人物生平
盜裘諂媚
司(si)(si)馬倫(lun),字子彝,晉(jin)(jin)宣帝司(si)(si)馬懿第(di)九子,母為(wei)(wei)柏(bo)夫人。曹魏嘉平初年(nian)(249年(nian)),封(feng)為(wei)(wei)安樂(le)亭(ting)侯。五(wu)等制建立后(hou)(hou),改(gai)封(feng)為(wei)(wei)東安子,拜諫(jian)議(yi)大(da)夫。晉(jin)(jin)武帝司(si)(si)馬炎即位,封(feng)他為(wei)(wei)瑯琊郡王(wang)。因(yin)讓散騎將劉(liu)(liu)緝收買工(gong)所的人打(da)算盜竊(qie)御(yu)(yu)裘坐罪,廷尉(wei)杜友(you)以法斷劉(liu)(liu)緝棄市,司(si)(si)馬倫(lun)應與(yu)劉(liu)(liu)緝同(tong)(tong)罪。有司(si)(si)奏司(si)(si)馬倫(lun)爵位重又是親(qin)屬(shu),不(bu)能連坐。諫(jian)議(yi)大(da)夫劉(liu)(liu)毅反駁說(shuo):“王(wang)法賞罰,不(bu)論貴賤,然(ran)后(hou)(hou)才可(ke)以使禮(li)制齊一刑典顯明(ming)。司(si)(si)馬倫(lun)明(ming)知御(yu)(yu)裘不(bu)同(tong)(tong)尋常,卻(que)不(bu)明(ming)白地告訴手下,本與(yu)劉(liu)(liu)緝同(tong)(tong)罪,可(ke)以按親(qin)屬(shu)和地位酌(zhuo)量減罪,而(er)不(bu)能置而(er)不(bu)問。應該按法律折(zhe)中,如(ru)杜友(you)所說(shuo)。”晉(jin)(jin)武帝認為(wei)(wei)劉(liu)(liu)毅說(shuo)的對,然(ran)而(er)司(si)(si)馬倫(lun)是自己親(qin)叔父,所以下詔赦免了(le)他。等到了(le)封(feng)國,任東中郎將、宣威將軍。
咸寧(ning)年(nian)(nian)間(275年(nian)(nian)―279年(nian)(nian)),改封為趙(zhao)王,升為平(ping)北將(jiang)軍(jun)、都督鄴(ye)城守(shou)事,后進(jin)安北將(jiang)軍(jun)。元康初年(nian)(nian)(291年(nian)(nian)),遷(qian)為征(zheng)(zheng)西(xi)將(jiang)軍(jun)、開府(fu)儀同(tong)(tong)三司,鎮守(shou)關中。司馬倫刑賞不(bu)公,引致氐族、羌族反叛,于是被征(zheng)(zheng)召(zhao)回京。不(bu)久拜(bai)為車騎將(jiang)軍(jun)、太子(zi)太傅(fu)。與皇(huang)后賈(jia)南風(晉惠帝皇(huang)后)及(ji)其母(mu)郭槐結交(jiao)很深,諂媚侍奉中宮,為賈(jia)后所(suo)親信(xin)。要求任錄(lu)尚書,張華(hua)(hua)、裴(pei)頠堅決不(bu)同(tong)(tong)意。又要求當尚書令,張華(hua)(hua)、裴(pei)頠又不(bu)同(tong)(tong)意。
害死太子
元(yuan)康九年(nian)(299年(nian)),愍懷太(tai)(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)遹遭賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)陷害而(er)被(bei)廢(fei)(fei)(fei)黜太(tai)(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi)之(zhi)(zhi)位。司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)遹被(bei)廢(fei)(fei)(fei)后(hou)(hou),讓司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)領(ling)右(you)軍將(jiang)軍。元(yuan)康十年(nian)(300年(nian)),當時的(de)(de)左衛司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)督司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)雅(ya)以及常從督許(xu)超,都曾侍奉東(dong)宮太(tai)(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi),二人(ren)(ren)(ren)為(wei)(wei)太(tai)(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi)無罪被(bei)廢(fei)(fei)(fei)而(er)感傷,便與(yu)殿中中郎士猗等商(shang)量廢(fei)(fei)(fei)賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou),復太(tai)(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi)之(zhi)(zhi)位,因(yin)張(zhang)華、裴(pei)頠不(bu)(bu)愿廢(fei)(fei)(fei)賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)之(zhi)(zhi)志難改,難以與(yu)他們(men)圖謀,司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)執掌重要的(de)(de)兵權,性(xing)情又貪功(gong)(gong)(gong)冒進,可借他的(de)(de)力量成事(shi)(shi),便勸(quan)說(shuo)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)寵幸的(de)(de)臣(chen)子(zi)(zi)(zi)(zi)孫(sun)秀道:“中宮賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)兇狠(hen)嫉妒無道,與(yu)賈(jia)(jia)(jia)(jia)謐等人(ren)(ren)(ren)一起(qi)廢(fei)(fei)(fei)了(le)(le)太(tai)(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi)。現(xian)在國家沒有(you)嫡系繼嗣,社(she)稷危險,大臣(chen)將(jiang)會(hui)起(qi)事(shi)(shi)。而(er)你(ni)(ni)(ni)名義上侍奉中宮,與(yu)賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)、郭氏親善,太(tai)(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi)被(bei)廢(fei)(fei)(fei),都說(shuo)你(ni)(ni)(ni)們(men)參與(yu)了(le)(le)此事(shi)(shi),一旦另起(qi)事(shi)(shi)端(duan),災(zai)(zai)禍(huo)一定(ding)(ding)會(hui)牽連到你(ni)(ni)(ni)們(men)。為(wei)(wei)何不(bu)(bu)事(shi)(shi)先謀劃一下呢?”