世德堂(tang)(tang)是蘭溪地區最具宋元(yuan)風格的(de)木(mu)構建(jian)(jian)筑(zhu),其(qi)正廳(ting)檐下的(de)單抄雙下昂六鋪作和內槽三(san)疊梁等都(dou)是當地古建(jian)(jian)的(de)罕見孤例,1997年(nian)該建(jian)(jian)筑(zhu)被公(gong)布為(wei)浙(zhe)江省文(wen)(wen)物保護單位(wei)。譜載世德堂(tang)(tang)是為(wei)祭祀三(san)泉人唐(tang)元(yuan)章(zhang)(zhang)、唐(tang)良嗣(si)兩位(wei)南(nan)宋抗元(yuan)名將(jiang)而建(jian)(jian),南(nan)宋德祐二年(nian)(1276年(nian))唐(tang)氏叔侄二人率兵大(da)(da)敗元(yuan)軍于蘭溪黃湓灘,朝(chao)廷(ting)加元(yuan)章(zhang)(zhang)朝(chao)請(qing)大(da)(da)夫(fu),命知嚴州(zhou),加良嗣(si)閣(ge)門(men)宣贊武翼(yi)將(jiang)軍、江淮閩(min)浙(zhe)都(dou)統兵馬使,兩年(nian)后分別戰死(si)在龍游白云(yun)寺和江山(shan)仙霞嶺(ling),宋丞(cheng)相文(wen)(wen)天祥(xiang)為(wei)其(qi)題寫(xie)的(de)“正氣千秋(qiu)”、勅封“武翼(yi)將(jiang)軍”兩古匾(bian)一直(zhi)保留于世德堂(tang)(tang),所以民(min)間(jian)有世德堂(tang)(tang)為(wei)宋元(yuan)遺構之說。
2005年世德堂(tang)維修期間,“狀元(yuan)及(ji)第”(明嘉靖庚戌殿試第一甲第一名唐汝(ru)楫立(li)(li)(li)(li))、“翰林學士”(宋(song)天(tian)圣翰林唐滿(man)立(li)(li)(li)(li))、勅封“溫國公”(宋(song)戶(hu)部(bu)侍郎唐恪立(li)(li)(li)(li))、特賜“成忠郎”(宋(song)鄧州都司唐堯卿立(li)(li)(li)(li))等宋(song)明豎(shu)匾(bian)也得(de)到修整(zheng),另有幾十塊毀于(yu)“文革”的(de)橫匾(bian)也因當年一位(wei)睿智(zhi)老人(ren)的(de)偷(tou)偷(tou)摘抄而重見天(tian)日于(yu)盛世。那些標榜著宗族榮耀的(de)文字多少會有炫(xuan)耀和(he)教化(hua)的(de)動機,但無(wu)疑也是唐氏后裔的(de)精神氣質所(suo)在。
世德堂俗稱(cheng)將(jiang)士廳,坐(zuo)北(bei)朝南偏(pian)東45°左右,總體(ti)為(wei)(wei)(wei)(wei)三(san)(san)進兩(liang)(liang)(liang)天(tian)(tian)井合院式(shi)(shi)(shi),依次(ci)有(you)照(zhao)壁、門(men)樓(lou)(lou)、門(men)廳、正(zheng)(zheng)廳、后(hou)(hou)(hou)(hou)廳、廂(xiang)(xiang)廊(lang)、夾弄等組成。現(xian)存磚雕(diao)(diao)門(men)樓(lou)(lou)為(wei)(wei)(wei)(wei)明(ming)嘉靖年間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)建(jian)造,四(si)柱(zhu)五(wu)樓(lou)(lou)牌坊(fang)式(shi)(shi)(shi),樓(lou)(lou)脊(ji)有(you)寶瓶(ping)、三(san)(san)戟、獅(shi)子和(he)(he)魚龍(long)吻獸等吉祥飾(shi)物(wu),正(zheng)(zheng)樓(lou)(lou)下(xia)書(shu)“東魯”二字(zi),意(yi)為(wei)(wei)(wei)(wei)不忘山東先(xian)祖,額枋(fang)上有(you)高浮雕(diao)(diao)的雙獅(shi)戲球、麒麟、牡丹等,各(ge)檐(yan)出跳(tiao)仿(fang)木(mu)(mu)(mu)五(wu)踩計(ji)心(xin)斗(dou)(dou)拱(gong)共十(shi)(shi)二攢(zan),部分施象鼻(bi)昂(ang),拱(gong)眼壁等處(chu)有(you)彩畫(hua)。樓(lou)(lou)下(xia)為(wei)(wei)(wei)(wei)石(shi)(shi)庫門(men),有(you)泡釘(ding),兩(liang)(liang)(liang)旁(pang)(pang)設抱鼓石(shi)(shi)和(he)(he)旗桿石(shi)(shi)。門(men)廳面闊(kuo)三(san)(san)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian),進深(shen)九檁(lin)(lin)(lin),明(ming)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)用(yong)(yong)(yong)抬梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)式(shi)(shi)(shi)五(wu)架(jia)(jia)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)對前(qian)后(hou)(hou)(hou)(hou)雙步(bu),次(ci)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)抬梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)穿斗(dou)(dou)混(hun)合式(shi)(shi)(shi),磚制仿(fang)木(mu)(mu)(mu)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)架(jia)(jia),明(ming)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)后(hou)(hou)(hou)(hou)檐(yan)在清道光二十(shi)(shi)年(1840年)拆改出單檐(yan)歇山頂固定式(shi)(shi)(shi)戲臺,檐(yan)下(xia)撐(cheng)托(tuo)(tuo)獅(shi)子牛腿,該進建(jian)筑在3年前(qian)的大修中更換了較多的大木(mu)(mu)(mu)構(gou)件。