本(ben)品主要宣說觀(guan)(guan)世(shi)音菩薩(sa)(sa)(sa)的(de)普門示現(xian)。長行(xing)敘述無盡(jin)意(yi)菩薩(sa)(sa)(sa)和佛的(de)兩番(fan)問答(da)。初次問答(da)觀(guan)(guan)世(shi)音菩薩(sa)(sa)(sa)得名因(yin)緣(yuan)。二次問答(da)觀(guan)(guan)世(shi)音菩薩(sa)(sa)(sa)為(wei)眾(zhong)生說法的(de)方便。末段(duan)特別(bie)贊嘆(tan)觀(guan)(guan)世(shi)音菩薩(sa)(sa)(sa)的(de)弘大誓愿(yuan)與神奇力量(liang),并勸眾(zhong)生憶念歸敬觀(guan)(guan)世(shi)音(《添品法華經》在(zai)偈(jie)文(wen)前(qian),更有(you)莊(zhuang)嚴幢菩薩(sa)(sa)(sa)問無盡(jin)意(yi)菩薩(sa)(sa)(sa),佛子以何因(yin)緣(yuan)名觀(guan)(guan)世(shi)音,無盡(jin)意(yi)菩薩(sa)(sa)(sa)便遍觀(guan)(guan)觀(guan)(guan)世(shi)音菩薩(sa)(sa)(sa)過去愿(yuan)海(hai),告(gao)莊(zhuang)嚴幢而(er)說偈(jie)言等文(wen),與偈(jie)文(wen)"具足(zu)妙相尊,偈(jie)答(da)無盡(jin)意(yi)"語氣不合(he),通(tong)行(xing)本(ben)已刪去)。頌文(wen)之后,以持地菩薩(sa)(sa)(sa)稱贊聞(wen)持本(ben)品功德作結(jie)。
本品主要宣說觀(guan)(guan)(guan)世音(yin)菩(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)的普門示(shi)現。長行敘述(shu)無盡意菩(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)和(he)佛的兩番問(wen)答。初番問(wen)答觀(guan)(guan)(guan)世音(yin)菩(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)得名(ming)因緣。次番問(wen)答觀(guan)(guan)(guan)世音(yin)菩(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)為眾生說法的方便(bian)。末(mo)段特別贊嘆觀(guan)(guan)(guan)世音(yin)菩(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)弘(hong)誓、慈力(li)、勸當(dang)憶念歸敬(jing)(《添品法華經》在(zai)偈(jie)文前,更有莊(zhuang)嚴(yan)幢(chuang)菩(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)問(wen)無盡意菩(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa),佛子以(yi)何(he)因緣名(ming)觀(guan)(guan)(guan)世音(yin),無盡意菩(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)便(bian)遍(bian)觀(guan)(guan)(guan)觀(guan)(guan)(guan)世音(yin)菩(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)過去(qu)愿海(hai),告莊(zhuang)嚴(yan)幢(chuang)而說偈(jie)言等文,與偈(jie)文"具足妙相(xiang)尊,偈(jie)答無盡意"語氣不合(he),通行本已刪去(qu))。頌文之后,以(yi)持(chi)地菩(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)稱贊得聞本品功德作(zuo)結(jie)。
觀世音信仰很早就流行于(yu)西域(yu),而且歷久(jiu)不衰。因此,近人還在中國(guo)新疆吐魯(lu)番發現了回鶻文(wen)和古代突厥文(wen)的《普門品》譯(yi)本(ben)(ben)(ben)。其回鶻文(wen)本(ben)(ben)(ben)由(you)拉德洛夫校刊(kan)并翻(fan)(fan)成德文(wen),作為俄國(guo)的《佛(fo)教文(wen)庫(ku)》第十(shi)四(si)種,1911年在圣(sheng)彼得(de)堡刊(kan)行。此外,有意大利文(wen)重(zhong)譯(yi)本(ben)(ben)(ben)(依漢譯(yi)本(ben)(ben)(ben)重(zhong)譯(yi))。還有日本(ben)(ben)(ben)渡邊照宏、長澤實導的兩種日文(wen)譯(yi)本(ben)(ben)(ben)(1935、1940、依梵本(ben)(ben)(ben)翻(fan)(fan)譯(yi))。
妙法蓮(lian)華經觀(guan)世音菩薩普門品終
佛(fo)說于(yu)福(fu)(fu)(fu)慧并(bing)重(zhong),而(er)講(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)經(jing)實為(wei)(wei)(wei)修慧之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)要鍵(jian),慧具而(er)福(fu)(fu)(fu)亦(yi)(yi)應焉。吾通講(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)經(jing)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)舉,見于(yu)古德撰述者(zhe)(zhe),如(ru)元初(chu)淮海和尚語錄,明末冷山語錄,上下四(si)百(bai)年,不過(guo)數會(hui)(hui)(hui)(hui)而(er)已。嗣是法(fa)音(yin)闃然,更不聞義解之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)盛。民國肇(zhao)造,始漸興(xing)行。一為(wei)(wei)(wei)劉靈華居士(shi)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)在教育會(hui)(hui)(hui)(hui)講(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)法(fa)華經(jing),二為(wei)(wei)(wei)太虛法(fa)師之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)在觀(guan)音(yin)巖講(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)普門品,三(san)為(wei)(wei)(wei)仁山法(fa)師之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)在法(fa)輪寺講(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)阿彌陀(tuo)經(jing),四(si)為(wei)(wei)(wei)寶靜法(fa)師之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)在唐閘居士(shi)林(lin)講(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)普門品。此四(si)講(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)中,前(qian)三(san)講(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang),尚屬起信(xin)時期(qi),聽者(zhe)(zhe)寥寥可數;后一講(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang),則矞皇殊(shu)勝,凡(fan)近(jin)唐閘一二十里之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)男女,咸(xian)懷餅餌,冒(mao)風雪,徒步赴會(hui)(hui)(hui)(hui),每(mei)日常近(jin)萬(wan)人,沛澤(ze)四(si)周,不煩呵責。講(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)畢念(nian)佛(fo),上徹云霄。其(qi)真實哀(ai)祈之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)情(qing),一若(ruo)有大劫將臨,以得預弭(mi)者(zhe)(zhe)。嗚(wu)呼,異哉!夫觀(guan)世音(yin)菩薩之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)慈心(xin)悲愿,普門品所說綦詳(xiang),寶靜法(fa)師以其(qi)妙智深解,對境演繹,達(da)于(yu)聽眾之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)耳,入于(yu)聽眾之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)心(xin),一顆(ke)凈種,而(er)發(fa)芽,而(er)舒(shu)葉,而(er)放花(hua)結實,使家庭成(cheng)為(wei)(wei)(wei)佛(fo)化之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)家庭,社會(hui)(hui)(hui)(hui)成(cheng)為(wei)(wei)(wei)佛(fo)化之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)社會(hui)(hui)(hui)(hui),各循職分,不越(yue)(yue)軌涂,慈孝友恭(gong),純潔勇進,則于(yu)人生幸(xing)福(fu)(fu)(fu),國家治(zhi)理,其(qi)裨益寧有限(xian)量(liang)。今法(fa)師之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)法(fa)音(yin),雖與時間遷流(liu)而(er)去,而(er)師聲(sheng)教所傳之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)法(fa)言,則由崔澍(shu)萍(ping)居士(shi)等(deng),于(yu)聽講(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)時,逐一紀錄,呈請法(fa)師,詳(xiang)為(wei)(wei)(wei)斧正,遂成(cheng)全冊而(er)得付印流(liu)通。