai)(zai)(zai)那(nei)一(yi)(yi)(yi)(yi)瞬(shun)間睜(zheng)(zheng)開的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)眼(yan)睛和(he)(he)(he)炯(jiong)炯(jiong)有神(shen)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)目(mu)光(guang)(guang)(guang)都是(shi)(shi)(shi)(shi)我(wo)(wo)(wo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)幻(huan)覺(jue)。大(da)(da)(da)(da)和(he)(he)(he)尚(shang)(shang)(shang)(shang)眼(yan)睛半(ban)睜(zheng)(zheng)半(ban)閉,探出(chu)(chu)(chu)鼻孔約有一(yi)(yi)(yi)(yi)寸的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)那(nei)兩(liang)撮黑(hei)毛,宛如蟋(xi)蟀的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)尾巴(ba)微微顫(zhan)動。我(wo)(wo)(wo)看(kan)(kan)(kan)著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)大(da)(da)(da)(da)和(he)(he)(he)尚(shang)(shang)(shang)(shang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)鼻毛,想起(qi)(qi)十幾(ji)年(nian)(nian)前(qian)(qian)我(wo)(wo)(wo)們村(cun)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)村(cun)長老蘭(lan)用(yong)(yong)一(yi)(yi)(yi)(yi)把小(xiao)(xiao)得(de)可(ke)憐的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)剪刀修剪鼻毛的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)情(qing)(qing)景。老蘭(lan)是(shi)(shi)(shi)(shi)蘭(lan)氏(shi)家(jia)族(zu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)后人(ren)(ren)(ren),他(ta)(ta)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)祖(zu)上(shang)(shang)(shang),曾經(jing)(jing)出(chu)(chu)(chu)過(guo)好(hao)多個(ge)杰出(chu)(chu)(chu)人(ren)(ren)(ren)物。明(ming)朝的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)時(shi)(shi)候,出(chu)(chu)(chu)過(guo)舉人(ren)(ren)(ren)。清朝的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)時(shi)(shi)候,出(chu)(chu)(chu)過(guo)翰(han)林(lin)。民國的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)時(shi)(shi)候,出(chu)(chu)(chu)過(guo)將軍(jun)。
目錄
第一炮
第二炮
第三炮
第四炮
第五炮
第六炮
第七炮
第八炮
第九炮
第十炮
第十一炮
第十二炮(1)
第十二炮(2)
第十三炮
第十四炮
第十五炮(1)
第十五炮(2)
第十六炮(1)
第十六炮(2)
第十七炮
第十八炮
第十九炮
第二十炮
第二十一炮
......