人物生平
盜裘諂媚
司馬(ma)倫(lun),字(zi)子(zi)彝,晉宣帝司馬(ma)懿第九子(zi),母為(wei)(wei)(wei)柏(bo)夫(fu)人。曹魏嘉平初(chu)年(nian)(249年(nian)),封(feng)(feng)為(wei)(wei)(wei)安樂亭侯。五等制建(jian)立后,改(gai)封(feng)(feng)為(wei)(wei)(wei)東安子(zi),拜諫(jian)議(yi)大(da)夫(fu)。晉武帝司馬(ma)炎即位,封(feng)(feng)他為(wei)(wei)(wei)瑯琊郡王。因讓散騎將(jiang)劉(liu)緝(ji)(ji)收買工所(suo)的(de)人打算(suan)盜竊御(yu)(yu)裘坐(zuo)罪,廷(ting)尉杜友以(yi)法斷劉(liu)緝(ji)(ji)棄市,司馬(ma)倫(lun)應(ying)與劉(liu)緝(ji)(ji)同罪。有司奏(zou)司馬(ma)倫(lun)爵位重又是親(qin)(qin)屬,不(bu)(bu)能連坐(zuo)。諫(jian)議(yi)大(da)夫(fu)劉(liu)毅(yi)反駁說(shuo):“王法賞罰,不(bu)(bu)論貴賤,然(ran)后才可以(yi)使禮制齊(qi)一刑典顯明(ming)。司馬(ma)倫(lun)明(ming)知御(yu)(yu)裘不(bu)(bu)同尋常,卻不(bu)(bu)明(ming)白地告訴手下(xia),本與劉(liu)緝(ji)(ji)同罪,可以(yi)按親(qin)(qin)屬和地位酌量減罪,而不(bu)(bu)能置而不(bu)(bu)問(wen)。應(ying)該按法律折中(zhong),如杜友所(suo)說(shuo)。”晉武帝認為(wei)(wei)(wei)劉(liu)毅(yi)說(shuo)的(de)對,然(ran)而司馬(ma)倫(lun)是自己親(qin)(qin)叔父(fu),所(suo)以(yi)下(xia)詔赦免(mian)了(le)他。等到了(le)封(feng)(feng)國(guo),任東中(zhong)郎將(jiang)、宣威將(jiang)軍。
咸寧年(nian)間(275年(nian)―279年(nian)),改封為(wei)(wei)趙王,升(sheng)為(wei)(wei)平北將(jiang)(jiang)軍、都督(du)鄴城守事,后進安北將(jiang)(jiang)軍。元(yuan)康初年(nian)(291年(nian)),遷(qian)為(wei)(wei)征西將(jiang)(jiang)軍、開府儀同三司(si),鎮(zhen)守關中(zhong)。司(si)馬倫刑賞不(bu)公,引致氐(di)族、羌族反叛(pan),于是被征召回京。不(bu)久拜為(wei)(wei)車騎將(jiang)(jiang)軍、太子(zi)太傅。與(yu)皇(huang)后賈南風(晉惠(hui)帝皇(huang)后)及其母郭槐結交很深,諂媚(mei)侍(shi)奉(feng)中(zhong)宮(gong),為(wei)(wei)賈后所親信。要(yao)求任錄尚書,張(zhang)華(hua)、裴頠堅決不(bu)同意。又(you)要(yao)求當(dang)尚書令,張(zhang)華(hua)、裴頠又(you)不(bu)同意。
害死太子
元康(kang)九年(299年),愍懷太子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi)司馬(ma)(ma)遹遭賈(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou)陷(xian)害而被廢(fei)(fei)(fei)黜(chu)太子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi)之(zhi)位(wei)。司馬(ma)(ma)遹被廢(fei)(fei)(fei)后(hou)(hou)(hou),讓(rang)司馬(ma)(ma)倫(lun)領右(you)軍(jun)將(jiang)(jiang)(jiang)軍(jun)。元康(kang)十年(300年),當(dang)時(shi)(shi)的(de)左衛(wei)司馬(ma)(ma)督(du)(du)司馬(ma)(ma)雅以及常(chang)從督(du)(du)許(xu)超(chao),都(dou)曾侍(shi)奉(feng)(feng)東(dong)宮(gong)(gong)太子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi),二人(ren)為(wei)(wei)(wei)太子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi)無(wu)罪(zui)被廢(fei)(fei)(fei)而感傷,便與(yu)(yu)殿(dian)中(zhong)(zhong)中(zhong)(zhong)郎士猗等(deng)商量(liang)廢(fei)(fei)(fei)賈(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou),復太子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi)之(zhi)位(wei),因張(zhang)(zhang)華、裴頠不(bu)愿廢(fei)(fei)(fei)賈(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou)之(zhi)志(zhi)難改,難以與(yu)(yu)他們圖謀(mou),司馬(ma)(ma)倫(lun)執掌(zhang)重要的(de)兵權(quan),性情(qing)又(you)(you)貪(tan)功(gong)冒進,可(ke)(ke)借(jie)他的(de)力量(liang)成事,便勸說司馬(ma)(ma)倫(lun)寵幸的(de)臣(chen)子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi)孫(sun)(sun)秀道:“中(zhong)(zhong)宮(gong)(gong)賈(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou)兇狠嫉妒(du)無(wu)道,與(yu)(yu)賈(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)謐等(deng)人(ren)一(yi)起(qi)廢(fei)(fei)(fei)了(le)(le)太子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi)。現(xian)在(zai)(zai)國家(jia)沒(mei)有(you)嫡系繼嗣(si),社稷危(wei)險,大(da)臣(chen)將(jiang)(jiang)(jiang)會(hui)(hui)起(qi)事。而你名義上侍(shi)奉(feng)(feng)中(zhong)(zhong)宮(gong)(gong),與(yu)(yu)賈(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou)、郭氏親善,太子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi)被廢(fei)(fei)(fei),都(dou)說你們參與(yu)(yu)了(le)(le)此事,一(yi)旦另起(qi)事端,災(zai)(zai)禍(huo)一(yi)定(ding)會(hui)(hui)牽連到(dao)你們。為(wei)(wei)(wei)何不(bu)事先謀(mou)劃一(yi)下呢(ni)?”孫(sun)(sun)秀同(tong)意了(le)(le),告訴司馬(ma)(ma)倫(lun),司馬(ma)(ma)倫(lun)采納了(le)(le)這個意見。于是(shi)(shi)(shi)告訴通事史令張(zhang)(zhang)林以及省事張(zhang)(zhang)衡(heng)、殿(dian)中(zhong)(zhong)侍(shi)御史殷渾、右(you)衛(wei)司馬(ma)(ma)督(du)(du)路始,讓(rang)他們當(dang)內應。