《魯(lu)齋郎》是元代(dai)關(guan)漢卿所(suo)寫的公案戲(xi)。
這篇(pian)作品(pin)反映(ying)了元代社(she)會(hui)里壓(ya)迫(po)(po)(po)者和(he)被壓(ya)迫(po)(po)(po)者的尖銳矛盾,反映(ying)了豪(hao)強惡霸荒(huang)淫無恥的生活和(he)兇狠殘(can)暴的手段(duan),他們不僅迫(po)(po)(po)害人(ren)民(min),也迫(po)(po)(po)害下級(ji)官吏,反映(ying)了被壓(ya)迫(po)(po)(po)人(ren)民(min)連妻子都不能保全(quan)的可悲命運。
權貴魯齋(zhai)(zhai)郎(lang)強奪銀匠李(li)(li)四(si)(si)(si)(si)、孔目(mu)張(zhang)(zhang)圭(gui)之妻(qi)(qi)(qi)(qi)(qi),迫(po)使兩(liang)家(jia)(jia)(jia)妻(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)離(li)子散,最后(hou)包拯設計智斬(zhan)(zhan)魯齋(zhai)(zhai)郎(lang),兩(liang)家(jia)(jia)(jia)終得團圓。全(quan)劇(ju)共四(si)(si)(si)(si)折一楔子。劇(ju)情(qing)是:權貴魯齋(zhai)(zhai)郎(lang)秉性驕橫好色,偶見(jian)銀匠李(li)(li)四(si)(si)(si)(si)之妻(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)頗有(you)(you)姿(zi)色,便(bian)以修銀壺為名(ming),連騙帶(dai)搶劫(jie)走(zou)李(li)(li)妻(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)。李(li)(li)四(si)(si)(si)(si)悲(bei)憤不已,前(qian)往鄭州告(gao)狀,急(ji)心疼病(bing)發(fa)作,被(bei)孔目(mu)張(zhang)(zhang)圭(gui)所(suo)救。張(zhang)(zhang)圭(gui)見(jian)他與(yu)己妻(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)同姓,便(bian)認為妻(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)弟。李(li)(li)四(si)(si)(si)(si)訴說(shuo)魯齋(zhai)(zhai)郎(lang)劫(jie)妻(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)一事(shi),張(zhang)(zhang)圭(gui)懼(ju)其權勢,打發(fa)李(li)(li)四(si)(si)(si)(si)回(hui)家(jia)(jia)(jia)。李(li)(li)四(si)(si)(si)(si)回(hui)去后(hou),一雙兒(er)(er)(er)女喜(xi)童(tong)、嬌兒(er)(er)(er)因無(wu)人(ren)照料不知(zhi)(zhi)去向。清明(ming)節(jie),張(zhang)(zhang)圭(gui)一家(jia)(jia)(jia)上(shang)(shang)(shang)墳(fen),魯齋(zhai)(zhai)郎(lang)用彈弓打鳥卻中(zhong)其子金郎(lang),張(zhang)(zhang)圭(gui)大(da)罵,知(zhi)(zhi)是魯齋(zhai)(zhai)郎(lang)后(hou)懼(ju)怕(pa)不已。魯齋(zhai)(zhai)郎(lang)又(you)看中(zhong)張(zhang)(zhang)妻(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)美色,令(ling)張(zhang)(zhang)圭(gui)獻妻(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)。張(zhang)(zhang)圭(gui)竟(jing)然(ran)依言將(jiang)妻(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)子騙到(dao)魯齋(zhai)(zhai)郎(lang)處,魯齋(zhai)(zhai)郎(lang)大(da)喜(xi),便(bian)將(jiang)先前(qian)所(suo)搶李(li)(li)四(si)(si)(si)(si)之妻(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)賞(shang)給(gei)張(zhang)(zhang)圭(gui)。