以(yi)下全部內容(rong)采(cai)用(yong)成觀法師撰注之《楞伽經義(yi)貫(guan)》一書(shu)
《楞(leng)伽經(jing)(jing)》的(de)(de)重要(yao)性(xing)(xing),大家都(dou)知(zhi)(zhi)道是(shi)(shi)禪(chan)宗(zong)(zong)(zong)初祖印度人達(da)摩傳(chuan)燈印心(xin)的(de)(de)無上寶典,因此是(shi)(shi)歷來禪(chan)者(zhe)修習(xi)(xi)如(ru)來禪(chan)、明心(xin)見性(xing)(xing)最主要(yao)的(de)(de)依(yi)據之(zhi)(zhi)一(yi)(yi)。除(chu)此之(zhi)(zhi)外,佛于(yu)本(ben)(ben)(ben)經(jing)(jing)中(zhong)詳示五(wu)法(fa)、三自(zi)性(xing)(xing)、八識(shi)、二種(zhong)(zhong)無我,而這(zhe)些法(fa)門,也都(dou)是(shi)(shi)法(fa)相(xiang)(xiang)(xiang)宗(zong)(zong)(zong)、唯識(shi)學(xue)主要(yao)研習(xi)(xi)的(de)(de)對象,尤其是(shi)(shi)三自(zi)性(xing)(xing)(依(yi)他(ta)起性(xing)(xing)、遍計所執性(xing)(xing)、圓(yuan)成實性(xing)(xing))、以(yi)及八識(shi)(眼(yan)、耳、鼻、舌、身、意、末那、阿(a)賴耶)的(de)(de)體、相(xiang)(xiang)(xiang)、用(yong),更是(shi)(shi)唯識(shi)學(xue)的(de)(de)本(ben)(ben)(ben)色當行;甚至五(wu)法(fa)(相(xiang)(xiang)(xiang)、名、妄(wang)想(xiang)、正智、如(ru)如(ru)),以(yi)及二種(zhong)(zhong)無我(人無我及法(fa)無我)亦(yi)是(shi)(shi)相(xiang)(xiang)(xiang)宗(zong)(zong)(zong)參究的(de)(de)主要(yao)內(nei)容(rong)之(zhi)(zhi)一(yi)(yi)。因此歷來習(xi)(xi)相(xiang)(xiang)(xiang)宗(zong)(zong)(zong)者(zhe)也都(dou)把(ba)它列為與《解深密經(jing)(jing)》一(yi)(yi)樣是(shi)(shi)必讀的(de)(de)根本(ben)(ben)(ben)經(jing)(jing)典之(zhi)(zhi)一(yi)(yi)(附注:本(ben)(ben)(ben)經(jing)(jing)亦(yi)為唯識(shi)宗(zong)(zong)(zong)所依(yi)據之(zhi)(zhi)六部根本(ben)(ben)(ben)經(jing)(jing)之(zhi)(zhi)一(yi)(yi)詳見唯識(shi)宗(zong)(zong)(zong)詞條(tiao))。由于(yu)《楞(leng)伽經(jing)(jing)》既是(shi)(shi)一(yi)(yi)部性(xing)(xing)相(xiang)(xiang)(xiang)圓(yuan)融、各宗(zong)(zong)(zong)共尊的(de)(de)圣典,不論在(zai)性(xing)(xing)宗(zong)(zong)(zong)或相(xiang)(xiang)(xiang)宗(zong)(zong)(zong)的(de)(de)根本(ben)(ben)(ben)經(jing)(jing)典中(zhong),都(dou)列于(yu)首要(yao)之(zhi)(zhi)位。故知(zhi)(zhi)本(ben)(ben)(ben)經(jing)(jing)對修學(xue)大乘佛法(fa)來講,不論性(xing)(xing)宗(zong)(zong)(zong)或相(xiang)(xiang)(xiang)宗(zong)(zong)(zong),都(dou)極其重要(yao)。
產(chan)生于(yu)公元前6世(shi)紀(ji)古印度(du)(du)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)佛(fo)教(jiao)(jiao),至(zhi)今已經(jing)(jing)(jing)走過了(le)(le)2500多(duo)(duo)年(nian)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)歷(li)史(shi)歲(sui)月。楞(leng)伽經(jing)(jing)(jing)佛(fo)教(jiao)(jiao)在(zai)(zai)(zai)紀(ji)元前后(hou)(hou)開始傳入我國,在(zai)(zai)(zai)與中(zhong)(zhong)國的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)傳統(tong)(tong)文(wen)(wen)化(hua)經(jing)(jing)(jing)過長期的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)交匯、融(rong)合后(hou)(hou),逐(zhu)漸發展和演變(bian)(bian)成了(le)(le)具(ju)有中(zhong)(zhong)國民(min)族特色(se)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)中(zhong)(zhong)國佛(fo)教(jiao)(jiao),形成了(le)(le)眾(zhong)(zhong)多(duo)(duo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)派(pai),表現出百態(tai)(tai)紛呈的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)局面。僅以(yi)(yi)中(zhong)(zhong)國佛(fo)教(jiao)(jiao)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)三大系統(tong)(tong)(漢(han)語(yu)系、藏(zang)語(yu)系、巴利語(yu)系) 中(zhong)(zhong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)漢(han)語(yu)系的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)主(zhu)(zhu)要學(xue)(xue)派(pai)就(jiu)包括天臺宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)、法(fa)(fa)相宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)、律宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)、凈土宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)、禪宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)、華嚴宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)、密宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)等眾(zhong)(zhong)多(duo)(duo)宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)派(pai)。在(zai)(zai)(zai)這些(xie)眾(zhong)(zhong)多(duo)(duo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)派(pai)中(zhong)(zhong),又由于(yu)所(suo)倡導(dao)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)修行證悟的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)方法(fa)(fa)各有特色(se),從而又各立門(men)庭(ting),各有傳承,至(zhi)今綿延不絕(jue)。