事將(jiang)(jiang)(jiang)要發起(qi)時(shi)(shi),孫(sun)(sun)秀知道太子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi)聰明(ming),如果(guo)回到(dao)東(dong)宮(gong)(gong),會(hui)(hui)與(yu)(yu)賢人(ren)謀(mou)及政事,估計自己必定(ding)不(bu)得志(zhi),便又(you)(you)勸司馬(ma)(ma)倫(lun)說:“太子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi)為(wei)(wei)(wei)人(ren)剛猛(meng),不(bu)能為(wei)(wei)(wei)私(si)事而干求(qiu)請見。明(ming)公您一(yi)向侍(shi)奉(feng)(feng)賈(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou),時(shi)(shi)議都(dou)認為(wei)(wei)(wei)您是(shi)(shi)(shi)賈(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou)的(de)私(si)黨(dang)(dang)。現(xian)在(zai)(zai)雖然(ran)想為(wei)(wei)(wei)太子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi)建大(da)功(gong),可(ke)(ke)太子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi)心有(you)宿怨(yuan),一(yi)定(ding)不(bu)會(hui)(hui)對您增加賞賜。會(hui)(hui)說為(wei)(wei)(wei)百(bai)姓之(zhi)望(wang)所逼迫,將(jiang)(jiang)(jiang)功(gong)折罪(zui)罷了(le)(le)。這是(shi)(shi)(shi)招致災(zai)(zai)禍(huo)的(de)辦法(fa)。現(xian)在(zai)(zai)暫且緩慢行事,賈(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou)必定(ding)會(hui)(hui)加害太子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi),然(ran)后(hou)(hou)(hou)廢(fei)(fei)(fei)棄(qi)賈(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou),既為(wei)(wei)(wei)太子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi)報仇(chou),又(you)(you)足以立(li)功(gong),哪只是(shi)(shi)(shi)避(bi)免災(zai)(zai)禍(huo)呢(ni)?”司馬(ma)(ma)倫(lun)聽從了(le)(le)他的(de)意見。孫(sun)(sun)秀便稍(shao)稍(shao)泄漏廢(fei)(fei)(fei)賈(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)后(hou)(hou)(hou)復太子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi)之(zhi)位(wei)的(de)計策,讓(rang)賈(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)謐的(de)同(tong)黨(dang)(dang)大(da)都(dou)知道。司馬(ma)(ma)倫(lun)、孫(sun)(sun)秀于是(shi)(shi)(shi)勸賈(jia)(jia)(jia)(jia)(jia)謐等(deng)人(ren)及早殺(sha)死太子(zi)(zi)(zi)(zi)(zi),以杜絕眾(zhong)人(ren)之(zhi)望(wang)。
廢賈掌權
太子(zi)遇害之后(hou),司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)、孫秀(xiu)(xiu)的(de)(de)謀劃(hua)更厲害,而司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)雅和許超怕(pa)以(yi)后(hou)致禍,對以(yi)前(qian)的(de)(de)計謀反悔(hui),便托辭有病。孫秀(xiu)(xiu)又(you)告訴右衛佽飛(fei)督閭和,閭和依從(cong),約定四(si)(si)月三(san)(san)日夜晚(wan)三(san)(san)更一刻,以(yi)鼓(gu)聲(sheng)為(wei)號。到(dao)了約定的(de)(de)時間,便假(jia)詔敕令三(san)(san)部(bu)(bu)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)道(dao):“中(zhong)(zhong)宮(gong)與賈謐等(deng)人(ren)(ren)(ren)殺我太子(zi),現在(zai)(zai)讓(rang)車騎(qi)進入廢(fei)除賈后(hou)。你們都(dou)應(ying)(ying)聽從(cong)命(ming)令,賜爵為(wei)關(guan)中(zhong)(zhong)侯。不聽命(ming)的(de)(de),誅(zhu)滅(mie)三(san)(san)族。”于(yu)是眾(zhong)人(ren)(ren)(ren)都(dou)聽從(cong)命(ming)令。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)又(you)假(jia)詔開門(men)(men)晚(wan)上入宮(gong),把(ba)軍(jun)隊(dui)(dui)陳列在(zai)(zai)路(lu)南,派翊軍(jun)校尉、齊王司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏帶領三(san)(san)部(bu)(bu)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)一百人(ren)(ren)(ren),打開宮(gong)門(men)(men)進入。華林縣令駱休為(wei)內(nei)應(ying)(ying),迎(ying)惠帝駕臨東堂。于(yu)是廢(fei)賈后(hou)為(wei)庶(shu)人(ren)(ren)(ren),把(ba)她囚禁在(zai)(zai)建始(shi)殿。拘捕(bu)吳(wu)太妃、趙粲以(yi)及韓(han)壽的(de)(de)妻子(zi)賈午等(deng)人(ren)(ren)(ren),交付行刑司(si)(si)(si)考究查實。下詔告知尚書(shu)廢(fei)賈后(hou)之事(shi),并拘捕(bu)賈謐等(deng)人(ren)(ren)(ren),召(zhao)集中(zhong)(zhong)書(shu)監(jian)、侍(shi)中(zhong)(zhong)、黃(huang)門(men)(men)侍(shi)郎(lang)、八坐等(deng)人(ren)(ren)(ren)都(dou)連(lian)夜入殿,逮捕(bu)張華、裴頠、解(jie)結、杜斌(bin)等(deng)人(ren)(ren)(ren),在(zai)(zai)殿前(qian)誅(zhu)殺他(ta)們。尚書(shu)開始(shi)懷疑詔書(shu)有詐,郎(lang)師(shi)景露(lu)出手版上奏(zou)請求皇帝手詔。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)等(deng)人(ren)(ren)(ren)認為(wei)敗壞眾(zhong)人(ren)(ren)(ren)情(qing)緒,斬首示眾(zhong)。第(di)二(er)天,司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)坐于(yu)端門(men)(men),屯(tun)兵向北(bei),派尚書(shu)和郁持節把(ba)賈后(hou)送(song)到(dao)金(jin)墉。