戲臺正(zheng)(zheng)對正(zheng)(zheng)廳,兩(liang)(liang)(liang)旁(pang)(pang)用(yong)(yong)(yong)廂(xiang)(xiang)廊(lang)各(ge)三(san)(san)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)圍合天(tian)(tian)井。正(zheng)(zheng)廳面闊(kuo)三(san)(san)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian),進深(shen)三(san)(san)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian),用(yong)(yong)(yong)才(cai)粗壯,結構(gou)奇巧,在當地有(you)民間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)小皇宮之(zhi)稱(cheng)。前(qian)檐(yan)柱(zhu)頭和(he)(he)補(bu)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)出單抄雙下(xia)昂(ang)六鋪作(zuo)共十(shi)(shi)朵(其(qi)中補(bu)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)各(ge)兩(liang)(liang)(liang)朵),單材(cai)(cai)重(zhong)拱(gong)計(ji)心(xin)造,昂(ang)為(wei)(wei)(wei)(wei)琴面昂(ang),整體(ti)與宋元官式(shi)(shi)(shi)做法相似,但(dan)補(bu)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)鋪作(zuo)無后(hou)(hou)(hou)(hou)尾,顯(xian)然以(yi)裝飾(shi)為(wei)(wei)(wei)(wei)主、受力(li)為(wei)(wei)(wei)(wei)輔(fu)。前(qian)廊(lang)五(wu)檁(lin)(lin)(lin),用(yong)(yong)(yong)覆水椽(chuan),梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)架(jia)(jia)為(wei)(wei)(wei)(wei)抬梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)式(shi)(shi)(shi)結構(gou),單步(bu)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)、三(san)(san)架(jia)(jia)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)和(he)(he)五(wu)架(jia)(jia)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)均(jun)為(wei)(wei)(wei)(wei)扁作(zuo)月梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)造,梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)頭無雕(diao)(diao)飾(shi),梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)柱(zhu)節點處(chu)用(yong)(yong)(yong)足材(cai)(cai)丁頭拱(gong),騎(qi)栿(fa)拱(gong)順檁(lin)(lin)(lin)方向出三(san)(san)跳(tiao)足材(cai)(cai),坐(zuo)斗(dou)(dou)下(xia)用(yong)(yong)(yong)駝峰。內槽七檁(lin)(lin)(lin),明(ming)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)抬梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)式(shi)(shi)(shi)結構(gou),三(san)(san)架(jia)(jia)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)、五(wu)架(jia)(jia)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)、七架(jia)(jia)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)互相疊加成“三(san)(san)疊梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)”,七架(jia)(jia)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)插(cha)入前(qian)后(hou)(hou)(hou)(hou)金柱(zhu)櫨斗(dou)(dou),櫨斗(dou)(dou)用(yong)(yong)(yong)圓形(xing),出十(shi)(shi)字(zi)拱(gong)、蟬肚替木(mu)(mu)(mu)等承托(tuo)(tuo)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)栿(fa)。