虞美(mei)人(ren),詞牌名,又(you)名“一江春水”“玉壺(hu)水”“巫山十(shi)(shi)二(er)峰(feng)”等(deng)。以李煜(yu)(yu)詞毛(mao)文錫詞為(wei)正體(ti),李詞為(wei)雙調五(wu)十(shi)(shi)六(liu)字(zi),前后(hou)段各四句(ju),兩(liang)仄(ze)韻(yun)(yun)、兩(liang)平(ping)韻(yun)(yun);毛(mao)詞為(wei)雙調五(wu)十(shi)(shi)八(ba)字(zi),前后(hou)段各五(wu)句(ju),兩(liang)仄(ze)韻(yun)(yun),三(san)平(ping)韻(yun)(yun)。另有五(wu)十(shi)(shi)六(liu)字(zi)兩(liang)仄(ze)韻(yun)(yun)兩(liang)平(ping)韻(yun)(yun),五(wu)十(shi)(shi)八(ba)字(zi)五(wu)平(ping)韻(yun)(yun),五(wu)十(shi)(shi)八(ba)字(zi)前段五(wu)句(ju)五(wu)平(ping)韻(yun)(yun),后(hou)段五(wu)句(ju)兩(liang)仄(ze)韻(yun)(yun)三(san)平(ping)韻(yun)(yun)的變體(ti)。代表作有李煜(yu)(yu)《虞美(mei)人(ren)·春花(hua)秋月何時了》《虞美(mei)人(ren)·風回(hui)小院(yuan)庭(ting)蕪綠》等(deng)。
此(ci)調為唐(tang)代(dai)教坊曲,始詞(ci)(ci)(ci)見(jian)于敦(dun)煌曲子詞(ci)(ci)(ci),前后(hou)段結(jie)句為七三句式,與(yu)五代(dai)顧復六首相同。《詞(ci)(ci)(ci)譜》列(lie)七體(ti),當以李煜此(ci)體(ti)為宋人(ren)通(tong)用者。《碧雞(ji)漫志》云:“《虞美人(ren)》舊曲三,其一屬中(zhong)呂調,其一屬中(zhong)呂宮,近(jin)世(shi)又轉入黃(huang)鐘宮。”元高拭(shi)詞(ci)(ci)(ci)注“南呂調”。《樂府(fu)雅詞(ci)(ci)(ci)》名(ming)“虞美人(ren)令”。周紫芝詞(ci)(ci)(ci)有“只恐怕(pa)寒,難近(jin)玉(yu)壺冰”句,名(ming)“玉(yu)壺冰”。張炎詞(ci)(ci)(ci)賦柳兒,因名(ming)“憶柳曲”。王行詞(ci)(ci)(ci)取(qu)李煜“恰似一江春水向東流”句,名(ming)“一江春水”。
關于“虞(yu)美(mei)(mei)人(ren)(ren)”名(ming)稱的(de)來(lai)源(yuan),有(you)多種可(ke)能。虞(yu)美(mei)(mei)人(ren)(ren),秦末人(ren)(ren),即(ji)虞(yu)姬(ji)。項(xiang)羽(yu)之(zhi)姬(ji)妾(qie),常(chang)隨侍軍(jun)中(zhong)。漢兵圍項(xiang)羽(yu)于垓下,羽(yu)夜(ye)起(qi)飲帳(zhang)(zhang)中(zhong),悲歌慷慨(kai);虞(yu)姬(ji)以歌和(he)之(zhi)。又草名(ming),別稱麗春花(hua)(hua)(hua)、錦被花(hua)(hua)(hua),花(hua)(hua)(hua)有(you)紅、紫、白等(deng)色;傳說(shuo)此(ci)花(hua)(hua)(hua)聞《虞(yu)美(mei)(mei)人(ren)(ren)》曲(qu)便花(hua)(hua)(hua)枝舞動。王灼《碧雞漫志》卷四:“《虞(yu)美(mei)(mei)人(ren)(ren)》,《脞說(shuo)》稱起(qi)于項(xiang)籍(ji)‘虞(yu)兮’之(zhi)歌。予謂后世(shi)(shi)以此(ci)命名(ming)可(ke)也,曲(qu)起(qi)于唐(tang)時(shi),非也。曾子(zi)宣夫人(ren)(ren)魏氏作《虞(yu)美(mei)(mei)人(ren)(ren)草行》有(you)云:‘三軍(jun)散盡旌旗倒,玉帳(zhang)(zhang)佳人(ren)(ren)坐中(zhong)老(lao)。香(xiang)魂夜(ye)作劍光(guang)飛,青血化為(wei)原上草。芳(fang)菲(fei)寂寞(mo)寄寒枝,舊曲(qu)聞來(lai)似(si)斂(lian)眉。’又云:‘當(dang)時(shi)遺事久(jiu)成空(kong),慷慨(kai)尊前為(wei)起(qi)舞。……然舊曲(qu)三,其一(yi)屬(shu)中(zhong)呂調(diao),其一(yi)中(zhong)呂宮,近世(shi)(shi)轉(zhuan)入黃鐘宮。”