殺趙粲叔父(fu)中(zhong)(zhong)護軍(jun)趙浚以(yi)及散騎(qi)韓(han)豫等(deng),朝廷內(nei)外(wai)的(de)(de)官員多被罷免。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)不久又(you)假(jia)詔自己任(ren)命(ming)持節、大(da)都(dou)督、督中(zhong)(zhong)外(wai)諸軍(jun)事(shi)、相國,侍(shi)中(zhong)(zhong)、趙王如(ru)故,完全(quan)依照司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)懿輔佐魏國的(de)(de)辦法,設(she)置左右長(chang)史、司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)、從(cong)事(shi)中(zhong)(zhong)郎(lang)四(si)(si)人(ren)(ren)(ren),參軍(jun)十人(ren)(ren)(ren),掾屬二(er)十人(ren)(ren)(ren),軍(jun)隊(dui)(dui)一萬(wan)人(ren)(ren)(ren)。任(ren)命(ming)他(ta)的(de)(de)兒子(zi)趙王世子(zi)、散騎(qi)常侍(shi)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)荂為(wei)冗(rong)從(cong)仆(pu)射,司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)馥(fu)為(wei)前(qian)將軍(jun),封(feng)(feng)濟陽王,司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔為(wei)黃(huang)門(men)(men)郎(lang),封(feng)(feng)汝陰(yin)王,司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)詡為(wei)散騎(qi)侍(shi)郎(lang),封(feng)(feng)霸城侯。孫秀(xiu)(xiu)等(deng)所(suo)封(feng)(feng)都(dou)是大(da)郡(jun),兼有兵權,文武官封(feng)(feng)侯的(de)(de)幾千人(ren)(ren)(ren),百官都(dou)聽令于(yu)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)。
排除異己
淮南王司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)允(yun)、齊(qi)王司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)冏認(ren)為(wei)(wei)(wei)司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)驕縱僭位,內心懷有(you)不平之意。孫秀(xiu)等人也(ye)深以為(wei)(wei)(wei)忌(ji),便讓司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)冏出鎮許地,收回(hui)了司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)允(yun)的(de)(de)護(hu)(hu)軍(jun)(jun)(jun)。司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)允(yun)發憤,起兵討伐司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)。司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)允(yun)失敗滅(mie)亡后(hou),司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)加(jia)(jia)九錫,增加(jia)(jia)封邑五萬戶(hu)。司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)假裝謙讓,詔書(shu)派(pai)百官(guan)到他府(fu)上勸進,由侍(shi)中(zhong)(zhong)宣(xuan)讀(du)詔書(shu),然后(hou)他才接(jie)受。加(jia)(jia)封司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)荂為(wei)(wei)(wei)撫軍(jun)(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun)(jun)、領(ling)(ling)軍(jun)(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun)(jun),司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)馥為(wei)(wei)(wei)鎮軍(jun)(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun)(jun)、領(ling)(ling)護(hu)(hu)軍(jun)(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun)(jun),司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)虔為(wei)(wei)(wei)中(zhong)(zhong)軍(jun)(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun)(jun)、領(ling)(ling)右衛(wei)將(jiang)軍(jun)(jun)(jun),司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)詡為(wei)(wei)(wei)侍(shi)中(zhong)(zhong)。又任(ren)孫秀(xiu)為(wei)(wei)(wei)侍(shi)中(zhong)(zhong)、輔國將(jiang)軍(jun)(jun)(jun)、相(xiang)國司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma),右率如(ru)從前一樣。張林等人都(dou)位居要職。增加(jia)(jia)司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)相(xiang)府(fu)兵為(wei)(wei)(wei)二萬人,與皇帝的(de)(de)護(hu)(hu)衛(wei)相(xiang)同(tong),還暗藏了些(xie)兵士,總數超過三萬。把東宮的(de)(de)三個門(men)都(dou)建(jian)成四(si)角華麗(li)的(de)(de)望樓(lou),又隔斷宮的(de)(de)東西道路為(wei)(wei)(wei)外部邊界(jie)。有(you)人對孫秀(xiu)說:“散騎常(chang)侍(shi)楊(yang)準、黃門(men)侍(shi)郎劉逵(kui)要梁王司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)肜(rong)來誅殺司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫(lun)。”恰好(hao)有(you)星象的(de)(de)異常(chang)變化(hua),便徙(xi)司(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)肜(rong)為(wei)(wei)(wei)丞相(xiang),居住司(si)(si)徒府(fu),讓楊(yang)準、劉逵(kui)轉任(ren)外官(guan)。
