密(mi)縣烈士(shi)陵園位于鄭州市新密(mi)市城關鎮東街村。
1945年8月(yue)(yue)9日(ri)(ri),毛澤東發(fa)表《對日(ri)(ri)寇的(de)最(zui)(zui)后一戰(zhan)》的(de)聲明,號召(zhao)中(zhong)國的(de)抗日(ri)(ri)力量“舉行全國規模的(de)反攻”。10日(ri)(ri),朱(zhu)德總司令(ling)(ling)向所有解(jie)放(fang)區軍(jun)(jun)(jun)隊發(fa)布進軍(jun)(jun)(jun)命(ming)(ming)令(ling)(ling),命(ming)(ming)令(ling)(ling)各(ge)(ge)解(jie)放(fang)區所有武裝(zhuang)部隊,立(li)即(ji)向敵(di)人發(fa)出(chu)(chu)(chu)最(zui)(zui)后通(tong)牒,限期(qi)繳械投降。11日(ri)(ri),朱(zhu)德總司令(ling)(ling)又連續發(fa)出(chu)(chu)(chu)6道命(ming)(ming)令(ling)(ling),命(ming)(ming)令(ling)(ling)各(ge)(ge)解(jie)放(fang)區武裝(zhuang)部隊馬(ma)上向日(ri)(ri)偽軍(jun)(jun)(jun)發(fa)動全面進攻,迅猛擴(kuo)大解(jie)放(fang)區。根據(ju)中(zhong)共中(zhong)央、中(zhong)央軍(jun)(jun)(jun)委命(ming)(ming)令(ling)(ling),八路軍(jun)(jun)(jun)豫西(xi)抗日(ri)(ri)部隊在河南軍(jun)(jun)(jun)區領導下(xia),向日(ri)(ri)偽盤踞的(de)交通(tong)點(dian)、線廣泛出(chu)(chu)(chu)擊。8月(yue)(yue)17日(ri)(ri),張才(cai)千指揮河南軍(jun)(jun)(jun)區第4支隊主力10團(tuan)、12團(tuan),在密縣(xian)抗日(ri)(ri)獨(du)立(li)團(tuan)和區干(gan)隊的(de)配合下(xia),從禹西(xi)出(chu)(chu)(chu)發(fa),打響了解(jie)放(fang)密縣(xian)城的(de)戰(zhan)斗。
此時,日(ri)(ri)(ri)本雖已(yi)宣布無條件投(tou)降,但龜縮在(zai)(zai)(zai)密(mi)(mi)縣城(cheng)(cheng)的(de)300多名日(ri)(ri)(ri)軍及(ji)(ji)數百名漢(han)奸武(wu)裝(zhuang)(zhuang)仍不甘心失敗,企圖做(zuo)垂死掙(zheng)扎。戰斗打響后,一小部(bu)日(ri)(ri)(ri)軍在(zai)(zai)(zai)偽(wei)軍的(de)配合下出(chu)城(cheng)(cheng)西關(guan)迎戰。第(di)(di)4支隊直屬(shu)特務連(lian)將計就計設下埋伏,當日(ri)(ri)(ri)軍進至西太山廟時,出(chu)其不意與日(ri)(ri)(ri)軍展開了(le)(le)(le)白(bai)刃戰,斃傷敵(di)偽(wei)100余(yu)人,殘敵(di)狼(lang)狽逃(tao)(tao)回城(cheng)(cheng)里。當天夜(ye)里,日(ri)(ri)(ri)軍在(zai)(zai)(zai)坦克掩護(hu)下從(cong)城(cheng)(cheng)東門(men)狼(lang)狽逃(tao)(tao)往鄭州(zhou)。次日(ri)(ri)(ri),國民(min)黨密(mi)(mi)縣保安(an)團(tuan)在(zai)(zai)(zai)高萬青(qing)、張(zhang)振(zhen)武(wu)的(de)率領(ling)下,乘(cheng)第(di)(di)4支隊追(zhui)遷逃(tao)(tao)亡日(ri)(ri)(ri)軍之(zhi)機,占領(ling)密(mi)(mi)縣城(cheng)(cheng),收編了(le)(le)(le)王化龍的(de)“皇協軍”,搶奪抗戰勝利果實。19日(ri)(ri)(ri),第(di)(di)4支隊對密(mi)(mi)縣城(cheng)(cheng)發起總攻(gong),殲敵(di)大部(bu)。張(zhang)振(zhen)武(wu)見勢不妙,率領(ling)保安(an)團(tuan)從(cong)城(cheng)(cheng)東門(men)逃(tao)(tao)往超化寨。密(mi)(mi)縣城(cheng)(cheng)獲得解放。這場(chang)戰斗,共(gong)俘敵(di)300多人,繳獲步槍600余(yu)支,輕(qing)重機槍6挺,以(yi)及(ji)(ji)大批的(de)軍用(yong)物資。接(jie)著(zhu),張(zhang)才千司令(ling)員指揮(hui)部(bu)隊乘(cheng)勝追(zhui)擊,消滅了(le)(le)(le)于(yu)溝寨、大隗鎮、東月臺(tai)等地的(de)頑(wan)軍武(wu)裝(zhuang)(zhuang)。密(mi)(mi)縣城(cheng)(cheng)解放后,密(mi)(mi)南抗日(ri)(ri)(ri)民(min)主政(zheng)府搬(ban)進縣城(cheng)(cheng)辦公,改為密(mi)(mi)縣人民(min)政(zheng)府。之(zhi)后,革命(ming)政(zheng)府立即張(zhang)貼安(an)民(min)告示,并公開鎮壓了(le)(le)(le)日(ri)(ri)(ri)偽(wei)縣長江(jiang)文。同時,第(di)(di)4支隊還在(zai)(zai)(zai)城(cheng)(cheng)門(men)設立了(le)(le)(le)警(jing)(jing)備司令(ling)部(bu),由沈(shen)甸之(zhi)任警(jing)(jing)備司令(ling),負(fu)責(ze)城(cheng)(cheng)內的(de)治安(an)和秩序。
