智(zhi)顗(公元538年農歷(li)2月16日(ri)(ri)-公元597年農歷(li)8月3日(ri)(ri)),中國佛教(jiao)天(tian)臺宗四(si)祖,也是實際的創(chuang)始者(zhe)。俗姓陳,隋代荊州(zhou)華(hua)容(今湖北(bei)公安縣)人(ren),祖籍穎(ying)川(河南禹州(zhou))。世稱(cheng)智(zhi)者(zhe)大師(shi)、天(tian)臺大師(shi)。
七歲即(ji)(ji)好往伽藍,諸僧口(kou)授(shou)普(pu)門品(pin)一遍,即(ji)(ji)誦(song)持之(zhi)。年(nian)十(shi)八(ba),投果愿(yuan)寺法(fa)緒出家。未久,隨慧曠學(xue)律(lv)藏,兼通方等,后入太賢(xian)山,誦(song)法(fa)華(hua)、無量義(yi)、普(pu)賢(xian)觀(guan)諸經,二旬通達其(qi)義(yi)。
陳天(tian)嘉元(yuan)年(公元(yuan)560年),入光州大蘇山,參謁慧思(si),慧思(si)為示普賢道場(chang),講說四(si)安(an)樂行(xing),師遂(sui)居止(zhi)之(zhi)。一(yi)日,誦法(fa)(fa)(fa)華(hua)經藥王(wang)品,豁然開(kai)悟。既而代慧思(si)開(kai)講筵,更受其(qi)付囑入金陵弘傳禪法(fa)(fa)(fa)。于瓦官寺開(kai)法(fa)(fa)(fa)華(hua)經題,從而樹立新宗義(yi),判釋經教,奠定(ding)了天(tian)臺宗教觀(guan)之(zhi)基礎。
父(fu)親是梁朝的官(guan)吏。十七歲(sui)時,值梁末兵亂,家(jia)(jia)庭分散,顛沛流離,遂在荊(jing)州(zhou)長(chang)沙寺(si)佛(fo)像前發愿為僧。十八歲(sui)投(tou)湘州(zhou)(今湖南長(chang)沙市)果愿寺(si)法(fa)緒出(chu)家(jia)(jia),授以十戒(jie)(jie);師(shi)叫他去(qu)慧曠律(lv)師(shi)處學律(lv),二十歲(sui)受具(ju)足戒(jie)(jie)。這(zhe)時他已精研律(lv)學,深好禪觀。
陳文帝天嘉(jia)元年(560),聽(ting)說慧思禪師從北方南(nan)(nan)下,居于光州(今(jin)河南(nan)(nan)光山(shan)縣)大(da)(da)蘇山(shan),他就前往請益。慧思為他演(yan)說四安(an)樂行,他日(ri)夜勤習(xi),造(zao)詣甚深。二十三歲拜慧思為師,修習(xi)禪法(fa),證得法(fa)華三昧。陳光大(da)(da)元年(567)慧思臨去南(nan)(nan)岳時,囑他往金陵(ling)(今(jin)南(nan)(nan)京)弘傳禪法(fa),他就和法(fa)喜(xi)等二十七人一同東下,到達陳都講禪。過了(le)兩年(569),受請主瓦官寺開(kai)講《法(fa)華經》,樹立新(xin)的(de)宗義,判釋經教,奠定了(le)一宗教觀的(de)基(ji)礎。
智顗(yi)住瓦官寺前后八年,除講《法華(hua)經》而(er)外,還講《大智度論》和(he)《次第禪門》(即《釋禪波羅蜜次第法門》),寫出(chu)《六妙法門》等。陳(chen)太建七年(575)離開金陵,初(chu)入天臺山(shan),于(yu)北面(mian)山(shan)峰(feng),創立伽(jia)藍,栽植(zhi)松栗,引入流泉。又(you)往寺北的(de)華(hua)頂(ding)峰(feng),行頭陀(tuo)行,晝夜禪觀(guan)。
陳至德三年(nian)(585)三月,智(zhi)顗(yi)再(zai)到金(jin)陵,住(zhu)靈曜寺。陳少主請于太(tai)極殿(dian)講《大智(zhi)度論(lun)》,又講《仁王(wang)般若經(jing)(jing)》,慧暅、慧曠(kuang)、慧辯等名僧都(dou)奉命參加討(tao)論(lun)。后移居光宅(zhai)寺,講《法(fa)華經(jing)(jing)》。弟子灌頂隨(sui)(sui)聽隨(sui)(sui)記,錄成(cheng)《法(fa)華文句》。此(ci)后智(zhi)顗(yi)所講經(jing)(jing)義,多(duo)由(you)灌頂筆錄成(cheng)書。陳亡,智(zhi)顗(yi)上廬(lu)山隱修(xiu)。
隋開皇十一年(nian)(591),晉王楊廣為揚州總管,遣使到(dao)廬(lu)山堅請智顗往揚州傳(chuan)戒,他即(ji)前(qian)去為楊廣授菩(pu)薩戒,受到(dao)“智者(zhe)”的稱(cheng)號。次年(nian)(592)他回(hui)到(dao)故鄉荊州,于當陽(yang)縣玉泉山創立玉泉寺(si)。此(ci)后兩年(nian)(593—594)在(zai)寺(si)講(jiang)《法華(hua)經(jing)玄(xuan)義(yi)》和《摩訶止觀》。
