燕(yan)隼是中國(guo)猛禽中較為常見的(de)種(zhong)類(lei),棲息于(yu)有稀疏樹木生長的(de)開闊平原(yuan)、曠野、耕(geng)地(di)、海(hai)岸、疏林(lin)和林(lin)緣地(di)帶,有時也到村莊(zhuang)附近(jin),但卻很少在濃密的(de)森林(lin)和沒(mei)有樹木的(de)裸(luo)露(lu)荒原(yuan)。
分布于阿富汗(han)、阿爾(er)巴尼(ni)(ni)(ni)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、阿爾(er)及利(li)(li)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、安道爾(er)共(gong)(gong)和(he)(he)(he)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、安哥拉、亞(ya)(ya)(ya)(ya)美尼(ni)(ni)(ni)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、奧地利(li)(li)、阿塞(sai)拜疆、巴林、孟(meng)加(jia)拉、白俄(e)(e)羅(luo)斯(si)(si)、比(bi)(bi)利(li)(li)時、貝寧(ning)、不丹、波斯(si)(si)尼(ni)(ni)(ni)亞(ya)(ya)(ya)(ya)和(he)(he)(he)黑塞(sai)哥維(wei)那(nei)、博茨瓦(wa)納、保(bao)加(jia)利(li)(li)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、布基納法索、布隆迪、中國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、剛果(guo)民主(zhu)共(gong)(gong)和(he)(he)(he)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、象牙海岸、克(ke)(ke)羅(luo)地亞(ya)(ya)(ya)(ya)、塞(sai)浦路斯(si)(si)、捷(jie)克(ke)(ke)共(gong)(gong)和(he)(he)(he)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、丹麥、吉(ji)布提、埃(ai)及、厄(e)立特(te)里(li)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、愛(ai)沙(sha)尼(ni)(ni)(ni)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、埃(ai)塞(sai)俄(e)(e)比(bi)(bi)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、芬蘭(lan)、法國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、加(jia)蓬、岡比(bi)(bi)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、格魯吉(ji)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、德國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、直布羅(luo)陀、希臘、香港、匈牙利(li)(li)、印度、伊朗伊斯(si)(si)蘭(lan)共(gong)(gong)和(he)(he)(he)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、伊拉克(ke)(ke)共(gong)(gong)和(he)(he)(he)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、愛(ai)爾(er)蘭(lan)、以色列、意大(da)利(li)(li)、日本、約旦、哈薩克(ke)(ke)斯(si)(si)坦(tan)(tan)、肯尼(ni)(ni)(ni)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、朝鮮(xian)、韓國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、科威(wei)特(te)、吉(ji)爾(er)吉(ji)斯(si)(si)斯(si)(si)坦(tan)(tan)、老撾人民民主(zhu)共(gong)(gong)和(he)(he)(he)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、拉脫維(wei)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、黎巴嫩(nen)、利(li)(li)比(bi)(bi)里(li)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、利(li)(li)比(bi)(bi)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、列支敦(dun)斯(si)(si)登、立陶宛(wan)、盧森堡(bao)、馬(ma)其頓、馬(ma)拉維(wei)、馬(ma)爾(er)代夫(fu)、馬(ma)里(li)、馬(ma)耳他、毛利(li)(li)塔(ta)尼(ni)(ni)(ni)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、摩爾(er)多(duo)瓦(wa)、蒙(meng)古、黑山(shan)共(gong)(gong)和(he)(he)(he)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、摩洛哥、莫(mo)桑比(bi)(bi)克(ke)(ke)、緬甸(dian)、納米比(bi)(bi)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、尼(ni)(ni)(ni)泊爾(er)、荷蘭(lan)、尼(ni)(ni)(ni)日利(li)(li)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、挪(nuo)威(wei)、阿曼(man)、巴基斯(si)(si)坦(tan)(tan)、巴勒斯(si)(si)坦(tan)(tan)、波蘭(lan)、葡萄(tao)牙、卡(ka)塔(ta)爾(er)、羅(luo)馬(ma)尼(ni)(ni)(ni)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、俄(e)(e)羅(luo)斯(si)(si)、盧旺(wang)達(da)(da)、沙(sha)特(te)阿拉伯、塞(sai)爾(er)維(wei)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、塞(sai)舌爾(er)、斯(si)(si)洛伐克(ke)(ke)、斯(si)(si)洛文尼(ni)(ni)(ni)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、索馬(ma)里(li)、南(nan)非、南(nan)蘇(su)丹、西(xi)班牙、蘇(su)丹、斯(si)(si)威(wei)士(shi)蘭(lan)、瑞(rui)典、瑞(rui)士(shi)、阿拉伯敘(xu)利(li)(li)亞(ya)(ya)(ya)(ya)共(gong)(gong)和(he)(he)(he)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、塔(ta)吉(ji)克(ke)(ke)斯(si)(si)坦(tan)(tan)、坦(tan)(tan)桑尼(ni)(ni)(ni)亞(ya)(ya)(ya)(ya)聯(lian)(lian)合(he)(he)共(gong)(gong)和(he)(he)(he)國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、泰國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、多(duo)哥、突尼(ni)(ni)(ni)斯(si)(si)、土(tu)(tu)耳其、土(tu)(tu)庫曼(man)斯(si)(si)坦(tan)(tan)、烏干達(da)(da)、烏克(ke)(ke)蘭(lan)、阿拉伯聯(lian)(lian)合(he)(he)酋長國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、英國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、美國(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)(guo)、烏茲別克(ke)(ke)斯(si)(si)坦(tan)(tan)、越南(nan)、也(ye)門(men)、贊比(bi)(bi)亞(ya)(ya)(ya)(ya)、津巴布韋。
旅(lv)鳥(niao):喀(ka)麥隆、加拿大、乍得、法(fa)羅群島(dao)、加納、幾內(nei)亞(ya)、冰島(dao)、印(yin)度尼西亞(ya)、萊索托、馬來西亞(ya)、塞內(nei)加爾、新加坡、臺(tai)灣、東帝汶、美國。
中(zhong)國(guo)有(you)2個亞種(zhong),其中(zhong)指(zhi)名亞種(zhong)在黑龍江(jiang)、吉林、遼寧(ning)、北(bei)京、河(he)北(bei)、山西、青海、甘(gan)肅、新疆為(wei)(wei)(wei)夏候鳥(niao)(niao),在陜西、寧(ning)夏為(wei)(wei)(wei)留(liu)鳥(niao)(niao),山東(dong)為(wei)(wei)(wei)旅鳥(niao)(niao),西藏為(wei)(wei)(wei)冬候鳥(niao)(niao)。南(nan)(nan)方(fang)亞種(zhong)在上海、江(jiang)蘇(su)、浙江(jiang)、安徽、福建(jian)、江(jiang)西、河(he)南(nan)(nan)、湖(hu)北(bei)、湖(hu)南(nan)(nan)、廣東(dong)、四(si)川、貴州(zhou)、云南(nan)(nan)等(deng)省(sheng)、區(qu)均為(wei)(wei)(wei)留(liu)鳥(niao)(niao)或夏候鳥(niao)(niao),在臺灣為(wei)(wei)(wei)偶(ou)見迷鳥(niao)(niao)。