趙王(wang)司(si)馬(ma)倫沒(mei)有(you)學問,不知書;孫(sun)(sun)秀(xiu)也(ye)由于狡黠小(xiao)聰明,貪求淫利(li)(li)。與他(ta)共事的(de)(de)人,都(dou)是邪佞之徒,只追逐榮祿名利(li)(li),沒(mei)有(you)深(shen)謀遠慮的(de)(de)謀略。司(si)馬(ma)荂見識淺薄,司(si)馬(ma)馥、司(si)馬(ma)虔也(ye)都(dou)兇狠(hen)暴戾,司(si)馬(ma)詡愚蠢(chun)頑劣又(you)輕佻,各自乖異,互相憎恨詆毀。孫(sun)(sun)秀(xiu)的(de)(de)兒子孫(sun)(sun)會(hui),二(er)十歲(sui),當射聲校尉,娶惠(hui)帝女(nv)河(he)東公主(zhu)。公主(zhu)母喪不到一(yi)年,便納聘禮。孫(sun)(sun)會(hui)形體矮小(xiao)面貌(mao)丑陋,像個下(xia)等(deng)的(de)(de)奴仆。當初與富家(jia)兒子在城西販馬(ma),百姓(xing)忽然聽說他(ta)娶了公主(zhu),沒(mei)有(you)誰不驚駭。
篡奪皇位
司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)、孫(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)都很(hen)相(xiang)信(xin)巫鬼,聽信(xin)妖(yao)邪之(zhi)說(shuo)(shuo)。孫(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)讓(rang)(rang)牙(ya)門趙(zhao)奉假(jia)稱晉宣帝(di)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)懿的神語(yu),說(shuo)(shuo)要(yao)讓(rang)(rang)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)早日(ri)入西宮(gong)。又說(shuo)(shuo)宣帝(di)在北(bei)芒(mang)山(shan)當(dang)趙(zhao)王(wang)的佐(zuo)助,于是又在北(bei)芒(mang)山(shan)別立宣帝(di)廟。說(shuo)(shuo)叛逆的謀劃可以(yi)成功。任太子詹事(shi)裴劭、左軍(jun)將軍(jun)卞粹等(deng)(deng)二十(shi)人(ren)為(wei)(wei)從(cong)(cong)事(shi)中(zhong)(zhong)郎,另有掾屬二十(shi)人(ren)。孫(sun)秀(xiu)(xiu)(xiu)等(deng)(deng)安置諸(zhu)軍(jun),安插心腹,讓(rang)(rang)散(san)騎常侍、義陽(yang)王(wang)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)威(wei)兼侍中(zhong)(zhong),出入詔(zhao)(zhao)命。假(jia)作禪(chan)讓(rang)(rang)之(zhi)詔(zhao)(zhao),讓(rang)(rang)使持(chi)節、尚書(shu)令滿奮,仆射崔隨(sui)為(wei)(wei)副,捧著皇(huang)帝(di)的玉(yu)璽(xi)、印(yin)(yin)綬禪(chan)位給司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)假(jia)裝謙讓(rang)(rang)不接受。于是宗室諸(zhu)王(wang)、群(qun)公卿士都假(jia)稱有符瑞天(tian)(tian)文靈應予以(yi)勸進,司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)才同意。左衛王(wang)輿與前軍(jun)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)雅等(deng)(deng)帶領甲(jia)士入殿,以(yi)威(wei)賞(shang)明示三(san)部(bu)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma),所(suo)以(yi)都沒有誰敢反對。當(dang)天(tian)(tian)夜晚,派張林等(deng)(deng)人(ren)屯(tun)守諸(zhu)門。義陽(yang)王(wang)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)威(wei)以(yi)及駱休等(deng)(deng)人(ren)逼著天(tian)(tian)子拿走玉(yu)璽(xi)、印(yin)(yin)綬。不到天(tian)(tian)亮,內外(wai)百官用(yong)車(che)輿法駕迎接司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)倫(lun)(lun)。惠(hui)帝(di)坐云母(mu)車(che),隨(sui)行儀仗隊幾百人(ren),從(cong)(cong)華林西門出居金墉城。尚書(shu)和郁兼侍中(zhong)(zhong)、散(san)騎常侍,瑯(lang)琊王(wang)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)睿、中(zhong)(zhong)書(shu)侍郎陸機跟隨(sui),到城下而返(fan)回。派張衡保衛惠(hui)帝(di),實際上就(jiu)是囚禁他。
司馬(ma)倫(lun)隨從士兵(bing)五千人(ren),從端門進(jin)入,登(deng)上(shang)太(tai)(tai)極殿,滿奮、崔隨、樂廣(guang)把玉璽印綬(shou)獻給(gei)司馬(ma)倫(lun),于是司馬(ma)倫(lun)便僭位稱帝,大(da)赦天下,尊惠(hui)帝為(wei)(wei)(wei)太(tai)(tai)上(shang)皇,年(nian)(nian)(nian)號建始。這(zhe)一年(nian)(nian)(nian),賢良(liang)方(fang)正、直言、秀才、孝(xiao)廉(lian)(lian)、良(liang)將都(dou)不(bu)考試;計吏以(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)及在(zai)京(jing)(jing)邑的(de)當出使(shi)四方(fang)的(de)使(shi)者(zhe),太(tai)(tai)學生年(nian)(nian)(nian)紀(ji)在(zai)十六歲(sui)以(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)上(shang)以(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)及正在(zai)學習的(de)二(er)十歲(sui)的(de)人(ren),都(dou)任(ren)命為(wei)(wei)(wei)官吏;郡縣(xian)二(er)千石(shi)以(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)上(shang)的(de)令長適逢大(da)赦時正在(zai)職的(de)人(ren),都(dou)封為(wei)(wei)(wei)侯(hou),郡綱(gang)紀(ji)都(dou)是孝(xiao)廉(lian)(lian),縣(xian)綱(gang)紀(ji)都(dou)是廉(lian)(lian)吏。任(ren)世子司馬(ma)荂為(wei)(wei)(wei)太(tai)(tai)子,司馬(ma)馥為(wei)(wei)(wei)侍中(zhong)、大(da)司農(nong)、領護軍(jun)、京(jing)(jing)兆王(wang),司馬(ma)虔(qian)為(wei)(wei)(wei)侍中(zhong)、大(da)將軍(jun)領軍(jun)、廣(guang)平(ping)王(wang),司馬(ma)詡為(wei)(wei)(wei)侍中(zhong)、撫軍(jun)將軍(jun)、霸城王(wang),孫秀為(wei)(wei)(wei)侍中(zhong)、中(zhong)書監、驃騎將軍(jun)、儀同(tong)(tong)三司。