甘羅發早子牙遲,彭祖顏回(hui)壽下(xia)齊(qi),
范丹貧(pin)窮石崇富,算來都是只爭(zheng)時。
話(hua)說(shuo)大(da)(da)(da)宋元佑(you)年問(wen),一(yi)個大(da)(da)(da)常大(da)(da)(da)卿(qing)(qing),姓(xing)陳名亞,因(yin)打章(zhang)子厚不(bu)(bu)中,除(chu)做江(jiang)東留守安撫(fu)使,兼知(zhi)(zhi)建康府。一(yi)日與人(ren)官(guan)(guan)宴于(yu)臨(lin)江(jiang)亭上,忽聽(ting)得亭外有人(ren)叫(jiao)(jiao)道(dao):“不(bu)(bu)用五行囚柱(zhu),能(neng)(neng)(neng)知(zhi)(zhi)禍福(fu)興衰。大(da)(da)(da)卿(qing)(qing)問(wen):“甚人(ren)敢(gan)出此語?眾官(guan)(guan)有曾認的,說(shuo)道(dao):“此乃金(jin)陵術士邊(bian)音。”大(da)(da)(da)卿(qing)(qing)分付:與我叫(jiao)(jiao)來。”即時(shi)叫(jiao)(jiao)至門下(xia),但見:破帽無檐(yan),藍縷(lv)衣(yi)據,霜髯吝(lin)(lin)目,慪倭(wo)形軀。邊(bian)替(ti)手攜節杖人(ren)來,長(chang)揖一(yi)聲,摸著階(jie)沿便(bian)坐。大(da)(da)(da)卿(qing)(qing)怒道(dao):“你(ni)(ni)既(ji)吝(lin)(lin)目,不(bu)(bu)能(neng)(neng)(neng)觀古圣之(zhi)書,輒敢(gan)輕五行而自高!”邊(bian)吝(lin)(lin)道(dao):“某善能(neng)(neng)(neng)聽(ting)簡飭聲知(zhi)(zhi)進退,聞鞋履響辨死(si)生(sheng)。”大(da)(da)(da)卿(qing)(qing)道(dao):“你(ni)(ni)術果驗否?……”說(shuo)言(yan)(yan)未(wei)了,見大(da)(da)(da)江(jiang)中畫船一(yi)只,櫓聲嘟軋,自上流(liu)而下(xia)。大(da)(da)(da)卿(qing)(qing)便(bian)間邊(bian)替(ti),主何災(zai)福(fu)。答(da)言(yan)(yan):“櫓聲帶哀,舟中必載大(da)(da)(da)官(guan)(guan)之(zhi)喪。大(da)(da)(da)卿(qing)(qing)遣人(ren)訊間,果是知(zhi)(zhi)臨(lin)江(jiang)軍李郎(lang)中,在任身故,載靈樞歸(gui)鄉(xiang)。大(da)(da)(da)卿(qing)(qing)大(da)(da)(da)驚道(dao):“使漢東方朔復生(sheng),不(bu)(bu)能(neng)(neng)(neng)過汝(ru)。”贈酒十樽,銀(yin)十兩,遣之(zhi)。
那邊曾能(neng)聽櫓聲(sheng)知災(zai)福。今日且說個(ge)賣(mai)卦先生,姓李名杰,是(shi)(shi)東京(jing)開封府人。去充州府奉符(fu)縣前,開個(ge)卜(bu)肆,用金紙(zhi)糊著一把大阿寶劍(jian),底下一個(ge)招兒,寫(xie)道:“斬天(tian)下元學同聲(sheng)。”這個(ge)先生,果(guo)是(shi)(shi)陰陽有準。
精通《周(zhou)易》.善(shan)辨六(liu)王。瞻(zhan)乾象遍識天文,觀地理明知風(feng)水。五星深曉,決吉兇禍(huo)福如神;三命秘談,斷(duan)成敗興衰(shuai)似見。
當日掛了(le)(le)招兒,只見一個(ge)人走將進來(lai)(lai),怎生(sheng)打扮(ban)?但(dan)見:裹背系帶(dai)頭巾,著上(shang)(shang)兩(liang)領(ling)皂(zao)衫,腰間系條(tiao)絲(si)絳,F面著一雙干(gan)鞋凈襪,袖里袋著一軸文(wen)字。那人和金劍先(xian)(xian)生(sheng)相揖罷,說(shuo)廠年(nian)月(yue)日時,鈉下(xia)(xia)卦子。只見先(xian)(xian)生(sheng)道:“這命(ming)(ming)算(suan)不得。”那個(ge)買卦的,卻是(shi)(shi)奉符(fu)縣里第一名(ming)押(ya)(ya)司(si)(si),姓孫名(ming)文(wen),問道:“如何不與(yu)我算(suan)這命(ming)(ming)?”先(xian)(xian)生(sheng)道:“上(shang)(shang)覆尊官,這命(ming)(ming)難算(suan)。”押(ya)(ya)司(si)(si)道:“怎地難算(suan)?”先(xian)(xian)生(sheng)道:“尊官有酒(jiu)休買、護(hu)(hu)短休間。”押(ya)(ya)司(si)(si)道:“我不曾(ceng)吃酒(jiu),也不護(hu)(hu)短。”先(xian)(xian)生(sheng)道:”再請年(nian)月(yue)日時,恐有差誤(wu)。”押(ya)(ya)司(si)(si)再說(shuo)了(le)(le)八字。先(xian)(xian)生(sheng)又把(ba)卦子布了(le)(le)道:“尊官,且休算(suan)。”押(ya)(ya)司(si)(si)道:”我下(xia)(xia)諱(hui),但(dan)說(shuo)不妨。”先(xian)(xian)生(sheng)道:“卦象不好。寫下(xia)(xia)四句(ju)來(lai)(lai),道是(shi)(shi):
由虎臨身日,臨身必有災。
不過明旦丑,親族(zu)盡悲哀。