如(ru)以(yi)(yi)《六祖壇(tan)經(jing)(jing)(jing)》為(wei)代表經(jing)(jing)(jing)典,首尊《楞(leng)伽經(jing)(jing)(jing)》,后(hou)(hou)以(yi)(yi)《金剛經(jing)(jing)(jing)》為(wei)主(zhu)(zhu)要的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)禪宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong),在(zai)(zai)(zai)發展和演變(bian)(bian)中(zhong)(zhong)又形成五派(pai), 即溈(gui)仰宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)、臨濟宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)、曹(cao)洞宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)、云門(men)宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)、法(fa)(fa)眼宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong),其中(zhong)(zhong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)臨濟宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)自宋以(yi)(yi)后(hou)(hou)又形成了(le)(le)黃龍派(pai)、楊岐派(pai)。習(xi)慣上,人(ren)(ren)們將(jiang)禪宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)衍化(hua)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)各派(pai)合稱為(wei)“五家七宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)”。其宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)風(feng)在(zai)(zai)(zai)海內外之(zhi)(zhi)影響,至(zhi)今而未(wei)衰。佛(fo)教(jiao)(jiao)在(zai)(zai)(zai)思想上與魏晉(jin)風(feng)行的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)玄學(xue)(xue)義(yi)趣相投,迎(ying)合了(le)(le)文(wen)(wen)人(ren)(ren)學(xue)(xue)士的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)口(kou)味,在(zai)(zai)(zai)隋唐(tang)時大盛(sheng)并與儒、道兩家學(xue)(xue)說互為(wei)補充,形成了(le)(le)三家合流的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)局面,又經(jing)(jing)(jing)宋、元、明、清歷(li)代,是中(zhong)(zhong)國文(wen)(wen)人(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)傳統(tong)(tong)學(xue)(xue)問,代有大德高僧、學(xue)(xue)界巨擘。佛(fo)學(xue)(xue)成為(wei)博(bo)大深(shen)厚的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)中(zhong)(zhong)國傳統(tong)(tong)文(wen)(wen)化(hua)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)一個重(zhong)要組成部(bu)分。鑒(jian)于(yu)此,我們所(suo)進行的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)研究工(gong)作,應當具(ju)有冷靜而客觀的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)態(tai)(tai)度(du)(du),既反(fan)對簡單地肯(ken)定或否定的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)做法(fa)(fa),也力戒從信仰或一宗(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)(zong)一派(pai)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)角度(du)(du)去解釋佛(fo)教(jiao)(jiao)義(yi)理。注重(zhong)于(yu)從印度(du)(du)古代思想文(wen)(wen)化(hua)發展的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)整體背景以(yi)(yi)及在(zai)(zai)(zai)中(zhong)(zhong)國傳統(tong)(tong)文(wen)(wen)化(hua)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)基礎上,去注釋佛(fo)教(jiao)(jiao)經(jing)(jing)(jing)典,使之(zhi)(zhi)優秀(xiu)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)思想文(wen)(wen)化(hua)傳統(tong)(tong)得到(dao)繼承和光大,這也是筆者的(de)(de)(de)(de)(de)(de)(de)意愿所(suo)在(zai)(zai)(zai)。
《楞(leng)伽經(jing)》全稱《楞(leng)伽阿跋(ba)多羅(luo)(luo)(luo)寶經(jing)》,其譯(yi)(yi)名(ming)分(fen)別(bie)出自南(nan)朝(chao)宋元嘉二十年(443年)的(de)(de)(de)(de)(de)求那跋(ba)陀(tuo)羅(luo)(luo)(luo)、北魏的(de)(de)(de)(de)(de)菩提(ti)流支(zhi)、唐(tang)代于(yu)(yu)闐(今新疆(jiang)和(he)田(tian))僧人實叉難(nan)(nan)陀(tuo)。各譯(yi)(yi)為四(si)卷(juan)本(ben)(ben)(ben)(ben)、十卷(juan)本(ben)(ben)(ben)(ben)、七卷(juan)本(ben)(ben)(ben)(ben)。由(you)(you)于(yu)(yu)求那跋(ba)陀(tuo)羅(luo)(luo)(luo)的(de)(de)(de)(de)(de)譯(yi)(yi)本(ben)(ben)(ben)(ben)最早,更接(jie)近本(ben)(ben)(ben)(ben)經(jing)的(de)(de)(de)(de)(de)原(yuan)始(shi)義(yi)(yi),因此(ci)流傳廣、影響大。我們也(ye)以(yi)(yi)四(si)卷(juan)本(ben)(ben)(ben)(ben)為工(gong)作(zuo)底本(ben)(ben)(ben)(ben)。針(zhen)對佛(fo)僧對話(hua),散文(wen)與(yu)(yu)詩句(ju)相互交叉的(de)(de)(de)(de)(de)特點(dian)來進行標點(dian)和(he)分(fen)段。注(zhu)釋(shi)部分(fen)采用(yong)以(yi)(yi)句(ju)為主,兼顧數(shu)句(ju)一(yi)旨的(de)(de)(de)(de)(de)方(fang)法,依次進行,有(you)(you)(you)些(xie)佛(fo)教詞語出現(xian)時前(qian)后在(zai)義(yi)(yi)理上各有(you)(you)(you)側重,則采用(yong)刪繁就簡的(de)(de)(de)(de)(de)原(yuan)則,予以(yi)(yi)復注(zhu);白(bai)話(hua)譯(yi)(yi)文(wen)部分(fen),以(yi)(yi)直譯(yi)(yi)為主,在(zai)有(you)(you)(you)的(de)(de)(de)(de)(de)術(shu)語已有(you)(you)(you)注(zhu)釋(shi)的(de)(de)(de)(de)(de)前(qian)提(ti)下,兼采意譯(yi)(yi),以(yi)(yi)便于(yu)(yu)閱讀這也(ye)是根據《楞(leng)伽經(jing)》具有(you)(you)(you)突出的(de)(de)(de)(de)(de)理論(lun)探究和(he)人生哲學(xue)論(lun)辯的(de)(de)(de)(de)(de)特征而采用(yong)的(de)(de)(de)(de)(de)方(fang)式。應當說明的(de)(de)(de)(de)(de)是在(zai)注(zhu)釋(shi)部分(fen),作(zuo)者(zhe)并(bing)不(bu)恪守于(yu)(yu)舊注(zhu),而是突破一(yi)教或某宗的(de)(de)(de)(de)(de)信仰與(yu)(yu)偏執,力(li)圖在(zai)印度與(yu)(yu)中(zhong)國歷史文(wen)化發展的(de)(de)(de)(de)(de)大背景上進行冷靜客觀(guan)地工(gong)作(zuo),且根據需要采用(yong)了一(yi)些(xie)前(qian)期(qi)的(de)(de)(de)(de)(de)研(yan)究成(cheng)果,尚(shang)祈讀者(zhe)諒解(jie)。由(you)(you)于(yu)(yu)必須兼顧本(ben)(ben)(ben)(ben)書與(yu)(yu)叢書的(de)(de)(de)(de)(de)銜(xian)接(jie),時間緊迫, 因此(ci)在(zai)工(gong)作(zuo)中(zhong)謬誤、疏漏(lou)以(yi)(yi)至于(yu)(yu)偏頗之處在(zai)所難(nan)(nan)免,敬請方(fang)家指(zhi)正(zheng),由(you)(you)衷地期(qi)望本(ben)(ben)(ben)(ben)書能得(de)到讀者(zhe)的(de)(de)(de)(de)(de)喜愛和(he)幫助。