張林等諸黨(dang)都(dou)登(deng)上(shang)卿(qing)將之位,大(da)加封賞(shang),其余同(tong)(tong)謀(mou)之人(ren)都(dou)破格提拔晉(jin)升,不(bu)可勝記,就連奴仆士卒雜役(yi)之人(ren)也都(dou)加封爵(jue)位。每次(ci)朝廷會見,冠飾貂蟬者(zhe)滿坐,當時的(de)人(ren)作諺語說:“貂不(bu)足,狗尾(wei)續。”只以(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)茍且(qie)的(de)恩惠(hui)取(qu)得人(ren)們的(de)歡悅,庫(ku)府的(de)儲備還(huan)不(bu)夠賞(shang)賜,金銀冶(ye)煉鑄造還(huan)不(bu)能供給(gei)冶(ye)印,所以(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)有白版封侯(hou),君(jun)子恥(chi)于接受(shou)他的(de)賞(shang)賜,百姓也知(zhi)道他不(bu)得善終。
三王起兵
當時齊王(wang)(wang)司(si)(si)(si)馬(ma)冏、河間(jian)王(wang)(wang)司(si)(si)(si)馬(ma)颙、成(cheng)都王(wang)(wang)司(si)(si)(si)馬(ma)穎(ying)都擁有強大的軍隊,各占一方。孫秀(xiu)知道司(si)(si)(si)馬(ma)冏等人必定有別的圖謀(mou),便選拔親戚(qi)黨(dang)羽以及(ji)司(si)(si)(si)馬(ma)倫的舊官吏(li)當這三王(wang)(wang)的參佐(zuo)之將和(he)郡守。
孫秀本來(lai)與張林(lin)(lin)有(you)隔閡,雖然表面上互相推崇(chong),內心其實忌恨他。等(deng)到(dao)張林(lin)(lin)當了(le)(le)衛將軍(jun),深恨自己沒得到(dao)開府之職(zhi),暗(an)地(di)里(li)給(gei)(gei)司(si)(si)馬(ma)荂寫信,陳述孫秀專權,行為違背(bei)眾(zhong)人心愿,而所封功臣都(dou)是小(xiao)人,擾亂朝廷,可一并(bing)(bing)殺(sha)了(le)(le)他們。司(si)(si)馬(ma)荂把信給(gei)(gei)司(si)(si)馬(ma)倫(lun)(lun)看(kan),司(si)(si)馬(ma)倫(lun)(lun)又給(gei)(gei)孫秀看(kan)。孫秀勸司(si)(si)馬(ma)倫(lun)(lun)殺(sha)掉張林(lin)(lin),司(si)(si)馬(ma)倫(lun)(lun)同意。于是司(si)(si)馬(ma)倫(lun)(lun)請(qing)同宗室的人在華林(lin)(lin)園聚會,召集張林(lin)(lin)、孫秀以及王輿入見,趁機(ji)拘捕(bu)張林(lin)(lin),殺(sha)了(le)(le)他并(bing)(bing)誅(zhu)滅其三族。
等(deng)到(dao)三(san)王(wang)(wang)起兵(bing)討(tao)伐(fa)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)的(de)(de)(de)檄(xi)文傳來,司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)、孫(sun)秀才(cai)大(da)為(wei)恐懼,派其中(zhong)(zhong)堅孫(sun)輔為(wei)上(shang)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)將(jiang)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun),積弩李嚴為(wei)折沖將(jiang)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun),率七千(qian)士(shi)(shi)(shi)兵(bing)從延壽(shou)關(guan)出(chu)戰(zhan)(zhan),征虜張(zhang)泓(hong)、左軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)蔡璜、前(qian)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)閭和等(deng)率九(jiu)千(qian)人(ren)從堮坂關(guan)出(chu)兵(bing),鎮軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)雅、楊威莫原等(deng)率八(ba)(ba)千(qian)人(ren)從成(cheng)(cheng)皋(gao)關(guan)出(chu)兵(bing)。征召(zhao)(zhao)東平(ping)王(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)楙為(wei)使(shi)持節(jie)、衛(wei)將(jiang)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun),都(dou)(dou)督(du)各軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)抵御三(san)王(wang)(wang)之(zhi)(zhi)師。派楊珍晝夜到(dao)宣帝(di)廟(miao)祈禱(dao)請求(qiu),回(hui)(hui)報總是說(shuo)宣帝(di)感謝陛下,某日必當(dang)破賊。又拜道(dao)士(shi)(shi)(shi)胡沃為(wei)太平(ping)將(jiang)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun),讓(rang)他(ta)(ta)(ta)招來福祐(you)。孫(sun)秀家中(zhong)(zhong)天(tian)(tian)(tian)天(tian)(tian)(tian)陳設各種祭祀,制(zhi)作(zuo)詛(zu)咒制(zhi)勝(sheng)的(de)(de)(de)巫術文章,讓(rang)巫祝選擇(ze)作(zuo)戰(zhan)(zhan)的(de)(de)(de)日子。又讓(rang)近親在(zai)(zai)嵩(song)山上(shang)穿著羽衣,詐(zha)稱是仙(xian)人(ren)王(wang)(wang)喬,制(zhi)作(zuo)神仙(xian)文字,敘(xu)述(shu)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)國(guo)運長(chang)久,以(yi)此(ci)迷(mi)惑(huo)民眾。孫(sun)秀想(xiang)派司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)馥、司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)(qian)帶兵(bing)協(xie)助諸軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)作(zuo)戰(zhan)(zhan),他(ta)(ta)(ta)們二人(ren)不(bu)肯。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)(qian)平(ping)素與劉(liu)(liu)輿(yu)親善友(you)愛,孫(sun)秀便(bian)讓(rang)劉(liu)(liu)輿(yu)勸說(shuo)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)(qian),此(ci)后司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)(qian)才(cai)帶領八(ba)(ba)千(qian)士(shi)(shi)(shi)兵(bing)作(zuo)三(san)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)的(de)(de)(de)后繼(ji)和援(yuan)助。