押(ya)(ya)司(si)看了,問(wen)道(dao)(dao)(dao):“此卦主何災(zai)福(fu)廣(guang)先(xian)生(sheng)(sheng)道(dao)(dao)(dao):“實下敢(gan)瞞,主尊官(guan)當死(si)(si)。”又問(wen):“卻是(shi)我幾年上當死(si)(si)?先(xian)生(sheng)(sheng)道(dao)(dao)(dao):“今(jin)(jin)(jin)(jin)年死(si)(si)。”又問(wen):“卻是(shi)今(jin)(jin)(jin)(jin)年幾月死(si)(si)?先(xian)生(sheng)(sheng)道(dao)(dao)(dao):“今(jin)(jin)(jin)(jin)年今(jin)(jin)(jin)(jin)月死(si)(si)。”又間(jian):“卻是(shi)今(jin)(jin)(jin)(jin)年今(jin)(jin)(jin)(jin)月幾日死(si)(si)?先(xian)生(sheng)(sheng)道(dao)(dao)(dao):“今(jin)(jin)(jin)(jin)年今(jin)(jin)(jin)(jin)月今(jin)(jin)(jin)(jin)日死(si)(si)。”再問(wen):“早晚時辰(chen)?”先(xian)生(sheng)(sheng)道(dao)(dao)(dao):“今(jin)(jin)(jin)(jin)年今(jin)(jin)(jin)(jin)月今(jin)(jin)(jin)(jin)日三(san)更三(san)點(dian)子(zi)時當死(si)(si)。押(ya)(ya)司(si)道(dao)(dao)(dao):“若今(jin)(jin)(jin)(jin)夜真個死(si)(si),萬事全休;若不死(si)(si),明日和你縣里理會!先(xian)生(sheng)(sheng)道(dao)(dao)(dao):今(jin)(jin)(jin)(jin)夜不死(si)(si),尊官(guan)明日來取下這斬無(wu)學同聲的劍,斬了小(xiao)子(zi)的頭!”押(ya)(ya)司(si)聽說,不覺怒從心上起,惡向膽邊(bian)個,把那先(xian)生(sheng)(sheng)粹(cui)出卦鋪(pu)去。怎地(di)汁結(jie)?那先(xian)生(sheng)(sheng):只因會盡人間(jian)事,惹得閑愁滿肚皮。
只見縣里走出數(shu)(shu)個司(si)事人(ren)來攔住孫(sun)(sun)押(ya)司(si),問(wen)做(zuo)甚鬧(nao)。押(ya)司(si)道(dao)(dao)(dao):“甚么道(dao)(dao)(dao)理(li)!我閑買個卦(gua),卻(que)說我今夜三更(geng)三點當(dang)死(si)。我本身又(you)無疾病。怎地(di)三更(geng)三點便死(si)?待摔他(ta)去(qu)縣中,官(guan)司(si)究間明白。”眾人(ren)道(dao)(dao)(dao):芳信(xin)卜,賣(mai)了(le)(le)屋;賣(mai)卦(gua)口,沒量(liang)斗。眾人(ren)和烘孫(sun)(sun)押(ya)可大(da)了(le)(le)。轉來埋怨(yuan)那(nei)先(xian)生(sheng)道(dao)(dao)(dao):“事先(xian)生(sheng),你(ni)觸(chu)了(le)(le)這個有名的(de)(de)押(ya)可,想也在此賣(mai)卦(gua)不(bu)成了(le)(le)。從來貧好斷(duan)(duan)(duan),賤好斷(duan)(duan)(duan),只有壽數(shu)(shu)難(nan)斷(duan)(duan)(duan)。你(ni)又(you)不(bu)是間王的(de)(de)老子(zi),判(pan)官(guan)的(de)(de)哥哥,那(nei)里便斷(duan)(duan)(duan)生(sheng)斷(duan)(duan)(duan)死(si)、刻(ke)時刻(ke)日,這般(ban)有準,說話也該(gai)放寬(kuan)綏些。先(xian)生(sheng)道(dao)(dao)(dao):若要奉承人(ren),卦(gua)就(jiu)不(bu)準了(le)(le);若說實(shi)話,又(you)惹人(ren)怪。’此處不(bu)目人(ren),自有留人(ren)處!”嘆口氣,收(shou)了(le)(le)卦(gua)鋪,搬在別處去(qu)了(le)(le)。
卻說(shuo)孫押(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)雖(sui)則(ze)被(bei)眾(zhong)人勸(quan)了,只(zhi)是(shi)不(bu)(bu)好意(yi)思,當(dang)日(ri)(ri)縣里(li)押(ya)(ya)了文字(zi)歸(gui)去(qu)(qu),心中訂悶(men)。歸(gui)到家(jia)中,押(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘見他(ta)(ta)眉頭不(bu)(bu)展,面帶憂容(rong),便問(wen)丈(zhang)(zhang)大(da):“有甚(shen)事煩惱?想是(shi)縣里(li)有甚(shen)文字(zi)不(bu)(bu)了。押(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)道(dao)(dao)(dao):“不(bu)(bu)是(shi),你(ni)(ni)休問(wen),再問(wen)道(dao)(dao)(dao):“多是(shi)今(jin)(jin)日(ri)(ri)被(bei)知縣責(ze)罰來(lai)?