本經(jing)(jing)(jing)是(shi)(shi)(shi)達(da)摩(mo)祖(zu)師(shi)(shi)在(zai)傳(chuan)(chuan)(chuan)(chuan)法(fa)給二祖(zu)慧(hui)可大(da)(da)(da)(da)(da)師(shi)(shi)后(hou),親傳(chuan)(chuan)(chuan)(chuan)予二祖(zu)大(da)(da)(da)(da)(da)師(shi)(shi)的(de)(de),初(chu)(chu)祖(zu)說(shuo):“吾有(you)《楞(leng)(leng)(leng)(leng)伽(jia)(jia)經(jing)(jing)(jing)》四(si)卷(juan),亦用付汝,即(ji)是(shi)(shi)(shi)如(ru)(ru)來(lai)心(xin)地(di)要(yao)門,令(ling)諸眾生開(kai)(kai)示悟入。”(見《景德(de)傳(chuan)(chuan)(chuan)(chuan)燈錄》)又道:“吾觀漢地(di)惟有(you)此(ci)(ci)經(jing)(jing)(jing),仁者(zhe)依(yi)行,自(zi)得度世(shi)。”見道宣律師(shi)(shi)《續高僧傳(chuan)(chuan)(chuan)(chuan)》因(yin)(yin)為(wei)四(si)卷(juan)楞(leng)(leng)(leng)(leng)伽(jia)(jia)是(shi)(shi)(shi)達(da)摩(mo)祖(zu)師(shi)(shi)所(suo)傳(chuan)(chuan)(chuan)(chuan),用以(yi)(yi)印(yin)(yin)心(xin)的(de)(de),所(suo)以(yi)(yi)后(hou)世(shi)雖(sui)見有(you)二種譯本,但(dan)大(da)(da)(da)(da)(da)都只(zhi)是(shi)(shi)(shi)當作參(can)考用,而(er)(er)且一(yi)般談(tan)到《楞(leng)(leng)(leng)(leng)伽(jia)(jia)經(jing)(jing)(jing)》時(shi),也多是(shi)(shi)(shi)指最初(chu)(chu)宋譯的(de)(de)《四(si)卷(juan)楞(leng)(leng)(leng)(leng)伽(jia)(jia)》而(er)(er)言。從達(da)摩(mo)祖(zu)師(shi)(shi)以(yi)(yi)后(hou),正(zheng)法(fa)眼藏的(de)(de)傳(chuan)(chuan)(chuan)(chuan)承,即(ji)以(yi)(yi)《楞(leng)(leng)(leng)(leng)伽(jia)(jia)經(jing)(jing)(jing)》為(wei)印(yin)(yin)心(xin)之(zhi)據(ju);后(hou)來(lai),正(zheng)如(ru)(ru)達(da)摩(mo)祖(zu)師(shi)(shi)所(suo)預言者(zhe),一(yi)百多年(nian)后(hou),到了(le)(le)四(si)祖(zu)道信大(da)(da)(da)(da)(da)師(shi)(shi)以(yi)(yi)后(hou),楞(leng)(leng)(leng)(leng)伽(jia)(jia)之(zhi)學漸漸轉為(wei)只(zhi)是(shi)(shi)(shi)名(ming)相之(zhi)學,因(yin)(yin)此(ci)(ci)五(wu)祖(zu)弘忍大(da)(da)(da)(da)(da)師(shi)(shi)才(cai)開(kai)(kai)始(shi)以(yi)(yi)《金(jin)剛經(jing)(jing)(jing)》為(wei)禪(chan)(chan)宗印(yin)(yin)心(xin)之(zhi)經(jing)(jing)(jing)典。如(ru)(ru)六祖(zu)聞客(ke)(ke)誦(song)《金(jin)剛經(jing)(jing)(jing)》而(er)(er)有(you)所(suo)悟時(shi),問客(ke)(ke)從哪里來(lai),客(ke)(ke)答說(shuo):“我從蘄州黃梅縣東(dong)(dong)禪(chan)(chan)寺來(lai),其(qi)寺是(shi)(shi)(shi)五(wu)祖(zu)忍大(da)(da)(da)(da)(da)師(shi)(shi)在(zai)彼主化……大(da)(da)(da)(da)(da)師(shi)(shi)常勸(quan)僧俗,但(dan)持《金(jin)剛經(jing)(jing)(jing)》,即(ji)自(zi)見性,直了(le)(le)成(cheng)佛(fo)。”因(yin)(yin)此(ci)(ci)《金(jin)剛經(jing)(jing)(jing)》開(kai)(kai)始(shi)盛行于(yu)世(shi),而(er)(er)《楞(leng)(leng)(leng)(leng)伽(jia)(jia)經(jing)(jing)(jing)》即(ji)從隋末(mo)、初(chu)(chu)唐開(kai)(kai)始(shi),便(bian)漸漸失(shi)傳(chuan)(chuan)(chuan)(chuan)了(le)(le)(請參(can)見宋·蔣之(zhi)奇楞(leng)(leng)(leng)(leng)伽(jia)(jia)經(jing)(jing)(jing)序(xu))。一(yi)直到了(le)(le)北宋仁宗時(shi),有(you)一(yi)朝庭大(da)(da)(da)(da)(da)臣,官(guan)位(wei)太(tai)子太(tai)保,名(ming)張(zhang)安道(樂全)先生,于(yu)仁宗慶歷(li),為(wei)滁州牧時(shi),才(cai)偶然(ran)(ran)之(zhi)間,又發(fa)掘出(chu)《楞(leng)(leng)(leng)(leng)伽(jia)(jia)經(jing)(jing)(jing)》,自(zi)讀之(zhi)后(hou),如(ru)(ru)見故物(wu),大(da)(da)(da)(da)(da)有(you)所(suo)悟,如(ru)(ru)蘇(su)東(dong)(dong)坡(po)(po)的(de)(de)序(xu)中說(shuo):張(zhang)公“至(zhi)一(yi)僧舍(she),偶見此(ci)(ci)經(jing)(jing)(jing),入手(shou)恍然(ran)(ran),如(ru)(ru)獲舊物(wu),開(kai)(kai)卷(juan)未終,夙障冰解,細(xi)視(shi)筆墨,手(shou)跡(ji)宛然(ran)(ran),悲喜太(tai)息,從是(shi)(shi)(shi)悟入,常以(yi)(yi)經(jing)(jing)(jing)首四(si)偈(jie),發(fa)明心(xin)要(yao)。”(見:蘇(su)東(dong)(dong)坡(po)(po)序(xu))后(hou)來(lai)張(zhang)公以(yi)(yi)此(ci)(ci)《楞(leng)(leng)(leng)(leng)伽(jia)(jia)經(jing)(jing)(jing)》親自(zi)教授(shou)蘇(su)東(dong)(dong)坡(po)(po),并且出(chu)錢三十萬,請蘇(su)東(dong)(dong)坡(po)(po)刻(ke)印(yin)(yin)此(ci)(ci)經(jing)(jing)(jing),令(ling)流傳(chuan)(chuan)(chuan)(chuan)于(yu)世(shi)。