張(zhang)泓(hong)、司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)雅等(deng)雖然連(lian)戰(zhan)(zhan)連(lian)勝(sheng),但義(yi)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)分散后又匯(hui)合,司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)雅等(deng)人(ren)不(bu)能前(qian)進(jin)。許(xu)超(chao)(chao)等(deng)人(ren)與成(cheng)(cheng)都(dou)(dou)王(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)穎(ying)的(de)(de)(de)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)隊(dui)在(zai)(zai)黃(huang)橋作(zuo)戰(zhan)(zhan),殺傷(shang)一(yi)萬多(duo)人(ren)。張(zhang)泓(hong)徑(jing)直到(dao)陽(yang)(yang)(yang)翟,又在(zai)(zai)城南攻(gong)破齊王(wang)(wang)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)(jiong)的(de)(de)(de)輜重,殺死幾千(qian)人(ren),于是占據城池保(bao)住屯積軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)需物資之(zhi)(zhi)所(suo)(suo)。這時司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)(jiong)的(de)(de)(de)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)隊(dui)已經在(zai)(zai)潁(ying)(ying)(ying)陰,距離(li)陽(yang)(yang)(yang)翟四十里。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)囧分軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)渡過(guo)潁(ying)(ying)(ying)水,進(jin)攻(gong)張(zhang)泓(hong)不(bu)利。張(zhang)泓(hong)乘勝(sheng)追到(dao)潁(ying)(ying)(ying)上(shang),夜晚面(mian)臨潁(ying)(ying)(ying)水列陣。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)(jiong)派輕兵(bing)進(jin)攻(gong)他(ta)(ta)(ta)們,諸軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)不(bu)動(dong),而孫(sun)輔、徐建(jian)的(de)(de)(de)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)隊(dui)夜晚自亂(luan),徑(jing)自回(hui)(hui)洛陽(yang)(yang)(yang)自首(shou)。孫(sun)輔、徐建(jian)逃跑時,不(bu)知(zhi)道(dao)其他(ta)(ta)(ta)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)督(du)都(dou)(dou)還在(zai)(zai),便(bian)說(shuo):“齊王(wang)(wang)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)隊(dui)強盛,勢(shi)不(bu)可(ke)擋,張(zhang)泓(hong)等(deng)已覆沒。”司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)大(da)驚,隱瞞此(ci)事(shi),召(zhao)(zhao)集司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)(qian)和許(xu)超(chao)(chao)回(hui)(hui)京。正好張(zhang)泓(hong)擊(ji)敗司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)(jiong)的(de)(de)(de)捷(jie)報傳來,司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)大(da)喜,便(bian)又派許(xu)超(chao)(chao)前(qian)往,而這時司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)虔(qian)(qian)(qian)在(zai)(zai)回(hui)(hui)京的(de)(de)(de)途(tu)中(zhong)(zhong)已到(dao)庾倉。許(xu)超(chao)(chao)回(hui)(hui)兵(bing)前(qian)進(jin)渡過(guo)黃(huang)河(he)時,將(jiang)士(shi)(shi)(shi)疑(yi)惑(huo)隔閡,銳氣內挫。張(zhang)泓(hong)等(deng)帶領所(suo)(suo)有兵(bing)士(shi)(shi)(shi)渡過(guo)潁(ying)(ying)(ying)水,進(jin)攻(gong)司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)(jiong)兵(bing)營,司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)(jiong)出(chu)兵(bing)進(jin)攻(gong)他(ta)(ta)(ta)們的(de)(de)(de)別帥孫(sun)髦(mao)、司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)譚、孫(sun)輔,將(jiang)其全部攻(gong)破,士(shi)(shi)(shi)卒流散逃回(hui)(hui)洛陽(yang)(yang)(yang),張(zhang)泓(hong)等(deng)收集余眾回(hui)(hui)營。孫(sun)秀等(deng)得知(zhi)三(san)方軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)情一(yi)天(tian)(tian)(tian)天(tian)(tian)(tian)危(wei)急,假傳攻(gong)破了司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)(jiong)兵(bing)營,活捉了司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)冏(jiong)(jiong)(jiong),以(yi)此(ci)欺騙眾人(ren),并讓(rang)百(bai)官都(dou)(dou)來祝賀,而士(shi)(shi)(shi)猗、伏胤、孫(sun)會都(dou)(dou)執(zhi)掌(zhang)兵(bing)權而不(bu)相從。司(si)(si)(si)(si)(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)(ma)(ma)倫(lun)(lun)又授(shou)予(yu)太子詹事(shi)劉(liu)(liu)琨(kun)使(shi)節(jie),讓(rang)他(ta)(ta)(ta)督(du)河(he)北將(jiang)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun),率一(yi)千(qian)步兵(bing)催促各軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)作(zuo)戰(zhan)(zhan)。孫(sun)會等(deng)與義(yi)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)在(zai)(zai)激水交戰(zhan)(zhan),大(da)敗,撤退保(bao)守河(he)上(shang),劉(liu)(liu)琨(kun)燒斷河(he)橋。