又道(dao)(dao)(dao):不(bu)(bu)是(shi)。再問(wen)道(dao)(dao)(dao):“莫是(shi)與八爭鬧來(lai)?押(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)道(dao)(dao)(dao):“也不(bu)(bu)是(shi)。我(wo)今(jin)(jin)日(ri)(ri)去(qu)(qu)縣前買(mai)個(ge)卦,那先生(sheng)(sheng)(sheng)道(dao)(dao)(dao),我(wo)上(shang)在今(jin)(jin)年今(jin)(jin)月今(jin)(jin)日(ri)(ri)二更三點(dian)下時當(dang)死(si)。押(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘聽得說(shuo),柳眉剔豎(shu),星眼圓(yuan)睜:問(wen)道(dao)(dao)(dao):怎地(di)平白一個(ge)人、今(jin)(jin)夜(ye)便教死(si)!如(ru)何不(bu)(bu)怦他(ta)(ta)去(qu)(qu)具里(li)官(guan)司(si)(si)(si)(si)(si)?押(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)道(dao)(dao)(dao):“便抑他(ta)(ta)去(qu)(qu),眾(zhong)人勸(quan)了。渾(hun)家(jia)道(dao)(dao)(dao):“丈(zhang)(zhang)夫,你(ni)(ni)且只(zhi)在家(jia)里(li)少待。我(wo)尋(xun)常有事,兀自去(qu)(qu)知縣面前替你(ni)(ni)出頭,如(ru)今(jin)(jin)替你(ni)(ni)去(qu)(qu)尋(xun)那個(ge)先生(sheng)(sheng)(sheng)間他(ta)(ta)。我(wo)丈(zhang)(zhang)夫義(yi)不(bu)(bu)少官(guan)錢私債,又無(wu)礦官(guan)事臨逼,做(zuo)甚(shen)么今(jin)(jin)夜(ye)三更便死(si)?”押(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)道(dao)(dao)(dao):你(ni)(ni)鼠休去(qu)(qu)。待我(wo)今(jin)(jin)夜(ye)不(bu)(bu)死(si),明日(ri)(ri)我(wo)自與他(ta)(ta)理會,卻強如(ru)你(ni)(ni)歸(gui)人家(jia)。”當(dang)日(ri)(ri)天(tian)色(se)已晚(wan),押(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)道(dao)(dao)(dao):“且安(an)排幾杯(bei)酒(jiu)來(lai)吃(chi)著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)。我(wo)今(jin)(jin)夜(ye)不(bu)(bu)睡(shui)(shui),消遣(qian)這一夜(ye)。三杯(bei)兩盞,不(bu)(bu)覺(jue)(jue)吃(chi)得爛醉。只(zhi)見孫押(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)在校椅上(shang),匠肽著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)醉眼,打磕(ke)睡(shui)(shui)。渾(hun)家(jia)道(dao)(dao)(dao):“丈(zhang)(zhang)夫,怎地(di)便睡(shui)(shui)著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)?”叫(jiao)迎兒(er):“你(ni)(ni)且搖(yao)覺(jue)(jue)爹爹來(lai)。迎兒(er)到身邊搖(yao)著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)不(bu)(bu)醒,叫(jiao)一會不(bu)(bu)應。押(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘道(dao)(dao)(dao):迎兒(er),我(wo)和你(ni)(ni)扶押(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)入房(fang)里(li)去(qu)(qu)睡(shui)(shui)。若還是(shi)說(shuo)話的同年生(sheng)(sheng)(sheng),井肩(jian)長,攔腰抱住,把臂拖(tuo)回。孫押(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)只(zhi)吃(chi)著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)酒(jiu)消登液(ye),千不(bu)(bu)合萬不(bu)(bu)合上(shang)床去(qu)(qu)睡(shui)(shui),卻教孫押(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)只(zhi)就當(dang)年當(dang)月當(dang)日(ri)(ri)當(dang)夜(ye)。凡得不(bu)(bu)如(ru)《五代史》李(li)存孝(xiao),《漢(han)書》里(li)彭越,金(jin)風吹樹(shu)蟀先覺(jue)(jue),暗送無(wu)常死(si)不(bu)(bu)知。