未(wei)聆圓音(yin)者(zhe)(zhe),得之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)若(ruo)同參盛會(hui)(hui)(hui)(hui),已與講(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)席(xi)者(zhe)(zhe),得之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)亦(yi)(yi)重(zhong)覿靈山,是為(wei)(wei)(wei)施資刊印之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)深意也(ye)。唐閘居士(shi)林(lin)者(zhe)(zhe),陳豫(yu)堂(tang)居士(shi),鳩(jiu)集(ji)善信(xin),隨(sui)愿創建,苦身鬻力,百(bai)折(zhe)不辭。林(lin)成(cheng),請法(fa)師講(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)(jiang)經(jing)說戒(jie),斥貲巨萬(wan),初(chu)固(gu)無所儲備,竊(qie)曾憂其(qi)資竭。乃誠心(xin)四(si)應,檀越(yue)(yue)云施,香廚(chu)無虞,卒告圓滿(man)。征此一念(nian),其(qi)遂可為(wei)(wei)(wei)消除三(san)災八(ba)難之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)券(quan)也(ye)歟!謹(jin)著(zhu)于(yu)此,庶焚香展(zhan)卷。先油(you)然生歡(huan)喜之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)心(xin),以期(qi)福(fu)(fu)(fu)慧雙修焉。
妙法蓮華經觀(guan)世音菩薩普門品講錄(lu)
寶靜法師講述(一(yi)九三六年在南通(tong)唐閘居士林講)
崔澍萍 孫(sun)子亞(ya)敬錄
【妙法蓮華經】
妙(miao)(miao)法蓮華(hua)經(jing)(jing),是(shi)(shi)(shi)一(yi)經(jing)(jing)的(de)(de)總(zong)題(ti)。觀(guan)世音(yin)菩薩(sa)普(pu)門(men)品(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin),是(shi)(shi)(shi)一(yi)品(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)之(zhi)(zhi)(zhi)別目。姚秦三藏(zang)法師鳩摩羅(luo)什譯,是(shi)(shi)(shi)譯題(ti)。先講總(zong)題(ti),次釋(shi)別目,再講譯題(ti)。現所講經(jing)(jing),是(shi)(shi)(shi)微妙(miao)(miao)之(zhi)(zhi)(zhi)法,難遭難遇,不(bu)輕容易聽(ting)到的(de)(de)。諸位很踴躍的(de)(de)來聽(ting),這(zhe)是(shi)(shi)(shi)很好(hao)的(de)(de),但聽(ting)時,無(wu)論(lun)懂與(yu)不(bu)懂,都應(ying)當(dang)恭(gong)敬寂靜,誠(cheng)意的(de)(de)聽(ting)。懂固然(ran)得到妙(miao)(miao)法的(de)(de)益(yi)處,即是(shi)(shi)(shi)不(bu)懂,亦只要具至誠(cheng)恭(gong)敬心(xin),亦可(ke)(ke)得莫大(da)之(zhi)(zhi)(zhi)利益(yi)。因(yin)(yin)聽(ting)經(jing)(jing)功德(de)不(bu)可(ke)(ke)量故,所以(yi)大(da)家要發(fa)慈(ci)悲(bei)心(xin)、殷重(zhong)心(xin),于寂靜中聽(ting)經(jing)(jing),必能領受(shou)其(qi)中妙(miao)(miao)道,而(er)津津有(you)(you)味。否(fou)則,就領會不(bu)到了!普(pu)門(men)品(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin),雖是(shi)(shi)(shi)法華(hua)經(jing)(jing)中之(zhi)(zhi)(zhi)一(yi)品(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin),然(ran)可(ke)(ke)代(dai)表全經(jing)(jing),因(yin)(yin)皆是(shi)(shi)(shi)不(bu)可(ke)(ke)思議的(de)(de)妙(miao)(miao)法故。法華(hua)經(jing)(jing)共(gong)有(you)(you)七卷二十(shi)八品(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin),觀(guan)世音(yin)普(pu)門(men)品(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin),是(shi)(shi)(shi)第二十(shi)五品(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin),既非全經(jing)(jing),何以(yi)此品(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)單行呢?因(yin)(yin)有(you)(you)非常(chang)靈(ling)感故。當(dang)初晉末(mo)北涼沮(ju)渠蒙遜病篤(du),醫藥(yao)罔效,曇無(wu)讖尊者謂此是(shi)(shi)(shi)業(ye)障病,必念法華(hua)經(jing)(jing)的(de)(de)普(pu)門(men)品(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin),即可(ke)(ke)痊愈。蒙遜依(yi)之(zhi)(zhi)(zhi)持誦,未數日,其(qi)病果瘥。因(yin)(yin)此單行流通,而(er)各處講解甚多(duo)。因(yin)(yin)觀(guan)世音(yin)菩薩(sa)是(shi)(shi)(shi)大(da)慈(ci)大(da)悲(bei),救苦救難,廣大(da)靈(ling)感,與(yu)我娑(suo)婆世界(jie)的(de)(de)眾生,緣深緣熟故,無(wu)人(ren)不(bu)知(zhi)曉(xiao),無(wu)人(ren)不(bu)恭(gong)敬的(de)(de)。并且(qie)有(you)(you)許多(duo)人(ren),感到廣大(da)之(zhi)(zhi)(zhi)靈(ling)驗,所以(yi)今天聽(ting)眾異常(chang)踴躍,連袂而(er)來。又本林(lin)因(yin)(yin)二月十(shi)九觀(guan)音(yin)誕期將屆(jie),請講普(pu)門(men)品(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin)(pin),誠(cheng)為應(ying)時應(ying)機之(zhi)(zhi)(zhi)教,有(you)(you)體有(you)(you)用有(you)(you)事(shi)有(you)(you)理(li)之(zhi)(zhi)(zhi)法。
既欲講經(jing),必先(xian)釋題。茲先(xian)講"妙(miao)法(fa)(fa)蓮(lian)華經(jing)"五字,妙(miao)法(fa)(fa)蓮(lian)華經(jing),以法(fa)(fa)喻(yu)立題。佛經(jing)有七(qi)種立題,所謂單三(san)復三(san)具足一。
單三者:
(一)單人(ren),如佛說阿彌陀(tuo)經(jing)。
(二)單法,如(ru)涅盤經、般若經。
(三)單喻,如梵網經、瓔珞經。
復三者:
(一(yi))人法(fa),如地藏菩薩本愿(yuan)經(jing)。
(二)人喻(yu),如如來(lai)師子吼(hou)經。
(三(san))法喻,如妙法蓮華(hua)經。
具足一(yi)者(zhe):如(ru)大(da)方廣佛(fo)華嚴經。本經屬法(fa)(fa)(fa)喻立題,妙(miao)法(fa)(fa)(fa)是(shi)(shi)法(fa)(fa)(fa),蓮(lian)華是(shi)(shi)喻。因(yin)妙(miao)法(fa)(fa)(fa)難解,借蓮(lian)華為喻。妙(miao)法(fa)(fa)(fa)者(zhe),其(qi)法(fa)(fa)(fa)妙(miao)不(bu)可言(yan)。法(fa)(fa)(fa)是(shi)(shi)什么呢(ni)?所謂山河大(da)地,世(shi)(shi)界國(guo)土,依正果(guo)報(bao),世(shi)(shi)出世(shi)(shi)法(fa)(fa)(fa),色法(fa)(fa)(fa)心(xin)(xin)(xin)(xin)法(fa)(fa)(fa),雖萬象森嚴,然要言(yan)之(zhi),不(bu)外佛(fo)法(fa)(fa)(fa)、心(xin)(xin)(xin)(xin)法(fa)(fa)(fa)、眾生法(fa)(fa)(fa)三(san)種(zhong)。這(zhe)三(san)種(zhong)法(fa)(fa)(fa),原無(wu)差別,故稱(cheng)妙(miao)法(fa)(fa)(fa)。何(he)以無(wu)差別呢(ni)?請先明我人(ren)之(zhi)心(xin)(xin)(xin)(xin)在哪(na)里。常人(ren)不(bu)明,恒將胸腔(qiang)內的(de)心(xin)(xin)(xin)(xin),指為吾人(ren)之(zhi)心(xin)(xin)(xin)(xin),其(qi)實(shi)這(zhe)是(shi)(shi)五臟之(zhi)心(xin)(xin)(xin)(xin),非(fei)真心(xin)(xin)(xin)(xin)呀!因(yin)這(zhe)種(zhong)心(xin)(xin)(xin)(xin),是(shi)(shi)肉(rou)團心(xin)(xin)(xin)(xin),又是(shi)(shi)集起(qi)心(xin)(xin)(xin)(xin)、分別心(xin)(xin)(xin)(xin)、妄想心(xin)(xin)(xin)(xin)。一(yi)旦死后腐化,就不(bu)能思量(liang)分別,是(shi)(shi)緣(yuan)慮心(xin)(xin)(xin)(xin)故,不(bu)是(shi)(shi)我人(ren)的(de)真心(xin)(xin)(xin)(xin)。