孫(sun)秀同(tong)意了(le)(le),告訴(su)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun),司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)采納了(le)(le)這個意見。于(yu)是(shi)告訴(su)通事(shi)(shi)史令(ling)張(zhang)林以及省事(shi)(shi)張(zhang)衡(heng)、殿中侍御史殷渾、右(you)衛司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)督路始,讓他們(men)當內應(ying)。事(shi)(shi)將(jiang)要發起(qi)時,孫(sun)秀知道太(tai)(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi)聰明(ming),如(ru)果回到東(dong)宮,會(hui)與(yu)賢人(ren)(ren)(ren)謀及政事(shi)(shi),估計自(zi)己(ji)必定(ding)(ding)不(bu)(bu)得(de)志,便又勸(quan)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)說(shuo):“太(tai)(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi)為(wei)(wei)人(ren)(ren)(ren)剛猛,不(bu)(bu)能為(wei)(wei)私事(shi)(shi)而(er)干求請見。明(ming)公您(nin)一向侍奉賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou),時議都認(ren)為(wei)(wei)您(nin)是(shi)賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)的(de)(de)私黨(dang)。現(xian)在雖然想(xiang)為(wei)(wei)太(tai)(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi)建大功(gong)(gong)(gong),可太(tai)(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi)心(xin)有(you)宿(su)怨,一定(ding)(ding)不(bu)(bu)會(hui)對您(nin)增加賞(shang)賜。會(hui)說(shuo)為(wei)(wei)百(bai)姓之(zhi)(zhi)望所逼迫(po),將(jiang)功(gong)(gong)(gong)折罪罷了(le)(le)。這是(shi)招致災(zai)(zai)禍(huo)的(de)(de)辦法。現(xian)在暫且緩慢行事(shi)(shi),賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)必定(ding)(ding)會(hui)加害太(tai)(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi),然后(hou)(hou)廢(fei)(fei)(fei)棄賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou),既(ji)為(wei)(wei)太(tai)(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi)報仇,又足(zu)以立功(gong)(gong)(gong),哪只是(shi)避免災(zai)(zai)禍(huo)呢?”司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)聽從了(le)(le)他的(de)(de)意見。孫(sun)秀便稍稍泄漏廢(fei)(fei)(fei)賈(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)復太(tai)(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi)之(zhi)(zhi)位的(de)(de)計策,讓賈(jia)(jia)(jia)(jia)謐的(de)(de)同(tong)黨(dang)大都知道。司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)、孫(sun)秀于(yu)是(shi)勸(quan)賈(jia)(jia)(jia)(jia)謐等人(ren)(ren)(ren)及早殺(sha)死太(tai)(tai)(tai)(tai)(tai)子(zi)(zi)(zi)(zi),以杜絕眾人(ren)(ren)(ren)之(zhi)(zhi)望。
廢賈掌權
太子遇害之(zhi)后(hou),司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)、孫秀的謀劃更厲害,而司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)雅和(he)許超怕以后(hou)致禍,對以前(qian)的計謀反悔(hui),便(bian)托辭有(you)病(bing)。孫秀又告訴右衛佽飛(fei)督(du)(du)閭(lv)和(he),閭(lv)和(he)依(yi)從(cong),約(yue)定(ding)四月(yue)三(san)(san)日(ri)夜晚三(san)(san)更一刻,以鼓聲(sheng)為(wei)(wei)號。到(dao)(dao)了(le)約(yue)定(ding)的時間,便(bian)假詔敕令(ling)(ling)三(san)(san)部司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)道:“中(zhong)宮與賈(jia)謐等(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)殺(sha)我太子,現在讓車騎進(jin)入(ru)廢(fei)(fei)除(chu)賈(jia)后(hou)。你們(men)都(dou)應(ying)聽(ting)從(cong)命令(ling)(ling),賜爵為(wei)(wei)關中(zhong)侯。不(bu)聽(ting)命的,誅(zhu)滅三(san)(san)族。”于(yu)(yu)是眾人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)都(dou)聽(ting)從(cong)命令(ling)(ling)。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)又假詔開(kai)門(men)晚上(shang)入(ru)宮,把(ba)軍(jun)(jun)隊(dui)陳列(lie)在路南,派(pai)翊軍(jun)(jun)校尉(wei)、齊(qi)王(wang)(wang)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)冏帶領(ling)三(san)(san)部司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)一百(bai)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),打開(kai)宮門(men)進(jin)入(ru)。