失敗被殺
自(zi)從(cong)義兵(bing)興起,百(bai)官(guan)將(jiang)(jiang)士(shi)都(dou)(dou)想(xiang)誅(zhu)殺(sha)司(si)馬(ma)(ma)(ma)倫、孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)以向天下謝(xie)罪。孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)知(zhi)道(dao)眾(zhong)怒(nu)難犯,不敢出(chu)省(sheng)。及(ji)至聽說河北(bei)軍(jun)全(quan)部(bu)(bu)失敗,便(bian)(bian)憂慮得不知(zhi)所(suo)為。義陽(yang)王(wang)司(si)馬(ma)(ma)(ma)威(wei)勸孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)到(dao)尚書省(sheng)與(yu)八坐議論(lun)征(zheng)戰(zhan)防備之事(shi),孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)依(yi)從(cong)。使京城(cheng)四品官(guan)以下的(de)子弟年齡在(zai)(zai)十(shi)五歲以上的(de)人(ren)(ren),都(dou)(dou)到(dao)司(si)隸(li)之所(suo),跟著司(si)馬(ma)(ma)(ma)倫出(chu)戰(zhan)。內外(wai)各軍(jun)都(dou)(dou)想(xiang)劫殺(sha)孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu),司(si)馬(ma)(ma)(ma)威(wei)害怕,從(cong)崇禮闥回(hui)到(dao)下舍。許超、士(shi)猗(yi)、孫(sun)(sun)會(hui)等(deng)都(dou)(dou)回(hui)軍(jun)以后,便(bian)(bian)跟孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)謀(mou)劃,有(you)人(ren)(ren)想(xiang)收集剩余的(de)士(shi)兵(bing)出(chu)戰(zhan),有(you)人(ren)(ren)想(xiang)焚燒宮室,誅(zhu)殺(sha)不依(yi)附(fu)自(zi)己(ji)的(de)人(ren)(ren),隨同(tong)司(si)馬(ma)(ma)(ma)倫向南投(tou)奔孫(sun)(sun)旂、孟(meng)觀等(deng)人(ren)(ren),有(you)人(ren)(ren)想(xiang)乘船向東(dong)逃到(dao)大海,計議不決。王(wang)輿(yu)(yu)反叛,率領該營(ying)七百(bai)多士(shi)兵(bing)從(cong)南掖門(men)攻入(ru)(ru),敕令宮中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)士(shi)兵(bing)各自(zi)守衛(wei)宮門(men),三(san)部(bu)(bu)司(si)馬(ma)(ma)(ma)作(zuo)為內應。王(wang)輿(yu)(yu)自(zi)己(ji)前往攻擊孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu),孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)關閉(bi)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)書南門(men)。王(wang)輿(yu)(yu)讓士(shi)兵(bing)登墻(qiang)燒屋,孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)和(he)(he)許超、士(shi)猗(yi)倉惶逃出(chu),左衛(wei)將(jiang)(jiang)軍(jun)趙泉斬孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)等(deng)人(ren)(ren)示眾(zhong)。在(zai)(zai)右衛(wei)營(ying)逮捕(bu)孫(sun)(sun)會(hui),交(jiao)付廷尉誅(zhu)戮(lu)。捉住前將(jiang)(jiang)軍(jun)謝(xie)惔、黃門(men)令駱(luo)休、司(si)馬(ma)(ma)(ma)督王(wang)潛(qian),都(dou)(dou)斬于(yu)殿中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)。三(san)部(bu)(bu)司(si)馬(ma)(ma)(ma)兵(bing)在(zai)(zai)宣(xuan)化闥中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)斬孫(sun)(sun)弼(bi)示眾(zhong)。當(dang)時司(si)馬(ma)(ma)(ma)馥在(zai)(zai)孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)家,王(wang)輿(yu)(yu)派將(jiang)(jiang)士(shi)把他囚禁(jin)在(zai)(zai)散騎省(sheng),用(yong)大戟(ji)守住省(sheng)閣。八坐都(dou)(dou)到(dao)殿中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong),坐在(zai)(zai)東(dong)階樹下。王(wang)輿(yu)(yu)駐(zhu)扎在(zai)(zai)云龍(long)門(men),讓司(si)馬(ma)(ma)(ma)倫制(zhi)詔令道(dao):“我(wo)為孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)等(deng)人(ren)(ren)所(suo)誤(wu),致使三(san)王(wang)發怒(nu)。現在(zai)(zai)孫(sun)(sun)秀(xiu)(xiu)已誅(zhu),將(jiang)(jiang)迎(ying)太(tai)子復位,我(wo)告老(lao)歸農。”傳示詔書用(yong)騶虞幡信令將(jiang)(jiang)士(shi)放(fang)下武(wu)器(qi)。文武(wu)百(bai)官(guan)各自(zi)奔逃,沒(mei)有(you)誰(shui)敢家居。黃門(men)帶司(si)馬(ma)(ma)(ma)倫從(cong)華林東(dong)門(men)出(chu),和(he)(he)司(si)馬(ma)(ma)(ma)荂一起都(dou)(dou)回(hui)到(dao)汶陽(yang)里住宅。于(yu)是派甲(jia)兵(bing)數千把惠帝(di)從(cong)金墉城(cheng)迎(ying)歸,百(bai)姓都(dou)(dou)稱萬歲。惠帝(di)從(cong)端(duan)門(men)入(ru)(ru),升殿,居廣(guang)室,送司(si)馬(ma)(ma)(ma)倫和(he)(he)司(si)馬(ma)(ma)(ma)荂等(deng)到(dao)金墉城(cheng)。
