土(tu)(tu)耳其人的(de)(de)(de)(de)語(yu)言(yan)使(shi)用人口4000多(duo)萬(wan),其中(zhong)有(you)(you)150多(duo)萬(wan)在(zai)塞浦路斯、歐洲東南部。現代規(gui)范標(biao)準(zhun)語(yu)形(xing)成(cheng)于20世紀(ji)30~50年代。元(yuan)(yuan)音和(he)(he)諧(xie)是土(tu)(tu)耳其語(yu)的(de)(de)(de)(de)突出特征之一。除(chu)借詞(ci)(ci)(ci)外,一個詞(ci)(ci)(ci)的(de)(de)(de)(de)所有(you)(you)元(yuan)(yuan)音必須屬于同一個類(lei)別(bie)(前(qian)元(yuan)(yuan)音或后元(yuan)(yuan)音),如sarg?(繃帶)中(zhong)a和(he)(he)?均屬后元(yuan)(yuan)音,而sergi(展覽)中(zhong)e和(he)(he)i均屬前(qian)元(yuan)(yuan)音。有(you)(you)些附(fu)加成(cheng)分的(de)(de)(de)(de)元(yuan)(yuan)音因詞(ci)(ci)(ci)根中(zhong)元(yuan)(yuan)音類(lei)別(bie)的(de)(de)(de)(de)不同而異,如g?r-ür-üm(我看見)的(de)(de)(de)(de)附(fu)加成(cheng)分元(yuan)(yuan)音用ü與詞(ci)(ci)(ci)根的(de)(de)(de)(de)?取得和(he)(he)諧(xie)。土(tu)(tu)耳其語(yu)是粘著型(xing)語(yu)言(yan),語(yu)法(fa)范疇通(tong)過在(zai)詞(ci)(ci)(ci)根上附(fu)加各種附(fu)加成(cheng)分來表(biao)(biao)示。這(zhe)些附(fu)加成(cheng)分大都(dou)是可以(yi)分析(xi)的(de)(de)(de)(de)。名詞(ci)(ci)(ci)有(you)(you)數、格等(deng)變化(hua),如ev-ler-in(房子的(de)(de)(de)(de)),-ler表(biao)(biao)示復(fu)數,-in表(biao)(biao)示所有(you)(you)格。動(dong)詞(ci)(ci)(ci)有(you)(you)態(tai)、式、時(shi)、人稱以(yi)及動(dong)名詞(ci)(ci)(ci)、形(xing)動(dong)詞(ci)(ci)(ci)、副動(dong)詞(ci)(ci)(ci)等(deng)范疇。土(tu)(tu)耳其語(yu)除(chu)主要的(de)(de)(de)(de)伊斯坦布爾(er)方言(yan)外,還有(you)(you)西部方言(yan)、卡(ka)斯莫努方言(yan)、東北方言(yan)和(he)(he)科尼亞方言(yan)等(deng)。
土耳其(qi)語(yu)有(you)29個(ge)字母(mu),其(qi)中元音(yin)字母(mu)8個(ge),輔音(yin)字母(mu)21個(ge)。
語(yu)音(yin)(yin)方面:土耳其語(yu)的最顯著(zhu)特點(dian)是元(yuan)(yuan)音(yin)(yin)和(he)(he)諧(xie)(xie),既有顎化(hua)變體又有唇化(hua)變體。顎化(hua)和(he)(he)諧(xie)(xie)建立在前元(yuan)(yuan)音(yin)(yin)(e 、i 、?、ü)和(he)(he)后(hou)元(yuan)(yuan)音(yin)(yin)(a 、? 、o 、u)相區別(bie)的基(ji)礎上。元(yuan)(yuan)音(yin)(yin)有多套分類標(biao)準,比如:a e ? i 屬(shu)(shu)于非圓唇音(yin)(yin),o ? u ü屬(shu)(shu)于圓唇音(yin)(yin);? i u ü 稱為(wei)窄音(yin)(yin),a e o ?稱為(wei)寬(kuan)音(yin)(yin)。通(tong)常是一個詞的所有元(yuan)(yuan)音(yin)(yin)必(bi)須屬(shu)(shu)于同一個類別(bie)(前列(lie)或后(hou)列(lie)),而(er)且后(hou)綴的元(yuan)(yuan)音(yin)(yin)也(ye)要(yao)根(gen)據詞根(gen)元(yuan)(yuan)音(yin)(yin)的類別(bie)而(er)變化(hua)。