華林縣令(ling)(ling)駱休為(wei)(wei)內(nei)應(ying),迎惠帝駕臨東堂。于(yu)(yu)是廢(fei)(fei)賈(jia)后(hou)為(wei)(wei)庶(shu)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),把(ba)她囚禁在建始殿。拘捕吳太妃、趙粲(can)(can)以及韓壽的妻子賈(jia)午等(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),交付行刑(xing)司(si)(si)(si)考究查(cha)實。下詔告知尚書(shu)(shu)廢(fei)(fei)賈(jia)后(hou)之(zhi)事,并拘捕賈(jia)謐等(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),召集中(zhong)書(shu)(shu)監(jian)、侍(shi)中(zhong)、黃門(men)侍(shi)郎、八坐等(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)都(dou)連夜入(ru)殿,逮捕張華、裴頠、解結、杜斌等(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),在殿前(qian)誅(zhu)殺(sha)他(ta)們(men)。尚書(shu)(shu)開(kai)始懷疑詔書(shu)(shu)有(you)詐,郎師景露出(chu)手(shou)版上(shang)奏請求(qiu)皇帝手(shou)詔。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)等(deng)(deng)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)認為(wei)(wei)敗(bai)壞眾人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)情緒(xu),斬首示眾。第二天,司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)坐于(yu)(yu)端門(men),屯(tun)兵(bing)向北,派(pai)尚書(shu)(shu)和(he)郁持(chi)節把(ba)賈(jia)后(hou)送到(dao)(dao)金墉。殺(sha)趙粲(can)(can)叔父中(zhong)護軍(jun)(jun)趙浚以及散(san)(san)騎韓豫等(deng)(deng),朝廷內(nei)外(wai)的官員多(duo)被罷(ba)免。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)不(bu)久又假詔自己任命持(chi)節、大(da)(da)都(dou)督(du)(du)、督(du)(du)中(zhong)外(wai)諸軍(jun)(jun)事、相國,侍(shi)中(zhong)、趙王(wang)(wang)如故,完(wan)全依(yi)照司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)懿輔(fu)佐魏國的辦(ban)法,設置左(zuo)右長史、司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)、從(cong)事中(zhong)郎四人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),參(can)軍(jun)(jun)十人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),掾屬二十人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),軍(jun)(jun)隊(dui)一萬人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)。任命他(ta)的兒子趙王(wang)(wang)世子、散(san)(san)騎常侍(shi)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)荂為(wei)(wei)冗從(cong)仆射,司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)馥為(wei)(wei)前(qian)將(jiang)軍(jun)(jun),封(feng)濟陽王(wang)(wang),司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)虔為(wei)(wei)黃門(men)郎,封(feng)汝陰王(wang)(wang),司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)詡(xu)為(wei)(wei)散(san)(san)騎侍(shi)郎,封(feng)霸城(cheng)侯。孫秀等(deng)(deng)所(suo)封(feng)都(dou)是大(da)(da)郡,兼有(you)兵(bing)權,文武官封(feng)侯的幾千人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),百(bai)官都(dou)聽(ting)令(ling)(ling)于(yu)(yu)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)。
排除異己
淮(huai)南王(wang)司(si)(si)馬(ma)(ma)允、齊王(wang)司(si)(si)馬(ma)(ma)冏認為(wei)(wei)(wei)司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)(lun)驕縱僭位,內心懷有(you)不(bu)平之意。孫秀(xiu)等(deng)人也深以為(wei)(wei)(wei)忌(ji),便(bian)讓司(si)(si)馬(ma)(ma)冏出鎮許地,收回(hui)了司(si)(si)馬(ma)(ma)允的護(hu)軍(jun)(jun)(jun)(jun)。司(si)(si)馬(ma)(ma)允發憤(fen),起(qi)兵(bing)討伐司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)(lun)。司(si)(si)馬(ma)(ma)允失敗(bai)滅亡后,司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)(lun)加九錫,增加封邑五萬(wan)戶。司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)(lun)假裝謙讓,詔書(shu)派百官(guan)到(dao)他府(fu)(fu)上勸進,由侍(shi)(shi)中宣讀詔書(shu),然后他才接受。