渾家見(jian)丈夫失(shi)去(qu)睡(shui)(shui);分(fen)付(fu)迎兒(er)(er)(er)廚下(xia)(xia)打火(huo)了火(huo)燭,說與迎兒(er)(er)(er)道(dao)(dao)(dao):“你(ni)(ni)(ni)曾聽(ting)(ting)你(ni)(ni)(ni)爹爹說,日(ri)(ri)間(jian)賣卦(gua)(gua)的(de)(de)算你(ni)(ni)(ni)爹爹今(jin)(jin)夜(ye)三(san)(san)更當死(si)?”迎兒(er)(er)(er)道(dao)(dao)(dao):“告媽(ma)媽(ma),迎兒(er)(er)(er)也(ye)聽(ting)(ting)得(de)(de)(de)說來(lai)。那(nei)里(li)(li)討這(zhe)話(hua)!”押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)道(dao)(dao)(dao):“迎兒(er)(er)(er),我(wo)和你(ni)(ni)(ni)做些(xie)針錢,且(qie)看今(jin)(jin)夜(ye)死(si)也(ye)下(xia)(xia)死(si)?若還今(jin)(jin)夜(ye)不(bu)死(si),明日(ri)(ri)卻與他(ta)理會。教迎兒(er)(er)(er):“你(ni)(ni)(ni)巨莫睡(shui)(shui)!”迎兒(er)(er)(er)道(dao)(dao)(dao):那(nei)里(li)(li)敢睡(shui)(shui)!”道(dao)(dao)(dao)猶十(shi)了,迎兒(er)(er)(er)打瞌(ke)睡(shui)(shui)”押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)道(dao)(dao)(dao):“迎兒(er)(er)(er),我(wo)教你(ni)(ni)(ni)莫睡(shui)(shui),如何(he)(he)便睡(shui)(shui)著(zhu)!”迎兒(er)(er)(er)道(dao)(dao)(dao):“我(wo)不(bu)睡(shui)(shui)。才說罷,迎兒(er)(er)(er)又睡(shui)(shui)著(zhu)。押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)叫得(de)(de)(de)應,間(jian)他(ta)如今(jin)(jin)甚時(shi)候(hou)了?迎兒(er)(er)(er)聽(ting)(ting)縣衙(ya)更鼓,正(zheng)(zheng)打三(san)(san)吏(li)三(san)(san)點。押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)道(dao)(dao)(dao);“迎兒(er)(er)(er),且(qie)莫匝剛個(ge)!這(zhe)時(shi)辰正(zheng)(zheng)尷尬!”那(nei)迎兒(er)(er)(er)又睡(shui)(shui)著(zhu),叫下(xia)(xia)應。只(zhi)聽(ting)(ting)得(de)(de)(de)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)從床上(shang)跳將下(xia)(xia)來(lai),兀(wu)(wu)底中門響。押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)急忙叫醒迎兒(er)(er)(er),點燈(deng)看時(shi),只(zhi)聽(ting)(ting)得(de)(de)(de)大(da)門響。迎兒(er)(er)(er)和押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)點燈(deng)去(qu)趕,只(zhi)見(jian)一(yi)(yi)個(ge)著(zhu)白的(de)(de)人,一(yi)(yi)只(zhi)手(shou)(shou)掩著(zhu)面,走出(chu)去(qu),撲通(tong)(tong)地(di)(di)跳入(ru)奉(feng)符縣河(he)里(li)(li)去(qu)了。正(zheng)(zheng)是(shi):情到不(bu)堪回(hui)首處,一(yi)(yi)齊分(fen)付(fu)與東風(feng)。那(nei)條何(he)(he)直通(tong)(tong)著(zhu)黃河(he)水,滴溜也(ye)似(si)緊,那(nei)里(li)(li)打撈尸首!押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)和迎幾(ji)就河(he)邊號(hao)天大(da)哭道(dao)(dao)(dao):“押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si),你(ni)(ni)(ni)卻怎地(di)(di)投河(he),教我(wo)兩個(ge)靠兀(wu)(wu)誰!”即時(shi)叫起(qi)四家鄰舍來(lai),上(shang)手(shou)(shou)住的(de)(de)刁嫂(sao)(sao),下(xia)(xia)手(shou)(shou)住的(de)(de)毛(mao)(mao)嫂(sao)(sao),對門住的(de)(de)高嫂(sao)(sao)鮑嫂(sao)(sao),一(yi)(yi)發都來(lai)。押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)把上(shang)件事(shi)對他(ta)們說了一(yi)(yi)遍。