1948年5月2日(ri)(ri),晉(jin)冀(ji)魯(lu)(lu)豫野(ye)(ye)戰(zhan)軍(jun)(jun)(jun)主力(li)于(yu)(yu)南(nan)陽(yang)以(yi)西(xi)(xi)地(di)(di)(di)區(qu)發動(dong)宛(wan)西(xi)(xi)戰(zhan)役(yi)。劉伯承(cheng)、鄧小平(ping)指示:主力(li)于(yu)(yu)今夜開始襲擊(ji)(ji)宛(wan)西(xi)(xi)各縣(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)之敵(di)(di),估計(ji)鄭(zheng)州之敵(di)(di)可能向(xiang)(xiang)(xiang)鄭(zheng)州以(yi)西(xi)(xi)或南(nan)方出動(dong),以(yi)牽(qian)制我軍(jun)(jun)(jun),并(bing)策應宛(wan)西(xi)(xi)敵(di)(di)人(ren),第(di)(di)(di)9縱(zong)隊應以(yi)靠近鄭(zheng)州、許昌部(bu)隊及(ji)(ji)(ji)第(di)(di)(di)5軍(jun)(jun)(jun)分(fen)區(qu)武裝,向(xiang)(xiang)(xiang)鄭(zheng)州以(yi)西(xi)(xi)及(ji)(ji)(ji)以(yi)南(nan)方向(xiang)(xiang)(xiang)佯動(dong),爭取捕殲弱敵(di)(di),尤應必(bi)要之處(chu)置,防敵(di)(di)突向(xiang)(xiang)(xiang)鞏(gong)縣(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)及(ji)(ji)(ji)洛陽(yang),破壞我之后方之聯絡。遵照(zhao)這一(yi)指示,晉(jin)冀(ji)魯(lu)(lu)豫野(ye)(ye)戰(zhan)軍(jun)(jun)(jun)9縱(zong)把(ba)第(di)(di)(di)26旅主力(li)置于(yu)(yu)密(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)縣(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)地(di)(di)(di)區(qu),依托(tuo)密(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)縣(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)及(ji)(ji)(ji)其(qi)以(yi)南(nan)有利地(di)(di)(di)形阻擊(ji)(ji)敵(di)(di)人(ren)。第(di)(di)(di)27旅主力(li)于(yu)(yu)米河地(di)(di)(di)區(qu)向(xiang)(xiang)(xiang)滎(ying)陽(yang)、崔(cui)廟一(yi)帶(dai)活動(dong),以(yi)牽(qian)制敵(di)(di)人(ren)。與此同時,駐(zhu)鄭(zheng)州的(de)(de)國民(min)黨軍(jun)(jun)(jun)第(di)(di)(di)十六兵(bing)(bing)(bing)團(tuan)(tuan)(tuan)在孫元良(liang)的(de)(de)指揮(hui)下,進(jin)(jin)(jin)入(ru)登(deng)(封(feng)(feng))密(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(縣(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian))山(shan)地(di)(di)(di)。5月8日(ri)(ri),第(di)(di)(di)十六兵(bing)(bing)(bing)團(tuan)(tuan)(tuan)第(di)(di)(di)41師、47師、暫編(bian)26旅等(deng)9個步(bu)兵(bing)(bing)(bing)團(tuan)(tuan)(tuan)及(ji)(ji)(ji)密(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)縣(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)、登(deng)封(feng)(feng)、新鄭(zheng)、滎(ying)陽(yang)4個保安團(tuan)(tuan)(tuan),配(pei)合騎兵(bing)(bing)(bing)、裝甲兵(bing)(bing)(bing)、炮兵(bing)(bing)(bing)等(deng)共(gong)2.5萬(wan)多人(ren)兵(bing)(bing)(bing)分(fen)兩(liang)路(lu),由鄭(zheng)州向(xiang)(xiang)(xiang)登(deng)密(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)一(yi)帶(dai)進(jin)(jin)(jin)攻(gong)。