加封司(si)(si)馬(ma)(ma)荂(kua)為(wei)(wei)(wei)撫軍(jun)(jun)(jun)(jun)將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun)(jun)、領(ling)(ling)軍(jun)(jun)(jun)(jun)將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun)(jun),司(si)(si)馬(ma)(ma)馥為(wei)(wei)(wei)鎮軍(jun)(jun)(jun)(jun)將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun)(jun)、領(ling)(ling)護(hu)軍(jun)(jun)(jun)(jun)將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun)(jun),司(si)(si)馬(ma)(ma)虔(qian)為(wei)(wei)(wei)中軍(jun)(jun)(jun)(jun)將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun)(jun)、領(ling)(ling)右(you)衛(wei)將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun)(jun),司(si)(si)馬(ma)(ma)詡為(wei)(wei)(wei)侍(shi)(shi)中。又任孫秀(xiu)為(wei)(wei)(wei)侍(shi)(shi)中、輔國(guo)將(jiang)(jiang)軍(jun)(jun)(jun)(jun)、相(xiang)國(guo)司(si)(si)馬(ma)(ma),右(you)率(lv)如從前一樣。張林等(deng)人都位居(ju)(ju)要職。增加司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)(lun)相(xiang)府(fu)(fu)兵(bing)為(wei)(wei)(wei)二萬(wan)人,與皇帝的護(hu)衛(wei)相(xiang)同(tong),還暗藏了些兵(bing)士,總數(shu)超過三萬(wan)。把東宮(gong)的三個門都建成四(si)角(jiao)華麗(li)的望樓,又隔(ge)斷(duan)宮(gong)的東西道(dao)路為(wei)(wei)(wei)外部邊(bian)界。有(you)人對孫秀(xiu)說:“散騎常侍(shi)(shi)楊(yang)準、黃門侍(shi)(shi)郎劉逵要梁王(wang)司(si)(si)馬(ma)(ma)肜來(lai)誅(zhu)殺(sha)司(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)(lun)。”恰(qia)好有(you)星象(xiang)的異常變(bian)化(hua),便(bian)徙司(si)(si)馬(ma)(ma)肜為(wei)(wei)(wei)丞相(xiang),居(ju)(ju)住(zhu)司(si)(si)徒(tu)府(fu)(fu),讓楊(yang)準、劉逵轉任外官(guan)。
趙王(wang)司(si)馬(ma)倫沒(mei)(mei)有學問(wen),不(bu)知書(shu);孫秀也由于狡黠小聰明,貪求(qiu)淫利。與他(ta)共事的(de)人(ren),都是邪(xie)佞之徒(tu),只追逐榮祿(lu)名利,沒(mei)(mei)有深謀(mou)遠慮(lv)的(de)謀(mou)略。司(si)馬(ma)荂見識淺薄(bo),司(si)馬(ma)馥、司(si)馬(ma)虔也都兇狠暴戾,司(si)馬(ma)詡愚(yu)蠢頑劣又輕佻,各自乖異,互相憎(zeng)恨(hen)詆(di)毀。孫秀的(de)兒子(zi)孫會(hui),二十歲,當射聲(sheng)校尉,娶惠帝女(nv)河東公(gong)(gong)主(zhu)(zhu)。公(gong)(gong)主(zhu)(zhu)母喪不(bu)到(dao)一(yi)年,便納聘(pin)禮(li)。孫會(hui)形體矮(ai)小面貌丑陋(lou),像個下(xia)等(deng)的(de)奴仆(pu)。當初與富家兒子(zi)在(zai)城西販馬(ma),百(bai)姓忽(hu)然(ran)聽說(shuo)他(ta)娶了公(gong)(gong)主(zhu)(zhu),沒(mei)(mei)有誰不(bu)驚駭。
篡奪皇位
司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫、孫(sun)秀(xiu)都(dou)很(hen)相(xiang)信巫鬼,聽(ting)信妖(yao)邪之(zhi)說(shuo)。孫(sun)秀(xiu)讓牙門趙奉假稱(cheng)晉宣帝(di)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)懿的(de)神語,說(shuo)要讓司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫早(zao)日入西(xi)(xi)宮。又(you)(you)說(shuo)宣帝(di)在北(bei)芒(mang)山當(dang)(dang)趙王(wang)(wang)(wang)(wang)的(de)佐助,于是(shi)又(you)(you)在北(bei)芒(mang)山別立宣帝(di)廟。說(shuo)叛逆的(de)謀劃可以成功。任太子詹事裴劭、左(zuo)軍將軍卞粹等(deng)二(er)十人(ren)(ren)為(wei)從(cong)事中(zhong)郎(lang),另有掾屬二(er)十人(ren)(ren)。孫(sun)秀(xiu)等(deng)安置諸(zhu)軍,安插心腹,讓散騎常侍(shi)(shi)、義陽王(wang)(wang)(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)威(wei)兼(jian)侍(shi)(shi)中(zhong),出(chu)入詔命(ming)。假作(zuo)禪讓之(zhi)詔,讓使持節、尚書令滿奮,仆射崔(cui)隨為(wei)副,捧著皇(huang)帝(di)的(de)玉璽、印(yin)(yin)綬禪位(wei)給(gei)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫。司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫假裝謙讓不接(jie)受。于是(shi)宗(zong)室諸(zhu)王(wang)(wang)(wang)(wang)、群公卿士都(dou)假稱(cheng)有符(fu)瑞天(tian)文靈(ling)應予以勸進,司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫才同意。左(zuo)衛(wei)王(wang)(wang)(wang)(wang)輿與(yu)前軍司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)雅等(deng)帶領甲士入殿(dian),以威(wei)賞明(ming)示三部司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma),所以都(dou)沒有誰敢反對。當(dang)(dang)天(tian)夜晚,派張(zhang)林等(deng)人(ren)(ren)屯守諸(zhu)門。義陽王(wang)(wang)(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)威(wei)以及駱休等(deng)人(ren)(ren)逼(bi)著天(tian)子拿(na)走玉璽、印(yin)(yin)綬。不到天(tian)亮,內外百官用車輿法駕(jia)迎接(jie)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫。惠帝(di)坐云母車,隨行儀仗隊幾百人(ren)(ren),從(cong)華林西(xi)(xi)門出(chu)居金墉城。尚書和(he)郁兼(jian)侍(shi)(shi)中(zhong)、散騎常侍(shi)(shi),瑯琊王(wang)(wang)(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)睿(rui)、中(zhong)書侍(shi)(shi)郎(lang)陸(lu)機(ji)跟隨,到城下而返回(hui)。派張(zhang)衡保衛(wei)惠帝(di),實際(ji)上就是(shi)囚禁他。