除了元音(yin)和(he)諧,輔(fu)音(yin)和(he)諧規則(ze)也是重要(yao)的語音(yin)規則(ze),直接(jie)關系到很多詞綴的接(jie)續。
詞(ci)(ci)(ci)法方(fang)(fang)面,土(tu)(tu)耳其語(yu)(yu)(yu)的(de)(de)重要特(te)點為人稱(cheng)領屬詞(ci)(ci)(ci)綴(zhui)(zhui)(zhui),即(ji)在(zai)中心詞(ci)(ci)(ci)后(hou)加上(shang)對應的(de)(de)詞(ci)(ci)(ci)綴(zhui)(zhui)(zhui),表示所屬人稱(cheng)。此外,沒有所謂(wei)(wei)的(de)(de)介(jie)詞(ci)(ci)(ci),介(jie)詞(ci)(ci)(ci)的(de)(de)功能又(you)加在(zai)詞(ci)(ci)(ci)干后(hou)的(de)(de)位格(ge)、從格(ge)、向格(ge)詞(ci)(ci)(ci)綴(zhui)(zhui)(zhui)承(cheng)擔。在(zai)句法方(fang)(fang)面,任何句子的(de)(de)結尾(wei)的(de)(de)謂(wei)(wei)語(yu)(yu)(yu)都(dou)有和(he)主語(yu)(yu)(yu)一致的(de)(de)人稱(cheng)詞(ci)(ci)(ci)綴(zhui)(zhui)(zhui),因此主語(yu)(yu)(yu)常常省略(lve)。土(tu)(tu)耳其語(yu)(yu)(yu)的(de)(de)基(ji)(ji)本特(te)點是(shi)依靠增加后(hou)綴(zhui)(zhui)(zhui)以標志語(yu)(yu)(yu)法含(han)義。在(zai)英語(yu)(yu)(yu)使(shi)用代(dai)名(ming)詞(ci)(ci)(ci)引(yin)導的(de)(de)獨立子句的(de)(de)場合,土(tu)(tu)耳其語(yu)(yu)(yu)傾向于使(shi)用名(ming)詞(ci)(ci)(ci)短(duan)語(yu)(yu)(yu),比如復句“我知道(dao)你是(shi)好人”土(tu)(tu)語(yu)(yu)(yu)表達(da)為“我知道(dao)你的(de)(de)是(shi)好人”。動詞(ci)(ci)(ci)句謂(wei)(wei)語(yu)(yu)(yu)后(hou)置,謂(wei)(wei)語(yu)(yu)(yu)動詞(ci)(ci)(ci)的(de)(de)表達(da)形(xing)式基(ji)(ji)本可以概(gai)括為:詞(ci)(ci)(ci)干+體態詞(ci)(ci)(ci)綴(zhui)(zhui)(zhui)+時態人稱(cheng)詞(ci)(ci)(ci)綴(zhui)(zhui)(zhui)。此外,定語(yu)(yu)(yu)、定語(yu)(yu)(yu)從句前置。約占土(tu)(tu)耳其全國人口的(de)(de)百分之九十的(de)(de)土(tu)(tu)耳其人使(shi)用土(tu)(tu)耳其語(yu)(yu)(yu)。
土耳其語字母
A a
B b
C c
? ?
D d
E e
F f
G g
? ?
H h
I ?
? i
J j
K k
L l
M m
N n
O o
? ?
P p
R t
S s
??
T t
U u
ü ü
V v
Y y
Z z
字母(mu)和國際音標順(shun)序(xu)
a [ɑ]
b [b]
c [d?]
? [t?]
d [d]
e [?]
f [f]
g [ɡ]
? [?]
h [h]
? [?]
i [i]
j [?]
k [k]
l [l]
m [m]
n [n]
o [?]
? [?]
p [p]
r [r]
s [s]
? [?]
t [t]
u [u]
ü [y]
v [v]
y [j]
z [z]
注(zhu):字母??也表(biao)示其前的元音是(shi)長元音
語音系統
土耳其語(yu)的拼寫非常有(you)規(gui)律,每個字母(mu)只有(you)一(yi)個固定的發音:(不會(hui)像是(shi)英文例如good 跟 giant 里(li)(li)的g發音不同(tong),或(huo)是(shi)god里(li)(li)的o跟good里(li)(li)的o發音不同(tong))
?=/?/
j=/?/
?=/t?/
c=/d?/
y=/j/
?=/?/或者/?/
ü=/y/
?=/?/
?=/t?/
c=/d?/
?=/?/
j=/?/
如:?ocuk/[t??d?uk]、ocak/[?d?ak]、?ubat/[?ubat]、jale/[?al?]
