虞(yu)(yu)美(mei)人,詞(ci)(ci)(ci)牌名,又名“一江春水”“玉壺水”“巫山十二峰(feng)”等(deng)。以李(li)煜(yu)詞(ci)(ci)(ci)毛文錫詞(ci)(ci)(ci)為(wei)正體,李(li)詞(ci)(ci)(ci)為(wei)雙(shuang)調(diao)五(wu)(wu)(wu)十六字(zi),前(qian)后段(duan)各(ge)四(si)句(ju),兩仄韻(yun)(yun)、兩平(ping)韻(yun)(yun);毛詞(ci)(ci)(ci)為(wei)雙(shuang)調(diao)五(wu)(wu)(wu)十八(ba)字(zi),前(qian)后段(duan)各(ge)五(wu)(wu)(wu)句(ju),兩仄韻(yun)(yun),三平(ping)韻(yun)(yun)。另有五(wu)(wu)(wu)十六字(zi)兩仄韻(yun)(yun)兩平(ping)韻(yun)(yun),五(wu)(wu)(wu)十八(ba)字(zi)五(wu)(wu)(wu)平(ping)韻(yun)(yun),五(wu)(wu)(wu)十八(ba)字(zi)前(qian)段(duan)五(wu)(wu)(wu)句(ju)五(wu)(wu)(wu)平(ping)韻(yun)(yun),后段(duan)五(wu)(wu)(wu)句(ju)兩仄韻(yun)(yun)三平(ping)韻(yun)(yun)的變體。代表(biao)作有李(li)煜(yu)《虞(yu)(yu)美(mei)人·春花秋月何時了》《虞(yu)(yu)美(mei)人·風回小院(yuan)庭蕪綠》等(deng)。
此調為(wei)唐代教坊曲(qu)(qu),始詞(ci)見于(yu)敦煌曲(qu)(qu)子(zi)詞(ci),前后段結句(ju)為(wei)七三句(ju)式,與五代顧復六首相同。《詞(ci)譜》列(lie)七體,當以(yi)李煜此體為(wei)宋人(ren)通用者。《碧雞漫志》云:“《虞美(mei)人(ren)》舊曲(qu)(qu)三,其(qi)一屬中(zhong)呂(lv)調,其(qi)一屬中(zhong)呂(lv)宮(gong),近(jin)世又轉入黃鐘宮(gong)。”元高(gao)拭(shi)詞(ci)注“南呂(lv)調”。《樂府雅詞(ci)》名(ming)(ming)“虞美(mei)人(ren)令”。周紫芝詞(ci)有“只恐怕寒,難近(jin)玉(yu)(yu)壺(hu)冰”句(ju),名(ming)(ming)“玉(yu)(yu)壺(hu)冰”。張炎詞(ci)賦柳兒,因名(ming)(ming)“憶柳曲(qu)(qu)”。王行(xing)詞(ci)取李煜“恰似(si)一江春水向東(dong)流”句(ju),名(ming)(ming)“一江春水”。
關(guan)于“虞(yu)(yu)美(mei)(mei)人(ren)(ren)(ren)”名(ming)(ming)稱的來源,有(you)(you)多種可能。虞(yu)(yu)美(mei)(mei)人(ren)(ren)(ren),秦末人(ren)(ren)(ren),即虞(yu)(yu)姬(ji)(ji)。項羽(yu)之(zhi)姬(ji)(ji)妾,常隨侍軍(jun)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)。漢兵(bing)圍項羽(yu)于垓(gai)下,羽(yu)夜起(qi)飲帳(zhang)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong),悲(bei)歌慷(kang)慨(kai);虞(yu)(yu)姬(ji)(ji)以(yi)歌和之(zhi)。又草(cao)名(ming)(ming),別稱麗(li)春花(hua)、錦被(bei)花(hua),花(hua)有(you)(you)紅、紫、白等色(se);傳說此花(hua)聞(wen)《虞(yu)(yu)美(mei)(mei)人(ren)(ren)(ren)》曲便花(hua)枝(zhi)舞(wu)動(dong)。王灼《碧雞漫志》卷四:“《虞(yu)(yu)美(mei)(mei)人(ren)(ren)(ren)》,《脞(cuo)說》稱起(qi)于項籍(ji)‘虞(yu)(yu)兮(xi)’之(zhi)歌。予謂后世以(yi)此命名(ming)(ming)可也(ye),曲起(qi)于唐時(shi),非也(ye)。曾子宣夫人(ren)(ren)(ren)魏氏(shi)作《虞(yu)(yu)美(mei)(mei)人(ren)(ren)(ren)草(cao)行(xing)》有(you)(you)云(yun):‘三軍(jun)散盡旌旗倒,玉帳(zhang)佳人(ren)(ren)(ren)坐中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)老。香(xiang)魂(hun)夜作劍光飛,青血化為原上(shang)草(cao)。芳(fang)菲(fei)寂寞(mo)寄寒枝(zhi),舊曲聞(wen)來似斂(lian)眉。’又云(yun):‘當時(shi)遺事久(jiu)成空,慷(kang)慨(kai)尊(zun)前為起(qi)舞(wu)。……然舊曲三,其(qi)一(yi)屬中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)呂(lv)調,其(qi)一(yi)中(zhong)(zhong)(zhong)(zhong)呂(lv)宮(gong),近世轉入(ru)黃鐘(zhong)宮(gong)。”