司(si)馬(ma)(ma)倫隨從士兵五千人,從端門進入(ru),登(deng)上(shang)太(tai)極殿,滿奮(fen)、崔隨、樂廣把(ba)玉璽印綬獻給(gei)司(si)馬(ma)(ma)倫,于(yu)是(shi)司(si)馬(ma)(ma)倫便僭(jian)位(wei)稱(cheng)帝(di),大(da)赦(she)天下,尊惠帝(di)為(wei)(wei)太(tai)上(shang)皇,年(nian)號建始。這一(yi)年(nian),賢良(liang)方正(zheng)、直言、秀才、孝廉(lian)(lian)、良(liang)將都不(bu)考試(shi);計吏(li)以(yi)及在(zai)京邑的當(dang)出使四方的使者,太(tai)學生年(nian)紀(ji)在(zai)十(shi)六歲以(yi)上(shang)以(yi)及正(zheng)在(zai)學習(xi)的二(er)十(shi)歲的人,都任命為(wei)(wei)官(guan)吏(li);郡縣二(er)千石(shi)以(yi)上(shang)的令長適(shi)逢(feng)大(da)赦(she)時正(zheng)在(zai)職的人,都封(feng)為(wei)(wei)侯,郡綱(gang)紀(ji)都是(shi)孝廉(lian)(lian),縣綱(gang)紀(ji)都是(shi)廉(lian)(lian)吏(li)。任世子(zi)司(si)馬(ma)(ma)荂為(wei)(wei)太(tai)子(zi),司(si)馬(ma)(ma)馥為(wei)(wei)侍(shi)中(zhong)、大(da)司(si)農(nong)、領護軍(jun)(jun)、京兆王,司(si)馬(ma)(ma)虔為(wei)(wei)侍(shi)中(zhong)、大(da)將軍(jun)(jun)領軍(jun)(jun)、廣平王,司(si)馬(ma)(ma)詡為(wei)(wei)侍(shi)中(zhong)、撫軍(jun)(jun)將軍(jun)(jun)、霸城王,孫秀為(wei)(wei)侍(shi)中(zhong)、中(zhong)書監、驃騎(qi)將軍(jun)(jun)、儀同三司(si)。張林等諸黨都登(deng)上(shang)卿(qing)將之(zhi)位(wei),大(da)加(jia)封(feng)賞(shang),其余同謀之(zhi)人都破格提拔晉升,不(bu)可(ke)勝記,就連奴仆士卒雜(za)役之(zhi)人也都加(jia)封(feng)爵位(wei)。每(mei)次朝廷會見(jian),冠飾(shi)貂蟬(chan)者滿坐,當(dang)時的人作諺語(yu)說:“貂不(bu)足,狗尾續(xu)。”只以(yi)茍且(qie)的恩(en)惠取得(de)人們的歡悅(yue),庫府的儲備還(huan)不(bu)夠賞(shang)賜(si),金(jin)銀(yin)冶(ye)煉鑄(zhu)造還(huan)不(bu)能供(gong)給(gei)冶(ye)印,所(suo)以(yi)有白(bai)版(ban)封(feng)侯,君子(zi)恥于(yu)接受(shou)他(ta)的賞(shang)賜(si),百姓也知道(dao)他(ta)不(bu)得(de)善終。
三王起兵
當時齊王(wang)司馬冏、河間王(wang)司馬颙、成都(dou)(dou)王(wang)司馬穎都(dou)(dou)擁(yong)有強大的(de)軍隊(dui),各占(zhan)一方。孫秀知道(dao)司馬冏等人必(bi)定有別的(de)圖謀,便選拔(ba)親戚(qi)黨(dang)羽(yu)以及司馬倫(lun)的(de)舊官吏當這三王(wang)的(de)參佐(zuo)之將和郡守。
孫秀(xiu)本來與張(zhang)林(lin)有隔閡,雖然(ran)表面(mian)上互相推(tui)崇,內心其實忌恨(hen)他(ta)。等到張(zhang)林(lin)當了(le)衛將(jiang)軍,深恨(hen)自(zi)己沒得到開府之(zhi)職,暗(an)地里給司馬(ma)(ma)荂(kua)寫信(xin),陳(chen)述孫秀(xiu)專權,行(xing)為違背眾人心愿,而所封功臣都是(shi)小人,擾亂朝廷,可一并殺了(le)他(ta)們。司馬(ma)(ma)荂(kua)把信(xin)給司馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)看(kan),司馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)又給孫秀(xiu)看(kan)。孫秀(xiu)勸(quan)司馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)殺掉張(zhang)林(lin),司馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)同(tong)意。于是(shi)司馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)請(qing)同(tong)宗室的人在(zai)華(hua)林(lin)園(yuan)聚會,召集張(zhang)林(lin)、孫秀(xiu)以及王(wang)輿入見,趁機拘捕張(zhang)林(lin),殺了(le)他(ta)并誅(zhu)滅其三族。
等(deng)(deng)到(dao)(dao)(dao)三王(wang)(wang)起兵(bing)(bing)(bing)(bing)討伐司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫的(de)檄文傳來(lai)(lai),司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫、孫(sun)秀(xiu)(xiu)才大(da)為恐懼,派其(qi)中(zhong)(zhong)堅孫(sun)輔(fu)為上軍(jun)將(jiang)軍(jun),積弩李嚴為折沖(chong)將(jiang)軍(jun),率七千士兵(bing)(bing)(bing)(bing)從(cong)延壽關出戰(zhan),征(zheng)虜張(zhang)(zhang)泓(hong)、左軍(jun)蔡璜、前軍(jun)閭(lv)和(he)等(deng)(deng)率九千人(ren)(ren)從(cong)堮坂(ban)關出兵(bing)(bing)(bing)(bing),鎮(zhen)軍(jun)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)雅、楊(yang)威莫原(yuan)等(deng)(deng)率八(ba)千人(ren)(ren)從(cong)成(cheng)皋關出兵(bing)(bing)(bing)(bing)。征(zheng)召(zhao)東平(ping)王(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)楙(mao)為使(shi)(shi)持節、衛將(jiang)軍(jun),都督各(ge)軍(jun)抵御三王(wang)(wang)之師。派楊(yang)珍晝夜(ye)到(dao)(dao)(dao)宣(xuan)帝(di)廟(miao)祈(qi)禱請求,回(hui)(hui)報(bao)總(zong)是說宣(xuan)帝(di)感謝(xie)陛(bi)下,某日(ri)必當破賊。