開皇十(shi)五(wu)(wu)年(595)春,智顗又從楊廣之請,再到揚州,撰《凈名經疏》,九月(yue),辭(ci)歸(gui)天臺(tai),重(zhong)整山寺(si)(si),習靜林泉,這時他(ta)已五(wu)(wu)十(shi)八歲了。以后兩年(597),會稽嘉(jia)祥(xiang)寺(si)(si)沙門(men)吉藏(zang),曾奉書天臺(tai)邀請他(ta)到嘉(jia)祥(xiang)寺(si)(si)講《法(fa)華經》,他(ta)因(yin)病未(wei)能前往。過了些時,他(ta)在(zai)病中對弟子們口(kou)授《觀心論》。十(shi)月(yue),楊廣遣使入(ru)(ru)山迎請,他(ta)仍勉強出山,走(zou)到石城,疾亟(ji)不能前進,不久入(ru)(ru)寂,世壽六十(shi)歲,僧臘(la)四十(shi)。智顗生(sheng)平造寺(si)(si)三十(shi)六所,入(ru)(ru)滅后,晉王依照他(ta)的遺愿在(zai)天臺(tai)山另(ling)行創(chuang)建(jian)佛剎(cha),后于大業元年(605)題(ti)名為國清寺(si)(si)。
印(yin)光(guang)大師(shi)云:智者大師(shi),釋迦(jia)之化身也。臨終有問:“未(wei)審(shen)大師(shi)證(zheng)入何位?”答曰(yue):“我(wo)不領眾(zhong),必凈六根(gen)(即(ji)十信位,獲六根(gen)清凈,如法(fa)(fa)(fa)華經法(fa)(fa)(fa)師(shi)功德(de)品(pin)所明)。損己利人,但(只(zhi),僅)登(deng)五品(pin)(五品(pin),即(ji)觀行(xing)位,圓(yuan)伏五住煩(fan)惱(nao),而(er)見(jian)惑尚未(wei)斷除)。”(下略)實(shi)恐(kong)后人未(wei)證(zheng)謂證(zheng),故以身說法(fa)(fa)(fa),令(ling)其(qi)自知(zhi)慚愧,不敢妄擬故耳。(印(yin)光(guang)大師(shi)《佛法(fa)(fa)(fa)修行(xing)止偏法(fa)(fa)(fa)要》)
現存有《法(fa)(fa)華(hua)經(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)玄(xuan)(xuan)(xuan)義(yi)(yi)(yi)(yi)》二(er)(er)(er)(er)十(shi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《法(fa)(fa)華(hua)經(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)文句》二(er)(er)(er)(er)十(shi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《觀(guan)(guan)(guan)音(yin)玄(xuan)(xuan)(xuan)義(yi)(yi)(yi)(yi)》二(er)(er)(er)(er)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《觀(guan)(guan)(guan)音(yin)義(yi)(yi)(yi)(yi)疏(shu)(shu)(shu)》二(er)(er)(er)(er)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《金(jin)光(guang)明經(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)玄(xuan)(xuan)(xuan)義(yi)(yi)(yi)(yi)》二(er)(er)(er)(er)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《金(jin)光(guang)明經(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)文句》六卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《維摩(mo)(mo)經(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)玄(xuan)(xuan)(xuan)疏(shu)(shu)(shu)》六卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《維摩(mo)(mo)經(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)疏(shu)(shu)(shu)》(前(qian)二(er)(er)(er)(er)十(shi)五(wu)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)親撰(zhuan),后三(san)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)灌頂續(xu)補)二(er)(er)(er)(er)十(shi)八卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