刁嫂(sao)(sao)道(dao)(dao)(dao):“真有這(zhe)般作怪的(de)(de)事(shi)!”毛(mao)(mao)煌道(dao)(dao)(dao):“我(wo)日(ri)(ri)里(li)(li)兀(wu)(wu)自見(jian)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)著(zhu)了皂衫,袖著(zhu)文(wen)字歸(gui)來(lai),老媳婦和押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)相(xiang)叫來(lai)。”高嫂(sao)(sao)道(dao)(dao)(dao):“便是(shi),我(wo)也(ye)和押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)廝(si)叫來(lai)。”鮑嫂(sao)(sao)道(dao)(dao)(dao):“我(wo)家里(li)(li)的(de)(de)早間(jian)去(qu)縣前干事(shi),見(jian)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)摔著(zhu)賣卦(gua)(gua)的(de)(de)先生,見(jian)自歸(gui)來(lai)說。怎知道(dao)(dao)(dao)如今(jin)(jin)真個(ge)死(si)了!”刁嫂(sao)(sao)道(dao)(dao)(dao):“押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si),你(ni)(ni)(ni)怎地(di)(di)下(xia)(xia)分(fen)付(fu)我(wo)們鄰舍則個(ge),如何(he)(he)便死(si)!”籟地(di)(di)兩行淚下(xia)(xia)。毛(mao)(mao)嫂(sao)(sao)道(dao)(dao)(dao)/思量(liang)起(qi)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)許多好處來(lai),如何(he)(he)不(bu)煩惱!”也(ye)眼(yan)淚出(chu)。鮑嫂(sao)(sao)道(dao)(dao)(dao):“押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si),幾(ji)時(shi)再得(de)(de)(de)見(jian)你(ni)(ni)(ni)!”即時(shi)地(di)(di)方申呈官司(si)(si)(si)(si)(si),押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)少不(bu)得(de)(de)(de)做些(xie)功果(guo),追(zhui)薦亡靈(ling)。
捻指(zhi)間過(guo)了三個(ge)(ge)月。當(dang)(dang)日(ri)押(ya)司(si)(si)娘(niang)和迎(ying)兒(er)在家坐地,只(zhi)見(jian)(jian)兩個(ge)(ge)婦(fu)女,吃得(de)(de)(de)面紅頰赤。上(shang)手(shou)的(de)提(ti)著一(yi)瓶酒,下手(shou)的(de)把著兩朵通草花(hua),掀開布(bu)簾入(ru)來(lai)道:“這里便是(shi)(shi)。”押(ya)司(si)(si)娘(niang)打一(yi)看時,卻是(shi)(shi)兩個(ge)(ge)媒人(ren),無非是(shi)(shi)姓張(zhang)姓李(li)。押(ya)司(si)(si)娘(niang)道:“婆(po)婆(po)多時不(bu)見(jian)(jian)/媒婆(po)道:“押(ya)司(si)(si)娘(niang)煩惱,外日(ri)不(bu)知,不(bu)曾送得(de)(de)(de)香(xiang)紙(zhi)來(lai),莫怪則個(ge)(ge)!押(ya)司(si)(si)如(ru)今也死得(de)(de)(de)幾時?”答(da)道:”前(qian)日(ri)已做(zuo)過(guo)百(bai)日(ri)了。”兩個(ge)(ge)道:“好(hao)炔!早(zao)是(shi)(shi)百(bai)日(ri)了。押(ya)司(si)(si)在日(ri),直(zhi)恁地好(hao)人(ren),有時老媳(xi)婦(fu)和他廝(si)叫,還蠟(la)不(bu)迭。時今死了許多時,宅(zhai)中(zhong)冷靜,也好(hao)說(shuo)(shuo)(shuo)頭(tou)親(qin)(qin)(qin)(qin)事(shi)是(shi)(shi)得(de)(de)(de)。”押(ya)司(si)(si)娘(niang)道:“何年月日(ri)再(zai)生(sheng)得(de)(de)(de)一(yi)個(ge)(ge)一(yi)似我那(nei)大夫孫(sun)押(ya)司(si)(si)這般人(ren)?”媒婆(po)道:恁地也不(bu)難(nan),老媳(xi)婦(fu)卻有一(yi)頭(tou)好(hao)親(qin)(qin)(qin)(qin)。押(ya)司(si)(si)娘(niang)道:“且住,如(ru)何得(de)(de)(de)似我先頭(tou)丈夫?兩個(ge)(ge)吃了茶,歸去。過(guo)了數(shu)日(ri),又來(lai)說(shuo)(shuo)(shuo)親(qin)(qin)(qin)(qin)。押(ya)司(si)(si)娘(niang)道:“婆(po)婆(po)休(xiu)只(zhi)管來(lai)說(shuo)(shuo)(shuo)親(qin)(qin)(qin)(qin)。你若依得(de)(de)(de)我三件(jian)(jian)事(shi),便來(lai)說(shuo)(shuo)(shuo)。若依不(bu)得(de)(de)(de)我,一(yi)世(shi)不(bu)說(shuo)(shuo)(shuo)這親(qin)(qin)(qin)(qin),寧可(ke)守孤(gu)幅度日(ri)。”當(dang)(dang)時押(ya)司(si)(si)娘(niang)啟齒張(zhang)舌(she),說(shuo)(shuo)(shuo)出這三件(jian)(jian)事(shi)來(lai)“有分撞(zhuang)著五百(bai)年前(qian)夙世(shi)的(de)冤家,雙(shuang)雙(shuang)受(shou)國家刑法。正是(shi)(shi):鹿迷秦相應難(nan)辨,蝶夢(meng)莊(zhuang)周未可(ke)知。