又(you)拜道士胡沃為太平(ping)將(jiang)軍(jun),讓(rang)他(ta)(ta)招來(lai)(lai)福祐。孫(sun)秀(xiu)(xiu)家中(zhong)(zhong)天天陳設各(ge)種祭(ji)祀,制(zhi)作(zuo)詛咒制(zhi)勝的(de)巫(wu)術文章,讓(rang)巫(wu)祝(zhu)選(xuan)擇(ze)作(zuo)戰(zhan)的(de)日(ri)子。又(you)讓(rang)近親(qin)在(zai)嵩山上穿著(zhu)羽衣,詐(zha)稱是仙人(ren)(ren)王(wang)(wang)喬,制(zhi)作(zuo)神仙文字(zi),敘(xu)述司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫國運長久(jiu),以此(ci)(ci)迷惑民眾(zhong)。孫(sun)秀(xiu)(xiu)想(xiang)派司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)馥、司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)帶(dai)兵(bing)(bing)(bing)(bing)協(xie)助(zhu)諸(zhu)軍(jun)作(zuo)戰(zhan),他(ta)(ta)們(men)二人(ren)(ren)不(bu)肯。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)平(ping)素與(yu)(yu)劉(liu)(liu)(liu)輿(yu)親(qin)善(shan)友愛,孫(sun)秀(xiu)(xiu)便讓(rang)劉(liu)(liu)(liu)輿(yu)勸(quan)說司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian),此(ci)(ci)后(hou)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)才帶(dai)領八(ba)千士兵(bing)(bing)(bing)(bing)作(zuo)三軍(jun)的(de)后(hou)繼和(he)援助(zhu)。張(zhang)(zhang)泓(hong)、司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)雅等(deng)(deng)雖然連戰(zhan)連勝,但義軍(jun)分散后(hou)又(you)匯合,司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)雅等(deng)(deng)人(ren)(ren)不(bu)能(neng)前進(jin)。許(xu)超等(deng)(deng)人(ren)(ren)與(yu)(yu)成(cheng)都王(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)穎的(de)軍(jun)隊(dui)在(zai)黃(huang)(huang)橋作(zuo)戰(zhan),殺傷(shang)一萬(wan)多人(ren)(ren)。張(zhang)(zhang)泓(hong)徑直到(dao)(dao)(dao)陽(yang)(yang)翟(zhai),又(you)在(zai)城(cheng)南攻(gong)(gong)破齊(qi)王(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)的(de)輜重(zhong),殺死(si)幾千人(ren)(ren),于(yu)是占(zhan)據城(cheng)池保住屯積軍(jun)需物(wu)資之所。這時(shi)(shi)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)的(de)軍(jun)隊(dui)已(yi)經(jing)在(zai)潁(ying)陰,距離陽(yang)(yang)翟(zhai)四(si)十里。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)囧分軍(jun)渡(du)過(guo)潁(ying)水(shui),進(jin)攻(gong)(gong)張(zhang)(zhang)泓(hong)不(bu)利。張(zhang)(zhang)泓(hong)乘勝追(zhui)到(dao)(dao)(dao)潁(ying)上,夜(ye)晚面臨潁(ying)水(shui)列陣。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)派輕兵(bing)(bing)(bing)(bing)進(jin)攻(gong)(gong)他(ta)(ta)們(men),諸(zhu)軍(jun)不(bu)動,而孫(sun)輔(fu)、徐建的(de)軍(jun)隊(dui)夜(ye)晚自(zi)亂,徑自(zi)回(hui)(hui)洛(luo)陽(yang)(yang)自(zi)首。孫(sun)輔(fu)、徐建逃(tao)跑時(shi)(shi),不(bu)知道其(qi)他(ta)(ta)軍(jun)督都還在(zai),便說:“齊(qi)王(wang)(wang)軍(jun)隊(dui)強盛,勢不(bu)可擋,張(zhang)(zhang)泓(hong)等(deng)(deng)已(yi)覆沒。”司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫大(da)驚,隱瞞此(ci)(ci)事(shi),召(zhao)集司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)和(he)許(xu)超回(hui)(hui)京(jing)。正(zheng)好張(zhang)(zhang)泓(hong)擊敗司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)的(de)捷報(bao)傳來(lai)(lai),司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫大(da)喜,便又(you)派許(xu)超前往,而這時(shi)(shi)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)在(zai)回(hui)(hui)京(jing)的(de)途中(zhong)(zhong)已(yi)到(dao)(dao)(dao)庾倉。許(xu)超回(hui)(hui)兵(bing)(bing)(bing)(bing)前進(jin)渡(du)過(guo)黃(huang)(huang)河時(shi)(shi),將(jiang)士疑(yi)惑隔閡,銳氣內挫。張(zhang)(zhang)泓(hong)等(deng)(deng)帶(dai)領所有(you)兵(bing)(bing)(bing)(bing)士渡(du)過(guo)潁(ying)水(shui),進(jin)攻(gong)(gong)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)兵(bing)(bing)(bing)(bing)營,司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)出兵(bing)(bing)(bing)(bing)進(jin)攻(gong)(gong)他(ta)(ta)們(men)的(de)別帥(shuai)孫(sun)髦、司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)譚、孫(sun)輔(fu),將(jiang)其(qi)全(quan)部攻(gong)(gong)破,士卒流散逃(tao)回(hui)(hui)洛(luo)陽(yang)(yang),張(zhang)(zhang)泓(hong)等(deng)(deng)收集余(yu)眾(zhong)回(hui)(hui)營。