土耳其(qi)語PALATAL輔音(yin)練習(xi)
ke [c?] ki [ci] kü [c?] k? [c?]
ge [??] gi [?i] gü [??] g? [??]
土耳其語字母
A a
B b
C c
D d
E e
F f
G g
? ?
H h
I ?
? i
J j
K k
L l
M m
N n
O o
P p
R r
S s
? ?
T t
U u
ü ü
V v
Y y
Z z
注意有(you)點的(de)?(小寫為i)和沒有(you)點的(de)I(小寫為?)是完全不(bu)(bu)同(tong)的(de)兩個字(zi)(zi)母,每個都有(you)各自(zi)的(de)大(da)(da)小寫字(zi)(zi)母形(xing)式。有(you)些(xie)文字(zi)(zi)處(chu)理軟件,在編輯土(tu)耳其(qi)語文字(zi)(zi)時,能(neng)正確地處(chu)理?←→i和I←→?這兩組與其(qi)他字(zi)(zi)母不(bu)(bu)同(tong)的(de)大(da)(da)小寫轉換。
采(cai)(cai)用(yong)土(tu)(tu)耳其語(yu)(yu)字母(mu)(或修改自土(tu)(tu)耳其語(yu)(yu)字母(mu))的語(yu)(yu)言:土(tu)(tu)耳其語(yu)(yu)、土(tu)(tu)庫曼語(yu)(yu)、阿塞拜疆(jiang)語(yu)(yu)、烏茲別(bie)克語(yu)(yu)、韃(da)靼語(yu)(yu)(俄(e)羅斯政府(fu)(fu)規定韃(da)靼語(yu)(yu)采(cai)(cai)用(yong)西里爾(er)字母(mu),但韃(da)靼政府(fu)(fu)強(qiang)烈(lie)反對)、奧塞梯語(yu)(yu)(1923年(nian)-1937年(nian))。
語法編輯
土(tu)耳其語(yu)有非常典型的(de)元音和諧(xie)系統(tong),后綴的(de)元音必須和詞根的(de)最后一(yi)個元音一(yi)致(zhi)。
基本語序:
形容詞(ci)一般處于名詞(ci)之前
副詞(ci)置于動(dong)詞(ci)之前
主(zhu)語(yu)和賓語(yu)都位(wei)于(yu)動詞之(zhi)前(qian)
土耳其(qi)語的后綴(zhui)非常靈活,可(ke)以用(yong)任何動詞(ci)派生(sheng)出使動、被動、名物化(hua)等形式(shi),而且詞(ci)素的順序相當嚴(yan)格:
Avrupa歐(ou)洲
Avrupa-l? 歐洲的/歐洲人
Avrupa-l?-la? 變成歐洲(zhou)人
Avrupa-l?-la?-t?r 使變成(cheng)歐洲人
Avrupa-l?-la?-t?r-ama 無法(fa)使變成歐(ou)洲(zhou)人(ren)
Avrupa-l?-la?-t?r-ama-d?k 無法(fa)使變(bian)成(cheng)歐(ou)洲(zhou)人(ren)的(de)人(ren)
Avrupa-l?-la?-t?r-ama-d?k-lar 無(wu)法使變成歐洲人的人們
Avrupa-l?-la?-t?r-ama-d?k-lar-?m?z 我(wo)們(men)無法使變(bian)成歐洲人的(de)人們(men)
Avrupa-l?-la?-t?r-ama-d?k-lar-?m?z-dan 我(wo)們無(wu)法使變成歐洲(zhou)人的人們的其中一個人
Avrupa-l?-la?-t?r-ama-d?k-lar-?m?z-dan m?? 是(shi)不是(shi)我(wo)們無法使變成歐洲人(ren)(ren)的(de)人(ren)(ren)們的(de)其中(zhong)一個人(ren)(ren)
Avrupa-l?-la?-t?r-ama-d?k-lar-?m?z-dan m?s?n?z? 你們是(shi)不是(shi)我們無(wu)法(fa)歐洲(zhou)化的其中(zhong)一個人
根據(ju)名詞最后(hou)一個元音的(de)前/后(hou)和圓(yuan)唇(chun)/非(fei)圓(yuan)唇(chun)特征(zheng)和輔音韻尾的(de)有無,格的(de)構造方式可以概(gai)括(kuo)如下(xia):
格
房子(zi)(前-非圓(yuan)唇(chun))
村(前-圓唇)
蜂蜜(后-非圓唇)
腳(后-圓唇)
橋((前-圓唇-無(wu)輔(fu)音韻尾)
主格
ev
k?y
bal
kol
k?prü
屬格
ev-in
k?y-ün
bal-?n
kol-un
k?prü-nün
賓格
ev-i
k?y-ü
bal-?