《維摩(mo)(mo)經(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)略疏(shu)(shu)(shu)》(唐湛然略)十(shi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《四(si)(si)(si)教(jiao)義(yi)(yi)(yi)(yi)》十(shi)二(er)(er)(er)(er)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《三(san)觀(guan)(guan)(guan)義(yi)(yi)(yi)(yi)》(由《凈名(ming)玄(xuan)(xuan)(xuan)義(yi)(yi)(yi)(yi)》分出)二(er)(er)(er)(er)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、智顗前(qian)出《凈名(ming)玄(xuan)(xuan)(xuan)義(yi)(yi)(yi)(yi)》十(shi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan);后為晉王(wang)楊廣著疏(shu)(shu)(shu),并別制《玄(xuan)(xuan)(xuan)疏(shu)(shu)(shu)》。因將前(qian)出《玄(xuan)(xuan)(xuan)義(yi)(yi)(yi)(yi)》分為三(san)部(bu),即《四(si)(si)(si)教(jiao)義(yi)(yi)(yi)(yi)》六卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《四(si)(si)(si)悉檀(tan)義(yi)(yi)(yi)(yi)》二(er)(er)(er)(er)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《三(san)觀(guan)(guan)(guan)義(yi)(yi)(yi)(yi)》二(er)(er)(er)(er)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan))、《請(qing)觀(guan)(guan)(guan)音(yin)經(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)疏(shu)(shu)(shu)》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《觀(guan)(guan)(guan)無量壽佛(fo)經(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)疏(shu)(shu)(shu)》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《阿彌陀經(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)義(yi)(yi)(yi)(yi)記》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《仁王(wang)護(hu)國般(ban)若(ruo)(ruo)經(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)疏(shu)(shu)(shu)》五(wu)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《金(jin)剛(gang)般(ban)若(ruo)(ruo)經(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)疏(shu)(shu)(shu)》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《菩薩戒義(yi)(yi)(yi)(yi)疏(shu)(shu)(shu)》二(er)(er)(er)(er)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《摩(mo)(mo)訶(he)止(zhi)觀(guan)(guan)(guan)》(初名(ming)《圓(yuan)頓止(zhi)觀(guan)(guan)(guan)》)二(er)(er)(er)(er)十(shi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《釋禪(chan)波(bo)羅蜜(mi)次第法(fa)(fa)門(men)》十(shi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《六妙法(fa)(fa)門(men)》(一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