媒(mei)婆(po)道:“卻(que)(que)是(shi)(shi)(shi)那二件(jian)事(shi)?押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)道:“第(di)(di)(di)一(yi)件(jian),我(wo)死(si)的(de)(de)大(da)夫姓孫(sun)(sun)(sun),如(ru)(ru)(ru)今(jin)(jin)也(ye)(ye)要(yao)嫁個(ge)(ge)姓孫(sun)(sun)(sun)的(de)(de)。第(di)(di)(di)二件(jian),我(wo)先(xian)丈夫是(shi)(shi)(shi)奉桿(gan)縣里第(di)(di)(di)一(yi)名(ming)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si):如(ru)(ru)(ru)今(jin)(jin)也(ye)(ye)只要(yao)恁(nen)般職役的(de)(de)人(ren)。第(di)(di)(di)三件(jian),不(bu)嫁出(chu)去,則(ze)(ze)要(yao)他(ta)入舍(she)。兩(liang)(liang)個(ge)(ge)聽(ting)得(de)說(shuo)(shuo)(shuo),道:好(hao)也(ye)(ye)!你說(shuo)(shuo)(shuo)要(yao)嫁個(ge)(ge)姓孫(sun)(sun)(sun)的(de)(de),也(ye)(ye)要(yao)一(yi)似先(xian)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)職役的(de)(de),教(jiao)他(ta)入舍(she)的(de)(de),若(ruo)是(shi)(shi)(shi)說(shuo)(shuo)(shuo)別(bie)件(jian)事(shi),還費些計較,偏是(shi)(shi)(shi)這三件(jian)事(shi),老媳(xi)(xi)(xi)婦都依得(de)。好(hao)教(jiao)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)得(de)知(zhi),先(xian)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)是(shi)(shi)(shi)奉符縣里第(di)(di)(di)一(yi)名(ming)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si),喚做(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)大(da)孫(sun)(sun)(sun)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)。如(ru)(ru)(ru)今(jin)(jin)來(lai)(lai)(lai)說(shuo)(shuo)(shuo)親(qin)的(de)(de),元(yuan)是(shi)(shi)(shi)奉符縣第(di)(di)(di)二名(ming)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)。如(ru)(ru)(ru)今(jin)(jin)死(si)了大(da)孫(sun)(sun)(sun)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si),鉆上(shang)差(cha)役,做(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)第(di)(di)(di)一(yi)名(ming)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si),喚做(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)小(xiao)孫(sun)(sun)(sun)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)。他(ta)也(ye)(ye)肯(ken)來(lai)(lai)(lai)人(ren)舍(she)。我(wo)教(jiao)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)嫁這小(xiao)孫(sun)(sun)(sun)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si),是(shi)(shi)(shi)肯(ken)也(ye)(ye)不(bu)?”押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)道:“不(bu)信有許多(duo)湊巧!”