孫(sun)秀(xiu)(xiu)等(deng)(deng)得知三方軍(jun)情(qing)一天天危急,假傳攻(gong)(gong)破了司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)兵(bing)(bing)(bing)(bing)營,活捉了司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong),以此(ci)(ci)欺騙(pian)眾(zhong)人(ren)(ren),并讓(rang)百(bai)官都來(lai)(lai)祝(zhu)賀(he),而士猗、伏胤、孫(sun)會都執(zhi)掌兵(bing)(bing)(bing)(bing)權而不(bu)相從(cong)。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫又(you)授予太子詹事(shi)劉(liu)(liu)(liu)琨使(shi)(shi)節,讓(rang)他(ta)(ta)督河北將(jiang)軍(jun),率一千步兵(bing)(bing)(bing)(bing)催促各(ge)軍(jun)作(zuo)戰(zhan)。孫(sun)會等(deng)(deng)與(yu)(yu)義軍(jun)在(zai)激水(shui)交戰(zhan),大(da)敗,撤退保守河上,劉(liu)(liu)(liu)琨燒斷河橋。
失敗被殺
自(zi)從(cong)義兵(bing)興(xing)起(qi),百(bai)官(guan)將士(shi)都(dou)想誅殺司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)、孫秀(xiu)(xiu)以向天(tian)下(xia)謝罪(zui)。孫秀(xiu)(xiu)知道(dao)眾(zhong)怒難犯(fan),不敢(gan)出省。及(ji)至(zhi)聽說(shuo)河北軍(jun)全部失敗,便憂(you)慮得不知所為。義陽王(wang)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)威勸孫秀(xiu)(xiu)到(dao)(dao)(dao)尚書(shu)省與八(ba)坐議(yi)論征戰防備(bei)之事(shi),孫秀(xiu)(xiu)依從(cong)。使京城(cheng)四品官(guan)以下(xia)的(de)(de)子弟年齡(ling)在(zai)(zai)十五歲以上的(de)(de)人(ren),都(dou)到(dao)(dao)(dao)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)隸(li)之所,跟著司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)出戰。內(nei)外各(ge)軍(jun)都(dou)想劫殺孫秀(xiu)(xiu),司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)威害怕,從(cong)崇禮闥回到(dao)(dao)(dao)下(xia)舍。許(xu)超、士(shi)猗、孫會等都(dou)回軍(jun)以后(hou),便跟孫秀(xiu)(xiu)謀劃(hua),有(you)人(ren)想收集剩余的(de)(de)士(shi)兵(bing)出戰,有(you)人(ren)想焚燒宮(gong)室,誅殺不依附自(zi)己的(de)(de)人(ren),隨同司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)向南投奔孫旂、孟(meng)觀等人(ren),有(you)人(ren)想乘船向東逃(tao)到(dao)(dao)(dao)大海,計議(yi)不決。王(wang)輿(yu)反叛,率領該營七百(bai)多士(shi)兵(bing)從(cong)南掖門(men)(men)攻(gong)入,敕令(ling)宮(gong)中士(shi)兵(bing)各(ge)自(zi)守衛(wei)宮(gong)門(men)(men),三(san)部司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)作為內(nei)應。王(wang)輿(yu)自(zi)己前往攻(gong)擊孫秀(xiu)(xiu),孫秀(xiu)(xiu)關(guan)閉中書(shu)南門(men)(men)。王(wang)輿(yu)讓(rang)士(shi)兵(bing)登墻燒屋,孫秀(xiu)(xiu)和(he)(he)許(xu)超、士(shi)猗倉惶逃(tao)出,左衛(wei)將軍(jun)趙泉斬(zhan)孫秀(xiu)(xiu)等人(ren)示眾(zhong)。在(zai)(zai)右衛(wei)營逮捕孫會,交付廷尉誅戮。捉(zhuo)住(zhu)前將軍(jun)謝惔、黃(huang)門(men)(men)令(ling)駱休(xiu)、司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)督王(wang)潛,都(dou)斬(zhan)于殿中。三(san)部司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)兵(bing)在(zai)(zai)宣(xuan)化(hua)闥中斬(zhan)孫弼示眾(zhong)。當時司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)馥在(zai)(zai)孫秀(xiu)(xiu)家(jia),王(wang)輿(yu)派將士(shi)把(ba)他囚禁在(zai)(zai)散(san)騎省,用(yong)大戟守住(zhu)省閣(ge)。八(ba)坐都(dou)到(dao)(dao)(dao)殿中,坐在(zai)(zai)東階樹(shu)下(xia)。王(wang)輿(yu)駐扎在(zai)(zai)云龍門(men)(men),讓(rang)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)制詔令(ling)道(dao):“我(wo)為孫秀(xiu)(xiu)等人(ren)所誤(wu),致使三(san)王(wang)發(fa)怒。現在(zai)(zai)孫秀(xiu)(xiu)已誅,將迎太子復(fu)位,我(wo)告老(lao)歸農。”傳示詔書(shu)用(yong)騶虞幡信令(ling)將士(shi)放(fang)下(xia)武器。文(wen)武百(bai)官(guan)各(ge)自(zi)奔逃(tao),沒有(you)誰敢(gan)家(jia)居。黃(huang)門(men)(men)帶司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)從(cong)華林東門(men)(men)出,和(he)(he)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)荂(kua)一起(qi)都(dou)回到(dao)(dao)(dao)汶陽里住(zhu)宅。于是(shi)派甲兵(bing)數千把(ba)惠帝從(cong)金(jin)(jin)墉城(cheng)迎歸,百(bai)姓(xing)都(dou)稱萬歲。惠帝從(cong)端門(men)(men)入,升殿,居廣室,送司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)和(he)(he)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)荂(kua)等到(dao)(dao)(dao)金(jin)(jin)墉城(cheng)。