)名(ming)《不定(ding)止(zhi)觀(guan)(guan)(guan)》)一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《小(xiao)止(zhi)觀(guan)(guan)(guan)》(一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)名(ming)《修習止(zhi)觀(guan)(guan)(guan)坐禪(chan)法(fa)(fa)要(yao)》)一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《四(si)(si)(si)念處》四(si)(si)(si)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《五(wu)方便念佛(fo)門(men)》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《禪(chan)門(men)口訣(jue)》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《禪(chan)門(men)章(zhang)》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《禪(chan)門(men)要(yao)略》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《觀(guan)(guan)(guan)心論(lun)》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《觀(guan)(guan)(guan)心誦經(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)法(fa)(fa)》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《觀(guan)(guan)(guan)心食法(fa)(fa)》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《釋摩(mo)(mo)訶(he)般(ban)若(ruo)(ruo)波(bo)羅蜜(mi)經(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)覺意三(san)昧》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《方等三(san)昧行法(fa)(fa)》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《法(fa)(fa)華(hua)三(san)昧懺儀》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《請(qing)觀(guan)(guan)(guan)音(yin)懺法(fa)(fa)》(載《國清百(bai)錄》卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi))一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《金(jin)光(guang)明懺法(fa)(fa)》(載《國清百(bai)錄》卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi))一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《天臺智者大(da)師發愿文》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《普賢菩薩發愿文》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)。此外,他的著述還(huan)有《大(da)智度論(lun)疏(shu)(shu)(shu)》二(er)(er)(er)(er)十(shi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)、《彌勒成佛(fo)經(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)(jing)疏(shu)(shu)(shu)》五(wu)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)等,現已(yi)散佚。又(you)《凈土十(shi)疑(yi)論(lun)》一(yi)(yi)(yi)(yi)(yi)卷(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)(juan)。
