虞(yu)美(mei)人(ren),詞(ci)牌名(ming)(ming),又名(ming)(ming)“一江春(chun)(chun)水(shui)”“玉壺水(shui)”“巫山十(shi)二峰”等。以李(li)煜(yu)詞(ci)毛文錫詞(ci)為正體,李(li)詞(ci)為雙調五(wu)十(shi)六(liu)字(zi)(zi)(zi),前后段(duan)各(ge)四(si)句(ju),兩(liang)(liang)仄(ze)韻、兩(liang)(liang)平(ping)(ping)韻;毛詞(ci)為雙調五(wu)十(shi)八字(zi)(zi)(zi),前后段(duan)各(ge)五(wu)句(ju),兩(liang)(liang)仄(ze)韻,三(san)平(ping)(ping)韻。另(ling)有五(wu)十(shi)六(liu)字(zi)(zi)(zi)兩(liang)(liang)仄(ze)韻兩(liang)(liang)平(ping)(ping)韻,五(wu)十(shi)八字(zi)(zi)(zi)五(wu)平(ping)(ping)韻,五(wu)十(shi)八字(zi)(zi)(zi)前段(duan)五(wu)句(ju)五(wu)平(ping)(ping)韻,后段(duan)五(wu)句(ju)兩(liang)(liang)仄(ze)韻三(san)平(ping)(ping)韻的變體。代(dai)表作有李(li)煜(yu)《虞(yu)美(mei)人(ren)·春(chun)(chun)花秋月何時了》《虞(yu)美(mei)人(ren)·風回(hui)小(xiao)院(yuan)庭(ting)蕪綠》等。
此調為(wei)(wei)唐(tang)代(dai)教坊(fang)曲,始詞(ci)見于敦煌曲子詞(ci),前(qian)后(hou)段(duan)結句為(wei)(wei)七(qi)三句式,與五(wu)代(dai)顧復六(liu)首相同。《詞(ci)譜(pu)》列七(qi)體,當以李煜(yu)(yu)此體為(wei)(wei)宋人通(tong)用(yong)者。《碧雞漫(man)志》云(yun):“《虞美人》舊曲三,其(qi)(qi)一屬中(zhong)呂(lv)調,其(qi)(qi)一屬中(zhong)呂(lv)宮,近(jin)世又(you)轉入(ru)黃鐘(zhong)宮。”元高(gao)拭(shi)詞(ci)注“南呂(lv)調”。《樂府雅詞(ci)》名(ming)“虞美人令”。周紫芝詞(ci)有“只恐(kong)怕(pa)寒,難近(jin)玉壺(hu)冰(bing)”句,名(ming)“玉壺(hu)冰(bing)”。張炎(yan)詞(ci)賦柳兒,因名(ming)“憶柳曲”。王(wang)行詞(ci)取李煜(yu)(yu)“恰(qia)似一江(jiang)春水(shui)向東(dong)流”句,名(ming)“一江(jiang)春水(shui)”。
關于“虞(yu)(yu)美人(ren)”名稱的來源(yuan),有多種(zhong)可(ke)能。虞(yu)(yu)美人(ren),秦末人(ren),即虞(yu)(yu)姬。項羽(yu)之(zhi)姬妾,常(chang)隨侍軍(jun)中(zhong)。漢兵圍項羽(yu)于垓下(xia),羽(yu)夜起(qi)飲帳中(zhong),悲歌(ge)慷慨;虞(yu)(yu)姬以歌(ge)和(he)之(zhi)。又草名,別稱麗春花(hua)、錦(jin)被花(hua),花(hua)有紅、紫、白等(deng)色(se);傳說(shuo)此(ci)花(hua)聞(wen)《虞(yu)(yu)美人(ren)》曲便花(hua)枝舞動(dong)。王灼《碧(bi)雞(ji)漫志(zhi)》卷四:“《虞(yu)(yu)美人(ren)》,《脞說(shuo)》稱起(qi)于項籍(ji)‘虞(yu)(yu)兮’之(zhi)歌(ge)。予(yu)謂后世以此(ci)命名可(ke)也,曲起(qi)于唐時(shi),非也。曾(ceng)子宣夫人(ren)魏(wei)氏(shi)作(zuo)《虞(yu)(yu)美人(ren)草行》有云(yun)(yun):‘三(san)軍(jun)散盡旌旗倒(dao),玉帳佳人(ren)坐(zuo)中(zhong)老。香魂夜作(zuo)劍(jian)光飛(fei),青血化為原上草。芳(fang)菲寂寞寄(ji)寒(han)枝,舊(jiu)曲聞(wen)來似斂眉。’又云(yun)(yun):‘當(dang)時(shi)遺事久成空,慷慨尊(zun)前(qian)為起(qi)舞。……然舊(jiu)曲三(san),其(qi)(qi)一(yi)屬中(zhong)呂(lv)調,其(qi)(qi)一(yi)中(zhong)呂(lv)宮,近世轉入黃鐘宮。”