須(xu)知(zhi)我人(ren)的真心(xin)(xin)(xin)(xin),是(shi)遍虛(xu)空(kong)(kong)(kong),包法(fa)界。楞(leng)嚴(yan)所(suo)(suo)謂(wei)十方虛(xu)空(kong)(kong)(kong),在我心(xin)(xin)(xin)(xin)內,如同片云點太清。試看一切萬法(fa),皆從(cong)(cong)心(xin)(xin)(xin)(xin)生(sheng)(sheng),所(suo)(suo)謂(wei)心(xin)(xin)(xin)(xin)生(sheng)(sheng)則(ze)種(zhong)種(zhong)法(fa)生(sheng)(sheng),心(xin)(xin)(xin)(xin)滅(mie)則(ze)種(zhong)種(zhong)法(fa)滅(mie),上至四圣,下至天堂地(di)(di)獄(yu)(yu),皆從(cong)(cong)心(xin)(xin)(xin)(xin)所(suo)(suo)有(you)(you),可知(zhi)心(xin)(xin)(xin)(xin)外無(wu)法(fa),心(xin)(xin)(xin)(xin)即是(shi)萬法(fa)之(zhi)本體。如明(ming)白了這個道理,則(ze)心(xin)(xin)(xin)(xin)悟妙(miao)理虛(xu)空(kong)(kong)(kong)小,故心(xin)(xin)(xin)(xin)法(fa)甚妙(miao),叫做妙(miao)法(fa)。又須(xu)知(zhi)心(xin)(xin)(xin)(xin)中惡(e)念(nian)(nian)起,即僅一念(nian)(nian)生(sheng)(sheng)滅(mie),已是(shi)變成地(di)(di)獄(yu)(yu)、餓鬼、畜生(sheng)(sheng)三(san)惡(e)道之(zhi)因(yin)。一善念(nian)(nian)生(sheng)(sheng),便生(sheng)(sheng)天人(ren)阿修羅三(san)善道。念(nian)(nian)空(kong)(kong)(kong),便成二乘。念(nian)(nian)慈悲平等,即成佛菩薩。所(suo)(suo)謂(wei)十方世界,都從(cong)(cong)心(xin)(xin)(xin)(xin)有(you)(you)。以(yi)心(xin)(xin)(xin)(xin)具十法(fa)界故,事(shi)理不(bu)(bu)二故,理具事(shi)造皆在一心(xin)(xin)(xin)(xin)故,所(suo)(suo)以(yi)佛界眾生(sheng)(sheng)界,均在心(xin)(xin)(xin)(xin)內,包羅萬象,有(you)(you)不(bu)(bu)可思議之(zhi)妙(miao)。若用分(fen)別心(xin)(xin)(xin)(xin)即非,所(suo)(suo)謂(wei)舉心(xin)(xin)(xin)(xin)即錯(cuo),動念(nian)(nian)即乖,思不(bu)(bu)到,尋不(bu)(bu)著,如能識得(de)此心(xin)(xin)(xin)(xin),大地(di)(di)無(wu)寸(cun)土。
如今天這樣盛大(da)的講經法(fa)會,其(qi)始也是(shi)(shi)因為(wei)林內(nei)主持人的心(xin)(xin)(xin)一(yi)動,就有(you)了(le)這么(me)大(da)的法(fa)會。又如飛機輪(lun)(lun)船火車,一(yi)切萬物,何(he)嘗不(bu)(bu)皆由心(xin)(xin)(xin)生(sheng)(sheng)(sheng)(sheng)而有(you)呢?這便可證(zheng)明心(xin)(xin)(xin)力不(bu)(bu)可思(si)議(yi),心(xin)(xin)(xin)包(bao)太(tai)虛,量周沙(sha)界。故釋迦(jia)彌陀,皆我(wo)(wo)心(xin)(xin)(xin)造(zao)(zao);三乘(cheng)圣人,亦我(wo)(wo)心(xin)(xin)(xin)造(zao)(zao);六道眾(zhong)(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng)(sheng),亦莫(mo)不(bu)(bu)皆然(ran)。所(suo)以眾(zhong)(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng)(sheng),是(shi)(shi)十方(fang)諸佛(fo)心(xin)(xin)(xin)內(nei)的眾(zhong)(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng)(sheng);十方(fang)諸佛(fo),是(shi)(shi)眾(zhong)(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng)(sheng)心(xin)(xin)(xin)內(nei)的諸佛(fo)。觀音,是(shi)(shi)眾(zhong)(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng)(sheng)心(xin)(xin)(xin)內(nei)的觀音;眾(zhong)(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng)(sheng),是(shi)(shi)觀音心(xin)(xin)(xin)內(nei)的眾(zhong)(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng)(sheng)。所(suo)謂是(shi)(shi)心(xin)(xin)(xin)是(shi)(shi)佛(fo),是(shi)(shi)心(xin)(xin)(xin)作(zuo)(zuo)(zuo)佛(fo);是(shi)(shi)心(xin)(xin)(xin)是(shi)(shi)菩(pu)薩(sa)(sa),是(shi)(shi)心(xin)(xin)(xin)作(zuo)(zuo)(zuo)菩(pu)薩(sa)(sa)。只(zhi)要有(you)修有(you)作(zuo)(zuo)(zuo),皆可成佛(fo)成菩(pu)薩(sa)(sa)了(le),故曰(yue)(yue)心(xin)(xin)(xin)妙。若迷昧本心(xin)(xin)(xin),便為(wei)天、人、阿修羅、地(di)獄(yu)、鬼(gui)、畜(chu)生(sheng)(sheng)(sheng)(sheng)六道眾(zhong)(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng)(sheng)。所(suo)謂心(xin)(xin)(xin)具地(di)獄(yu),心(xin)(xin)(xin)造(zao)(zao)地(di)獄(yu),心(xin)(xin)(xin)具天堂(tang),心(xin)(xin)(xin)造(zao)(zao)天堂(tang),鬼(gui)畜(chu)等亦莫(mo)不(bu)(bu)皆然(ran)。天堂(tang)地(di)獄(yu),既皆由自心(xin)(xin)(xin)造(zao)(zao)作(zuo)(zuo)(zuo),故曰(yue)(yue)心(xin)(xin)(xin)法(fa)妙。眾(zhong)(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng)(sheng)身口(kou)意(yi)三業(ye),無非煩惱(nao)作(zuo)(zuo)(zuo)業(ye),以致受生(sheng)(sheng)(sheng)(sheng)死輪(lun)(lun)回之(zhi)果報。然(ran)煩惱(nao)本空,即(ji)是(shi)(shi)了(le)因佛(fo)性。煩惱(nao)原是(shi)(shi)智(zhi)(zhi)慧,因錯用(yong)其(qi)心(xin)(xin)(xin),將(jiang)智(zhi)(zhi)慧翻(fan)作(zuo)(zuo)(zuo)煩惱(nao)。智(zhi)(zhi)慧從何(he)而來(lai)?煩惱(nao)之(zhi)體,即(ji)是(shi)(shi)智(zhi)(zhi)慧,不(bu)(bu)須外求。身口(kou)意(yi)可造(zao)(zao)十惡,亦可做十善。
楞嚴所謂生(sheng)死輪回,安樂(le)妙(miao)(miao)(miao)常,唯此六根,更無(wu)(wu)他物。吾人本性,本是(shi)不(bu)生(sheng)不(bu)滅,但(dan)以虛(xu)妄(wang)因(yin)緣和(he)合而(er)(er)生(sheng),因(yin)緣別(bie)離虛(xu)妄(wang)而(er)(er)滅。是(shi)知(zhi)從緣而(er)(er)生(sheng),即是(shi)不(bu)生(sheng);從緣而(er)(er)滅,即是(shi)不(bu)滅。故(gu)作(zuo)業原是(shi)解脫,生(sheng)滅即是(shi)法(fa)(fa)(fa)身(shen)。故(gu)釋迦牟尼佛(fo),最初成道時,即云:"奇哉,奇哉!一(yi)切(qie)眾生(sheng),皆有如來智慧德相,但(dan)由妄(wang)想(xiang)執(zhi)著(zhu)而(er)(er)不(bu)證得。"是(shi)知(zhi)眾生(sheng)心(xin)(xin)中具佛(fo)三德,故(gu)曰眾生(sheng)法(fa)(fa)(fa)妙(miao)(miao)(miao)。心(xin)(xin)法(fa)(fa)(fa)眾生(sheng)法(fa)(fa)(fa)既妙(miao)(miao)(miao),則五住(zhu)究竟、二死永亡(wang)之佛(fo)更妙(miao)(miao)(miao)。眾生(sheng)是(shi)佛(fo)心(xin)(xin)中的眾生(sheng),山(shan)河大地,森羅(luo)萬象,無(wu)(wu)一(yi)不(bu)是(shi)佛(fo)心(xin)(xin)中的物,無(wu)(wu)有差(cha)別(bie),故(gu)曰佛(fo)法(fa)(fa)(fa)妙(miao)(miao)(miao)。心(xin)(xin)佛(fo)及眾生(sheng),是(shi)三無(wu)(wu)差(cha)別(bie)。無(wu)(wu)差(cha)別(bie)法(fa)(fa)(fa)是(shi)妙(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa);此妙(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa)人人本具,各(ge)各(ge)不(bu)無(wu)(wu)。