張媒(mei)道:“老媳(xi)(xi)(xi)婦今(jin)(jin)年七十二歲了。若(ruo)胡說(shuo)(shuo)(shuo)時(shi),變做(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)七十二只雌狗(gou),在押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)家(jia)吃(chi)(chi)屎。”押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)道:“果然如(ru)(ru)(ru)此,煩婆(po)婆(po)且大(da)說(shuo)(shuo)(shuo)看,不(bu)知(zhi)緣分如(ru)(ru)(ru)何(he)?”張媒(mei)道:“就今(jin)(jin)日(ri)好(hao)日(ri),討一(yi)個(ge)(ge)利市團(tuan)圓吉帖。押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)道:“卻(que)(que)不(bu)曾買在家(jia)里。”李媒(mei)道:“老媳(xi)(xi)(xi)婦這里有。”便從抹胸內(nei)取(qu)出(chu)一(yi)幅(fu)五男(nan)二女花箋紙來(lai)(lai)(lai),正是(shi)(shi)(shi):雪隱蜀青(qing)飛始見(jian)(jian),柳藏(zang)鸚(ying)鵡語方知(zhi)。當日(ri)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)教(jiao)迎(ying)兒(er)取(qu)將筆(bi)硯來(lai)(lai)(lai),寫(xie)了帖子,兩(liang)(liang)個(ge)(ge)媒(mei)婆(po)接(jie)去。兔不(bu)得(de)下財納禮,往來(lai)(lai)(lai)傳話(hua)。下上(shang)兩(liang)(liang)月,人(ren)舍(she)小(xiao)孫(sun)(sun)(sun)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)在家(jia)。夫妻(qi)兩(liang)(liang)個(ge)(ge),好(hao)一(yi)對兒(er),果是(shi)(shi)(shi)說(shuo)(shuo)(shuo)得(de)著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)。下則(ze)(ze)一(yi)日(ri),兩(liang)(liang)口(kou)(kou)兒(er)吃(chi)(chi)得(de)酒(jiu)醉,教(jiao)迎(ying)兒(er)做(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)些個(ge)(ge)醒(xing)酒(jiu)湯(tang)來(lai)(lai)(lai)吃(chi)(chi)。迎(ying)凡去廚卜一(yi)頭(tou)(tou)(tou)饒火(huo),口(kou)(kou)里埋(mai)冤道:“先(xian)的(de)(de)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)在時(shi),恁(nen)早晚,我(wo)自睡了。如(ru)(ru)(ru)今(jin)(jin)卻(que)(que)教(jiao)我(wo)做(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)醒(xing)酒(jiu)湯(tang)!”只見(jian)(jian)火(huo)筒塞住(zhu)廠孔,燒(shao)不(bu)著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu),迎(ying)兒(er)低著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)頭(tou)(tou)(tou),把火(huo)筒去灶床(chuang)(chuang)腳(jiao)上(shang)敲,敲未得(de)幾聲,則(ze)(ze)見(jian)(jian)灶床(chuang)(chuang)腳(jiao)漸漸起來(lai)(lai)(lai),離(li)地一(yi)尺已上(shang),見(jian)(jian)1人(ren)頂著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)灶床(chuang)(chuang),脖項(xiang)上(shang)套著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)井欄,披著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)一(yi)帶(dai)頭(tou)(tou)(tou)發(fa),長伸著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)舌頭(tou)(tou)(tou),眼里滴出(chu)血來(lai)(lai)(lai),叫(jiao)道:“迎(ying)兒(er),與爹爹做(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)主(zhu)則(ze)(ze)個(ge)(ge)!”唬得(de)迎(ying)兒(er)大(da)叫(jiao)一(yi)聲,匹然倒地,面皮(pi)黃,眼尤光,唇口(kou)(kou)紫(zi),指甲青(qing),未知(zhi)五臟如(ru)(ru)(ru)何(he),先(xian)見(jian)(jian)四肢下舉。