智(zhi)(zhi)(zhi)顗廣(guang)弘教(jiao)(jiao)法,創五時(shi)八教(jiao)(jiao)的(de)(de)判教(jiao)(jiao)方法,發明一念三(san)千(qian),三(san)諦圓融(rong)的(de)(de)思(si)想,成(cheng)立(li)天(tian)臺宗的(de)(de)思(si)想體系。他(ta)成(cheng)為(wei)(wei)中國佛教(jiao)(jiao)宗派(pai)史上第一個宗派(pai)——天(tian)臺宗的(de)(de)始祖(zu),也是實(shi)際的(de)(de)創始者(zhe)。因智(zhi)(zhi)(zhi)顗晚年居住天(tian)臺山(shan),故(gu)稱(cheng)為(wei)(wei)天(tian)臺宗。因以(yi)《法華(hua)(hua)經》為(wei)(wei)主(zhu)要教(jiao)(jiao)義根(gen)據,故(gu)亦稱(cheng)法華(hua)(hua)宗。他(ta)強調止(zhi)觀雙修(xiu)的(de)(de)原則,發明一心三(san)觀、圓融(rong)三(san)諦、一念三(san)千(qian)的(de)(de)道(dao)理。在傳(chuan)承系譜上,尊龍樹為(wei)(wei)初祖(zu),以(yi)北齊慧(hui)文(wen)為(wei)(wei)二祖(zu),慧(hui)思(si)為(wei)(wei)三(san)祖(zu),智(zhi)(zhi)(zhi)顗是四(si)祖(zu)。自智(zhi)(zhi)(zhi)顗以(yi)來,代(dai)代(dai)相傳(chuan)。十(shi)一世(shi)(shi)紀初,因爭論(lun)智(zhi)(zhi)(zhi)顗《金光明玄義》廣(guang)本的(de)(de)真偽(wei),分為(wei)(wei)山(shan)家和山(shan)外兩派(pai)。山(shan)外不久衰微,今所(suo)傳(chuan)者(zhe)都是山(shan)家派(pai)。因隋煬(yang)帝授予他(ta)智(zhi)(zhi)(zhi)者(zhe)之號,故(gu)世(shi)(shi)稱(cheng)『智(zhi)(zhi)(zhi)者(zhe)大(da)師』。著有(you)《法華(hua)(hua)玄義》、《法華(hua)(hua)文(wen)句》、《摩訶止(zhi)觀》各二十(shi)卷及四(si)教(jiao)(jiao)義等(deng)著作,生前(qian)度僧四(si)千(qian)余人,傳(chuan)業弟子(zi)三(san)十(shi)二,以(yi)灌頂、智(zhi)(zhi)(zhi)越等(deng)最著名(ming)。
智顗弘法三十余年,其著(zhu)作小部(bu)分(fen)是親自撰寫的,大部(bu)分(fen)由弟子(zi)灌(guan)頂隨聽(ting)隨錄整理成書(shu)。
智顗(yi)的(de)著述,建立(li)了天臺一(yi)宗的(de)解行規范,其中主要的(de)是《法華經玄義》、《法華經文(wen)句(ju)》、《摩訶(he)止觀》世稱(cheng)為(wei)“天臺三大部(bu)(bu)”;又《觀音玄義》、《觀者義疏》、《金光明經玄義》、《金光明經文(wen)句(ju)》、《觀無量壽佛經疏》,稱(cheng)為(wei)“天臺五小部(bu)(bu)”。
他的(de)(de)特點在(zai)于(yu)教(jiao)(jiao)觀(guan)(guan)(guan)(guan)雙運(yun),解行(xing)并重。在(zai)發揮(hui)《法(fa)華(hua)經》的(de)(de)要旨方面(mian),他以(yi)化儀四(si)教(jiao)(jiao)和化法(fa)四(si)教(jiao)(jiao)判(pan)釋(shi)釋(shi)迦一代時教(jiao)(jiao),用五重玄義解釋(shi)經題(ti),述(shu)為(wei)《法(fa)華(hua)玄義》;以(yi)四(si)釋(shi)(一,因緣釋(shi);二,約(yue)教(jiao)(jiao)釋(shi);三,本跡釋(shi);四(si),觀(guan)(guan)(guan)(guan)心釋(shi))詮經的(de)(de)文(wen)句(ju),述(shu)為(wei)《法(fa)華(hua)文(wen)句(ju)》;以(yi)一心三觀(guan)(guan)(guan)(guan)、十乘觀(guan)(guan)(guan)(guan)法(fa)開顯圓頓止(zhi)觀(guan)(guan)(guan)(guan)法(fa)門,述(shu)為(wei)《摩訶(he)止(zhi)觀(guan)(guan)(guan)(guan)》。他的(de)(de)學(xue)說,在(zai)中國佛教(jiao)(jiao)史上影響很大(參照(zhao)“天臺(tai)宗”專條(tiao))。
智顗大師年譜
公元538年(nian)(梁大同四年(nian)),一歲(sui)。
大師生于荊州之華容。父陳起(qi)祖(zu),學通經傳(chuan),談吐絕(jue)綸(lun),梁元(yuan)帝時,為散騎常侍,封益陽侯。
54年(梁大同十年),七歲。
聰明好(hao)學(xue),喜(xi)往伽藍,有脫(tuo)俗志,能背誦《普門(men)品(pin)》。