本經(jing)普(pu)門即(ji)是(shi)無(wu)差別之(zhi)妙(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa)。是(shi)法(fa)(fa)(fa)非(fei)思(si)量(liang)分(fen)別所(suo)能解,起分(fen)別妄想(xiang)便非(fei)是(shi)妙(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)(miao),即(ji)妙(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)成粗(cu)。如念(nian)(nian)佛念(nian)(nian)觀音(yin),念(nian)(nian)得一(yi)(yi)心不亂,無(wu)思(si)量(liang)分(fen)別,即(ji)是(shi)妙(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)。能超凡見,不著(zhu)有(you);能脫圣解,不著(zhu)空。超情離見即(ji)妙(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa),若(ruo)是(shi)著(zhu)有(you)著(zhu)空,落于(yu)凡情妄緣,即(ji)妙(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)成粗(cu)。若(ruo)無(wu)所(suo)住(zhu)而生(sheng)其(qi)心,離過(guo)絕非(fei)是(shi)妙(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa)。有(you)所(suo)住(zhu)而生(sheng)其(qi)心,即(ji)妙(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa)是(shi)粗(cu)法(fa)(fa)(fa)。一(yi)(yi)切眾生(sheng),皆有(you)佛性,佛性即(ji)妙(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa),故(gu)人人皆有(you)妙(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa),人人皆可成佛。十方(fang)三世諸(zhu)佛證此無(wu)差別之(zhi)妙(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa)而成佛;眾生(sheng)迷昧,錯用此無(wu)差別之(zhi)妙(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa),而妄起分(fen)別思(si)量(liang),即(ji)妙(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)(miao)為粗(cu),成苦(ku)惱(nao)眾生(sheng)。
因惑作(zuo)業,由業感生死。如(ru)凡夫(fu)的心,一(yi)切著(zhu)有,計人(ren)我(wo)相,因致妙(miao)(miao)而(er)不妙(miao)(miao)。羅漢雖(sui)了生死,但著(zhu)于(yu)空,抱消(xiao)極而(er)不度(du)生,雖(sui)證(zheng)羅漢,還(huan)是粗而(er)不妙(miao)(miao)。權乘菩薩(sa),著(zhu)二邊(bian),或但中(zhong),仍非究竟,還(huan)是粗隔于(yu)妙(miao)(miao)。惟佛不著(zhu)空有二邊(bian)但中(zhong),離過絕非,超情離見,證(zheng)妙(miao)(miao)法而(er)無遺,是為真妙(miao)(miao)。
今以(yi)(yi)喻明(ming)之:眾生(sheng)(sheng)具妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)而(er)(er)不(bu)(bu)(bu)(bu)相(xiang)(xiang)應(ying),如(ru)在(zai)礦(kuang)(kuang)之金(jin)(jin)。諸佛(fo)(fo)(fo)(fo)證妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)而(er)(er)相(xiang)(xiang)應(ying),如(ru)出礦(kuang)(kuang)之金(jin)(jin)。金(jin)(jin)雖有在(zai)礦(kuang)(kuang)出礦(kuang)(kuang)之別(bie),然其體本(ben)(ben)不(bu)(bu)(bu)(bu)二。所(suo)(suo)以(yi)(yi)云:"但(dan)(dan)盡妄緣(yuan),即(ji)如(ru)如(ru)佛(fo)(fo)(fo)(fo)。一(yi)念(nian)回光(guang),便同本(ben)(ben)得(de)(de)(de)。"只要眾生(sheng)(sheng)把凡情(qing)放(fang)下,別(bie)無(wu)圣解(jie),在(zai)佛(fo)(fo)(fo)(fo)不(bu)(bu)(bu)(bu)增(zeng),在(zai)凡不(bu)(bu)(bu)(bu)減,在(zai)生(sheng)(sheng)不(bu)(bu)(bu)(bu)垢,在(zai)佛(fo)(fo)(fo)(fo)不(bu)(bu)(bu)(bu)凈,在(zai)佛(fo)(fo)(fo)(fo)不(bu)(bu)(bu)(bu)生(sheng)(sheng),在(zai)生(sheng)(sheng)不(bu)(bu)(bu)(bu)滅,一(yi)念(nian)返(fan)照,當體便是(shi)。但(dan)(dan)現(xian)前妄想執著,而(er)(er)未(wei)證得(de)(de)(de)。僅具本(ben)(ben)有之妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)佛(fo)(fo)(fo)(fo)性,故名(ming)(ming)理(li)即(ji)佛(fo)(fo)(fo)(fo)。各(ge)位(wei)來(lai)(lai)此(ci)(ci)聽(ting)經(jing),能(neng)(neng)明(ming)白心(xin)即(ji)佛(fo)(fo)(fo)(fo),圓具妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa),名(ming)(ming)名(ming)(ming)字即(ji)佛(fo)(fo)(fo)(fo)。然雖知(zhi)具妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa),若不(bu)(bu)(bu)(bu)真修,不(bu)(bu)(bu)(bu)能(neng)(neng)成(cheng)佛(fo)(fo)(fo)(fo),猶金(jin)(jin)不(bu)(bu)(bu)(bu)鍛煉(lian),不(bu)(bu)(bu)(bu)能(neng)(neng)成(cheng)純(chun)粹(cui)之黃金(jin)(jin)。我們今天能(neng)(neng)萬緣(yuan)放(fang)下,一(yi)念(nian)不(bu)(bu)(bu)(bu)掛,老實念(nian)佛(fo)(fo)(fo)(fo)聽(ting)經(jing),清(qing)(qing)爽(shuang)歷明(ming),能(neng)(neng)所(suo)(suo)雙泯(min),如(ru)是(shi)一(yi)心(xin)用(yong)功修行,雖未(wei)見(jian)(jian)到(dao)(dao)(dao)(dao)妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa),而(er)(er)能(neng)(neng)降伏煩(fan)惱,名(ming)(ming)觀(guan)行即(ji)佛(fo)(fo)(fo)(fo)。倘念(nian)佛(fo)(fo)(fo)(fo)念(nian)觀(guan)音,都攝六根(gen),凈念(nian)相(xiang)(xiang)繼,內忘六根(gen),外(wai)忘六塵,內忘身心(xin),外(wai)忘世界(jie),迥脫(tuo)根(gen)塵,靈光(guang)獨耀,此(ci)(ci)即(ji)自性觀(guan)音相(xiang)(xiang)似現(xian)出,此(ci)(ci)即(ji)所(suo)(suo)謂妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)。到(dao)(dao)(dao)(dao)那時視而(er)(er)不(bu)(bu)(bu)(bu)見(jian)(jian),聽(ting)而(er)(er)不(bu)(bu)(bu)(bu)聞,食(shi)而(er)(er)不(bu)(bu)(bu)(bu)知(zhi)其味(wei),無(wu)人相(xiang)(xiang)、無(wu)我相(xiang)(xiang),能(neng)(neng)所(suo)(suo)雙忘,用(yong)功到(dao)(dao)(dao)(dao)此(ci)(ci)地步(bu),六根(gen)清(qing)(qing)凈,見(jian)(jian)思脫(tuo)落(luo),名(ming)(ming)相(xiang)(xiang)似即(ji)佛(fo)(fo)(fo)(fo)。到(dao)(dao)(dao)(dao)破根(gen)本(ben)(ben)無(wu)明(ming),親(qin)(qin)證妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa),禪名(ming)(ming)親(qin)(qin)見(jian)(jian)本(ben)(ben)來(lai)(lai)面(mian)(mian)目,天臺名(ming)(ming)圓證三(san)諦,凈土名(ming)(ming)理(li)一(yi)心(xin)不(bu)(bu)(bu)(bu)亂,不(bu)(bu)(bu)(bu)動自性,轉識成(cheng)智,智即(ji)妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)。眾生(sheng)(sheng)轉智成(cheng)識,妙(miao)(miao)(miao)(miao)而(er)(er)不(bu)(bu)(bu)(bu)妙(miao)(miao)(miao)(miao);佛(fo)(fo)(fo)(fo)轉識成(cheng)智,親(qin)(qin)見(jian)(jian)本(ben)(ben)來(lai)(lai)面(mian)(mian)目,不(bu)(bu)(bu)(bu)妙(miao)(miao)(miao)(miao)而(er)(er)妙(miao)(miao)(miao)(miao)。親(qin)(qin)見(jian)(jian)自性觀(guan)音,見(jian)(jian)到(dao)(dao)(dao)(dao)親(qin)(qin)生(sheng)(sheng)爺娘,即(ji)證妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)。到(dao)(dao)(dao)(dao)此(ci)(ci)地步(bu),能(neng)(neng)分身百界(jie)成(cheng)佛(fo)(fo)(fo)(fo),名(ming)(ming)分證即(ji)佛(fo)(fo)(fo)(fo)。雖確證到(dao)(dao)(dao)(dao)妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)佛(fo)(fo)(fo)(fo)性,但(dan)(dan)未(wei)究竟,必須到(dao)(dao)(dao)(dao)五住究竟,二死永亡,見(jian)(jian)思塵沙無(wu)明(ming)煩(fan)惱皆究竟清(qing)(qing)凈,分段變易生(sheng)(sheng)死皆究竟了脫(tuo),業盡情(qing)空,而(er)(er)得(de)(de)(de)真解(jie)脫(tuo)。