蘇(su)東(dong)(dong)坡(po)(po)的(de)(de)好友佛(fo)印(yin)(yin)和尚(shang)卻(que)向他(ta)建議說(shuo):“與其(qi)刻(ke)印(yin)(yin),不如(ru)(ru)由蘇(su)東(dong)(dong)坡(po)(po)自(zi)己(ji)來(lai)書寫(xie)(xie),然(ran)(ran)后(hou)再刻(ke)印(yin)(yin),更能流傳(chuan)(chuan)(chuan)(chuan)得久(因(yin)(yin)為(wei)東(dong)(dong)坡(po)(po)居士(shi)的(de)(de)書法(fa)是(shi)(shi)(shi)有(you)名(ming)的(de)(de),世(shi)人為(wei)珍(zhen)惜(xi)其(qi)墨寶,定會妥為(wei)保存其(qi)手(shou)寫(xie)(xie)之(zhi)經(jing)(jing)(jing)),蘇(su)東(dong)(dong)坡(po)(po)于(yu)是(shi)(shi)(shi)將此(ci)(ci)經(jing)(jing)(jing)寫(xie)(xie)一(yi)遍,然(ran)(ran)后(hou)刻(ke)印(yin)(yin)傳(chuan)(chuan)(chuan)(chuan)世(shi)。現今所(suo)傳(chuan)(chuan)(chuan)(chuan)者(zhe),即(ji)是(shi)(shi)(shi)張(zhang)公所(suo)傳(chuan)(chuan)(chuan)(chuan)、東(dong)(dong)坡(po)(po)居士(shi)所(suo)手(shou)書的(de)(de)。然(ran)(ran)而(er)(er)自(zi)隋末(mo)至(zhi)北宋末(mo)期,此(ci)(ci)經(jing)(jing)(jing)失(shi)傳(chuan)(chuan)(chuan)(chuan)了(le)(le)將近四(si)百五(wu)十年(nian)!我們有(you)幸(xing)現在(zai)還(huan)能親睹這部無上甚深寶典,全拜張(zhang)、蘇(su)二大(da)(da)(da)(da)(da)居士(shi)之(zhi)賜。以(yi)(yi)其(qi)功德(de)不可沒,故特志之(zhi)。
大綱--性與相
佛(fo)在《楞伽經(jing)(jing)》所要開闡(chan)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)就是(shi)(shi)(shi)性(xing)與(yu)相(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)二(er)門(men),而且是(shi)(shi)(shi)平均發展,這(zhe)也是(shi)(shi)(shi)本經(jing)(jing)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)特(te)色(se)之(zhi)一。因(yin)(yin)(yin)此(ci)(ci)本經(jing)(jing)不(bu)但(dan)是(shi)(shi)(shi)性(xing)宗(zong)(zong)最高的(de)(de)(de)(de)(de)(de)經(jing)(jing)典,同時也被相(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)宗(zong)(zong)行(xing)人(ren)(ren)(ren)奉(feng)為(wei)(wei)圭(gui)臬,是(shi)(shi)(shi)學唯識法相(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)學的(de)(de)(de)(de)(de)(de)人(ren)(ren)(ren)必讀的(de)(de)(de)(de)(de)(de)經(jing)(jing)典之(zhi)一。佛(fo)在一般(ban)開示(shi)性(xing)相(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)經(jing)(jing)中,為(wei)(wei)適應眾(zhong)生的(de)(de)(de)(de)(de)(de)根機(ji),不(bu)是(shi)(shi)(shi)偏(pian)于(yu)(yu)(yu)性(xing)上(shang)(shang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)闡(chan)發,即是(shi)(shi)(shi)偏(pian)向相(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)上(shang)(shang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)探究,很(hen)少有(you)(you)二(er)者并(bing)重的(de)(de)(de)(de)(de)(de),因(yin)(yin)(yin)為(wei)(wei)光是(shi)(shi)(shi)性(xing)或相(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)任何一門(men),都是(shi)(shi)(shi)很(hen)深奧的(de)(de)(de)(de)(de)(de),除非是(shi)(shi)(shi)上(shang)(shang)上(shang)(shang)根熟眾(zhong)生,才能兼籌并(bing)顧。由于(yu)(yu)(yu)以(yi)上(shang)(shang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)原因(yin)(yin)(yin),才有(you)(you)性(xing)相(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)二(er)宗(zong)(zong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)分(fen)野,乃至于(yu)(yu)(yu)有(you)(you)后(hou)世性(xing)相(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)二(er)宗(zong)(zong)之(zhi)行(xing)人(ren)(ren)(ren)于(yu)(yu)(yu)學理上(shang)(shang)互相(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)沖(chong)突(tu)、攻伐(fa),不(bu)相(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)水火之(zhi)事(shi)。然而從這(zhe)部經(jing)(jing)來看,這(zhe)些沖(chong)突(tu)、攻伐(fa),都是(shi)(shi)(shi)莫須(xu)有(you)(you)的(de)(de)(de)(de)(de)(de);因(yin)(yin)(yin)為(wei)(wei)佛(fo)說(shuo)法度眾(zhong)生只在契(qi)(qi)(qi)機(ji)、契(qi)(qi)(qi)理、應病(bing)(bing)與(yu)藥,各(ge)人(ren)(ren)(ren)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)病(bing)(bing)不(bu)同,你吃你的(de)(de)(de)(de)(de)(de)藥,我吃我的(de)(de)(de)(de)(de)(de)藥,彼此(ci)(ci)并(bing)無妨(fang)礙,只要病(bing)(bing)好就行(xing),而這(zhe)“病(bing)(bing)好”即是(shi)(shi)(shi)契(qi)(qi)(qi)理,“各(ge)人(ren)(ren)(ren)病(bing)(bing)不(bu)同”即是(shi)(shi)(shi)契(qi)(qi)(qi)機(ji);因(yin)(yin)(yin)此(ci)(ci)契(qi)(qi)(qi)機(ji)、契(qi)(qi)(qi)理并(bing)行(xing)不(bu)悖(bei)。是(shi)(shi)(shi)故佛(fo)隨機(ji)而有(you)(you)種種善說(shuo),大(da)根人(ren)(ren)(ren)則(ze)為(wei)(wei)說(shuo)大(da)法,小根人(ren)(ren)(ren)則(ze)為(wei)(wei)說(shuo)小法。