恰巧李(li)(li)四(si)(si)(si)(si)前(qian)來探(tan)訪(fang),得遇(yu)己妻(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)。張(zhang)(zhang)圭(gui)一雙兒(er)(er)(er)女金郎(lang)和(he)玉姐(jie)此時也走(zou)散,心灰意冷(leng)之下,將(jiang)李(li)(li)四(si)(si)(si)(si)之妻(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)歸還(huan),自己出家(jia)(jia)(jia)云游。包拯任開封府尹,去五南采訪(fang)時先后(hou)遇(yu)到(dao)喜(xi)童(tong)、嬌兒(er)(er)(er)兄(xiong)妹和(he)金郎(lang)、玉姐(jie)兄(xiong)妹,將(jiang)他們(men)收留并教養成人(ren)。包拯聽(ting)說(shuo)他們(men)的(de)母親均被(bei)魯齋(zhai)(zhai)郎(lang)所(suo)奪,知(zhi)(zhi)其劣行甚多,欲除(chu)掉他,又(you)擔(dan)心有(you)(you)人(ren)庇護,乃以“魚(yu)齊(qi)即”這一相似之名(ming)奏明(ming)圣上(shang)(shang)(shang),圣上(shang)(shang)(shang)判(pan)斬(zhan)(zhan),事(shi)后(hou)得知(zhi)(zhi)實情(qing)也無(wu)可奈何。后(hou)喜(xi)童(tong)中(zhong)狀元,金郎(lang)也中(zhong)舉做官(guan),包拯令(ling)他二兄(xiong)妹去云臺(tai)觀燒(shao)香,追薦父(fu)母,巧遇(yu)李(li)(li)四(si)(si)(si)(si)夫婦和(he)張(zhang)(zhang)圭(gui)之妻(qi)(qi)(qi)(qi)(qi),又(you)恰巧張(zhang)(zhang)圭(gui)云游路過。兩(liang)家(jia)(jia)(jia)人(ren)終于團圓。包拯將(jiang)兩(liang)兄(xiong)妹各自配(pei)成婚姻,兩(liang)家(jia)(jia)(jia)更為親密(mi)。《魯齋(zhai)(zhai)郎(lang)》全(quan)名(ming)《包待制(zhi)智斬(zhan)(zhan)魯齋(zhai)(zhai)郎(lang)》,流傳版(ban)本有(you)(you):明(ming)萬(wan)歷(li)四(si)(si)(si)(si)十(shi)四(si)(si)(si)(si)年(nian)(1616)脈望館校《古名(ming)家(jia)(jia)(jia)雜劇(ju)》忠集本、《元曲選》戊集本、《元人(ren)雜劇(ju)全(quan)集》本。
關漢(han)卿(約(yue)(yue)1220年(nian)(nian)(nian)(nian)──1300年(nian)(nian)(nian)(nian)),元代(dai)雜劇作(zuo)(zuo)家。是中(zhong)國古(gu)代(dai)戲曲(qu)創作(zuo)(zuo)的代(dai)表人物。號已齋(zhai)(一(yi)作(zuo)(zuo)一(yi)齋(zhai))、己齋(zhai)叟。漢(han)族,解州人(今(jin)山西省運城),關于(yu)他的籍(ji)貫(guan),還有祁州(今(jin)河(he)北省安(an)國縣)伍仁(ren)村、大都(今(jin)北京市)人,大約(yue)(yue)生于(yu)金代(dai)末年(nian)(nian)(nian)(nian)(約(yue)(yue)公(gong)(gong)元1220年(nian)(nian)(nian)(nian)前后),卒于(yu)元成宗大德初年(nian)(nian)(nian)(nian)(約(yue)(yue)公(gong)(gong)元1300年(nian)(nian)(nian)(nian)前后)。與馬致遠、鄭光祖、白(bai)樸(pu)并稱(cheng)為“元曲(qu)四(si)大家”,關漢(han)卿位于(yu)“元曲(qu)四(si)大家”之首。