此調以(yi)(yi)七字(zi)句(ju)(ju)和五字(zi)句(ju)(ju)為(wei)主,配以(yi)(yi)一(yi)(yi)個九字(zi)句(ju)(ju)為(wei)結,凡四(si)換韻,仄韻與平韻相間(jian),每句(ju)(ju)用(yong)韻,因而(er)音節明(ming)快響亮,氣勢(shi)奔(ben)放,以(yi)(yi)悲(bei)(bei)歌慷慨(kai)(kai)為(wei)基本特色。黃大輿《賦虞(yu)美人(ren)(ren)(ren)(ren)草(cao)(cao)》云(yun):“世間(jian)離恨(hen)何時(shi)了(le)。不為(wei)英雄少(shao)。楚歌聲(sheng)起(qi)霸(ba)圖休。玉(yu)帳(zhang)佳人(ren)(ren)(ren)(ren)血淚、滿東流。葛荒葵老蕪城暮。玉(yu)貌知(zhi)何處(chu)。至(zhi)今芳草(cao)(cao)解(jie)婆娑。只(zhi)有當(dang)時(shi)魂魄、未消磨。”辛棄(qi)疾對(dui)此題材(cai)亦(yi)賦云(yun):“當(dang)年得意如芳草(cao)(cao)。日(ri)(ri)日(ri)(ri)春風好。拔山力盡忽悲(bei)(bei)歌。飲(yin)罷虞(yu)兮(xi)從此、奈君何。人(ren)(ren)(ren)(ren)間(jian)不識精(jing)誠苦。貪看青青舞。驀然斂袂卻(que)亭亭。怕是曲(qu)中猶帶、楚歌聲(sheng)。”蘇(su)軾用(yong)以(yi)(yi)為(wei)友(you)人(ren)(ren)(ren)(ren)贈別亦(yi)流露悲(bei)(bei)慨(kai)(kai)之(zhi)情(qing)(qing):“波聲(sheng)拍枕(zhen)長淮曉。隙月(yue)窺(kui)人(ren)(ren)(ren)(ren)小。無情(qing)(qing)汴水(shui)自東流。只(zhi)載一(yi)(yi)船離恨(hen)、向西(xi)州(zhou)。竹溪花浦曾同醉。酒味多(duo)于(yu)淚。誰教風鑒(jian)在塵埃。醞(yun)造一(yi)(yi)場(chang)煩惱、送人(ren)(ren)(ren)(ren)來。”蔣捷(jie)抒(shu)(shu)寫整個一(yi)(yi)生的感慨(kai)(kai):“少(shao)年聽(ting)(ting)雨歌樓上。紅燭(zhu)昏羅(luo)帳(zhang)。壯年聽(ting)(ting)雨客舟中。江闊云(yun)低(di)斷雁、叫西(xi)風。而(er)今聽(ting)(ting)雨僧廬下。鬢(bin)已星星也。悲(bei)(bei)歡離合(he)總無情(qing)(qing)。一(yi)(yi)任階前雨滴(di)、到天(tian)明(ming)。”五代與宋代詞人(ren)(ren)(ren)(ren)亦(yi)多(duo)有以(yi)(yi)此調抒(shu)(shu)寫兒女(nv)之(zhi)情(qing)(qing)者,如北(bei)宋何桌詞:“分(fen)香帕子揉(rou)藍膩(ni)。欲去(qu)殷勤惠(hui)。重來直待牡丹時(shi)。只(zhi)恐花知(zhi)知(zhi)后、故開遲。別來看盡閑(xian)桃李(li)。日(ri)(ri)目闌干倚。催(cui)花無計問東鳳。夢作一(yi)(yi)雙蝴蝶、繞(rao)芳叢。”此調適用(yong)之(zhi)題材(cai)較廣,但仍以(yi)(yi)抒(shu)(shu)情(qing)(qing)為(wei)主。
正體一(yi)雙(shuang)調,五十六字,前(qian)(qian)后(hou)段(duan)各四句(ju),兩(liang)仄(ze)(ze)韻、兩(liang)平韻。以李(li)煜《虞美人·風回小(xiao)院(yuan)庭(ting)蕪(wu)綠》為(wei)代表。此調以李(li)詞(ci)、毛詞(ci)為(wei)正體,而宋元(yuan)詞(ci)依(yi)李(li)體填者尤多。若顧詞(ci)二體,則惟(wei)唐(tang)人有(you)之,皆變(bian)格也。此詞(ci)前(qian)(qian)后(hou)段(duan)四換(huan)韻,其兩(liang)結系九字句(ju),或(huo)兩(liang)字微(wei)(wei)讀,或(huo)四字微(wei)(wei)讀,或(huo)六字微(wei)(wei)讀,以蟬聯(lian)不斷為(wei)合(he)格。按蘇軾詞(ci)前(qian)(qian)段(duan)結句(ju)“便使尊(zun)前(qian)(qian)醉倒、且徘徊”,后(hou)段(duan)結句(ju)“對月逢花不飲、待(dai)何(he)時”,“醉”字、“不”字俱仄(ze)(ze)聲(sheng)。又馮(feng)延巳詞(ci)后(hou)結“塵(chen)掩玉箏弦(xian)柱、畫堂(tang)空”,“塵(chen)”字平聲(sheng),“玉”字仄(ze)(ze)聲(sheng)。譜內可平可仄(ze)(ze)據此,馀參張(zhang)、馮(feng)二詞(ci)。