而本經(jing)(jing)則(ze)是(shi)(shi)(shi)為(wei)(wei)上(shang)(shang)上(shang)(shang)根熟眾(zhong)生所的(de)(de)(de)(de)(de)(de)如(ru)(ru)來自(zi)證(zheng)境界;佛(fo)之(zhi)自(zi)證(zheng)境界則(ze)是(shi)(shi)(shi)無復(fu)妄想,萬法一如(ru)(ru),于(yu)(yu)(yu)法性(xing)、法相(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)毫不(bu)偏(pian)頗,因(yin)(yin)(yin)此(ci)(ci)性(xing)與(yu)相(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)在本經(jing)(jing)所占的(de)(de)(de)(de)(de)(de)分(fen)量是(shi)(shi)(shi)一樣(yang)多的(de)(de)(de)(de)(de)(de),這(zhe)是(shi)(shi)(shi)以(yi)內容(rong)而言(yan);至于(yu)(yu)(yu)其方法則(ze)是(shi)(shi)(shi)藉相(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)了性(xing),及由相(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)入性(xing),而其終極目的(de)(de)(de)(de)(de)(de)則(ze)在于(yu)(yu)(yu)達到性(xing)相(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)(xiang)一如(ru)(ru)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)境界。若以(yi)圖(tu)表示(shi)之(zhi),則(ze)如(ru)(ru):
1.內容:性-相(性相不偏)。
2.方法(fa):相→性(藉(jie)相了(le)性,由(you)相入性)。
3.目的:性=相(性相一如(ru),如(ru)水與波)。
所(suo)以(yi)然(ran)者,一切法總括來講就是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)與(yu)相(xiang)二者,于法性(xing)(xing)及法相(xiang)若(ruo)見(jian)有沖突,或見(jian)一、異、不(bu)(bu)(bu)一、不(bu)(bu)(bu)異,都是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)墮(duo)入經(jing)中所(suo)謂(wei)的(de)(de)四句之(zhi)(zhi)過。因此(ci)(ci),性(xing)(xing)與(yu)相(xiang)之(zhi)(zhi)爭,在此(ci)(ci)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)沒有的(de)(de),若(ruo)有者,即是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)愚夫妄想,自心妄現(xian)。又,關(guan)于上(shang)表中的(de)(de)第(di)三項“性(xing)(xing)=相(xiang)”,有人可能會套個口頭禪(chan)說(shuo)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)“性(xing)(xing)相(xiang)圓(yuan)融(rong)(rong)”,其實到此(ci)(ci)境(jing)界已(yi)無所(suo)謂(wei)圓(yuan)融(rong)(rong)不(bu)(bu)(bu)圓(yuan)融(rong)(rong),而(er)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)性(xing)(xing)相(xiang)一如(ru)(ru),以(yi)諸(zhu)法本如(ru)(ru),本來是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)一個,如(ru)(ru)水(shui)與(yu)波,說(shuo)什(shen)么(me)圓(yuan)不(bu)(bu)(bu)圓(yuan)、融(rong)(rong)不(bu)(bu)(bu)融(rong)(rong)?又,諸(zhu)法如(ru)(ru)《楞(leng)嚴經(jing)》中說(shuo)“本如(ru)(ru)來藏妙真如(ru)(ru)性(xing)(xing)”,不(bu)(bu)(bu)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)你要(yao)不(bu)(bu)(bu)要(yao)圓(yuan)它、融(rong)(rong)它--法如(ru)(ru)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)故,非造(zao)作故。
細目--具體行法
以上所談是楞伽法門(men)的大綱,其細目則是欲使(shi)行人(ren)頓了四門(men)、頓離四門(men),及到(dao)如來自覺圣趣。茲分別說之(zhi)如下:
(A)了四門
上面(mian)所提到(dao)的(de)四門是:五法、三自性、八識、二種無(wu)我。
①五法(fa):相(xiang)(xiang)、名(ming)、妄(wang)想、正(zheng)(zheng)智(zhi)、如(ru)(ru)如(ru)(ru)。眾生(sheng)以見種(zhong)(zhong)種(zhong)(zhong)“相(xiang)(xiang)”,認以為實(shi),而依此種(zhong)(zhong)種(zhong)(zhong)相(xiang)(xiang)起種(zhong)(zhong)種(zhong)(zhong)“名(ming)”,然后更依此種(zhong)(zhong)種(zhong)(zhong)假(jia)名(ming),作(zuo)種(zhong)(zhong)種(zhong)(zhong)“妄(wang)想”;若知(zhi)此等(deng)相(xiang)(xiang)、名(ming)、妄(wang)想皆是(shi)虛(xu)偽無實(shi),如(ru)(ru)翳眼(yan)所見空中華(hua),即(ji)入“正(zheng)(zheng)智(zhi)”;復唯心(xin)直進,以此正(zheng)(zheng)智(zhi)返熏七識,返照本性,即(ji)得登于“如(ru)(ru)如(ru)(ru)”之境。因此,相(xiang)(xiang)、名(ming)、妄(wang)想三者即(ji)是(shi)世諦、生(sheng)滅門,亦是(shi)染法(fa);正(zheng)(zheng)智(zhi)、如(ru)(ru)如(ru)(ru)即(ji)是(shi)真諦、涅盤門,亦是(shi)凈(jing)法(fa)。
②三自(zi)(zi)(zi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing):緣(yuan)起(qi)自(zi)(zi)(zi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)、妄想(xiang)(xiang)自(zi)(zi)(zi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)、成(cheng)(cheng)自(zi)(zi)(zi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)。亦即(ji)是(shi)(shi)唯識法(fa)相(xiang)宗(zong)所(suo)說的(de):依(yi)(yi)(yi)他起(qi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)、遍計(ji)所(suo)執(zhi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)、圓(yuan)(yuan)成(cheng)(cheng)實(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)。名(ming)稱略異,其(qi)(qi)義則同。以一(yi)切法(fa)皆(jie)依(yi)(yi)(yi)眾(zhong)緣(yuan)和合而妄起(qi),無(wu)(wu)(wu)(wu)有自(zi)(zi)(zi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing),故(gu)緣(yuan)起(qi)自(zi)(zi)(zi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)又(you)(you)稱依(yi)(yi)(yi)他起(qi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)。眾(zhong)生(sheng)依(yi)(yi)(yi)種(zhong)種(zhong)緣(yuan)生(sheng)無(wu)(wu)(wu)(wu)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)之(zhi)法(fa)而橫起(qi)種(zhong)種(zhong)妄想(xiang)(xiang)分(fen)別,普遍計(ji)度執(zhi)著,故(gu)妄想(xiang)(xiang)自(zi)(zi)(zi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)又(you)(you)稱遍計(ji)所(suo)執(zhi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)。