奉(feng)天之戰(zhan),日俄戰(zhan)爭(zheng)期(qi)間,交戰(zhan)雙方軍隊在中國(guo)奉(feng)天(今沈(shen)陽)附(fu)近(jin)進(jin)行的大規模決戰(zhan)。
1905年1月2日(ri)(ri)日(ri)(ri)軍(jun)(jun)(jun)攻(gong)占(zhan)旅順口后,即著手(shou)實(shi)(shi)施(shi)奉(feng)天(tian)會戰(zhan),企圖(tu)將俄軍(jun)(jun)(jun)趕出中國東北,盡快結(jie)束戰(zhan)爭。為此,日(ri)(ri)第(di)(di)3集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)所(suo)轄第(di)(di)11師(shi)擴編為鴨綠江集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(司令為川村景(jing)明(ming)上將),轉(zhuan)進奉(feng)天(tian)東南賽馬集(ji)(ji)(ji);第(di)(di)3集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(司令為乃木希典上將)則向奉(feng)天(tian)俄軍(jun)(jun)(jun)右(you)翼實(shi)(shi)施(shi)深遠機動。至2月中旬,日(ri)(ri)軍(jun)(jun)(jun)在沙河一線集(ji)(ji)(ji)結(jie)5個(ge)集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)25萬人、火炮(pao)992門(men),完成(cheng)進攻(gong)準(zhun)備。俄軍(jun)(jun)(jun)集(ji)(ji)(ji)結(jie)3個(ge)集(ji)(ji)(ji)團(tuan)軍(jun)(jun)(jun)約30萬人、火炮(pao)1494門(men),在奉(feng)天(tian)以(yi)南150千米正面上組織陣(zhen)地防御。
2月22日(ri)(ri)(ri)(ri),日(ri)(ri)(ri)(ri)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)開(kai)始發(fa)起(qi)攻(gong)擊(ji),其(qi)右翼(yi)鴨綠(lv)(lv)江(jiang)(jiang)集(ji)(ji)(ji)團(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)于24日(ri)(ri)(ri)(ri)首先攻(gong)下清河(he)城,并向撫順方(fang)(fang)向發(fa)動(dong)進攻(gong),迂(yu)(yu)回奉(feng)(feng)(feng)天(tian)(tian)俄(e)(e)(e)(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)左(zuo)(zuo)翼(yi);左(zuo)(zuo)翼(yi)第(di)(di)3集(ji)(ji)(ji)團(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)迂(yu)(yu)回俄(e)(e)(e)(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)右翼(yi),從遼陽西北(bei)渡過渾河(he)向奉(feng)(feng)(feng)天(tian)(tian)西北(bei)方(fang)(fang)向出擊(ji)。俄(e)(e)(e)(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)總司(si)令(ling)(ling)A.N.庫(ku)羅帕(pa)特金上將(jiang)(jiang)誤將(jiang)(jiang)日(ri)(ri)(ri)(ri)鴨綠(lv)(lv)江(jiang)(jiang)集(ji)(ji)(ji)團(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)當作主(zhu)(zhu)力,于2月25日(ri)(ri)(ri)(ri)急調全部預備隊加強(qiang)左(zuo)(zuo)翼(yi)。日(ri)(ri)(ri)(ri)第(di)(di)1集(ji)(ji)(ji)團(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)乘勢(shi)渡過沙河(he)北(bei)上,對(dui)俄(e)(e)(e)(e)(e)(e)第(di)(di)1集(ji)(ji)(ji)團(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(司(si)令(ling)(ling)為(wei)N.P.利涅維奇(qi))實施迂(yu)(yu)回突擊(ji),日(ri)(ri)(ri)(ri)第(di)(di)2、第(di)(di)4集(ji)(ji)(ji)團(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)從正(zheng)面展開(kai)。3月1日(ri)(ri)(ri)(ri),日(ri)(ri)(ri)(ri)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)發(fa)起(qi)全線進攻(gong)。日(ri)(ri)(ri)(ri)第(di)(di)1集(ji)(ji)(ji)團(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)擴大包圍圈,完成對(dui)俄(e)(e)(e)(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)左(zuo)(zuo)翼(yi)的包圍;第(di)(di)4集(ji)(ji)(ji)團(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)進攻(gong)萬寶山(shan);第(di)(di)2集(ji)(ji)(ji)團(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)進攻(gong)二臺子、長灘之間俄(e)(e)(e)(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun);第(di)(di)3集(ji)(ji)(ji)團(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)擔任主(zhu)(zhu)攻(gong),攻(gong)擊(ji)俄(e)(e)(e)(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)右翼(yi),占(zhan)(zhan)領新民屯后繞到俄(e)(e)(e)(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)后方(fang)(fang),威(wei)脅奉(feng)(feng)(feng)天(tian)(tian)―鐵嶺(ling)鐵路。此時,庫(ku)羅帕(pa)特金始發(fa)覺(jue)日(ri)(ri)(ri)(ri)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)正(zheng)以重兵迂(yu)(yu)回其(qi)右翼(yi),急將(jiang)(jiang)部分預備隊從左(zuo)(zuo)翼(yi)調回右翼(yi),但(dan)為(wei)時已晚。7日(ri)(ri)(ri)(ri)晨,俄(e)(e)(e)(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)右翼(yi)第(di)(di)2集(ji)(ji)(ji)團(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)(司(si)令(ling)(ling)為(wei)A.V.考利巴爾斯)被(bei)迫收縮并開(kai)始北(bei)撤。9日(ri)(ri)(ri)(ri),日(ri)(ri)(ri)(ri)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)鴨綠(lv)(lv)江(jiang)(jiang)集(ji)(ji)(ji)團(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)占(zhan)(zhan)領撫順;第(di)(di)1集(ji)(ji)(ji)團(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)攻(gong)占(zhan)(zhan)舊站,與逼(bi)近奉(feng)(feng)(feng)天(tian)(tian)市區的第(di)(di)3集(ji)(ji)(ji)團(tuan)(tuan)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)形成包圍俄(e)(e)(e)(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)于奉(feng)(feng)(feng)天(tian)(tian)城下之勢(shi)。庫(ku)羅帕(pa)特金發(fa)現即將(jiang)(jiang)陷(xian)入重圍,命令(ling)(ling)全軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)北(bei)撤。10日(ri)(ri)(ri)(ri),日(ri)(ri)(ri)(ri)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)占(zhan)(zhan)領奉(feng)(feng)(feng)天(tian)(tian)。俄(e)(e)(e)(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)在撤退中陷(xian)入混亂(luan),遺棄(qi)大批物(wu)資及(ji)日(ri)(ri)(ri)(ri)俘。此戰,俄(e)(e)(e)(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)傷亡6.7萬人(ren),被(bei)俘2.2萬人(ren);日(ri)(ri)(ri)(ri)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)傷亡6萬余人(ren)。21~24日(ri)(ri)(ri)(ri),俄(e)(e)(e)(e)(e)(e)軍(jun)(jun)(jun)(jun)(jun)退守(shou)四(si)平一線,直至戰爭(zheng)結束。
此次戰役中(zhong),野戰工事得到廣(guang)泛運用(yong),陣(zhen)地攻防戰術有了進一步發展。