正體(ti)二(er)雙調(diao),五十八字,前后段(duan)各五句,兩仄(ze)(ze)韻,三平(ping)韻。以毛文錫《虞美(mei)人·寶檀金縷(lv)鴛鴦枕(zhen)》為代表。此詞(ci)前后段(duan)亦四換(huan)韻,但兩結俱七(qi)字一(yi)句、三字一(yi)句,多一(yi)字,多押(ya)一(yi)韻,與李(li)煜詞(ci)體(ti)又異。《花間集》孫光憲、顧夐、鹿虔衣、李(li)珣、閻(yan)選詞(ci),《陽春集》馮延巳詞(ci),俱如(ru)此填。宋詞(ci)有歐(ou)陽修、杜安世諸作可校。按歐(ou)陽修詞(ci)前段(duan)第(di)四句“睡容初起枕(zhen)痕圓”,“睡”字仄(ze)(ze)聲,“初”字平(ping)聲。后段(duan)第(di)四句“故生(sheng)芳草碧連云(yun)”,“故”字仄(ze)(ze)聲。譜(pu)內可平(ping)可仄(ze)(ze)據此,其馀(yu)悉同李(li)詞(ci)。
變體一雙調,五十六(liu)字(zi),前(qian)(qian)后(hou)段各四句,兩仄韻,兩平韻。以張(zhang)炎《虞美人·修眉刷翠春痕聚》為代表。此(ci)與李詞(ci)(ci)同(tong)(tong),惟前(qian)(qian)后(hou)段不換韻異。按(an)周邦彥(yan)詞(ci)(ci)前(qian)(qian)段“戀、遠、腮、來”四韻,后(hou)段“按(an)、看、煤、灰”四韻,葛(ge)勝仲(zhong)詞(ci)(ci)前(qian)(qian)段“樹、暮、時、池(chi)”四韻,后(hou)段“露、語、詩(shi)、歸”四韻,俱不換韻,正(zheng)與此(ci)同(tong)(tong)。
變體(ti)二(er)雙調,五十(shi)六字(zi),前(qian)后(hou)段(duan)各四句,兩仄韻(yun),兩平(ping)韻(yun)。以馮延巳《虞美人·玉鉤鸞(luan)柱調鸚鵡》為代表。此詞后(hou)段(duan)不(bu)另(ling)換(huan)仄韻(yun),但換(huan)平(ping)韻(yun),與張(zhang)詞異。
變(bian)體三(san)雙調(diao),五(wu)(wu)十八(ba)字,前(qian)后(hou)段(duan)各五(wu)(wu)句,兩仄(ze)韻(yun)(yun),三(san)平韻(yun)(yun)。以晃補之《虞(yu)美人·羊山餞杜侍郎郡君十二姑及外弟天逵(kui)》為代表。此與(yu)毛詞(ci)同(tong),惟前(qian)后(hou)段(duan)不換(huan)韻(yun)(yun)異。按杜安世“江亭春晚”詞(ci)前(qian)段(duan)“盡、近、情、行、清”五(wu)(wu)韻(yun)(yun),后(hou)段(duan)“舜、峻(jun)、人、淪、巾”五(wu)(wu)韻(yun)(yun),俱不換(huan)韻(yun)(yun),正與(yu)此同(tong)。
變體(ti)四雙調,五十(shi)八(ba)字(zi),前(qian)后段各五句(ju),五平韻(yun)。以顧夐《虞(yu)美人(ren)·觸簾風送(song)景(jing)陽鐘》為(wei)代表。此調字(zi)句(ju)悉(xi)同毛詞(ci),惟(wei)前(qian)后段全押(ya)平韻(yun)異。《花間(jian)集》亦僅見此體(ti),無宋詞(ci)別首可校。
變體(ti)五雙調,五十(shi)八字,前段(duan)(duan)五句,五平韻(yun)(yun);后段(duan)(duan)五句,兩(liang)仄韻(yun)(yun),三平韻(yun)(yun)。以顧夐(xiong)《虞美(mei)人·少年(nian)艷質勝瓊(qiong)英》為代表。此詞(ci)字句亦與(yu)毛(mao)詞(ci)同(tong),惟前段(duan)(duan)全押(ya)平韻(yun)(yun),用“觸簾(lian)風送”詞(ci)體(ti),后段(duan)(duan)兩(liang)仄韻(yun)(yun)三平韻(yun)(yun),仍(reng)用毛(mao)詞(ci)體(ti),見(jian)《花間(jian)集(ji)》。采(cai)入以備一體(ti)。
格律對照例詞:《虞美人·風回(hui)小院庭蕪綠》
中平(ping)中仄(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze),中仄(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)。中平(ping)中仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)平(ping),中仄(ze)(ze)中平(ping)中仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)平(ping)。