此(ci)調以(yi)(yi)(yi)七字句和五字句為主,配以(yi)(yi)(yi)一(yi)個(ge)九(jiu)字句為結,凡四換韻(yun)(yun),仄韻(yun)(yun)與平韻(yun)(yun)相間(jian),每句用(yong)韻(yun)(yun),因而(er)音節(jie)明快(kuai)響(xiang)亮(liang),氣(qi)勢奔(ben)放,以(yi)(yi)(yi)悲(bei)(bei)(bei)歌(ge)慷慨(kai)為基本(ben)特色。黃大輿(yu)《賦(fu)虞美(mei)人(ren)草(cao)》云:“世(shi)間(jian)離恨(hen)何時(shi)(shi)了。不(bu)為英雄(xiong)少。楚(chu)歌(ge)聲起霸圖休。玉(yu)帳(zhang)佳人(ren)血淚(lei)、滿東流(liu)。葛荒葵老蕪城暮。玉(yu)貌知何處。至(zhi)今(jin)芳草(cao)解(jie)婆娑(suo)。只有當時(shi)(shi)魂魄、未消磨。”辛棄(qi)疾對此(ci)題(ti)材(cai)亦賦(fu)云:“當年得(de)意如芳草(cao)。日(ri)日(ri)春風好。拔山力盡(jin)忽悲(bei)(bei)(bei)歌(ge)。飲罷虞兮從(cong)此(ci)、奈君何。人(ren)間(jian)不(bu)識精誠苦。貪看青(qing)青(qing)舞。驀(mo)然斂袂卻(que)亭亭。怕(pa)是曲中猶帶、楚(chu)歌(ge)聲。”蘇軾用(yong)以(yi)(yi)(yi)為友人(ren)贈別亦流(liu)露悲(bei)(bei)(bei)慨(kai)之情:“波聲拍枕長淮曉。隙月窺人(ren)小。無情汴水自東流(liu)。只載一(yi)船離恨(hen)、向西州。竹(zhu)溪花浦曾同(tong)醉。酒味多(duo)于淚(lei)。誰教風鑒在塵埃。醞造一(yi)場煩惱、送人(ren)來(lai)。”蔣(jiang)捷抒寫(xie)整個(ge)一(yi)生的感慨(kai):“少年聽雨(yu)(yu)歌(ge)樓(lou)上。紅燭昏(hun)羅帳(zhang)。壯年聽雨(yu)(yu)客舟中。江(jiang)闊云低(di)斷雁、叫西風。而(er)今(jin)聽雨(yu)(yu)僧廬下。鬢已星星也。悲(bei)(bei)(bei)歡(huan)離合總無情。一(yi)任階(jie)前雨(yu)(yu)滴(di)、到天明。”五代與宋代詞人(ren)亦多(duo)有以(yi)(yi)(yi)此(ci)調抒寫(xie)兒女之情者,如北宋何桌詞:“分香帕(pa)子揉藍膩。欲去(qu)殷(yin)勤惠。重來(lai)直待牡丹時(shi)(shi)。只恐(kong)花知知后、故開遲。別來(lai)看盡(jin)閑桃(tao)李。日(ri)目闌干倚。催(cui)花無計(ji)問(wen)東鳳。夢(meng)作一(yi)雙蝴蝶、繞芳叢。”此(ci)調適用(yong)之題(ti)材(cai)較廣,但仍以(yi)(yi)(yi)抒情為主。
正體一雙(shuang)調(diao),五十六字(zi)(zi),前(qian)后(hou)段(duan)各四(si)句(ju),兩(liang)仄韻、兩(liang)平(ping)韻。以(yi)李(li)煜(yu)《虞美人(ren)(ren)·風(feng)回(hui)小(xiao)院庭蕪綠》為代表。此調(diao)以(yi)李(li)詞(ci)、毛(mao)詞(ci)為正體,而宋(song)元(yuan)詞(ci)依李(li)體填者尤多。若顧詞(ci)二(er)體,則惟唐人(ren)(ren)有之(zhi),皆變格(ge)也。此詞(ci)前(qian)后(hou)段(duan)四(si)換(huan)韻,其兩(liang)結(jie)系九字(zi)(zi)句(ju),或兩(liang)字(zi)(zi)微讀,或四(si)字(zi)(zi)微讀,或六字(zi)(zi)微讀,以(yi)蟬聯(lian)不(bu)斷為合格(ge)。按蘇(su)軾(shi)詞(ci)前(qian)段(duan)結(jie)句(ju)“便使尊(zun)前(qian)醉(zui)倒、且徘徊”,后(hou)段(duan)結(jie)句(ju)“對月逢花不(bu)飲、待何時”,“醉(zui)”字(zi)(zi)、“不(bu)”字(zi)(zi)俱仄聲(sheng)。又(you)馮延巳詞(ci)后(hou)結(jie)“塵掩(yan)玉箏弦柱、畫(hua)堂空”,“塵”字(zi)(zi)平(ping)聲(sheng),“玉”字(zi)(zi)仄聲(sheng)。譜內(nei)可平(ping)可仄據此,馀參張、馮二(er)詞(ci)。