如釋迦究(jiu)竟徹證(zheng)(zheng)此妙(miao)法(fa),名究(jiu)竟即(ji)(ji)佛(fo)。此以妙(miao)法(fa)顯六即(ji)(ji)佛(fo)。吾(wu)人對于一切事物,都(dou)思(si)量(liang)分(fen)(fen)別(bie)(bie)。思(si)量(liang)是(shi)七識作用,分(fen)(fen)別(bie)(bie)是(shi)六識作用。一起思(si)量(liang)分(fen)(fen)別(bie)(bie),便(bian)落(luo)意識窩里,隱覆心(xin)性妙(miao)寶,此即(ji)(ji)生死根本。如能不(bu)(bu)起恒(heng)審思(si)量(liang),不(bu)(bu)起隨念(nian)(nian)計(ji)度(du)(du)分(fen)(fen)別(bie)(bie),則無(wu)(wu)(wu)(wu)所(suo)住(zhu)(zhu),不(bu)(bu)住(zhu)(zhu)有分(fen)(fen)別(bie)(bie),不(bu)(bu)住(zhu)(zhu)空(kong)計(ji)度(du)(du),二邊(bian)不(bu)(bu)住(zhu)(zhu),中(zhong)道(dao)不(bu)(bu)安,即(ji)(ji)顯妙(miao)法(fa)。到此無(wu)(wu)(wu)(wu)住(zhu)(zhu)生心(xin),分(fen)(fen)別(bie)(bie)亦非意識矣!即(ji)(ji)以寢食言,雖極(ji)微極(ji)易(yi)(yi)(yi)(yi)之(zhi)事,亦無(wu)(wu)(wu)(wu)不(bu)(bu)是(shi)妙(miao)法(fa)。所(suo)謂(wei):頭(tou)頭(tou)是(shi)道(dao),左(zuo)右(you)逢(feng)源。昔龐(pang)(pang)居(ju)士家財富有,為(wei)辦道(dao)故,將財寶盡丟漢陽江中(zhong),愿甘貧苦,使女編竹,使子耕田(tian)以為(wei)生。一日(ri),互相談道(dao),龐(pang)(pang)居(ju)士云(yun):"用功不(bu)(bu)易(yi)(yi)(yi)(yi),證(zheng)(zheng)妙(miao)法(fa)難(nan)!難(nan)!難(nan)!難(nan)!十斛芝麻樹上攤。"因貪吃好(hao)穿,恩愛習氣,分(fen)(fen)別(bie)(bie)妄念(nian)(nian),無(wu)(wu)(wu)(wu)始以來,已成習慣。雖明知都(dou)是(shi)空(kong),然(ran)事實上,萬(wan)不(bu)(bu)肯空(kong),煩妄放不(bu)(bu)下(xia)。妄惑之(zhi)路(lu)太熟,不(bu)(bu)易(yi)(yi)(yi)(yi)生;念(nian)(nian)佛(fo)參禪修(xiu)(xiu)觀,欲證(zheng)(zheng)妙(miao)法(fa),是(shi)生路(lu),不(bu)(bu)易(yi)(yi)(yi)(yi)熟。修(xiu)(xiu)行誠(cheng)難(nan)誠(cheng)難(nan)!其妻龐(pang)(pang)婆云(yun):"易(yi)(yi)(yi)(yi)!易(yi)(yi)(yi)(yi)!易(yi)(yi)(yi)(yi)!百草頭(tou)上祖師意,拈來無(wu)(wu)(wu)(wu)不(bu)(bu)是(shi)。"翠竹黃(huang)花,無(wu)(wu)(wu)(wu)非般若。
蘇東坡所(suo)(suo)謂(wei)(wei)溪(xi)聲盡是(shi)(shi)廣長(chang)舌,山(shan)色無(wu)非(fei)清凈身(shen),地水火風,根塵識界,無(wu)非(fei)妙(miao)(miao)(miao)法(fa)。凡情妄緣,其(qi)性本空,即(ji)粗是(shi)(shi)妙(miao)(miao)(miao),無(wu)權不(bu)(bu)實,妙(miao)(miao)(miao)性天(tian)然(ran),本來如(ru)是(shi)(shi),故云易也。其(qi)女靈(ling)昭女,異常聰慧(hui),乃云:"也不(bu)(bu)難(nan),也不(bu)(bu)易,饑(ji)來吃飯(fan)(fan)疲來睡(shui)。"行住坐臥,無(wu)非(fei)妙(miao)(miao)(miao)法(fa),不(bu)(bu)過(guo)吾人(ren)吃睡(shui),都不(bu)(bu)成樣罷!試思吃飯(fan)(fan)時,常起妄想(xiang)(xiang),去(qu)分(fen)別菜(cai)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)好(hao)丑(chou)、味之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)甘苦。于是(shi)(shi)好(hao)則(ze)貪(tan)而(er)多吃,丑(chou)則(ze)厭而(er)少吃,這(zhe)即(ji)是(shi)(shi)即(ji)妙(miao)(miao)(miao)成粗法(fa)。如(ru)能一心不(bu)(bu)亂(luan),盡管(guan)往下吃,驀直食飯(fan)(fan),不(bu)(bu)起思量分(fen)別,所(suo)(suo)謂(wei)(wei)終日(ri)吃飯(fan)(fan),沒有咬著一顆(ke)米。以(yi)(yi)無(wu)意識作用。故如(ru)是(shi)(shi)吃飯(fan)(fan),謂(wei)(wei)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)應供,謂(wei)(wei)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)妙(miao)(miao)(miao)法(fa)佛事。吃飯(fan)(fan)如(ru)是(shi)(shi),睡(shui)覺(jue)亦然(ran)。睡(shui)時顛(dian)倒夢(meng)想(xiang)(xiang),便(bian)非(fei)真睡(shui)。真睡(shui),要如(ru)至(zhi)人(ren)的(de)無(wu)夢(meng)才是(shi)(shi)。無(wu)顛(dian)倒夢(meng)想(xiang)(xiang),寤寐一如(ru),即(ji)是(shi)(shi)妙(miao)(miao)(miao)法(fa)。昔玉(yu)琳國師(shi)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)師(shi)兄,終日(ri)睡(shui)覺(jue),人(ren)以(yi)(yi)為(wei)惰,但他的(de)睡(shui)與人(ren)不(bu)(bu)同,寐中寂寂惺惺,惺惺寂寂,其(qi)功(gong)夫實超過(guo)玉(yu)琳,所(suo)(suo)以(yi)(yi)說睡(shui)覺(jue)也即(ji)是(shi)(shi)妙(miao)(miao)(miao)法(fa)。眠(mian)食如(ru)是(shi)(shi),一切(qie)法(fa)無(wu)不(bu)(bu)皆然(ran)。要言之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),是(shi)(shi)法(fa)非(fei)思量分(fen)別之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)所(suo)(suo)能解,謂(wei)(wei)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)妙(miao)(miao)(miao)法(fa)。所(suo)(suo)以(yi)(yi)不(bu)(bu)要去(qu)分(fen)別,不(bu)(bu)要去(qu)思量,一心湛然(ran),闃爾無(wu)寄(ji),天(tian)臺所(suo)(suo)謂(wei)(wei)一心三(san)觀,凈土(tu)所(suo)(suo)謂(wei)(wei)一心不(bu)(bu)亂(luan),許爾與妙(miao)(miao)(miao)法(fa),覿面相見(jian)。故昔釋迦,講妙(miao)(miao)(miao)法(fa)計(ji)有八年之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)久。天(tian)臺智者,亦須(xu)九旬談妙(miao)(miao)(miao)。若廣開起來,橫說豎說,窮劫難(nan)盡,只好(hao)由(you)諸位親(qin)見(jian)親(qin)證(zheng)罷!
蓮(lian)(lian)花(hua)不(bu)同凡(fan)花(hua),借作比喻(yu),以(yi)譬(pi)妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa)(fa)。蓮(lian)(lian)花(hua)內有(you)(you)蓮(lian)(lian)子,外有(you)(you)蓮(lian)(lian)花(hua),子為(wei)(wei)(wei)(wei)(wei)果(guo),花(hua)為(wei)(wei)(wei)(wei)(wei)因(yin),花(hua)果(guo)一(yi)起,喻(yu)因(yin)果(guo)同時,不(bu)離本(ben)覺妙(miao)(miao)(miao)(miao)心。蓮(lian)(lian)根(gen)藏泥水(shui)(shui)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)中,而(er)(er)蓮(lian)(lian)花(hua)則(ze)獨立(li)泥水(shui)(shui)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)上(shang)。泥猶六道(dao)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)著(zhu)有(you)(you),水(shui)(shui)猶二(er)(er)乘(cheng)(cheng)(cheng)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)著(zhu)空(kong)(kong);蓮(lian)(lian)花(hua)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)獨立(li)于泥水(shui)(shui)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)上(shang),即(ji)(ji)喻(yu)妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa)(fa)超然空(kong)(kong)有(you)(you)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)上(shang),而(er)(er)顯(xian)(xian)(xian)非(fei)空(kong)(kong)非(fei)有(you)(you)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)中道(dao)義(yi)諦(di)。蓮(lian)(lian)根(gen)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)不(bu)離乎泥水(shui)(shui),即(ji)(ji)喻(yu)妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa)(fa)雙(shuang)照(zhao)即(ji)(ji)空(kong)(kong)即(ji)(ji)有(you)(you),而(er)(er)顯(xian)(xian)(xian)雙(shuang)照(zhao)真(zhen)俗之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)圓中妙(miao)(miao)(miao)(miao)諦(di),雙(shuang)遮雙(shuang)照(zhao),遮照(zhao)不(bu)二(er)(er)。