此調以(yi)(yi)(yi)七字(zi)(zi)(zi)句(ju)和(he)五字(zi)(zi)(zi)句(ju)為(wei)主,配(pei)以(yi)(yi)(yi)一(yi)(yi)個(ge)九字(zi)(zi)(zi)句(ju)為(wei)結,凡四(si)換(huan)韻,仄韻與平韻相間,每(mei)句(ju)用(yong)韻,因而音(yin)節明(ming)快(kuai)響亮,氣勢奔放,以(yi)(yi)(yi)悲歌(ge)慷慨(kai)為(wei)基本特色(se)。黃大輿《賦(fu)虞美人(ren)(ren)草(cao)》云(yun)(yun):“世(shi)間離恨何時(shi)了。不為(wei)英雄少(shao)。楚歌(ge)聲(sheng)(sheng)起霸圖休。玉帳佳人(ren)(ren)血(xue)淚(lei)、滿東流(liu)。葛荒葵老蕪城暮(mu)。玉貌知(zhi)(zhi)何處。至今芳草(cao)解婆娑。只有當時(shi)魂(hun)魄、未消磨。”辛棄疾對此題材(cai)亦(yi)賦(fu)云(yun)(yun):“當年(nian)得(de)意如芳草(cao)。日(ri)日(ri)春風好(hao)。拔(ba)山力盡(jin)忽悲歌(ge)。飲罷(ba)虞兮從此、奈君何。人(ren)(ren)間不識精誠苦(ku)。貪看青(qing)青(qing)舞。驀(mo)然斂袂卻亭亭。怕是(shi)曲中(zhong)猶帶、楚歌(ge)聲(sheng)(sheng)。”蘇軾用(yong)以(yi)(yi)(yi)為(wei)友人(ren)(ren)贈(zeng)別(bie)亦(yi)流(liu)露(lu)悲慨(kai)之(zhi)情(qing):“波聲(sheng)(sheng)拍枕(zhen)長(chang)淮曉(xiao)。隙(xi)月窺人(ren)(ren)小。無情(qing)汴水(shui)自(zi)東流(liu)。只載一(yi)(yi)船離恨、向西州(zhou)。竹溪花(hua)(hua)浦曾同醉。酒味多(duo)于淚(lei)。誰教風鑒在塵埃。醞(yun)造一(yi)(yi)場(chang)煩惱、送(song)人(ren)(ren)來(lai)。”蔣捷抒(shu)寫整個(ge)一(yi)(yi)生(sheng)的感慨(kai):“少(shao)年(nian)聽(ting)(ting)雨(yu)(yu)歌(ge)樓上。紅燭昏羅帳。壯年(nian)聽(ting)(ting)雨(yu)(yu)客舟(zhou)中(zhong)。江(jiang)闊云(yun)(yun)低斷雁、叫西風。而今聽(ting)(ting)雨(yu)(yu)僧(seng)廬(lu)下。鬢已星星也(ye)。悲歡離合總無情(qing)。一(yi)(yi)任階前(qian)雨(yu)(yu)滴、到天(tian)明(ming)。”五代與宋(song)代詞(ci)人(ren)(ren)亦(yi)多(duo)有以(yi)(yi)(yi)此調抒(shu)寫兒女之(zhi)情(qing)者,如北宋(song)何桌詞(ci):“分香帕子(zi)揉藍膩。欲去殷勤惠。重(zhong)來(lai)直待牡丹時(shi)。只恐(kong)花(hua)(hua)知(zhi)(zhi)知(zhi)(zhi)后、故(gu)開(kai)遲。別(bie)來(lai)看盡(jin)閑桃(tao)李。日(ri)目(mu)闌干(gan)倚。催花(hua)(hua)無計問東鳳。夢作一(yi)(yi)雙蝴(hu)蝶、繞芳叢。”此調適用(yong)之(zhi)題材(cai)較廣,但仍(reng)以(yi)(yi)(yi)抒(shu)情(qing)為(wei)主。
正體(ti)一雙調,五十六字,前(qian)后(hou)(hou)段(duan)各四句(ju)(ju)(ju),兩仄(ze)韻(yun)、兩平(ping)韻(yun)。以李(li)煜《虞美人(ren)·風回小院庭(ting)蕪綠》為(wei)(wei)代表(biao)。此調以李(li)詞(ci)(ci)(ci)、毛詞(ci)(ci)(ci)為(wei)(wei)正體(ti),而(er)宋元詞(ci)(ci)(ci)依(yi)李(li)體(ti)填者尤多。若顧詞(ci)(ci)(ci)二(er)體(ti),則惟唐人(ren)有之(zhi),皆變格(ge)也(ye)。此詞(ci)(ci)(ci)前(qian)后(hou)(hou)段(duan)四換(huan)韻(yun),其(qi)兩結(jie)系(xi)九(jiu)字句(ju)(ju)(ju),或(huo)兩字微(wei)讀(du),或(huo)四字微(wei)讀(du),或(huo)六字微(wei)讀(du),以蟬聯(lian)不(bu)(bu)斷為(wei)(wei)合(he)格(ge)。按蘇(su)軾(shi)詞(ci)(ci)(ci)前(qian)段(duan)結(jie)句(ju)(ju)(ju)“便(bian)使尊前(qian)醉(zui)倒、且徘徊”,后(hou)(hou)段(duan)結(jie)句(ju)(ju)(ju)“對月逢花(hua)不(bu)(bu)飲、待何時”,“醉(zui)”字、“不(bu)(bu)”字俱仄(ze)聲。又(you)馮延巳詞(ci)(ci)(ci)后(hou)(hou)結(jie)“塵(chen)掩玉箏弦柱、畫堂空”,“塵(chen)”字平(ping)聲,“玉”字仄(ze)聲。譜內可平(ping)可仄(ze)據此,馀參張、馮二(er)詞(ci)(ci)(ci)。