主要(yao)分布省份:北(bei)京、河北(bei)、山西、內(nei)蒙古、遼寧、吉林、黑龍(long)江(jiang)、上海、福建、江(jiang)西、山東(dong)、湖北(bei)、湖南(nan)、廣東(dong)、廣西、四川、貴州、云南(nan)、西藏、陜西、甘肅、青海、寧夏、新疆、香港(gang)。
分布在以(yi)下保(bao)護區(qu):武(wu)夷山(shan)(shan)(shan)(福建)、興隆山(shan)(shan)(shan)、內伶仃島(dao)--福田(tian)、黑石(shi)頂、雪嶺(ling)云杉、托(tuo)木爾(er)峰、鼎湖山(shan)(shan)(shan)、大(da)(da)明山(shan)(shan)(shan)、十萬大(da)(da)山(shan)(shan)(shan)水(shui)源(yuan)林、防城金花茶、草海(hai)、董寨鳥類(lei)、雞公山(shan)(shan)(shan)、洪河(he)、涼水(shui)、神(shen)農架(jia)、后河(he)、東洞庭湖、莫莫格、長白山(shan)(shan)(shan)、大(da)(da)豐(feng)麋鹿、鄱(po)陽湖、武(wu)夷山(shan)(shan)(shan)(江西(xi))、巖泉、桃紅嶺(ling)、鴨(ya)綠江口濱海(hai)濕(shi)地、雙(shuang)臺河(he)口、老禿頂子、烏梁素海(hai)濕(shi)地鳥類(lei)、白芨灘、六盤山(shan)(shan)(shan)(寧夏(xia))、青海(hai)湖鳥島(dao)、天龍山(shan)(shan)(shan)、龐泉溝(gou)、蘆芽山(shan)(shan)(shan)、五(wu)鹿山(shan)(shan)(shan)、靈(ling)空(kong)山(shan)(shan)(shan)、綿山(shan)(shan)(shan)、歷山(shan)(shan)(shan)、太白山(shan)(shan)(shan)、高黎(li)貢(gong)山(shan)(shan)(shan)、銅壁關、南(nan)麂列島(dao)、古田(tian)山(shan)(shan)(shan)、烏巖嶺(ling)、大(da)(da)霧嶺(ling)、衡水(shui)湖濕(shi)地和鳥類(lei)、黃河(he)三角洲(zhou)、額濟(ji)納(na)胡楊林。
分布(bu)在以下山(shan)(shan)(shan)脈湖(hu)泊(bo):阿(a)(a)爾(er)(er)(er)金山(shan)(shan)(shan)、長白山(shan)(shan)(shan)、中條山(shan)(shan)(shan)、大別山(shan)(shan)(shan)、昆(kun)侖山(shan)(shan)(shan)-西段、桐柏山(shan)(shan)(shan)、秦嶺、天山(shan)(shan)(shan)、準噶爾(er)(er)(er)盆地(di)(di)、阿(a)(a)爾(er)(er)(er)泰山(shan)(shan)(shan)、青海(hai)湖(hu)、賽里木(mu)湖(hu)、博斯騰湖(hu)、準噶爾(er)(er)(er)西部(bu)(bu)山(shan)(shan)(shan)地(di)(di)、天山(shan)(shan)(shan)北部(bu)(bu)山(shan)(shan)(shan)地(di)(di)、天山(shan)(shan)(shan)南部(bu)(bu)山(shan)(shan)(shan)地(di)(di)、天山(shan)(shan)(shan)東(dong)(dong)部(bu)(bu)山(shan)(shan)(shan)地(di)(di)、伊犁谷地(di)(di)、尤(you)爾(er)(er)(er)都斯盆地(di)(di)、東(dong)(dong)疆戈壁丘陵、塔河(he)上(shang)游(you)平原(yuan)、塔河(he)中下游(you)平原(yuan)、羅(luo)布(bu)泊(bo)低地(di)(di)、昆(kun)侖山(shan)(shan)(shan)北麓平原(yuan)、西昆(kun)侖山(shan)(shan)(shan)山(shan)(shan)(shan)地(di)(di)、東(dong)(dong)昆(kun)侖阿(a)(a)爾(er)(er)(er)金山(shan)(shan)(shan)山(shan)(shan)(shan)地(di)(di)、塔里木(mu)河(he)、普惠、哈巴河(he)、烏倫古湖(hu)、吐爾(er)(er)(er)洪、淖毛湖(hu)、阿(a)(a)爾(er)(er)(er)泰、額爾(er)(er)(er)齊斯河(he)流(liu)域、恰(qia)庫爾(er)(er)(er)圖、布(bu)爾(er)(er)(er)根河(he)流(liu)域、托木(mu)爾(er)(er)(er)峰(feng)南坡(瓊(qiong)臺蘭河(he))、芨芨湖(hu)、羅(luo)布(bu)泊(bo)地(di)(di)區、鞏(gong)乃(nai)斯、那(nei)拉提、下馬崖。