kol-u
k?prü-yü
向格
ev-e
k?y-e
bal-a
kol-a
k?prü-ye
位置格
ev-de
k?y-de
bal-da
kol-da
k?prü-de
離格
ev-den
k?y-den
bal-dan
kol-dan
k?prü-den
土耳其語文字
格的用法:
屬(shu)格(ge)(ge)(ge):必須和領屬(shu)后綴(zhui)連(lian)用(yong)。關(guan)系句中的(de)主語(yu)(yu)用(yong)屬(shu)格(ge)(ge)(ge)表示:benim bu yaz g?r-dük-ler-im “我(benim=屬(shu)格(ge)(ge)(ge))今年夏天所看到的(de)東(dong)西(xi)”賓格(ge)(ge)(ge):只(zhi)表示定賓語(yu)(yu)(ev-i g?rdüm:“我看見(jian)了那個房(fang)子(zi)”),當(dang)賓語(yu)(yu)是無定時,則不能用(yong)賓格(ge)(ge)(ge)(bir ev g?rdüm:“我看見(jian)了某個房(fang)子(zi)”)。向格(ge)(ge)(ge):向格(ge)(ge)(ge)表示動作朝(chao)向的(de)方(fang)向或間接受事。
表達領屬(shu)關系時(shi),必須使用雙(shuang)重(zhong)標記,領屬(shu)者帶有(you)屬(shu)格,而被領屬(shu)者帶從屬(shu)后綴:
房子(前-非圓唇)
村(前-圓唇)
蜂蜜(后-非圓(yuan)唇)
腳(后-圓唇)
橋((前(qian)-圓唇-無輔(fu)音韻(yun)尾)
我
ev-im
k?y-üm
bal-?m
kol-um
k?prü-m
你
ev-in
k?y-ün
bal-?n
kol-un
k?prü-n
他
ev-i
k?y-ü
bal-?
kol-u
k?prü-sü
我們
ev-imiz
k?y-ümüz
bal-?m?z
kol-umuz
k?prü-müz
你們
ev-iniz
k?y-ünüz
bal-?n?z
kol-unuz
k?prü-nüz
他們
ev-leri
k?y-leri
bal-lar?
kol-lar?
k?prü-leri
例如:
oda-n?nkap?-s?
房間屬格門(men)第三(san)人(ren)稱單(dan)數從屬后綴
房間的門odan?n kap?s??oban-?nev-i
牧羊人屬(shu)格房子(zi)第三(san)人稱單數從屬(shu)后綴
牧羊人的房(fang)子?oban?n evi
有時候,屬格可以省(sheng)略:Cümhurba?kan-?共和國的總(zong)理
Ulus Meydan-?國家廣場
土(tu)耳其語(yu)材料補(bu)語(yu)不(bu)符合(he)以(yi)上的規(gui)則,因(yin)為這些補(bu)語(yu)被當作形容詞使用,因(yin)此(ci)領屬(shu)者(zhe)不(bu)帶屬(shu)格,被領屬(shu)者(zhe)也沒有從屬(shu)后綴:
ta? k?prü石橋(不能說*ta?-?nk?prü-sü或(huo)者*ta?k?prü-sü)
tahtakutu木頭(tou)箱子
ta? k?prü中的(de)ta?”石頭”和büyük k?prü“大橋”中büyük“大”都扮(ban)演同樣的(de)語(yu)法角色(se),都是修(xiu)飾(shi)名(ming)詞的(de)形(xing)容補語(yu)。
必須在(zai)第三(san)人稱單數的(de)從(cong)屬(shu)后綴-i/-ü/-?/-u/-si/-sü/-s?/-su和格后綴之間加上-n-:
第三人(ren)稱單數(shu)從(cong)屬后綴的格
格
他的橋
他的門
主格
k?prü-sü
kap?-s?