心包六道(dao)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)有(you)(you)、二(er)(er)乘(cheng)(cheng)(cheng)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)空(kong)(kong),故能廣度(du)(du)六道(dao)三乘(cheng)(cheng)(cheng),此(ci)所以(yi)喻(yu)法(fa)(fa)(fa)(fa)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)妙(miao)(miao)(miao)(miao)也。且蓮(lian)(lian)花(hua)與(yu)蓮(lian)(lian)子,兩不(bu)相離,有(you)(you)花(hua)必蓮(lian)(lian),即(ji)(ji)證(zheng)(zheng)因(yin)果(guo)不(bu)二(er)(er)。釋迦(jia)初(chu)(chu)成(cheng)(cheng)(cheng)佛(fo)(fo)時,眾(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)成(cheng)(cheng)(cheng)佛(fo)(fo)機緣未熟,不(bu)能直(zhi)談法(fa)(fa)(fa)(fa)華(hua)妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa)(fa),只(zhi)好講(jiang)權門方(fang)便(bian)法(fa)(fa)(fa)(fa),如(ru)華(hua)嚴、阿含、方(fang)等(deng)、般若等(deng)經(jing),先來(lai)善誘(you)勸導。初(chu)(chu)講(jiang)三皈五(wu)(wu)戒,次說四(si)(si)諦(di)十(shi)二(er)(er)因(yin)緣,三乘(cheng)(cheng)(cheng)等(deng)法(fa)(fa)(fa)(fa),然雖說種種道(dao),其實為(wei)(wei)(wei)(wei)(wei)佛(fo)(fo)乘(cheng)(cheng)(cheng),是(shi)名為(wei)(wei)(wei)(wei)(wei)實施權,即(ji)(ji)為(wei)(wei)(wei)(wei)(wei)蓮(lian)(lian)而(er)(er)有(you)(you)花(hua)。四(si)(si)十(shi)年(nian)后(hou),時至機熟,乃在法(fa)(fa)(fa)(fa)華(hua)會(hui)上(shang),方(fang)開權顯(xian)(xian)(xian)實,三乘(cheng)(cheng)(cheng)同歸一(yi)佛(fo)(fo)乘(cheng)(cheng)(cheng),無(wu)粗不(bu)妙(miao)(miao)(miao)(miao),即(ji)(ji)如(ru)華(hua)開蓮(lian)(lian)現(xian)(xian)。經(jing)云(yun):"若有(you)(you)聞法(fa)(fa)(fa)(fa)者(zhe)(zhe),無(wu)一(yi)不(bu)成(cheng)(cheng)(cheng)佛(fo)(fo)。"又(you)云(yun):"一(yi)稱南無(wu)佛(fo)(fo),皆共成(cheng)(cheng)(cheng)佛(fo)(fo)道(dao)。"又(you)花(hua)落(luo)蓮(lian)(lian)成(cheng)(cheng)(cheng),喻(yu)廢權立(li)實。實外無(wu)權,妙(miao)(miao)(miao)(miao)外無(wu)粗,妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa)(fa)全彰,眾(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng)無(wu)不(bu)是(shi)佛(fo)(fo),此(ci)為(wei)(wei)(wei)(wei)(wei)法(fa)(fa)(fa)(fa)華(hua)前(qian)十(shi)四(si)(si)品(pin)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa)(fa)蓮(lian)(lian)華(hua)。但世(shi)(shi)人只(zhi)知釋迦(jia)前(qian)為(wei)(wei)(wei)(wei)(wei)悉達太子,十(shi)九(jiu)歲出(chu)家,苦行六年(nian),游歷五(wu)(wu)年(nian),到三十(shi)歲才(cai)成(cheng)(cheng)(cheng)佛(fo)(fo)。其實釋迦(jia)于無(wu)量劫(jie)前(qian),塵點劫(jie)前(qian),早已成(cheng)(cheng)(cheng)佛(fo)(fo),徹證(zheng)(zheng)妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa)(fa)。然則(ze)何以(yi)再(zai)來(lai)成(cheng)(cheng)(cheng)佛(fo)(fo)呢?為(wei)(wei)(wei)(wei)(wei)憐憫眾(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)生(sheng)(sheng)(sheng)死輪回,故非(fei)生(sheng)(sheng)(sheng)而(er)(er)現(xian)(xian)生(sheng)(sheng)(sheng),非(fei)滅而(er)(er)示(shi)滅,往來(lai)娑婆世(shi)(shi)界,不(bu)知其數。如(ru)梵網經(jing)云(yun):"我今來(lai)此(ci)娑婆世(shi)(shi)界,前(qian)后(hou)八(ba)千(qian)番。"此(ci)猶約化跡(ji)(ji)(ji)而(er)(er)言(yan),這(zhe)才(cai)是(shi)佛(fo)(fo)的(de)真(zhen)面(mian)目。開跡(ji)(ji)(ji)顯(xian)(xian)(xian)本(ben),現(xian)(xian)身(shen)度(du)(du)生(sheng)(sheng)(sheng),有(you)(you)如(ru)千(qian)江之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)水(shui)(shui)千(qian)江月(yue)(yue)。水(shui)(shui)月(yue)(yue)是(shi)跡(ji)(ji)(ji),天(tian)月(yue)(yue)是(shi)本(ben),從本(ben)垂跡(ji)(ji)(ji),如(ru)為(wei)(wei)(wei)(wei)(wei)蓮(lian)(lian)故華(hua);開跡(ji)(ji)(ji)顯(xian)(xian)(xian)本(ben),如(ru)華(hua)開蓮(lian)(lian)現(xian)(xian);廢跡(ji)(ji)(ji)立(li)本(ben),則(ze)如(ru)花(hua)落(luo)蓮(lian)(lian)成(cheng)(cheng)(cheng)矣!跡(ji)(ji)(ji)門三喻(yu),本(ben)門三喻(yu),無(wu)一(yi)非(fei)喻(yu)妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa)(fa)。妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa)(fa)玄深(shen),恐大(da)家不(bu)易明(ming)白,因(yin)以(yi)蓮(lian)(lian)華(hua)為(wei)(wei)(wei)(wei)(wei)喻(yu)。諸有(you)(you)智者(zhe)(zhe),應以(yi)蓮(lian)(lian)華(hua)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)喻(yu),而(er)(er)領悟妙(miao)(miao)(miao)(miao)法(fa)(fa)(fa)(fa)也。梵語修(xiu)多羅,此(ci)云(yun)契(qi)經(jing)。上(shang)契(qi)佛(fo)(fo)道(dao),下契(qi)群機,故名之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)為(wei)(wei)(wei)(wei)(wei)經(jing)。經(jing)者(zhe)(zhe)常(chang)也,千(qian)途同歸,常(chang)住不(bu)變(bian)。經(jing)者(zhe)(zhe)法(fa)(fa)(fa)(fa)也,所以(yi)示(shi)我人以(yi)法(fa)(fa)(fa)(fa)度(du)(du)軌道(dao)。經(jing)者(zhe)(zhe)徑也,為(wei)(wei)(wei)(wei)(wei)吾人修(xiu)行之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)徑路。經(jing)者(zhe)(zhe)典也,為(wei)(wei)(wei)(wei)(wei)教(jiao)化眾(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng)闡揚佛(fo)(fo)化之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)定典也,這(zhe)就是(shi)經(jing)字的(de)解釋。
上來釋妙法蓮華經(jing)總題五(wu)字竟。
觀世音信(xin)仰(yang)很早(zao)就流(liu)行于西域,而且歷久(jiu)不衰。因此,近人在中國新疆(jiang)吐魯番發現了回鶻(gu)文(wen)(wen)(wen)和古代突厥文(wen)(wen)(wen)的《普門品》譯(yi)本(ben)。其(qi)回鶻(gu)文(wen)(wen)(wen)本(ben)由拉德(de)(de)洛夫校刊并(bing)翻(fan)成德(de)(de)文(wen)(wen)(wen),作為(wei)俄(e)國的《佛教文(wen)(wen)(wen)庫》第十四期,1911年在圣(sheng)彼得堡刊行。此外,有意(yi)大利文(wen)(wen)(wen)重譯(yi)本(ben)(依(yi)漢譯(yi)本(ben)重譯(yi))。還(huan)有日本(ben)渡(du)邊照宏、長澤實導的兩種日文(wen)(wen)(wen)譯(yi)本(ben)(1935、1940年依(yi)梵本(ben)翻(fan)譯(yi))。
關(guan)于《普門品》的重要注釋書,有隋代天臺智(zhi)顗說,灌頂記(ji)《觀音玄義》、《觀音義疏》各二卷,其后宋(song)代四明知(zhi)禮各為作《記(ji)》四卷等。
《觀世音菩薩普門品(pin)》譯文(wen)(wen)(原(yuan)文(wen)(wen)見《妙法(fa)蓮華經》第二十五)
【姚秦(qin)三(san)藏法(fa)師鳩(jiu)摩(mo)羅什譯】
爾(er)時(shi),無(wu)盡意(yi)菩薩,即從座起,偏袒右肩,合掌向(xiang)佛,而作(zuo)是(shi)言:“世尊,觀世音菩薩,以何因緣,名觀世音?”