一(yi)切法(fa)雖現有眾(zhong)緣(yuan)和合、離散(san)、若生(sheng)若滅等(deng)相(xiang),及(ji)眾(zhong)生(sheng)依(yi)(yi)(yi)此(ci)(ci)等(deng)妄相(xiang)復起(qi)無(wu)(wu)(wu)(wu)邊妄想(xiang)(xiang),然一(yi)切法(fa)實(shi)本(ben)(ben)自(zi)(zi)(zi)圓(yuan)(yuan)成(cheng)(cheng),從本(ben)(ben)以來,無(wu)(wu)(wu)(wu)有增損(sun),故(gu)其(qi)(qi)本(ben)(ben)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)“不(bu)(bu)生(sheng)不(bu)(bu)滅,不(bu)(bu)垢不(bu)(bu)凈(jing),不(bu)(bu)增不(bu)(bu)減”;亦如六祖大師所(suo)言“何其(qi)(qi)自(zi)(zi)(zi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)本(ben)(ben)自(zi)(zi)(zi)清凈(jing),何其(qi)(qi)自(zi)(zi)(zi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)本(ben)(ben)不(bu)(bu)生(sheng)滅,何其(qi)(qi)自(zi)(zi)(zi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)本(ben)(ben)自(zi)(zi)(zi)具足。”故(gu)稱此(ci)(ci)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)名(ming)成(cheng)(cheng)自(zi)(zi)(zi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing),又(you)(you)稱圓(yuan)(yuan)成(cheng)(cheng)實(shi)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing);圓(yuan)(yuan)成(cheng)(cheng)實(shi)之(zhi)“實(shi)”者,以此(ci)(ci)性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)不(bu)(bu)虛(xu)妄,遠離一(yi)切虛(xu)妄故(gu),是(shi)(shi)故(gu)如來性(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)(xing)德非是(shi)(shi)空無(wu)(wu)(wu)(wu)一(yi)物(wu),故(gu)能(neng)普覆一(yi)切,成(cheng)(cheng)就一(yi)切,不(bu)(bu)落斷滅。
③八識(shi)(shi):即(ji)(ji)眼識(shi)(shi)、耳(er)識(shi)(shi)、鼻識(shi)(shi)、舌識(shi)(shi)、身(shen)識(shi)(shi)、意識(shi)(shi)、末那識(shi)(shi)、阿(a)賴耶識(shi)(shi)。本(ben)經(jing)于偈(jie)(jie)問(wen)(wen)偈(jie)(jie)答(da)部分一(yi)開始(shi)(shi),大慧菩(pu)(pu)薩所(suo)問(wen)(wen)的(de)(de)(de)(de)(de)第(di)一(yi)個(ge)問(wen)(wen)題(ti)即(ji)(ji)是(shi)(shi)(shi)(shi):“云何凈(jing)(jing)(jing)其(qi)念(nian)(nian)?”“念(nian)(nian)”即(ji)(ji)是(shi)(shi)(shi)(shi)意念(nian)(nian),意念(nian)(nian)即(ji)(ji)是(shi)(shi)(shi)(shi)心。這(zhe)也就是(shi)(shi)(shi)(shi)問(wen)(wen)如(ru)(ru)(ru)何凈(jing)(jing)(jing)其(qi)心。然(ran)(ran)而(er)“凈(jing)(jing)(jing)心”與(yu)“凈(jing)(jing)(jing)念(nian)(nian)”還(huan)是(shi)(shi)(shi)(shi)有點微妙的(de)(de)(de)(de)(de)差別(bie),因(yin)為心是(shi)(shi)(shi)(shi)指(zhi)心體(ti)(ti)(ti),而(er)念(nian)(nian)則是(shi)(shi)(shi)(shi)心之(zhi)(zhi)功(gong)(gong)能(neng)業(ye)用(yong)(yong)(yong),所(suo)以(yi)一(yi)個(ge)是(shi)(shi)(shi)(shi)體(ti)(ti)(ti),一(yi)個(ge)是(shi)(shi)(shi)(shi)用(yong)(yong)(yong)。因(yin)此(ci)說“凈(jing)(jing)(jing)念(nian)(nian)”只是(shi)(shi)(shi)(shi)凈(jing)(jing)(jing)心之(zhi)(zhi)功(gong)(gong)能(neng),令其(qi)不(bu)(bu)妄用(yong)(yong)(yong);若說“凈(jing)(jing)(jing)心”,則是(shi)(shi)(shi)(shi)于心體(ti)(ti)(ti)本(ben)身(shen)上下功(gong)(gong)夫(fu)。然(ran)(ran)而(er)心體(ti)(ti)(ti)無相(xiang),由用(yong)(yong)(yong)而(er)顯,故(gu)第(di)一(yi)步入(ru)手先從其(qi)業(ye)用(yong)(yong)(yong)上下功(gong)(gong)夫(fu),漸(jian)次能(neng)達(da)(da)到心體(ti)(ti)(ti),因(yin)此(ci)大慧菩(pu)(pu)薩在(zai)偈(jie)(jie)頌(song)中的(de)(de)(de)(de)(de)第(di)一(yi)個(ge)問(wen)(wen)題(ti)即(ji)(ji)問(wen)(wen)“云何凈(jing)(jing)(jing)其(qi)念(nian)(nian)”。再者(zhe),“凈(jing)(jing)(jing)心”既(ji)然(ran)(ran)是(shi)(shi)(shi)(shi)一(yi)切佛法(fa)中最(zui)首要的(de)(de)(de)(de)(de)問(wen)(wen)題(ti),而(er)心之(zhi)(zhi)組成(cheng)為八識(shi)(shi),故(gu)后(hou)(hou)來(lai)大慧菩(pu)(pu)薩在(zai)長(chang)行中提出(chu)的(de)(de)(de)(de)(de)第(di)一(yi)個(ge)問(wen)(wen)題(ti)即(ji)(ji)是(shi)(shi)(shi)(shi)“諸識(shi)(shi)有幾種(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng)住滅?”這(zhe)便與(yu)偈(jie)(jie)頌(song)中的(de)(de)(de)(de)(de)第(di)一(yi)個(ge)問(wen)(wen)題(ti)“云何凈(jing)(jing)(jing)其(qi)念(nian)(nian)”遙相(xiang)呼應。問(wen)(wen)諸識(shi)(shi)生(sheng)(sheng)(sheng)住滅的(de)(de)(de)(de)(de)種(zhong)(zhong)類,即(ji)(ji)是(shi)(shi)(shi)(shi)要了解心識(shi)(shi)的(de)(de)(de)(de)(de)生(sheng)(sheng)(sheng)滅相(xiang),通達(da)(da)心識(shi)(shi)的(de)(de)(de)(de)(de)生(sheng)(sheng)(sheng)滅相(xiang)后(hou)(hou),才有可能(neng)離生(sheng)(sheng)(sheng)滅而(er)入(ru)不(bu)(bu)生(sheng)(sheng)(sheng)滅的(de)(de)(de)(de)(de)本(ben)體(ti)(ti)(ti)。