賓格
k?prü-sü-nü
kap?-s?-n?
與格
k?prü-sü-ne
kap?-s?-na
位置格
k?prü-sü-nde
kap?-s?-nda
離格
k?prü-sü-nden
kap?-s?-ndan
目前(qian),國(guo)內開設土耳其語(yu)專(zhuan)業的高等院(yuan)校有:北京(jing)外(wai)(wai)(wai)國(guo)語(yu)大(da)學(xue)(xue)(xue)、中國(guo)傳媒大(da)學(xue)(xue)(xue)、解放軍外(wai)(wai)(wai)國(guo)語(yu)學(xue)(xue)(xue)院(yuan)、上海外(wai)(wai)(wai)國(guo)語(yu)大(da)學(xue)(xue)(xue)、西安外(wai)(wai)(wai)國(guo)語(yu)大(da)學(xue)(xue)(xue)(2012年(nian)新增(zeng))、北京(jing)語(yu)言大(da)學(xue)(xue)(xue)(2017年(nian)新增(zeng))、廣東外(wai)(wai)(wai)語(yu)外(wai)(wai)(wai)貿大(da)學(xue)(xue)(xue)、浙江外(wai)(wai)(wai)國(guo)語(yu)學(xue)(xue)(xue)院(yuan)
包括筆譯(yi)(yi)、口譯(yi)(yi)、同聲傳譯(yi)(yi)、本(ben)地化、視(shi)頻聽譯(yi)(yi)、涉外會議翻譯(yi)(yi)。
英語
土耳其語
Welcome
Ho? geldin.
Hello
Merhaba,Selam,?yi günler
How are you?
I'm fine, thanks. And you?
Nas?ls?n?z?
?yiyim te?ekkür ederim, siz nas?ls?n?z.
Long time no see
Ne zamand?r/ka? zamand?r g?rü?medik.
What's your name?
My name is ...
?sminiz nedir?
?smim ...
Where are you from?
I'm from ...
Nerelisin?
...l?y?m
...liyim
...den
..dan
Pleased to meet you
Tan??t???m?za memnun oldum /Memnun oldum
Good morning
Günayd?n
Good afternoon
Günayd?n, ?yi günler
Good evening
?yi ak?amlar.
Good night
?yi geceler.
Goodbye
Ho??akal/Güle güle.
Good luck
?yi ?anslar!
Cheers/Good health!
?erefe!
Have a nice day
?yi günler!
Bon appetit
Afiyet olsun!
Bon voyage
?yi yolculuklar!Güle güle!
I understand
Anl?yorum.
I don't understand
Anlam?yorum,Anlamad?m.
Please speak more slowly
Lütfen daha yava? konu?un.
Please write it down
Lütfen yaz?n?z.
Do you speak English?
?ngilizce biliyor musun?
Do you speakTurkish?
Yes, a little
Türk?e biliyor musun?
?ok az Türk?e biliyorum.
Speak to me inTurkish
Türk?e konu?.
How do you say ... inTurkish?
Türk?e'de ... nas?l denir?
Excuse me
?zninizle.
How much is this?
Ne kadar?
Sorry
Pardon.
Thank you
(Response)
Te?ekkür ederim,?ok te?ekkür ederim
Te?ekkürler, Sa?ol, Sa?olun
Bir ?ey de?il.
Where's the toilet?
Tuvalet nerede?
This gentleman/lady will pay for everything
Bu bey/bu han?m, her ?eyi ?deyecek
Would you like to dance with me?
Bu dans? bana lütfeder misiniz?
I love you
Seni seviyorum.
Get well soon
Ge?mi? olsun.
Go away!
Git! Git buradan!
Leave me alone!
Beni yaln?z b?rak?n!
Help!
Fire!
Stop!
?mdat!
Yang?n!
Dur!
Call the police!
Polis ?a??r?n!
Merry Christmas and Happy New Year
?yi Noeller ve Mutlu Y?llar.
Happy Easter
Paskalya yortunuz kutlu olsun.
Happy Birthday
Do?um günün kutlu olsun.
My hovercraft is full of eels
Benim hovercraft y?lan bal??? dolu.
One language is never enough
Bir dil asla yeterli de?ildir.