552年(梁承圣元年),十五歲。欲出家,二(er)親不許,乃刻檀像禮誦
554年(梁承圣(sheng)三年),十七歲(sui)。
于(yu)時政局(ju)動蕩,權力變更,又父(fu)母雙亡,遂于(yu)荊(jing)州長沙寺(si)佛像前,發愿,誓為(wei)沙門。
555年(梁泰紹元年),十八歲。
在郡守王琳(lin)資助下,二(er)親服訖,堅辭兄出家(jia),從(cong)湘州(今湖南長沙)果愿寺法緒和(he)尚為沙彌,法名(ming)智顕(xian),字德安
557年(nian)(陳永定元年(nian)),二十歲。
受具足(zu)戒(jie),并(bing)從慧曠(kuang)學大乘法,初通《無量義經(jing)》、《法華經(jing)》和《觀普賢經(jing)》
560年(nian)(陳天(tian)嘉元年(nian)),二十三歲。
至光州(今河南光山縣)大蘇山從慧(hui)思(si)受業心觀(guan),了悟法華三(san)昧。
561年(陳天嘉(jia)二(er)年),二(er)十四歲(sui)。
章安灌(guan)頂(ding)大師(shi)誕生
567年(陳(chen)光(guang)大元(yuan)年),三十歲(sui)。
率法喜等二(er)十七人(ren)東下,到(dao)達陳都金陵講禪(chan)。
569年(陳(chen)太建(jian)元年),三十二歲。
朝庭禮請主瓦官寺、宏開講論,先后(hou)講述(shu)《法華經》、《大智度(du)論》和(he)《次第禪門》,撰(zhuan)述(shu)《六妙法門》,
為(wei)判釋(shi)經教樹立一宗教觀,奠定基礎。
575年(陳(chen)太建七(qi)年),三十八歲
大師初入天臺(tai)山(shan),住石(shi)梁石(shi)橋庵(方廣寺(si)前身(shen))
576年(nian)(陳太建(jian)八年(nian)),三十(shi)九歲
至華頂拜經臺,建降魔塔(ta)。
577年(陳太建九年),四十歲。
陳宣帝(di)下(xia)詔,割始豐縣調,以充眾費
578年(陳太建十(shi)年),四十(shi)ー歲。
大師創寺(si)(si)新成,朝庭賜名修禪寺(si)(si)
同年,南岳慧思圓寂。
581年(陳太建十(shi)三年),四(si)十(shi)四(si)歲。
講(jiang)《金光明經》,建放生池(chi)。收章安為弟(di)子
584年(陳至德二年),四(si)十(shi)七歲(sui)。
永陽王伯智,禮(li)請大師(shi)開講(jiang)《法華經》。
585年(陳(chen)至(zhi)德三年),四十八歲(sui)。
陳后主遣七使(shi)詔大(da)師返金陵,住靈曜寺,于太極殿講《大(da)智度論》、《仁王般若經(jing)》
586年(陳至德四(si)年),四(si)十(shi)九歲(sui)
為(wei)皇(huang)后沈氏立法名,為(wei)皇(huang)太子(zi)受(shou)菩(pu)薩戒。
587年(陳禎明元年),五十歲(sui)。
于光(guang)宅寺講《法華經》,弟子章安預聽,集合成(cheng)《法華文句》。
589年(隋開(kai)皇九(jiu)年),五十ニ歲。
陳亡,大師以時方喪亂,遂杖策荊湘(xiang),往憩(qi)廬山。
590年(nian)(隋(sui)開皇十年(nian)),五十三歲。
隋文帝下詔問侯
591年(隋開(kai)皇十(shi)一(yi)年),五十(shi)四(si)歲
晉王楊(yang)廣(guang)出鎮揚州,致書延屈。又(you)于(yu)總管(guan)金城殿(dian)設千(qian)僧齋。大(da)師為(wei)楊(yang)廣(guang)授菩薩戒(jie),并命名為(wei)“總持”。楊(yang)廣(guang)則贊大(da)師“智(zhi)者”稱號(hao)。
592年(隋開(kai)皇(huang)十二年),五十五歲。
于當陽(荊州)玉泉山創立玉泉寺(si),及重修(xiu)十住寺(si)
593年(nian)(隋開皇十(shi)三年(nian)),五十(shi)六歲
于玉泉(quan)講《法華玄義》,由章安集成。
594年(隋開皇十四年),五十七歲。
于(yu)玉泉講《摩訶止觀(guan)》。由章安集成。
595年(隋開皇十(shi)五(wu)年),五(wu)十(shi)八歲(sui)。
從(cong)楊(yang)廣請,再赴揚(yang)州,止禪眾(zhong)寺。以《凈名經疏》初卷奉楊(yang)廣,并辭(ci)歸天臺。
596年(隋開皇十六年),五(wu)十九歲(sui)。
大師離天臺(tai)已十二載(zai),寺久荒蕪(wu),人蹤斷絕,遂重整山寺。
597年(隋開皇十(shi)七年),六十(shi)歲
四月立御眾《制法十條》。八(ba)月會稽嘉祥寺沙門(men)吉藏與(yu)僧眾百(bai)余人(ren)奉疏請大師(shi)講《法華經》,因(yin)身(shen)體不(bu)適不(bu)赴(fu)。口授《觀心論》隨語疏成。
十月,楊廣遣高孝信入山再次奉迎(ying),師(shi)隨使(shi)出山。
十ー月,行(xing)次石城(cheng),有“疾”。圓寂于石城(cheng)(今新昌大佛(fo)寺)彌(mi)勒像前,尊遺言葬于佛(fo)隴。