此(ci)不(bu)(bu)生(sheng)(sheng)(sheng)滅的(de)(de)(de)(de)(de)本(ben)體(ti)(ti)(ti)即(ji)(ji)是(shi)(shi)(shi)(shi)如(ru)(ru)(ru)來(lai)藏(zang)。因(yin)此(ci)本(ben)經(jing)一(yi)開始(shi)(shi)即(ji)(ji)從對生(sheng)(sheng)(sheng)滅的(de)(de)(de)(de)(de)八識(shi)(shi)妄心幽微深入(ru)的(de)(de)(de)(de)(de)探討,漸(jian)次入(ru)于對不(bu)(bu)生(sheng)(sheng)(sheng)滅的(de)(de)(de)(de)(de)如(ru)(ru)(ru)來(lai)藏(zang)之(zhi)(zhi)顯發(fa),最(zui)后(hou)(hou)達(da)(da)到諸識(shi)(shi)即(ji)(ji)妄即(ji)(ji)真,七(qi)識(shi)(shi)不(bu)(bu)流(liu)轉,如(ru)(ru)(ru)來(lai)藏(zang)受流(liu)轉等甚深義(yi)之(zhi)(zhi)揭示。若達(da)(da)八識(shi)(shi)生(sheng)(sheng)(sheng)滅之(zhi)(zhi)相(xiang),其(qi)所(suo)依者(zhe)實是(shi)(shi)(shi)(shi)不(bu)(bu)生(sheng)(sheng)(sheng)滅的(de)(de)(de)(de)(de)如(ru)(ru)(ru)來(lai)藏(zang)本(ben)體(ti)(ti)(ti),即(ji)(ji)達(da)(da)不(bu)(bu)生(sheng)(sheng)(sheng)之(zhi)(zhi)大旨。
④二(er)種無(wu)我(wo):即(ji)人(ren)(ren)(ren)無(wu)我(wo)與(yu)(yu)法(fa)(fa)無(wu)我(wo),亦(yi)即(ji)是(shi)人(ren)(ren)(ren)空與(yu)(yu)法(fa)(fa)空。人(ren)(ren)(ren)與(yu)(yu)法(fa)(fa)之(zhi)所(suo)(suo)(suo)以空者,是(shi)因(yin)為人(ren)(ren)(ren)與(yu)(yu)法(fa)(fa)具(ju)無(wu)自(zi)體性。二(er)乘偏證(zheng)人(ren)(ren)(ren)無(wu)我(wo),達人(ren)(ren)(ren)空,法(fa)(fa)執(zhi)未斷,故(gu)證(zheng)有余涅?;佛與(yu)(yu)大菩薩證(zheng)法(fa)(fa)亦(yi)無(wu)我(wo),故(gu)于涅?法(fa)(fa)亦(yi)不(bu)(bu)執(zhi),是(shi)故(gu)不(bu)(bu)出不(bu)(bu)入(ru):不(bu)(bu)住生死,不(bu)(bu)愛涅?。不(bu)(bu)出不(bu)(bu)入(ru)故(gu),二(er)死永亡,不(bu)(bu)生不(bu)(bu)滅,得大自(zi)在。以上略微介紹(shao)一下四(si)門(men)。《楞伽經(jing)》最初的宗旨,即(ji)是(shi)欲令行人(ren)(ren)(ren)入(ru)于此(ci)四(si)門(men),通達此(ci)四(si)門(men),因(yin)此(ci)頓(dun)斷煩惱,分證(zheng)法(fa)(fa)身(shen),所(suo)(suo)(suo)謂(wei)“不(bu)(bu)歷僧?獲法(fa)(fa)身(shen)”即(ji)是(shi)此(ci)義。這(zhe)是(shi)第一步。第二(er)步即(ji)是(shi)下面(mian)的“離(li)四(si)門(men)”,所(suo)(suo)(suo)謂(wei)“入(ru)乎其(qi)(qi)中,出乎其(qi)(qi)外(wai)”亦(yi)即(ji)是(shi)大慧菩薩贊佛偈的“遠離(li)覺所(suo)(suo)(suo)覺”。
(B)離四門--覺自(zi)心(xin)現量,離心(xin)意意識
如何(he)得離四(si)門(men)(men)?謂須覺了(le)一(yi)切法皆是(shi)(shi)(shi)自(zi)(zi)心現量:五法、三(san)自(zi)(zi)性、八(ba)識、二(er)種(zhong)無我皆是(shi)(shi)(shi)自(zi)(zi)心所現量,非(fei)有、非(fei)無、亦(yi)非(fei)非(fei)有無,離四(si)句、絕百(bai)非(fei),遠離一(yi)切妄(wang)想,非(fei)言思(si)所及(ji),行(xing)者如是(shi)(shi)(shi)觀(guan)察(cha)覺了(le),則(ze)得離心意意識。言“離心意意識”即是(shi)(shi)(shi)總言離四(si)門(men)(men),因(yin)為(wei)五法、三(san)自(zi)(zi)性、八(ba)識、二(er)種(zhong)無我皆是(shi)(shi)(shi)心意意識之(zhi)所變現故。因(yin)此若離心意意識,即得頓離一(yi)切相,亦(yi)即是(shi)(shi)(shi)“忽(hu)然超出(chu)世(shi)出(chu)世(shi)間”。
(C)到(dao)自(zi)覺(jue)圣(sheng)趣--入如(ru)來地
若得離心意意識,即能(neng)二死(si)(分段生死(si)、變異生死(si))永盡,到(dao)自(zi)(zi)覺(jue)圣趣(qu)。“自(zi)(zi)覺(jue)圣趣(qu)”(或稱自(zi)(zi)覺(jue)圣智)即是(shi)如(ru)(ru)(ru)來(lai)自(zi)(zi)證之(zhi)境界(jie)(jie),如(ru)(ru)(ru)能(neng)到(dao)此境界(jie)(jie),即是(shi)入如(ru)(ru)(ru)來(lai)地,證如(ru)(ru)(ru)來(lai)法身。此即是(shi)本經最高的目的。又,此如(ru)(ru)(ru)來(lai)自(zi)(zi)證境界(jie)(jie)甚(shen)深不可(ke)思議,然本經最前頭一開始,大慧菩(pu)薩承佛威神所說(shuo)出(chu)的贊佛偈(jie),即是(shi)暗示(shi)了如(ru)(ru)(ru)來(lai)此自(zi)(zi)覺(jue)圣趣(qu)的境界(jie)(jie)。行(xing)人發大心者,依此偈(jie)修(xiu),定當獲(huo)福無量,亦當受十方如(ru)(ru)(ru)來(lai)慈愍攝受,以隨佛學即是(shi)佛之(zhi)真子故(gu)。
楞(leng)伽阿跋多(duo)羅寶經(jing)注釋
“楞(leng)伽”:楞(leng)伽是(shi)山(shan)(shan)名(ming),也是(shi)城名(ming),以(yi)(yi)此(ci)城在楞(leng)伽山(shan)(shan)頂(ding),故(gu)以(yi)(yi)山(shan)(shan)名(ming)為(wei)城名(ming)。楞(leng) 伽為(wei)梵語,中(zhong)文譯(yi)為(wei)“不可(ke)往”、“不可(ke)到(dao)”、“難入(ru)”。因為(wei)此(ci)山(shan)(shan)城極高,原(yuan)為(wei)夜叉(cha)王所(suo)據,在此(ci)瞰食生靈,無路可(ke)通,無神通者不可(ke)往,故(gu)名(ming)。又(you)楞(leng)伽山(shan)(shan)在今(jin)之(zhi)錫(xi)蘭(lan)(lan)島上,錫(xi)蘭(lan)(lan)為(wei)古名(ming)即(ji)(ji)今(jin)之(zhi)斯里蘭(lan)(lan)卡(ka)(SRl LANKA),其中(zhong)“蘭(lan)(lan)卡(ka)”即(ji)(ji)為(wei)楞(leng)伽之(zhi)今(jin)譯(yi)。再者,以(yi)(yi)佛在龍宮說法后,自龍宮出,降伏夜叉(cha)王,即(ji)(ji)于此(ci)山(shan)(shan)城開演(yan)此(ci)大(da)乘(cheng)無上經(jing)典,故(gu)以(yi)(yi)楞(leng)伽為(wei)經(jing)名(ming)。又(you)此(ci)經(jing)乃佛以(yi)(yi)自證境界,為(wei)諸大(da)菩薩開演(yan)之(zhi) 無上圓頓法門,非凡愚(yu)可(ke)入(ru),故(gu)名(ming)不可(ke)入(ru)。
“阿跋多(duo)羅寶(bao)”:阿跋多(duo)羅是(shi)梵(fan)語(yu),中(zhong)譯(yi)為(wei)“無(wu)上(shang)”。阿跋多(duo)羅寶(bao)即是(shi)無(wu)上(shang)寶(bao)。 以(yi)佛在(zai)此經中(zhong)所開(kai)演之五法、三性、二無(wu)我、八識,會歸于(yu)唯(wei)心現境界,乃為(wei)無(wu)上(shang)之法寶(bao),故名此經為(wei)無(wu)上(shang)寶(bao)。
“經(jing)(jing)”:梵語是修多羅(Sutra),中(zhong)文(wen)譯為(wei)契(qi)經(jing)(jing),簡稱為(wei)經(jing)(jing),義為(wei)契(qi)合、貫通。