當(dang)日(ri)(ri),國民(min)黨軍(jun)(jun)(jun)第(di)(di)(di)125、第(di)(di)(di)127旅沿鄭(zheng)密(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)公路(lu)進(jin)(jin)(jin)至密(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)縣(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)城東七里(li)(li)(li)崗、五里(li)(li)(li)店(dian)地(di)(di)(di)區(qu),第(di)(di)(di)127旅及(ji)(ji)(ji)騎兵(bing)(bing)(bing)第(di)(di)(di)1團(tuan)(tuan)(tuan)在兩(liang)架飛機的(de)(de)掩護(hu)下,兵(bing)(bing)(bing)分(fen)3路(lu)向(xiang)(xiang)(xiang)密(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)縣(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)城及(ji)(ji)(ji)其(qi)以(yi)南(nan)的(de)(de)塔山(shan)、787高地(di)(di)(di)進(jin)(jin)(jin)攻(gong)。并(bing)集(ji)中67門大(da)炮進(jin)(jin)(jin)行(xing)猛烈轟擊(ji)(ji)。經解(jie)放(fang)(fang)(fang)軍(jun)(jun)(jun)三(san)次反沖擊(ji)(ji),國民(min)黨軍(jun)(jun)(jun)全(quan)線潰退,當(dang)夜龜縮于(yu)(yu)七里(li)(li)(li)崗、五里(li)(li)(li)店(dian)地(di)(di)(di)區(qu)。第(di)(di)(di)二天,敵(di)(di)人(ren)又出動(dong)飛機、坦克、大(da)炮再次向(xiang)(xiang)(xiang)塔山(shan)陣地(di)(di)(di)攻(gong)擊(ji)(ji)。堅守的(de)(de)解(jie)放(fang)(fang)(fang)軍(jun)(jun)(jun)經過兩(liang)日(ri)(ri)頑強(qiang)阻擊(ji)(ji),把(ba)敵(di)(di)人(ren)牽(qian)制在密(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)縣(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)的(de)(de)五里(li)(li)(li)店(dian)、楊寨、喬河地(di)(di)(di)區(qu),未能前進(jin)(jin)(jin)一(yi)步(bu)。此時,宛(wan)西(xi)(xi)戰(zhan)役(yi)已勝(sheng)(sheng)利結束。10日(ri)(ri),解(jie)放(fang)(fang)(fang)軍(jun)(jun)(jun)9縱(zong)第(di)(di)(di)26旅主動(dong)放(fang)(fang)(fang)棄密(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)縣(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian),向(xiang)(xiang)(xiang)西(xi)(xi)南(nan)轉移(yi)至登(deng)封(feng)(feng)告(gao)城及(ji)(ji)(ji)其(qi)西(xi)(xi)北(bei)地(di)(di)(di)區(qu)。敵(di)(di)發覺(jue)解(jie)放(fang)(fang)(fang)軍(jun)(jun)(jun)轉移(yi)后即跟蹤(zong)西(xi)(xi)進(jin)(jin)(jin)。解(jie)放(fang)(fang)(fang)軍(jun)(jun)(jun)派出偵察部(bu)隊將敵(di)(di)誘至登(deng)封(feng)(feng)蘆店(dian)、景店(dian)、密(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)縣(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)牛(niu)店(dian)一(yi)帶(dai),隨(sui)后進(jin)(jin)(jin)行(xing)反擊(ji)(ji),獲(huo)得全(quan)殲敵(di)(di)127旅(少一(yi)個營)的(de)(de)重大(da)勝(sheng)(sheng)利。接著,第(di)(di)(di)26旅乘勝(sheng)(sheng)追擊(ji)(ji),直搗(dao)密(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)縣(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)城。17日(ri)(ri)拂曉(xiao)再次解(jie)放(fang)(fang)(fang)密(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)縣(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)縣(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)城。長期(qi)盤(pan)踞在城內的(de)(de)國民(min)黨縣(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)(xian)政(zheng)府(fu)棄城潛(qian)逃(tao)。
1955年,當(dang)地政府將散葬(zang)別處的烈士(shi)移葬(zang)園內(nei)。陵園內(nei)立有石碑(bei)和烈士(shi)墓(mu)冢。
密(mi)縣烈(lie)士(shi)陵園(老城烈(lie)士(shi)陵園)于1987年4月被原密(mi)縣(今(jin)新密(mi)市(shi))人民(min)政府公布(bu)為密(mi)縣文(wen)物保護(hu)單(dan)位。