佛告無(wu)盡(jin)意(yi)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa):“善男(nan)子(zi),若(ruo)(ruo)(ruo)有(you)(you)(you)(you)(you)無(wu)量(liang)百千(qian)(qian)萬億眾(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng),受諸(zhu)苦(ku)惱(nao),聞(wen)(wen)是(shi)(shi)(shi)觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa),一心(xin)(xin)稱(cheng)(cheng)名(ming)。觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa),即(ji)時觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)其(qi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)聲,皆(jie)得(de)(de)(de)解(jie)脫(tuo)(tuo)。若(ruo)(ruo)(ruo)有(you)(you)(you)(you)(you)持是(shi)(shi)(shi)觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)名(ming)者,設(she)入(ru)大(da)(da)火,火不能(neng)燒,由是(shi)(shi)(shi)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)威神(shen)力故(gu)。若(ruo)(ruo)(ruo)為(wei)大(da)(da)水(shui)所漂,稱(cheng)(cheng)其(qi)名(ming)號(hao),即(ji)得(de)(de)(de)淺處。若(ruo)(ruo)(ruo)有(you)(you)(you)(you)(you)百千(qian)(qian)萬億眾(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng),為(wei)求(qiu)金、銀、琉璃、硨磲(qu)(chēqú)、瑪瑙、珊(shan)瑚(hu)、琥(hu)珀、真珠等(deng)(deng)(deng)寶,入(ru)于大(da)(da)海,假使黑風吹其(qi)船舫(fang),飄墮羅剎鬼國(guo),其(qi)中若(ruo)(ruo)(ruo)有(you)(you)(you)(you)(you)乃至一人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),稱(cheng)(cheng)觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)名(ming)者,是(shi)(shi)(shi)諸(zhu)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)等(deng)(deng)(deng),皆(jie)得(de)(de)(de)解(jie)脫(tuo)(tuo)羅剎之(zhi)難。以是(shi)(shi)(shi)因緣,名(ming)觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)。若(ruo)(ruo)(ruo)復(fu)(fu)有(you)(you)(you)(you)(you)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),臨(lin)當(dang)被害,稱(cheng)(cheng)觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)名(ming)者,彼所執刀(dao)杖(zhang),尋段段壞,而得(de)(de)(de)解(jie)脫(tuo)(tuo)。若(ruo)(ruo)(ruo)三千(qian)(qian)大(da)(da)千(qian)(qian)國(guo)土,滿中夜叉、羅剎,欲(yu)(yu)(yu)(yu)來惱(nao)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),聞(wen)(wen)其(qi)稱(cheng)(cheng)觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)名(ming)者,是(shi)(shi)(shi)諸(zhu)惡鬼,尚不能(neng)以惡眼視之(zhi),況(kuang)復(fu)(fu)加害。設(she)復(fu)(fu)有(you)(you)(you)(you)(you)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),若(ruo)(ruo)(ruo)有(you)(you)(you)(you)(you)罪,若(ruo)(ruo)(ruo)無(wu)罪,杻械(chǒuxiè)、枷鎖,檢系其(qi)身,稱(cheng)(cheng)觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)名(ming)者,皆(jie)悉斷壞,即(ji)得(de)(de)(de)解(jie)脫(tuo)(tuo)。若(ruo)(ruo)(ruo)三千(qian)(qian)大(da)(da)千(qian)(qian)國(guo)土,滿中怨賊,有(you)(you)(you)(you)(you)一商主(zhu),將諸(zhu)商人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),赍(ji)(jī)持重(zhong)寶,經(jing)過險路,其(qi)中一人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),作是(shi)(shi)(shi)唱言:‘諸(zhu)善男(nan)子(zi),勿得(de)(de)(de)恐怖(bu),汝(ru)等(deng)(deng)(deng)應當(dang)一心(xin)(xin)稱(cheng)(cheng)觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)名(ming)號(hao),是(shi)(shi)(shi)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)能(neng)以無(wu)畏(wei)施于眾(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng)。汝(ru)等(deng)(deng)(deng)若(ruo)(ruo)(ruo)稱(cheng)(cheng)名(ming)者,于此怨賊,當(dang)得(de)(de)(de)解(jie)脫(tuo)(tuo)。’ 眾(zhong)(zhong)商人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)聞(wen)(wen),俱發(fa)聲言:‘南無(wu)觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)!’ 稱(cheng)(cheng)其(qi)名(ming)故(gu),即(ji)得(de)(de)(de)解(jie)脫(tuo)(tuo)。無(wu)盡(jin)意(yi),觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)摩訶(he)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa),威神(shen)之(zhi)力,巍(wei)巍(wei)如是(shi)(shi)(shi)。若(ruo)(ruo)(ruo)有(you)(you)(you)(you)(you)眾(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng),多(duo)(duo)于淫欲(yu)(yu)(yu)(yu),常念(nian)恭(gong)敬觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa),便得(de)(de)(de)離(li)欲(yu)(yu)(yu)(yu)。若(ruo)(ruo)(ruo)多(duo)(duo)嗔恚(huì),常念(nian)恭(gong)敬觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa),便得(de)(de)(de)離(li)嗔。若(ruo)(ruo)(ruo)多(duo)(duo)愚(yu)癡,常念(nian)恭(gong)敬觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa),便得(de)(de)(de)離(li)癡。無(wu)盡(jin)意(yi),觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa),有(you)(you)(you)(you)(you)如是(shi)(shi)(shi)等(deng)(deng)(deng)大(da)(da)威神(shen)力,多(duo)(duo)所饒益。是(shi)(shi)(shi)故(gu)眾(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng),常應心(xin)(xin)念(nian)。若(ruo)(ruo)(ruo)有(you)(you)(you)(you)(you)女(nv)(nv)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),設(she)欲(yu)(yu)(yu)(yu)求(qiu)男(nan),禮(li)拜(bai)供(gong)養觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa),便生(sheng)(sheng)(sheng)福德(de)(de)智慧之(zhi)男(nan);設(she)欲(yu)(yu)(yu)(yu)求(qiu)女(nv)(nv),便生(sheng)(sheng)(sheng)端正有(you)(you)(you)(you)(you)相(xiang)之(zhi)女(nv)(nv),宿(su)植德(de)(de)本(ben),眾(zhong)(zhong)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)愛敬。無(wu)盡(jin)意(yi),觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)有(you)(you)(you)(you)(you)如是(shi)(shi)(shi)力。若(ruo)(ruo)(ruo)有(you)(you)(you)(you)(you)眾(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng),恭(gong)敬禮(li)拜(bai)觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa),福不唐捐。是(shi)(shi)(shi)故(gu)眾(zhong)(zhong)生(sheng)(sheng)(sheng),皆(jie)應受持觀(guan)(guan)(guan)(guan)(guan)世(shi)(shi)(shi)(shi)音(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)名(ming)號(hao)。無(wu)盡(jin)意(yi),若(ruo)(ruo)(ruo)有(you)(you)(you)(you)(you)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),受持六十(shi)二億恒河沙菩(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)(pu)薩(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)(sa)名(ming)字(zi),復(fu)(fu)盡(jin)形供(gong)養飲食、衣服、臥具、醫藥,于汝(ru)意(yi)云(yun)何(he)?是(shi)(shi)(shi)善男(nan)子(zi)、善女(nv)(nv)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),功德(de)(de)多(duo)(duo)否?”
無盡意言:“甚多,世尊。”
佛言:“若復(fu)有人(ren),受(shou)持(chi)觀世音(yin)菩薩名號,乃至一時禮拜供養,是二人(ren)福,正等(deng)無異,于百千萬億劫,不可窮(qiong)盡。無盡意,受(shou)持(chi)觀世音(yin)菩薩名號,得如是無量無邊福德之利。”
無盡意菩薩白(bai)佛言:“世尊,觀世音菩薩,云(yun)何游此娑婆世界?云(yun)何而為(wei)眾生說法?方便之(zhi)力,其事云(yun)何?”
佛(fo)告無(wu)(wu)盡意(yi)菩(pu)(pu)薩:“善男(nan)子,若(ruo)有國土眾(zhong)生(sheng)(sheng),應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)佛(fo)身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),觀(guan)世(shi)音(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)薩即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)佛(fo)身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)辟支佛(fo)身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)辟支佛(fo)身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)聲(sheng)聞(wen)身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)聲(sheng)聞(wen)身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)梵王身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)梵王身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)帝釋(shi)身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)帝釋(shi)身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)自在(zai)天(tian)(tian)身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)自在(zai)天(tian)(tian)身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)大(da)自在(zai)天(tian)(tian)身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)大(da)自在(zai)天(tian)(tian)身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)天(tian)(tian)大(da)將軍身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)天(tian)(tian)大(da)將軍身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)毗(pí)沙(sha)門身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)毗沙(sha)門身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)小王身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)小王身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)長(chang)(chang)者(zhe)(zhe)身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)長(chang)(chang)者(zhe)(zhe)身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)居士(shi)(shi)身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)居士(shi)(shi)身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)宰官身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)宰官身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)婆(po)(po)羅(luo)(luo)門身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)婆(po)(po)羅(luo)(luo)門身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)比丘、比丘尼、優(you)(you)婆(po)(po)塞(sai)(sè)、優(you)(you)婆(po)(po)夷(yi)身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)比丘、比丘尼、優(you)(you)婆(po)(po)塞(sai)、優(you)(you)婆(po)(po)夷(yi)身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)長(chang)(chang)者(zhe)(zhe)、居士(shi)(shi)、宰官、婆(po)(po)羅(luo)(luo)門婦女(nv)身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)婦女(nv)身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)童男(nan)、童女(nv)身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)童男(nan)、童女(nv)身(shen)(shen)(shen)(shen)而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)天(tian)(tian)龍、夜叉、乾闥婆(po)(po)、阿修羅(luo)(luo)、迦樓羅(luo)(luo)、緊那羅(luo)(luo)、摩(mo)睺(hou)羅(luo)(luo)伽、人非(fei)人等(deng)身(shen)(shen)(shen)(shen)得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)皆(jie)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)之而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)以(yi)執金剛神得(de)(de)(de)(de)度(du)(du)(du)(du)者(zhe)(zhe),即(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)(ji)現(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)執金剛神而(er)為(wei)(wei)(wei)(wei)說(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)(shuo)法(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)。無(wu)(wu)盡意(yi),是觀(guan)世(shi)音(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)薩,成(cheng)就如是功德,以(yi)種(zhong)種(zhong)形,游(you)諸國土,度(du)(du)(du)(du)脫(tuo)眾(zhong)生(sheng)(sheng)。是故(gu)(gu)汝等(deng),應(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)(ying)當(dang)一(yi)心(xin)供養觀(guan)世(shi)音(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)薩。是觀(guan)世(shi)音(yin)(yin)(yin)菩(pu)(pu)薩摩(mo)訶薩,于怖畏急難之中,能施(shi)無(wu)(wu)畏,是故(gu)(gu)此娑婆(po)(po)世(shi)界,皆(jie)號之為(wei)(wei)(wei)(wei)施(shi)無(wu)(wu)畏者(zhe)(zhe)。”
無盡意(yi)菩薩(sa)白佛言:“世尊,我今當供(gong)養觀世音(yin)菩薩(sa)。” 即解頸(jing)眾(zhong)寶珠瓔珞,價(jia)值百(bai)千兩金,而以與之(zhi)。作是言:“仁者,受此(ci)法施珍(zhen)寶瓔珞。”
時觀(guan)世(shi)音菩薩,不肯受(shou)之。無盡意(yi)復白觀(guan)世(shi)音菩薩言:“仁(ren)者(zhe),憫(min)我等故(gu),受(shou)此瓔珞。”
爾時,佛(fo)(fo)告觀世(shi)音菩薩(sa)(sa):“當憫此無盡(jin)意菩薩(sa)(sa),及(ji)四眾、天、龍、夜叉、乾闥(ta)婆、阿修羅(luo)、迦樓羅(luo)、緊那羅(luo)、摩(mo)睺羅(luo)伽、人非人等故,受(shou)是瓔珞。” 即(ji)時,觀世(shi)音菩薩(sa)(sa),憫諸四眾,及(ji)于(yu)天龍、人非人等,受(shou)其瓔珞,分作二分,一分奉釋迦牟尼佛(fo)(fo),一分奉多(duo)寶佛(fo)(fo)塔。“無盡(jin)意,觀世(shi)音菩薩(sa)(sa),有如是自在神力,游于(yu)娑婆世(shi)界。” 爾時,無盡(jin)意菩薩(sa)(sa)。以偈問曰
世尊妙相具, 我今重問彼:佛子何(he)因緣? 名為觀世音!