所有(you)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)栿(fa)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)均(jun)用(yong)(yong)(yong)騎(qi)栿(fa)拱(gong)(十(shi)(shi)字(zi)拱(gong))承托(tuo)(tuo),次(ci)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)山縫抬梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)穿斗(dou)(dou)混(hun)合式(shi)(shi)(shi),中柱(zhu)落地,兩(liang)(liang)(liang)旁(pang)(pang)用(yong)(yong)(yong)單步(bu)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)、雙步(bu)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)和(he)(he)三(san)(san)步(bu)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)疊加,風格與明(ming)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)架(jia)(jia)取得統一。后(hou)(hou)(hou)(hou)廊(lang)用(yong)(yong)(yong)單步(bu)。后(hou)(hou)(hou)(hou)檐(yan)額及內額施一斗(dou)(dou)九升(sheng)的扶(fu)壁拱(gong)和(he)(he)襻間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)拱(gong)。除西(xi)次(ci)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)前(qian)廊(lang)有(you)石(shi)(shi)柱(zhu)兩(liang)(liang)(liang)根外均(jun)用(yong)(yong)(yong)木(mu)(mu)(mu)柱(zhu),梭柱(zhu)明(ming)顯(xian),明(ming)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)檐(yan)柱(zhu)、四(si)金柱(zhu)為(wei)(wei)(wei)(wei)鼓狀柱(zhu)礎,其(qi)余為(wei)(wei)(wei)(wei)礩形(xing)柱(zhu)礎。根據正(zheng)(zheng)廳大木(mu)(mu)(mu)分析,專家斷代為(wei)(wei)(wei)(wei)元末明(ming)初建(jian)筑。后(hou)(hou)(hou)(hou)廳為(wei)(wei)(wei)(wei)清末添建(jian),三(san)(san)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)兩(liang)(liang)(liang)搭(da)廂(xiang)(xiang)式(shi)(shi)(shi),正(zheng)(zheng)房為(wei)(wei)(wei)(wei)重(zhong)檐(yan)樓(lou)(lou)屋,樓(lou)(lou)下(xia)明(ming)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)抬梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)結構(gou),每間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)用(yong)(yong)(yong)四(si)扇(shan)五(wu)抹隔扇(shan)門(men),前(qian)廊(lang)出三(san)(san)檁(lin)(lin)(lin),青石(shi)(shi)抹角方柱(zhu),四(si)只人(ren)物(wu)動物(wu)牛腿為(wei)(wei)(wei)(wei)近年被盜后(hou)(hou)(hou)(hou)重(zhong)新復制,兩(liang)(liang)(liang)次(ci)間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)梁(liang)(liang)(liang)(liang)(liang)架(jia)(jia)與山墻間(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)有(you)木(mu)(mu)(mu)梯可登(deng)樓(lou)(lou),樓(lou)(lou)上草(cao)架(jia)(jia),用(yong)(yong)(yong)七檁(lin)(lin)(lin),前(qian)檐(yan)有(you)樸(pu)素的壺嘴形(xing)撐(cheng)拱(gong)。后(hou)(hou)(hou)(hou)廳存有(you)供奉祖先(xian)牌位的神櫥,小木(mu)(mu)(mu)作(zuo)較為(wei)(wei)(wei)(wei)考(kao)究。