正體二雙調,五十八字,前(qian)后段(duan)各(ge)五句(ju),兩仄(ze)(ze)韻,三平(ping)韻。以毛文錫(xi)《虞美人·寶檀金(jin)縷(lv)鴛鴦枕》為代表(biao)。此詞(ci)(ci)前(qian)后段(duan)亦四換韻,但兩結俱七字一(yi)(yi)句(ju)、三字一(yi)(yi)句(ju),多(duo)一(yi)(yi)字,多(duo)押一(yi)(yi)韻,與李(li)(li)煜詞(ci)(ci)體又異。《花(hua)間集(ji)》孫(sun)光憲、顧夐、鹿(lu)虔衣、李(li)(li)珣、閻選(xuan)詞(ci)(ci),《陽春集(ji)》馮延(yan)巳詞(ci)(ci),俱如此填。宋(song)詞(ci)(ci)有(you)歐(ou)陽修(xiu)、杜安(an)世諸作可(ke)校。按(an)歐(ou)陽修(xiu)詞(ci)(ci)前(qian)段(duan)第四句(ju)“睡容初(chu)起枕痕圓”,“睡”字仄(ze)(ze)聲(sheng),“初(chu)”字平(ping)聲(sheng)。后段(duan)第四句(ju)“故生芳草碧連(lian)云”,“故”字仄(ze)(ze)聲(sheng)。譜內可(ke)平(ping)可(ke)仄(ze)(ze)據此,其馀(yu)悉(xi)同李(li)(li)詞(ci)(ci)。
變體一雙(shuang)調,五十(shi)六字,前(qian)后段(duan)各四(si)句,兩仄(ze)韻(yun)(yun)(yun),兩平(ping)韻(yun)(yun)(yun)。以張炎《虞(yu)美人·修(xiu)眉(mei)刷翠春痕聚》為代表(biao)。此與(yu)李(li)詞(ci)同,惟前(qian)后段(duan)不換(huan)韻(yun)(yun)(yun)異。按(an)周邦彥詞(ci)前(qian)段(duan)“戀(lian)、遠、腮、來”四(si)韻(yun)(yun)(yun),后段(duan)“按(an)、看、煤、灰”四(si)韻(yun)(yun)(yun),葛勝仲詞(ci)前(qian)段(duan)“樹、暮、時、池”四(si)韻(yun)(yun)(yun),后段(duan)“露、語(yu)、詩、歸”四(si)韻(yun)(yun)(yun),俱不換(huan)韻(yun)(yun)(yun),正(zheng)與(yu)此同。
變體二(er)雙調(diao),五十六字(zi),前后段各(ge)四句,兩仄韻,兩平韻。以馮延巳《虞美人·玉鉤鸞(luan)柱(zhu)調(diao)鸚鵡》為代表。此詞后段不(bu)另換仄韻,但換平韻,與張詞異。
變(bian)體三雙調,五(wu)十八字,前后(hou)段各五(wu)句,兩(liang)仄韻(yun),三平(ping)韻(yun)。以晃補之《虞美人·羊山餞杜侍郎(lang)郡君十二(er)姑(gu)及(ji)外弟天逵(kui)》為代(dai)表(biao)。此與毛詞同,惟前后(hou)段不換韻(yun)異。按杜安(an)世“江亭春晚(wan)”詞前段“盡、近、情、行、清”五(wu)韻(yun),后(hou)段“舜(shun)、峻、人、淪、巾”五(wu)韻(yun),俱不換韻(yun),正(zheng)與此同。
變體(ti)四雙調,五十八(ba)字(zi),前(qian)后段各五句,五平韻(yun)。以顧夐《虞美人·觸簾風送景陽鐘》為(wei)代(dai)表。此(ci)調字(zi)句悉同(tong)毛詞,惟前(qian)后段全(quan)押平韻(yun)異(yi)。《花間集(ji)》亦僅見此(ci)體(ti),無宋(song)詞別(bie)首可(ke)校。
變體(ti)五(wu)(wu)雙調,五(wu)(wu)十八字(zi),前段五(wu)(wu)句,五(wu)(wu)平(ping)韻(yun)(yun);后段五(wu)(wu)句,兩(liang)仄(ze)韻(yun)(yun),三(san)平(ping)韻(yun)(yun)。以顧(gu)夐(xiong)《虞美人·少年艷質勝瓊英》為(wei)代表。此(ci)詞(ci)(ci)字(zi)句亦與(yu)毛詞(ci)(ci)同,惟前段全押平(ping)韻(yun)(yun),用“觸簾風送”詞(ci)(ci)體(ti),后段兩(liang)仄(ze)韻(yun)(yun)三(san)平(ping)韻(yun)(yun),仍(reng)用毛詞(ci)(ci)體(ti),見《花間集》。采(cai)入以備(bei)一(yi)體(ti)。
格律對照例(li)詞:《虞美(mei)人·風回小院庭(ting)蕪綠》
中(zhong)(zhong)平(ping)(ping)(ping)中(zhong)(zhong)仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄,中(zhong)(zhong)仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄。中(zhong)(zhong)平(ping)(ping)(ping)中(zhong)(zhong)仄仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),中(zhong)(zhong)仄中(zhong)(zhong)平(ping)(ping)(ping)中(zhong)(zhong)仄仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)。
風回小院(yuan)庭蕪綠,柳眼(yan)春相續。憑闌半日(ri)獨無(wu)言,依舊竹聲新月(yue)似當(dang)年。
中平(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze),中仄(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)。仄(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)平(ping),中仄(ze)(ze)中平(ping)中仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)平(ping)。
笙歌(ge)未(wei)散(san)尊(zun)罍在,池面(mian)冰(bing)初解(jie)。燭明香暗(an)畫闌深(shen),滿鬢清霜殘雪思難禁。
格律對照例詞:《虞(yu)美人(ren)·寶(bao)檀金(jin)縷鴛鴦(yang)枕》
中(zhong)平(ping)中(zhong)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze),中(zhong)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze)。中(zhong)平(ping)中(zhong)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping),中(zhong)平(ping)中(zhong)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)、仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)。
寶(bao)檀金縷鴛鴦枕(zhen),綬帶盤(pan)宮錦(jin)。夕陽低蜆(xian)小窗明,南園綠樹語鶯鶯、夢難成。
中(zhong)(zhong)平(ping)(ping)(ping)(ping)中(zhong)(zhong)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze),中(zhong)(zhong)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)。中(zhong)(zhong)平(ping)(ping)(ping)(ping)中(zhong)(zhong)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping),中(zhong)(zhong)平(ping)(ping)(ping)(ping)中(zhong)(zhong)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)、仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)。
玉爐(lu)香(xiang)暖頻添注(zhu),滿(man)地(di)飄(piao)輕絮。珠(zhu)簾不卷度沈煙,庭前(qian)閑立畫秋千(qian)、艷陽(yang)天(tian)。
格律對(dui)照(zhao)例詞:《虞美(mei)人·修眉(mei)刷翠春(chun)痕(hen)聚》
平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze),平(ping)仄(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)。仄(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)平(ping),仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)、仄(ze)(ze)平(ping)平(ping)。
修眉刷翠春痕聚,難翦愁來處。斷絲無力綰繁(fan)華,也學落花流水、到天涯。
仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze),仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)。仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)、仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)?