具足妙相(xiang)尊, 偈答無盡意(yi):汝聽(ting)觀音行, 善應諸方所。
弘(hong)誓(shi)深如海, 歷劫不(bu)思(si)議(yi),侍(shi)多千(qian)億佛(fo), 發大清凈愿!
我為汝略說: 聞名及見身,心念不(bu)空過(guo), 能滅諸(zhu)有(you)苦。
假(jia)使興害(hai)意, 推落(luo)大火坑,念彼觀(guan)音力, 火坑變(bian)成池(chi)!
或漂流巨(ju)海,龍魚諸鬼難,念彼觀音力, 波(bo)浪不能沒!
或在(zai)須彌峰(feng), 為人所推墮(duo),念彼觀音(yin)力, 如(ru)日虛空住!
或被惡(e)人逐, 墮落金(jin)剛山,念彼觀音力, 不(bu)能損(sun)一(yi)毛!
或值怨賊(zei)繞, 各執刀加害,念彼觀音力, 咸即(ji)起(qi)慈心!
或遭王難苦, 臨刑欲(yu)壽終,念彼觀音力, 刀尋(xun)段段壞!
或(huo)囚禁枷鎖, 手足被杻(chou)械,念(nian)彼觀音力, 釋然得解脫!
咒詛諸毒藥, 所欲害(hai)身者(zhe),念彼(bi)觀音力, 還(huan)著于本(ben)人(ren)!
或(huo)遇惡(e)羅剎, 毒龍諸鬼等(deng),念彼觀音力(li), 時悉不敢(gan)害(hai)!
若惡獸圍繞, 利牙爪可怖,念彼觀音(yin)力, 疾走無邊方(fang)!
蚖蛇及蝮蝎, 氣(qi)毒煙火燃,念彼觀音(yin)力, 尋聲自(zi)回去!
云雷鼓掣(che)電, 降雹(bao)澍大雨,念(nian)彼觀音力, 應時得消散!
眾生被(bei)困厄,無量(liang)苦逼身,觀音妙智力, 能救世(shi)間苦!
具足神(shen)通力, 廣修智方便,十方諸國土, 無剎不現身!
種種諸惡趣, 地獄(yu)鬼畜生,生老病死苦, 以漸悉令(ling)滅!
真觀清凈觀, 廣(guang)大智慧觀,悲觀及慈觀, 常愿常瞻仰!
無垢清凈(jing)光(guang), 慧日破諸暗,能伏災風(feng)火, 普明照世間!
悲體戒雷震, 慈意(yi)妙大云(yun),澍(shu)甘(gan)露法雨(yu), 滅(mie)除(chu)煩惱(nao)焰!
諍訟(song)經(jing)官(guan)處(chu), 怖畏軍(jun)陣(zhen)中,念彼觀音(yin)力(li), 眾(zhong)怨悉(xi)退散!
妙音(yin)觀世音(yin), 梵音(yin)海潮(chao)音(yin),勝彼世間音(yin), 是故須常念(nian)!
念念勿生疑, 觀世(shi)音凈(jing)圣(sheng),于(yu)苦惱死厄, 能為作依怙!
具一切(qie)功德, 慈(ci)眼視(shi)眾(zhong)生,福聚海無量, 是故應頂(ding)禮!
爾時,持地菩(pu)薩,即(ji)從(cong)座起(qi),前白佛言:“世尊(zun),若有眾生(sheng),聞(wen)是(shi)(shi)觀世音菩(pu)薩品自(zi)在之業,普門示現神(shen)通力者,當知是(shi)(shi)人功德不少!” 佛說(shuo)是(shi)(shi)普門品時,眾中八萬四千(qian)眾生(sheng),皆(jie)發無等等阿耨多(duo)羅三(san)藐(miao)三(san)菩(pu)提心。
觀(guan)音(yin)菩(pu)薩(sa)(sa):梵文Avalokite?vara,又作觀(guan)世(shi)(shi)音(yin)菩(pu)薩(sa)(sa)、觀(guan)自在(zai)菩(pu)薩(sa)(sa)、光世(shi)(shi)音(yin)菩(pu)薩(sa)(sa)等,從字面(mian)解釋就是(shi)“觀(guan)察(世(shi)(shi)間民眾的(de))聲音(yin)”的(de)菩(pu)薩(sa)(sa),是(shi)四大(da)菩(pu)薩(sa)(sa)之一。他相貌(mao)端莊慈祥,經常手持凈瓶楊柳,具有無量(liang)的(de)智慧和(he)神通,大(da)慈大(da)悲,普救人間疾苦(ku)。當人們遇到(dao)災難時,只要(yao)念其名號(hao),便前往救度,所以(yi)稱觀(guan)世(shi)(shi)音(yin)。在(zai)佛教中,他是(shi)西方極樂世(shi)(shi)界教主(zhu)阿(a)彌(mi)陀(tuo)佛座下的(de)上首菩(pu)薩(sa)(sa),同(tong)大(da)勢至菩(pu)薩(sa)(sa)一起,是(shi)阿(a)彌(mi)陀(tuo)佛身邊的(de)脅侍菩(pu)薩(sa)(sa),并稱“西方三圣”。
觀世音菩薩(sa)的(de)(de)修(xiu)學從持念觀世音菩薩(sa)名號、大悲咒、普(pu)門品以及觀世音菩薩(sa)的(de)(de)經典入手,加上修(xiu)習福慧善根,得(de)大自(zi)在的(de)(de)法門,使(shi)眾(zhong)生(sheng)得(de)到無上功德,菩薩(sa)在無意識界中福蔭萬代。
一、修持觀世(shi)音(yin)菩薩(sa)法門要有大(da)(da)悲(bei)憫(min)憐一切(qie)眾生(sheng),更(geng)不(bu)要說去(qu)傷害眾生(sheng)的話(hua),因為菩薩(sa)叫(jiao)做大(da)(da)悲(bei)觀世(shi)音(yin)。只有去(qu)幫助(zhu)大(da)(da)家遠去(qu)痛苦,永得(de)快樂(le)。我們己身也會得(de)到快樂(le)的福。
二、修持觀(guan)世音菩薩法門要有一顆樸實清凈之(zhi)心(xin)。我們己身也會(hui)得到脫(tuo)苦的福(fu)。
三、修持觀世音菩薩法門要(yao)送給大家飲食、衣服、醫藥、家庭常用品(pin)(pin)和一切所需要(yao)的物品(pin)(pin)。我們(men)己身(shen)也會得(de)到富貴的福。
四、修(xiu)持觀世音菩薩法門遠離(li)一切不如法的(de)事,利益(yi)和貢獻所(suo)有人。我們己(ji)身也會(hui)得到萬事如意(yi)的(de)福。
五(wu)、修持觀世音菩薩法門要(yao)己學,還要(yao)開示大家學習布施(shi)等六波羅密的好處。我(wo)們己身也會(hui)得到受生尊(zun)貴的福。
六(liu)、修持觀世音菩(pu)(pu)薩(sa)(sa)法門要深刻了解因果,一(yi)心積善,實修實持入于菩(pu)(pu)薩(sa)(sa)大愿海的境界(jie)。我們(men)己身(shen)也(ye)會得(de)到(dao)無上(shang)菩(pu)(pu)提的福。
七、修持觀(guan)世音菩薩(sa)法門若(ruo)大家對我(wo)(wo)們有所求(qiu),要極(ji)力去幫(bang)忙(mang)他們的(de)(de)達成愿望。我(wo)(wo)們己(ji)身也會得(de)到所求(qiu)如(ru)愿的(de)(de)福。
八(ba)、修(xiu)持(chi)觀世(shi)音菩(pu)薩法門(men)不(bu)(bu)要生(sheng)貪婪的(de)心,舍掉恨毒(du)的(de)心,才不(bu)(bu)會愚癡無智慧。以求(qiu)明心見性(xing)。我們己身也會得到無煩惱清(qing)涼境界的(de)福。
九、修持觀世音菩薩(sa)法(fa)門要深入經藏,為(wei)人說法(fa)就會辯才無礙。我們己(ji)身也(ye)會得到廣大圓滿(man)的福(fu)。
十、修持觀世音菩薩(sa)法門要常修福、慧(hui)、學忍辱(ru)。我們己身(shen)也(ye)會得到一切種智和相好光(guang)明的福。
這些,就是(shi)修(xiu)學觀世音菩薩法門的不可思(si)議功德,無限殊勝,能得大(da)功德,能得大(da)智慧,救眾生于(yu)生死苦海(hai)。 (方海(hai)權著)