正體二(er)雙(shuang)調,五十八字(zi),前后(hou)(hou)段各五句,兩仄(ze)韻,三平(ping)韻。以毛(mao)文錫(xi)《虞美(mei)人·寶檀金縷鴛(yuan)鴦枕》為代表。此(ci)詞(ci)前后(hou)(hou)段亦四換韻,但(dan)兩結俱七字(zi)一(yi)句、三字(zi)一(yi)句,多(duo)一(yi)字(zi),多(duo)押一(yi)韻,與李煜(yu)詞(ci)體又(you)異。《花(hua)間集》孫光憲(xian)、顧夐、鹿(lu)虔衣、李珣、閻(yan)選(xuan)詞(ci),《陽春(chun)集》馮延巳詞(ci),俱如(ru)此(ci)填。宋詞(ci)有歐陽修、杜(du)安世諸作(zuo)可(ke)校。按歐陽修詞(ci)前段第四句“睡容(rong)初起枕痕圓”,“睡”字(zi)仄(ze)聲(sheng)(sheng),“初”字(zi)平(ping)聲(sheng)(sheng)。后(hou)(hou)段第四句“故生芳草碧連云”,“故”字(zi)仄(ze)聲(sheng)(sheng)。譜內可(ke)平(ping)可(ke)仄(ze)據此(ci),其馀悉同李詞(ci)。
變體一雙調,五十六字,前(qian)后(hou)段各四(si)句,兩(liang)仄韻(yun)(yun)(yun),兩(liang)平韻(yun)(yun)(yun)。以張(zhang)炎《虞美人·修眉刷翠春痕聚》為代表。此與李詞同,惟前(qian)后(hou)段不換韻(yun)(yun)(yun)異。按(an)周邦彥詞前(qian)段“戀、遠、腮、來”四(si)韻(yun)(yun)(yun),后(hou)段“按(an)、看、煤、灰”四(si)韻(yun)(yun)(yun),葛勝仲詞前(qian)段“樹、暮、時、池”四(si)韻(yun)(yun)(yun),后(hou)段“露、語、詩、歸”四(si)韻(yun)(yun)(yun),俱不換韻(yun)(yun)(yun),正與此同。
變(bian)體(ti)二(er)雙調(diao),五十(shi)六字,前后段各四句(ju),兩(liang)仄韻,兩(liang)平韻。以馮延巳《虞美人(ren)·玉鉤鸞(luan)柱調(diao)鸚鵡》為代表。此詞后段不(bu)另(ling)換仄韻,但換平韻,與張(zhang)詞異。
變體三(san)雙調(diao),五(wu)十(shi)八(ba)字,前后(hou)段(duan)(duan)各五(wu)句,兩仄(ze)韻(yun),三(san)平韻(yun)。以晃補之(zhi)《虞美人·羊山餞杜侍郎(lang)郡君(jun)十(shi)二姑及外弟(di)天逵》為代表。此與(yu)毛詞同(tong),惟前后(hou)段(duan)(duan)不(bu)(bu)換韻(yun)異。按杜安世“江(jiang)亭春晚”詞前段(duan)(duan)“盡、近、情、行(xing)、清(qing)”五(wu)韻(yun),后(hou)段(duan)(duan)“舜、峻、人、淪、巾”五(wu)韻(yun),俱不(bu)(bu)換韻(yun),正與(yu)此同(tong)。
變體(ti)四雙調(diao)(diao),五十八字,前(qian)后段各五句,五平(ping)(ping)韻(yun)。以顧夐《虞美人·觸簾風送景陽鐘》為代表。此調(diao)(diao)字句悉同毛詞(ci),惟前(qian)后段全(quan)押平(ping)(ping)韻(yun)異。《花間(jian)集》亦(yi)僅見此體(ti),無宋詞(ci)別首(shou)可校。
變體(ti)五雙調,五十八字,前段五句(ju),五平(ping)韻(yun)(yun);后(hou)段五句(ju),兩仄(ze)韻(yun)(yun),三(san)平(ping)韻(yun)(yun)。以顧夐《虞美人·少年艷質勝(sheng)瓊英》為代表。此詞(ci)字句(ju)亦與毛詞(ci)同(tong),惟前段全押平(ping)韻(yun)(yun),用“觸(chu)簾風送”詞(ci)體(ti),后(hou)段兩仄(ze)韻(yun)(yun)三(san)平(ping)韻(yun)(yun),仍用毛詞(ci)體(ti),見《花(hua)間集》。采入以備一體(ti)。
格律對(dui)照例詞:《虞美人·風(feng)回小院庭蕪綠》
中平(ping)中仄(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze),中仄(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)。中平(ping)中仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)平(ping),中仄(ze)(ze)中平(ping)中仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)平(ping)。