那時(shi)錯(cuo)認章臺去,卻是陽關路。待(dai)將心恨趁楊(yang)花,不識相思一點、在誰家?
格律對照例詞:《虞美人·玉鉤鸞柱調鸚鵡(wu)》
仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze),仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)。平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping),仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)、仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)。
玉鉤鸞(luan)柱調鸚鵡,宛轉留春語。云(yun)屏冷落(luo)畫堂空,薄晚春寒無奈、落(luo)花風(feng)。
平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄,仄仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄。仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),平(ping)(ping)(ping)仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄、仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)。
褰簾燕子低飛去,拂鏡塵鸞(luan)舞。不知今夜月眉(mei)彎,誰(shui)佩(pei)同(tong)心雙結(jie)、倚闌干。
格律對照例詞:《虞美人(ren)·羊山(shan)餞(jian)杜(du)侍郎(lang)郡君十(shi)二(er)姑及外弟天逵》
平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze),平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)。平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)。
原桑飛盡霜(shuang)空杳,霜(shuang)夜愁難曉。油燈野店怯(qie)黃昏,窮途不(bu)減(jian)酒杯深,故人心。
平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄仄平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄,仄仄平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄。仄平(ping)(ping)仄仄仄平(ping)(ping)平(ping)(ping),平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄仄仄平(ping)(ping)平(ping)(ping),仄平(ping)(ping)平(ping)(ping)。
羊山故(gu)道行人少,也送行人老。一般別(bie)語重千金,明年過我小(xiao)園(yuan)林,話如(ru)今。
格律(lv)對照例詞:《虞美人·觸簾(lian)風(feng)送景陽鐘》
仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping),平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)。仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)。
觸簾風(feng)送(song)景陽(yang)鐘,鴛被繡花重。曉(xiao)幃(wei)初卷冷煙濃(nong),翠勻粉黛好儀容,思(si)嬌慵。
仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping),仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)。仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping),仄(ze)(ze)(ze)平(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping),仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)。
起(qi)來無(wu)語理朝妝(zhuang),寶匣鏡凝(ning)光。綠荷相倚滿池塘,露清枕簟藕(ou)花香(xiang),恨悠揚。
格律(lv)對(dui)照(zhao)例詞:《虞(yu)美(mei)人·少年艷質勝瓊(qiong)英》
仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)。平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)。
少年艷質勝瓊英(ying),早(zao)晚到三清。蓮冠穩篸(sen)細篦(bi)橫,飄(piao)飄(piao)羅袖碧(bi)云輕,畫難成。
平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze),仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)。仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)。
遲遲少轉腰身裊,翠靨眉心(xin)小。醮壇風急(ji)杏枝香,此時(shi)恨不駕鸞(luan)凰,訪(fang)劉(liu)郎。
(說明:詞牌(pai)格律與對照例詞交錯排(pai)列(lie)。格律使用宋(song)體(ti)字(zi)(zi)(zi)排(pai)印,例詞使用斜體(ti)字(zi)(zi)(zi)排(pai)印。詞牌(pai)符號含義如下:平,表(biao)(biao)示(shi)填平聲(sheng)字(zi)(zi)(zi);仄(ze),表(biao)(biao)示(shi)填仄(ze)聲(sheng)字(zi)(zi)(zi);中(zhong),表(biao)(biao)示(shi)可平可仄(ze)。句末加粗為韻腳。)
南唐·李煜《虞(yu)美人·春花秋月(yue)何時了》
南唐·李煜《虞美人·風回(hui)小(xiao)院庭蕪綠》
唐·馮延巳(si)《虞美人(ren)·玉(yu)鉤鸞柱(zhu)調(diao)鸚鵡》
北宋·蘇軾《虞美人·波聲拍枕(zhen)長淮曉》
北宋·蘇軾《虞美人(ren)·有美堂(tang)贈述古》
北宋(song)·蘇軾《虞美人·述懷》
北宋·秦觀《虞美人(ren)·碧桃天上栽和露(lu)》
北宋·舒亶《虞(yu)美(mei)人·寄公度(du)》
南(nan)宋·蔣捷《虞(yu)美人·聽雨》
南宋·蔣捷《虞美人·梳樓》
清(qing)·納蘭性德《虞美人·銀床淅(xi)瀝(li)青(qing)梧老》
清·納蘭性德《虞美(mei)人·曲(qu)闌深處重相(xiang)見》
清·納(na)蘭性德(de)《虞美(mei)人·秋夕信步》