風回小院庭(ting)蕪(wu)綠,柳(liu)眼(yan)春(chun)相續。憑(ping)闌半日獨無言(yan),依舊竹聲新月似(si)當年。
中(zhong)(zhong)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze),中(zhong)(zhong)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)。仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping),中(zhong)(zhong)仄(ze)中(zhong)(zhong)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)中(zhong)(zhong)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)。
笙歌未散尊罍(lei)在,池面冰(bing)初解。燭明香暗畫(hua)闌(lan)深,滿(man)鬢清霜殘雪思難(nan)禁。
格(ge)律對(dui)照例詞:《虞美(mei)人·寶檀金縷鴛鴦枕》
中(zhong)(zhong)(zhong)平(ping)(ping)中(zhong)(zhong)(zhong)仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze),中(zhong)(zhong)(zhong)仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)。中(zhong)(zhong)(zhong)平(ping)(ping)中(zhong)(zhong)(zhong)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping),中(zhong)(zhong)(zhong)平(ping)(ping)中(zhong)(zhong)(zhong)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)、仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)。
寶檀金縷鴛鴦枕,綬帶(dai)盤(pan)宮錦。夕(xi)陽低蜆小窗明(ming),南(nan)園綠(lv)樹語(yu)鶯鶯、夢難成。
中(zhong)平(ping)(ping)(ping)(ping)中(zhong)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze),中(zhong)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)。中(zhong)平(ping)(ping)(ping)(ping)中(zhong)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping),中(zhong)平(ping)(ping)(ping)(ping)中(zhong)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)、仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)。
玉爐香暖頻添注(zhu),滿地飄輕絮(xu)。珠簾(lian)不卷度沈(shen)煙,庭前閑立畫(hua)秋千、艷陽天。
格律對(dui)照例詞:《虞美人·修眉刷翠春(chun)痕聚》
平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze),平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)。仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)、仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)。
修眉刷(shua)翠春痕聚,難翦愁來處(chu)。斷絲無力綰(wan)繁華(hua),也學(xue)落花流水、到(dao)天涯。
仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze),仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)。仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)、仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)?