謂上(shang)契佛心(xin)自(zi)證(zheng)境界,下契眾生根(gen)機。如是佛心(xin)與眾生心(xin)得以貫通,故名為經。
宋天竺三藏求(qiu)那跋(ba)陀羅(luo)譯
“宋(song)”:為(wei)劉(liu)宋(song),非趙匡胤所(suo)立(li)(li)之(zhi)趙宋(song)。劉(liu)宋(song)系在晉末南北(bei)朝,為(wei)南朝之(zhi)始,乃劉(liu)裕所(suo)立(li)(li),故史稱“劉(liu)宋(song)”,其年代為(wei)從西元420年至477年。
“天竺(zhu)”:印度古譯名。
“三藏”:經、律、論為(wei)佛法中之三藏教(jiao)(jiao)典。后世乃(nai)以(yi)通達三藏教(jiao)(jiao)典之法師名(ming)為(wei)
三藏,或三藏法師。
“求那跋陀羅(luo)”:漢(han)譯(yi)為“功德賢”,中天竺人。因(yin)他好學大(da)乘,故(gu)號為“摩訶衍”(摩訶衍漢(han)譯(yi)即是(shi)大(da)乘之(zhi)義。)求那跋陀羅(luo)法(fa)師(shi)于(yu)劉宋文帝(di)、元(yuan)嘉十(shi)二年(nian)(西(xi) 元(yuan)436年(nian))時,從海路來廣(guang)州。廣(guang)州刺史車朗,表奏(zou)文帝(di),文帝(di)遂遣使迎至京(jing)(jing)師(shi),深為崇(chong)重,京(jing)(jing)城(cheng)大(da)臣多師(shi)事(shi)之(zhi),并請(qing)華嚴經(jing)。法(fa)師(shi)以(yi)不精通華語(yu),引以(yi) 為憾(han),便(bian)(bian)乞求觀(guan)音菩薩(sa)為他增(zeng)加智力,后(hou)夜里夢(meng)見有(you)天神替他換(huan)頭,于(yu)是(shi)偏通華語(yu),便(bian)(bian)為眾開講華嚴。
書名:楞伽(jia)阿跋多羅寶經(jing)義貫
類別(bie): 注解(jie)佛經
頁(ye)(ye)數: 1220頁(ye)(ye)
撰注者: 釋成觀法師
發行者: 大(da)毗盧寺(臺(tai)灣).遍照寺(美國)
出(chu)版者: 毗盧出(chu)版社
承印者(zhe): 世(shi)樺國際(ji)股(gu)份有限公司(si)
版(ban)次: 2007年第(di)三版(ban),敬(jing)印一千(qian)冊(ce)
贈閱處: (臺灣)大毗盧(lu)寺.(美(mei)國)遍照(zhao)寺
“楞伽經義貫”第(di)三版序言
敝人于約二(er)十年前(qian)(一(yi)九(jiu)八四~一(yi)九(jiu)八七)閉關時(shi)所注(zhu)的楞伽經義(yi)貫(guan),先后經由(you)大乘精(jing)舍(一(yi)九(jiu)九(jiu)○年、初(chu)版)、佛陀教(jiao)育基(ji)金會(hui)(一(yi)九(jiu)九(jiu)三年、初(chu)版二(er)刷)、及高雄文殊講堂(一(yi)九(jiu)九(jiu)五年、第二(er)版),各印(yin)了三千冊(至心銘感(gan))。然至今(jin)皆已結緣一(yi)空(kong),時(shi)有欲請閱(yue)者,乃至求一(yi)書(shu)而不可得。故今(jin)特再發起助印(yin)此書(shu)。
楞(leng)伽經(jing)(jing)的(de)重(zhong)(zhong)要(yao)性(xing)(xing)(xing)(xing),大(da)家都(dou)知(zhi)道是(shi)(shi)(shi)震旦(dan)禪宗(zong)(zong)初(chu)祖(zu)達摩祖(zu)師傳燈印心的(de)無(wu)上寶典(dian),因此(ci)是(shi)(shi)(shi)歷(li)來(lai)禪者修習如來(lai)禪、明心見性(xing)(xing)(xing)(xing)最主(zhu)要(yao)的(de)依(yi)據之(zhi)(zhi)一(yi)。除此(ci)之(zhi)(zhi)外,佛(fo)(fo)于(yu)(yu)本(ben)(ben)經(jing)(jing)中詳示五法(fa)、三(san)自性(xing)(xing)(xing)(xing)、八識(shi)、二種無(wu)我(wo),而這些法(fa)門,也都(dou)是(shi)(shi)(shi)法(fa)相(xiang)宗(zong)(zong)、唯(wei)識(shi)學(xue)主(zhu)要(yao)研習的(de)對象,尤(you)其(qi)是(shi)(shi)(shi)三(san)自性(xing)(xing)(xing)(xing)(依(yi)他(ta)起性(xing)(xing)(xing)(xing)、遍(bian)計所執性(xing)(xing)(xing)(xing)、圓(yuan)成實性(xing)(xing)(xing)(xing))、以(yi)及八識(shi)(眼、耳、鼻、舌、身、意、末那、阿賴耶(ye))的(de)體、相(xiang)、用,更是(shi)(shi)(shi)唯(wei)識(shi)學(xue)的(de)本(ben)(ben)色(se)當行;甚(shen)至五法(fa)(相(xiang)、名、妄(wang)想、正智、如如),以(yi)及二種無(wu)我(wo)(人無(wu)我(wo)及法(fa)無(wu)我(wo))亦是(shi)(shi)(shi)相(xiang)宗(zong)(zong)參(can)究的(de)主(zhu)要(yao)內容(rong)之(zhi)(zhi)一(yi)。因此(ci)歷(li)來(lai)習相(xiang)宗(zong)(zong)者也都(dou)把它列為與(yu)解(jie)深密經(jing)(jing)一(yi)樣是(shi)(shi)(shi)必讀的(de)根(gen)本(ben)(ben)經(jing)(jing)典(dian)之(zhi)(zhi)一(yi)。由(you)于(yu)(yu)楞(leng)伽經(jing)(jing)既是(shi)(shi)(shi)一(yi)部性(xing)(xing)(xing)(xing)相(xiang)圓(yuan)融、各宗(zong)(zong)共尊的(de)圣典(dian),不(bu)論在性(xing)(xing)(xing)(xing)宗(zong)(zong)或(huo)相(xiang)宗(zong)(zong)的(de)根(gen)本(ben)(ben)經(jing)(jing)典(dian)中,都(dou)列于(yu)(yu)首要(yao)之(zhi)(zhi)位。故(gu)知(zhi)本(ben)(ben)經(jing)(jing)對修學(xue)大(da)乘佛(fo)(fo)法(fa)來(lai)講,不(bu)論性(xing)(xing)(xing)(xing)宗(zong)(zong)或(huo)相(xiang)宗(zong)(zong),都(dou)極其(qi)重(zhong)(zhong)要(yao)。可(ke)惜本(ben)(ben)經(jing)(jing)的(de)文(wen)字之(zhi)(zhi)古奧精簡(jian),也是(shi)(shi)(shi)居(ju)所有經(jing)(jing)典(dian)之(zhi)(zhi)冠(guan),因此(ci)十(shi)分難讀;加以(yi)歷(li)來(lai)注(zhu)解(jie)本(ben)(ben)很少,尤(you)其(qi)是(shi)(shi)(shi)白(bai)話注(zhu)解(jie)者更少,學(xue)者要(yao)研此(ci)經(jing)(jing),十(shi)分辛(xin)苦。敝人有感(gan)于(yu)(yu)此(ci),便于(yu)(yu)昔(xi)閉關后期,發心注(zhu)出(chu),俾(bi)使現(xian)代學(xue)者皆得(de)易(yi)讀易(yi)解(jie)(且我(wo)原(yuan)本(ben)(ben)之(zhi)(zhi)發心為:“不(bu)放過經(jing)(jing)文(wen)中任(ren)何(he)一(yi)個字,令(ling)經(jing)(jing)文(wen)每一(yi)個字的(de)意義都(dou)能明白(bai)呈(cheng)現(xian)、令(ling)人解(jie)了。”)因此(ci)無(wu)可(ke)諱言(yan)的(de),其(qi)注(zhu)解(jie)的(de)過程是(shi)(shi)(shi)頗為辛(xin)勤的(de)。
本(ben)(ben)書自(zi)初版(ban)以(yi)(yi)來(lai),已歷(li)十六(liu)寒(han)暑,承(cheng)蒙各界垂(chui)愛(ai),衷心感激。如今再(zai)次印行(xing)第三版(ban),系(xi)由(you)(you)大毗盧寺發(fa)起(也是第一次由(you)(you)本(ben)(ben)寺發(fa)起,重新打(da)字(zi)排版(ban),因(yin)為之(zhi)前都沒有電腦檔案(an)),辱蒙十方(fang)緇素大德,再(zai)次發(fa)心贊助、護持(chi),愿你我以(yi)(yi)此布施無上(shang)正法因(yin)緣,今生、來(lai)世速(su)證無上(shang)菩提(ti)。