當初,孫秀害怕(pa)西軍到來,又召司(si)馬(ma)虔還京。這天(tian)住宿(su)在九曲,詔令使者免去司(si)馬(ma)虔官職(zhi),司(si)馬(ma)虔恐(kong)懼,離開軍隊帶了幾十人回(hui)到汶陽(yang)里。
梁(liang)王司(si)(si)馬(ma)肜(rong)表奏(zou)司(si)(si)馬(ma)倫(lun)父子叛逆,應當誅殺。百官在朝堂會議,都如(ru)同司(si)(si)馬(ma)肜(rong)表奏(zou)一樣(yang)。派尚書袁敞持節賜司(si)(si)馬(ma)倫(lun)死罪(zui),讓他(ta)喝金屑苦酒。司(si)(si)馬(ma)倫(lun)慚愧,用手巾(jin)遮住臉,連聲說:“孫秀(xiu)誤(wu)我(wo)!孫秀(xiu)誤(wu)我(wo)!”于(yu)是(shi)逮捕司(si)(si)馬(ma)荂、司(si)(si)馬(ma)馥(fu)、司(si)(si)馬(ma)虔、司(si)(si)馬(ma)詡交付廷尉獄,考究查實。司(si)(si)馬(ma)馥(fu)臨(lin)死時(shi)對司(si)(si)馬(ma)虔說:“因(yin)你(ni)連累我(wo)們家破人亡(wang)啊!”百官凡是(shi)司(si)(si)馬(ma)倫(lun)所用的人,一律斥免,臺省府衛也只有(you)少數保留。自(zi)興兵六十多(duo)天中,作戰所殺害的將近十萬(wan)人。
但凡同司馬(ma)倫為逆參預謀(mou)劃大事的(de)人(ren):張林被(bei)孫秀殺(sha)死;許超、士猗、孫弼、謝惔、殷渾與孫秀為王輿所(suo)殺(sha);張衡、閭和、孫髦、高越從陽(yang)(yang)翟(zhai)(zhai)返回,伏(fu)胤戰(zhan)敗后(hou)回到(dao)洛(luo)陽(yang)(yang),都(dou)斬于(yu)東(dong)市;蔡(cai)璜在陽(yang)(yang)翟(zhai)(zhai)向齊王司馬(ma)冏投降(jiang),回洛(luo)陽(yang)(yang)以(yi)后(hou)自殺(sha);王輿因(yin)有功免于(yu)誅殺(sha),后(hou)來與東(dong)萊王司馬(ma)蕤謀(mou)劃殺(sha)司馬(ma)冏,又(you)伏(fu)法(fa)被(bei)殺(sha)。
趣聞軼事
才庸無謀
司(si)(si)馬倫平(ping)素才能平(ping)庸(yong),沒(mei)有智慧(hui)計策(ce),又為(wei)孫秀(xiu)所制,孫秀(xiu)的威權顯揚于(yu)朝廷,天下都侍奉孫秀(xiu)而無求于(yu)司(si)(si)馬倫。孫秀(xiu)起自(zi)于(yu)瑯(lang)琊小吏,累官于(yu)趙(zhao)國,以(yi)諂媚顯達。執掌國家(jia)大權后,便恣肆(si)于(yu)施(shi)奸謀,多殺忠臣良將(jiang),以(yi)逞私欲。司(si)(si)隸從事游顥與殷渾有隔閡(he),殷渾引誘游顥的家(jia)奴晉興,讓(rang)他偽告游顥有篡(cuan)逆打算。孫秀(xiu)不仔細察問,便拘捕了游顥和襄(xiang)陽中(zhong)正李邁(mai),把他們(men)殺了,厚待(dai)晉興,任(ren)命為(wei)己部(bu)曲督。前(qian)衛尉石崇、黃(huang)門郎潘岳(yue)都與孫秀(xiu)有隔閡(he),一并被殺。于(yu)是京(jing)城(cheng)中(zhong)的君(jun)子(zi)不以(yi)其生存為(wei)樂。
奇異之鳥
司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)親自祭祀太(tai)廟,回來時(shi),遇到(dao)(dao)大風,吹折(zhe)了(le)麾蓋。孫秀(xiu)(xiu)為司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)建立了(le)非常(chang)的(de)大功,因此(ci)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)更敬重他。孫秀(xiu)(xiu)住(zhu)在(zai)文帝司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)昭當(dang)相國(guo)時(shi)所(suo)居的(de)內庫,事無巨細,必(bi)定先征求(qiu)他的(de)意見(jian)然后才實行。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)的(de)詔(zhao)令,孫秀(xiu)(xiu)總是(shi)(shi)改變,有所(suo)取舍,便(bian)自己寫在(zai)青(qing)紙(zhi)上當(dang)詔(zhao)書(shu),有時(shi)朝(chao)令夕(xi)改竟達到(dao)(dao)三(san)四次,百官轉(zhuan)任改職如同流水一(yi)(yi)(yi)樣。當(dang)時(shi)有只(zhi)雉雞飛(fei)入殿(dian)中,從太(tai)極殿(dian)的(de)東階上殿(dian),人(ren)(ren)們驅趕它,又(you)飛(fei)到(dao)(dao)殿(dian)西邊大鐘(zhong)的(de)下(xia)面(mian),過了(le)一(yi)(yi)(yi)會,飛(fei)走了(le)。另外司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)在(zai)殿(dian)上捉(zhuo)到(dao)(dao)一(yi)(yi)(yi)只(zhi)奇異的(de)鳥(niao)(niao),問手(shou)下(xia)都不知它是(shi)(shi)什么鳥(niao)(niao),過了(le)幾天的(de)一(yi)(yi)(yi)個(ge)傍晚,宮西邊有個(ge)穿白衣服(fu)的(de)小(xiao)孩說這鳥(niao)(niao)是(shi)(shi)服(fu)劉鳥(niao)(niao)。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)讓(rang)人(ren)(ren)抓(zhua)住(zhu)小(xiao)兒(er)和這只(zhi)鳥(niao)(niao)一(yi)(yi)(yi)并關在(zai)牢室(shi)中,第二天早晨(chen)打(da)開一(yi)(yi)(yi)看,門戶(hu)和先前一(yi)(yi)(yi)樣,可是(shi)(shi)人(ren)(ren)和鳥(niao)(niao)都不見(jian)了(le)。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)眼睛有個(ge)瘤子,時(shi)人(ren)(ren)認為這是(shi)(shi)妖異的(de)象征。
人物評價
房玄齡:①倫實(shi)庸瑣,見欺孫秀,潛構異(yi)圖,煽成(cheng)奸慝。乃(nai)使(shi)元良遘怨酷,上宰陷誅夷,乾(qian)耀以之暫傾,皇綱于(yu)焉中圮。遂裂冠毀冕,幸百(bai)六之會;綰(wan)璽揚纛,窺九五之尊(zun)。夫神器焉可(ke)偷安,鴻名(ming)豈容妄假!而欲托茲淫祀(si),享彼(bi)天年(nian),兇暗之極,未之有也(ye)。②倫實(shi)下愚,敢竊龍圖,亂常(chang)奸位(wei),遄及(ji)嚴(yan)誅。