風回小(xiao)院庭(ting)蕪綠,柳(liu)眼春相續。憑闌半日獨無言,依舊竹聲新月似當年(nian)。
中(zhong)(zhong)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze),中(zhong)(zhong)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)。仄(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),中(zhong)(zhong)仄(ze)中(zhong)(zhong)平(ping)(ping)(ping)中(zhong)(zhong)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)。
笙歌未(wei)散尊罍在,池面冰初解。燭明(ming)香暗畫(hua)闌深(shen),滿鬢清霜(shuang)殘雪思難禁。
格(ge)律對照例詞(ci):《虞美人·寶(bao)檀金縷鴛(yuan)鴦(yang)枕》
中(zhong)(zhong)平(ping)中(zhong)(zhong)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze),中(zhong)(zhong)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze)。中(zhong)(zhong)平(ping)中(zhong)(zhong)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping),中(zhong)(zhong)平(ping)中(zhong)(zhong)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)、仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)。
寶(bao)檀金縷鴛鴦枕,綬帶盤(pan)宮錦。夕陽低蜆(xian)小窗明,南園(yuan)綠樹(shu)語(yu)鶯(ying)鶯(ying)、夢(meng)難成。
中(zhong)平(ping)(ping)(ping)中(zhong)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze),中(zhong)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)。中(zhong)平(ping)(ping)(ping)中(zhong)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),中(zhong)平(ping)(ping)(ping)中(zhong)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)、仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)。
玉爐(lu)香暖(nuan)頻添注,滿地飄輕絮。珠簾(lian)不(bu)卷度(du)沈(shen)煙,庭前閑立(li)畫(hua)秋千、艷陽天。
格律對照例詞:《虞(yu)美人(ren)·修眉刷翠(cui)春痕聚》
平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze),平(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)。仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping),仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)、仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)。
修眉(mei)刷翠春痕聚,難翦愁來處(chu)。斷絲無力綰繁(fan)華,也學落花流水、到(dao)天涯。
仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze),仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)。仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)、仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)?
那時錯認章臺去,卻是陽(yang)關路(lu)。待將心恨趁楊花(hua),不識相思(si)一點(dian)、在誰家?