燕(yan)隼俗稱為(wei)(wei)青條子、螞蚱鷹、青尖等,體形(xing)比獵(lie)隼、游隼等都小,為(wei)(wei)小型猛禽,體長28-35厘米,體重為(wei)(wei)120-294克。上體為(wei)(wei)暗藍灰色(se),有(you)(you)一個細細的(de)(de)(de)白(bai)(bai)色(se)眉紋,頰部(bu)有(you)(you)一個垂直向下(xia)的(de)(de)(de)黑(hei)色(se)髭紋,頸部(bu)的(de)(de)(de)側面、喉(hou)部(bu)、胸(xiong)(xiong)部(bu)和(he)腹部(bu)均為(wei)(wei)白(bai)(bai)色(se),胸(xiong)(xiong)部(bu)和(he)腹還有(you)(you)黑(hei)色(se)的(de)(de)(de)縱紋,下(xia)腹部(bu)至(zhi)尾下(xia)覆(fu)羽(yu)(yu)(yu)(yu)和(he)覆(fu)腿(tui)羽(yu)(yu)(yu)(yu)為(wei)(wei)棕(zong)栗色(se)。尾羽(yu)(yu)(yu)(yu)為(wei)(wei)灰色(se)或(huo)石板(ban)褐(he)色(se),除(chu)中央尾羽(yu)(yu)(yu)(yu)外,所有(you)(you)尾羽(yu)(yu)(yu)(yu)的(de)(de)(de)內均具有(you)(you)皮黃色(se)、棕(zong)色(se)或(huo)黑(hei)褐(he)色(se)的(de)(de)(de)橫斑和(he)淡棕(zong)黃色(se)的(de)(de)(de)羽(yu)(yu)(yu)(yu)端(duan)。飛(fei)翔時(shi)翅膀狹長而尖,像鐮刀一樣,翼下(xia)為(wei)(wei)白(bai)(bai)色(se),密布游黑(hei)褐(he)色(se)的(de)(de)(de)橫斑。翅膀折(zhe)合(he)時(shi),翅尖幾(ji)乎到達尾羽(yu)(yu)(yu)(yu)的(de)(de)(de)端(duan)部(bu),看上去(qu)很象燕(yan)子,因而得(de)名。虹膜(mo)黑(hei)褐(he)色(se),眼(yan)周和(he)蠟(la)膜(mo)黃色(se),嘴藍灰色(se),尖端(duan)黑(hei)色(se),腳、趾黃色(se),爪(zhua)黑(hei)色(se)。
常單獨(du)或成(cheng)對活(huo)動,飛行快(kuai)(kuai)速而敏捷,如同(tong)閃電(dian)一般,在短(duan)暫的(de)鼓翼飛翔(xiang)(xiang)后又(you)接著(zhu)滑翔(xiang)(xiang),并能(neng)(neng)在空(kong)中作短(duan)暫停(ting)留。停(ting)息時(shi)大(da)(da)多在高大(da)(da)的(de)樹上(shang)或電(dian)線(xian)桿的(de)頂(ding)上(shang)。主(zhu)要以麻雀(que)、山雀(que)等雀(que)形(xing)目小鳥為(wei)食(shi)(shi)(shi)(shi),偶爾捕(bu)捉(zhuo)蝙蝠,更大(da)(da)量地捕(bu)食(shi)(shi)(shi)(shi)蜻蜓、蟋(xi)蟀、蝗蟲,天(tian)牛、金龜子等昆蟲,其中大(da)(da)多為(wei)害蟲。主(zhu)要在空(kong)中捕(bu)食(shi)(shi)(shi)(shi),甚至能(neng)(neng)捕(bu)捉(zhuo)飛行速度極快(kuai)(kuai)的(de)家燕和雨燕等。雖(sui)然它也同(tong)其他隼類一樣(yang)在白天(tian)活(huo)動,但卻(que)是在黃昏時(shi)捕(bu)食(shi)(shi)(shi)(shi)活(huo)動最為(wei)頻繁。常在田邊(bian)、林(lin)緣和沼澤地上(shang)空(kong)飛翔(xiang)(xiang)捕(bu)食(shi)(shi)(shi)(shi),有(you)時(shi)也到地上(shang)捕(bu)食(shi)(shi)(shi)(shi)。
叫聲:重復尖厲的叫聲kick。遷(qian)徙(xi)時大(da)多組成小群,通常春季在4月(yue)中下旬遷(qian)到(dao)東北繁殖地(di),9月(yue)末至(zhi)10月(yue)初離開繁殖地(di)。
繁殖期(qi)為5-7月。配(pei)對以(yi)后(hou),雄鳥(niao)常(chang)常(chang)嘴里(li)銜著(zhu)食物,以(yi)一種踩高蹺(qiao)的(de)姿態走近雌(ci)(ci)鳥(niao),一邊不斷地點(dian)頭,一邊將(jiang)兩(liang)腿分開(kai),露出內側的(de)羽(yu)毛,然后(hou)將(jiang)食物交(jiao)給雌(ci)(ci)鳥(niao),完成(cheng)它們之間的(de)鞠(ju)躬儀式。接著(zhu)雄鳥(niao)和雌(ci)(ci)鳥(niao)便在(zai)空中雙雙飛舞(wu),同時伴(ban)隨著(zhu)特(te)有的(de)單(dan)調(diao)而(er)柔和的(de)鳴叫(jiao)。
營(ying)巢于疏林或林緣和(he)田(tian)間(jian)(jian)的高大喬木樹(shu)上,通常自(zi)己很(hen)少營(ying)巢,而是侵占烏鴉和(he)喜鵲的巢。巢距地面的高度大多(duo)在(zai)10-20米之間(jian)(jian)。每窩(wo)產(chan)卵(luan)2-4枚(mei),多(duo)數為3枚(mei),卵(luan)的顏色(se)為白色(se),密布(bu)紅(hong)褐色(se)的斑(ban)點。卵(luan)的大小為37-43×30-32毫米,孵(fu)卵(luan)由親鳥(niao)輪流(liu)進行,但以雌鳥(niao)為主。孵(fu)化(hua)期為28天。雛鳥(niao)為晚成性,由親鳥(niao)共同撫(fu)養(yang)大約(yue)28-32天后才(cai)能(neng)離巢。