當初,孫秀(xiu)害怕西軍(jun)(jun)到來,又召(zhao)司(si)馬(ma)(ma)虔(qian)還京。這天住宿在九曲,詔令使(shi)者(zhe)免去司(si)馬(ma)(ma)虔(qian)官職,司(si)馬(ma)(ma)虔(qian)恐懼(ju),離開軍(jun)(jun)隊帶(dai)了幾(ji)十(shi)人(ren)回到汶陽(yang)里。
梁王司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)肜(rong)表奏司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫父子叛(pan)逆,應當誅殺。百官(guan)(guan)在朝堂會(hui)議,都如同(tong)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)肜(rong)表奏一樣(yang)。派(pai)尚(shang)書袁(yuan)敞持節(jie)賜(si)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫死罪,讓他喝(he)金(jin)屑苦酒(jiu)。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫慚(can)愧,用手巾遮住臉,連聲說:“孫秀誤我!孫秀誤我!”于(yu)是(shi)逮捕司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)荂、司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)馥、司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)虔、司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)詡交(jiao)付廷(ting)尉獄(yu),考究(jiu)查實。司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)馥臨死時對司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)虔說:“因(yin)你(ni)連累我們家破人(ren)(ren)亡(wang)啊!”百官(guan)(guan)凡是(shi)司(si)(si)(si)馬(ma)(ma)(ma)倫所用的(de)人(ren)(ren),一律斥免,臺省府(fu)衛也只(zhi)有少數保(bao)留。自(zi)興(xing)兵六(liu)十(shi)多天中,作戰所殺害的(de)將近十(shi)萬人(ren)(ren)。
但凡同司馬倫為逆參預(yu)謀劃大事的人:張林被孫秀殺(sha)死;許(xu)超、士猗(yi)、孫弼、謝惔、殷渾與孫秀為王(wang)輿所殺(sha);張衡、閭(lv)和、孫髦(mao)、高(gao)越從陽(yang)(yang)翟(zhai)返回,伏胤戰敗后(hou)(hou)回到洛陽(yang)(yang),都斬于東(dong)市(shi);蔡璜(huang)在陽(yang)(yang)翟(zhai)向齊王(wang)司馬冏投降,回洛陽(yang)(yang)以后(hou)(hou)自殺(sha);王(wang)輿因有功免于誅殺(sha),后(hou)(hou)來與東(dong)萊(lai)王(wang)司馬蕤謀劃殺(sha)司馬冏,又(you)伏法(fa)被殺(sha)。
趣聞軼事
才庸無謀
司(si)馬(ma)倫平素才(cai)能平庸,沒(mei)有(you)智慧(hui)計(ji)策,又(you)為孫(sun)秀(xiu)所制,孫(sun)秀(xiu)的威權顯(xian)揚于(yu)朝廷,天(tian)下都侍奉孫(sun)秀(xiu)而無(wu)求于(yu)司(si)馬(ma)倫。孫(sun)秀(xiu)起自于(yu)瑯琊小吏(li),累官于(yu)趙國,以諂媚顯(xian)達。執掌國家(jia)大權后,便恣肆于(yu)施奸(jian)謀,多殺(sha)忠(zhong)臣良將,以逞(cheng)私欲。司(si)隸從(cong)事游顥(hao)與(yu)殷渾有(you)隔閡,殷渾引誘游顥(hao)的家(jia)奴(nu)晉(jin)興(xing),讓他(ta)偽告游顥(hao)有(you)篡逆打算(suan)。孫(sun)秀(xiu)不(bu)仔細察問(wen),便拘捕了游顥(hao)和襄陽中正李邁,把他(ta)們(men)殺(sha)了,厚(hou)待晉(jin)興(xing),任(ren)命為己部曲督。前衛(wei)尉石崇、黃門郎(lang)潘岳都與(yu)孫(sun)秀(xiu)有(you)隔閡,一并被殺(sha)。于(yu)是(shi)京城中的君(jun)子不(bu)以其(qi)生存為樂。
奇異之鳥
司(si)(si)(si)(si)馬倫(lun)親自(zi)祭祀(si)太(tai)廟,回來時(shi),遇到大(da)風(feng),吹(chui)折了(le)麾蓋。孫(sun)秀(xiu)為(wei)司(si)(si)(si)(si)馬倫(lun)建立了(le)非(fei)常的(de)(de)(de)(de)大(da)功,因此(ci)司(si)(si)(si)(si)馬倫(lun)更敬(jing)重(zhong)他(ta)。孫(sun)秀(xiu)住在(zai)(zai)文帝司(si)(si)(si)(si)馬昭當相國時(shi)所居的(de)(de)(de)(de)內庫,事無(wu)巨(ju)細,必定先(xian)征(zheng)求(qiu)他(ta)的(de)(de)(de)(de)意見然后才實行。司(si)(si)(si)(si)馬倫(lun)的(de)(de)(de)(de)詔(zhao)令(ling),孫(sun)秀(xiu)總是(shi)改(gai)變,有(you)所取舍,便自(zi)己(ji)寫在(zai)(zai)青紙上當詔(zhao)書,有(you)時(shi)朝令(ling)夕改(gai)竟達到三四次,百官轉任改(gai)職如同流(liu)水(shui)一(yi)(yi)樣。當時(shi)有(you)只(zhi)雉雞飛(fei)入殿中,從(cong)太(tai)極殿的(de)(de)(de)(de)東階上殿,人們驅趕它(ta),又飛(fei)到殿西邊大(da)鐘的(de)(de)(de)(de)下面(mian),過了(le)一(yi)(yi)會,飛(fei)走了(le)。另外(wai)司(si)(si)(si)(si)馬倫(lun)在(zai)(zai)殿上捉(zhuo)到一(yi)(yi)只(zhi)奇異的(de)(de)(de)(de)鳥(niao)(niao)(niao),問手下都不(bu)知它(ta)是(shi)什么鳥(niao)(niao)(niao),過了(le)幾(ji)天(tian)的(de)(de)(de)(de)一(yi)(yi)個傍(bang)晚,宮西邊有(you)個穿白衣服(fu)的(de)(de)(de)(de)小(xiao)孩說這鳥(niao)(niao)(niao)是(shi)服(fu)劉(liu)鳥(niao)(niao)(niao)。司(si)(si)(si)(si)馬倫(lun)讓人抓(zhua)住小(xiao)兒和這只(zhi)鳥(niao)(niao)(niao)一(yi)(yi)并關在(zai)(zai)牢室中,第二(er)天(tian)早晨打開一(yi)(yi)看,門(men)戶和先(xian)前一(yi)(yi)樣,可是(shi)人和鳥(niao)(niao)(niao)都不(bu)見了(le)。司(si)(si)(si)(si)馬倫(lun)眼(yan)睛有(you)個瘤子,時(shi)人認(ren)為(wei)這是(shi)妖(yao)異的(de)(de)(de)(de)象征(zheng)。
人物評價
房玄(xuan)齡:①倫實庸瑣(suo),見欺(qi)孫秀,潛構異圖(tu),煽成(cheng)奸慝。乃使元良遘怨酷(ku),上(shang)宰陷誅(zhu)夷,乾耀以之暫傾,皇綱于(yu)焉(yan)中圮。遂裂冠毀冕(mian),幸百六(liu)之會;綰(wan)璽揚(yang)纛,窺九五之尊(zun)。夫神(shen)器(qi)焉(yan)可偷安,鴻名(ming)豈(qi)容妄假!而欲(yu)托茲(zi)淫祀,享彼天年,兇暗之極,未之有(you)也(ye)。②倫實下(xia)愚(yu),敢竊龍圖(tu),亂常奸位,遄及嚴誅(zhu)。