那時(shi)錯認章臺去(qu),卻是陽關路。待將(jiang)心恨趁楊(yang)花,不識(shi)相思(si)一點、在誰家?
格律對照例詞:《虞美人·玉鉤鸞(luan)柱(zhu)調鸚鵡(wu)》
仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze),仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)。平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)、仄(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)。
玉鉤鸞柱調鸚鵡,宛轉留春語(yu)。云屏(ping)冷落畫(hua)堂空,薄晚春寒(han)無奈、落花風。
平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze),仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)。仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping),平(ping)(ping)仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)、仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)。
褰簾燕子(zi)低飛去(qu),拂鏡(jing)塵鸞舞(wu)。不知今夜月(yue)眉彎,誰佩(pei)同心雙結(jie)、倚(yi)闌干。
格律對照例詞:《虞(yu)美人·羊山餞(jian)杜(du)侍(shi)郎(lang)郡(jun)君十(shi)二姑(gu)及外弟天逵》
平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze),平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)。平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping),平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)。
原桑飛盡霜空杳(yao),霜夜愁難曉。油燈(deng)野店(dian)怯(qie)黃昏,窮途不減酒杯深(shen),故(gu)人心(xin)。
平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze),仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)。仄(ze)平(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping),平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping),仄(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)。
羊山故道行人(ren)少,也送行人(ren)老。一般別語(yu)重千金,明(ming)年(nian)過我(wo)小(xiao)園林,話如今(jin)。
格律對(dui)照例(li)詞(ci):《虞美人·觸簾風送景陽鐘(zhong)》
仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping),平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)。仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)。
觸簾風送景陽(yang)鐘,鴛(yuan)被繡花重。曉幃初卷冷煙濃,翠勻粉黛好儀(yi)容,思嬌慵。
仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)。仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)。
起來無(wu)語(yu)理朝(chao)妝(zhuang),寶匣鏡凝光。綠荷相(xiang)倚滿池塘(tang),露清枕簟藕花(hua)香,恨悠揚。
格律對照例(li)詞:《虞美人·少年艷(yan)質勝瓊英》
仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping),仄(ze)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)。平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping),平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping),仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)。
少(shao)年艷(yan)質勝(sheng)瓊英,早(zao)晚(wan)到三清。蓮冠穩篸細(xi)篦橫(heng),飄飄羅袖碧云輕,畫難成。
平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze),仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)。仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)。
遲(chi)遲(chi)少轉腰身裊,翠(cui)靨眉心小。醮壇風急杏枝香,此(ci)時恨(hen)不(bu)駕鸞凰,訪劉郎。
(說明:詞(ci)牌格(ge)律與對照(zhao)例(li)詞(ci)交錯排列(lie)。格(ge)律使用(yong)(yong)宋體字排印(yin)(yin),例(li)詞(ci)使用(yong)(yong)斜體字排印(yin)(yin)。詞(ci)牌符(fu)號含義如下:平(ping),表示填平(ping)聲字;仄(ze),表示填仄(ze)聲字;中,表示可平(ping)可仄(ze)。句末加粗為韻腳。)
南(nan)唐·李(li)煜《虞美人·春花(hua)秋月何時了(le)》
南唐(tang)·李煜《虞美(mei)人·風(feng)回小院庭蕪綠》
唐·馮延(yan)巳《虞美人·玉鉤鸞柱調鸚鵡》
北(bei)宋·蘇軾《虞美人·波聲拍(pai)枕長淮曉》
北(bei)宋·蘇(su)軾《虞美(mei)人·有美(mei)堂(tang)贈述(shu)古》
北宋·蘇軾《虞美人(ren)·述懷》
北宋·秦(qin)觀(guan)《虞(yu)美人·碧桃天上(shang)栽和露》
北(bei)宋·舒亶《虞美人·寄公度》
南宋·蔣捷(jie)《虞美人(ren)·聽(ting)雨》
南宋·蔣(jiang)捷《虞美(mei)人(ren)·梳樓》
清·納蘭(lan)性德《虞美人(ren)·銀床淅瀝(li)青(qing)梧(wu)老》
清·納蘭性(xing)德《虞美人·曲闌深處重相(xiang)見》
清·納蘭性(xing)德《虞美人·秋夕信步(bu)》