格律對照(zhao)例詞:《虞美人·玉鉤鸞柱調鸚鵡》
仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze),仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze)。平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping),仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)平(ping)仄(ze)(ze)(ze)、仄(ze)(ze)(ze)平(ping)平(ping)。
玉(yu)鉤鸞(luan)柱(zhu)調(diao)鸚鵡,宛轉留(liu)春語。云屏冷落畫堂(tang)空,薄晚春寒無奈、落花(hua)風(feng)。
平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄,仄仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄。仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),平(ping)(ping)(ping)仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄、仄平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)。
褰簾燕子低飛(fei)去,拂(fu)鏡塵鸞舞。不知今夜月眉(mei)彎,誰佩同心雙結(jie)、倚(yi)闌干(gan)。
格律對照例(li)詞(ci):《虞美人·羊(yang)山餞杜侍郎郡(jun)君(jun)十二姑及外弟(di)天逵》
平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze),平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)。平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)。
原桑飛盡(jin)霜空杳,霜夜愁難曉。油燈野店怯黃(huang)昏,窮途不減酒杯深(shen),故人心(xin)。
平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze),仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)。仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping),平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)仄(ze)仄(ze)仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping),仄(ze)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)(ping)。
羊山故道(dao)行(xing)人少,也(ye)送(song)行(xing)人老。一般(ban)別(bie)語(yu)重千(qian)金,明年過(guo)我小園林,話如今。
格律對照例(li)詞:《虞美人(ren)·觸簾風送景陽鐘(zhong)》
仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)。仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)(ping)平(ping)(ping)(ping)。
觸簾(lian)風送景(jing)陽鐘,鴛被繡花重。曉(xiao)幃初卷冷(leng)煙濃(nong),翠(cui)勻粉(fen)黛好儀容(rong),思嬌慵(yong)。
仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)。仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping),仄(ze)(ze)(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)。
起來(lai)無語(yu)理朝(chao)妝,寶匣鏡凝(ning)光。綠荷(he)相(xiang)倚(yi)滿池塘,露清枕(zhen)簟(dian)藕(ou)花香,恨悠揚。
格律對照例詞(ci):《虞美(mei)人·少年艷質勝瓊英(ying)》
仄(ze)(ze)平(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping),仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)。平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping),平(ping)(ping)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping),仄(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)。
少年(nian)艷質勝瓊英,早晚到三清(qing)。蓮(lian)冠穩篸細篦橫,飄(piao)飄(piao)羅袖碧云輕,畫難成。
平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)(ze),仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)(ze)。仄(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping),仄(ze)(ze)平(ping)(ping)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)仄(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping),仄(ze)(ze)平(ping)(ping)平(ping)(ping)。
遲(chi)(chi)遲(chi)(chi)少轉腰身裊,翠靨眉心小。醮壇風急杏(xing)枝香,此時恨不駕鸞凰,訪劉郎。
(說明:詞(ci)牌格律(lv)與對(dui)照(zhao)例(li)詞(ci)交錯排列。格律(lv)使(shi)(shi)用(yong)宋體字(zi)(zi)排印(yin),例(li)詞(ci)使(shi)(shi)用(yong)斜(xie)體字(zi)(zi)排印(yin)。詞(ci)牌符號含義(yi)如(ru)下:平,表(biao)示(shi)填平聲(sheng)字(zi)(zi);仄,表(biao)示(shi)填仄聲(sheng)字(zi)(zi);中,表(biao)示(shi)可(ke)平可(ke)仄。句(ju)末加(jia)粗(cu)為(wei)韻腳。)
南唐·李煜(yu)《虞美(mei)人(ren)·春花秋月何時了》
南唐·李煜《虞美人·風回(hui)小院(yuan)庭(ting)蕪綠》
唐·馮(feng)延巳《虞(yu)美人·玉鉤鸞柱調鸚鵡》
北宋·蘇軾(shi)《虞(yu)美人·波(bo)聲拍枕長淮曉》
北宋(song)·蘇軾《虞(yu)美人(ren)·有美堂(tang)贈述(shu)古》
北宋·蘇軾《虞美(mei)人(ren)·述懷》
北宋·秦觀《虞(yu)美人·碧桃天上栽(zai)和(he)露》
北宋·舒亶《虞美人·寄公度(du)》
南宋·蔣捷(jie)《虞美人(ren)·聽雨(yu)》
南宋(song)·蔣捷《虞美人·梳(shu)樓(lou)》
清·納(na)蘭性德《虞(yu)美人·銀床(chuang)淅瀝青梧(wu)老》
清·納蘭性德《虞美人·曲闌深處重相(xiang)見》
清·納蘭性(xing)德《虞美人·秋夕信步(bu)》