正是(shi)(shi)(shi):身如(ru)(ru)(ru)五鼓銜山月,命似三更油(you)盡燈。夫妻(qi)兩(liang)(liang)人(ren)急(ji)來(lai)(lai)(lai)救得(de)迎(ying)兒(er)蘇(su)醒(xing),討些安魂定魄(po)湯(tang)與他(ta)吃(chi)(chi)了。問道:“你適來(lai)(lai)(lai)見(jian)(jian)了甚么,便倒了?”迎(ying)兒(er)告媽(ma)媽(ma):“卻(que)(que)才(cai)在灶前燒(shao)火(huo),只見(jian)(jian)灶床(chuang)(chuang)漸漸起來(lai)(lai)(lai),見(jian)(jian)先(xian)押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)爹爹,脖項(xiang)上(shang)套著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)并欄,眼中(zhong)滴出(chu)血來(lai)(lai)(lai),披著(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)頭(tou)(tou)(tou)發(fa),叫(jiao)聲迎(ying)兒(er),便吃(chi)(chi)驚倒了。”押(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘(niang)見(jian)(jian)說(shuo)(shuo)(shuo),倒把迎(ying)幾打(da)個(ge)(ge)漏風掌:“你這丫頭(tou)(tou)(tou),教(jiao)你做(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)醒(xing)酒(jiu)湯(tang),則(ze)(ze)說(shuo)(shuo)(shuo)道懶做(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)便了,直裝(zhuang)出(chu)許多(duo)兀模活樣(yang)!莫做(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)莫做(zuo)(zuo)(zuo)(zuo)(zuo),打(da)滅(mie)廠火(huo)去睡!”迎(ying)兒(er)白去睡了。
巨說(shuo)夫妻兩(liang)(liang)個(ge)(ge)歸(gui)(gui)房,押(ya)(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘低(di)低(di)叫道(dao):二哥(ge),這丫頭(tou)見這般事,不(bu)中(zhong)用(yong),教(jiao)他(ta)離了(le)我(wo)(wo)(wo)家(jia)(jia)罷。”小(xiao)孫(sun)(sun)押(ya)(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)道(dao):“卻(que)(que)教(jiao)他(ta)那(nei)里去(qu)廣押(ya)(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘道(dao):“我(wo)(wo)(wo)肉有個(ge)(ge)道(dao)理(li)。”到天(tian)明,做(zuo)(zuo)飯吃(chi)了(le),押(ya)(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)閏去(qu)官府承應。押(ya)(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘叫過迎(ying)(ying)(ying)兒來(lai)(lai)道(dao):”迎(ying)(ying)(ying)兒,你(ni)在(zai)我(wo)(wo)(wo)家(jia)(jia)里也有七八年,我(wo)(wo)(wo)也看你(ni)在(zai)眼里,如(ru)今比不(bu)得(de)(de)先押(ya)(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)在(zai)日做(zuo)(zuo)事。我(wo)(wo)(wo)看你(ni)肚里莫(mo)是要(yao)嫁(jia)(jia)(jia)個(ge)(ge)老公?如(ru)今我(wo)(wo)(wo)與你(ni)說(shuo)頭(tou)親。”迎(ying)(ying)(ying)兒道(dao):那(nei)里敢指(zhi)望,卻(que)(que)教(jiao)迎(ying)(ying)(ying)兒嫁(jia)(jia)(jia)兒推廣押(ya)(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)媲只(zhi)(zhi)因教(jiao)迎(ying)(ying)(ying)兒嫁(jia)(jia)(jia)這個(ge)(ge)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),與太孫(sun)(sun)押(ya)(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)索了(le)命。正(zheng)(zheng)是:風定始知蟬(chan)在(zai)樹(shu),燈殘(can)方見月(yue)(yue)臨窗。當時不(bu)由迎(ying)(ying)(ying)兒做(zuo)(zuo)主,把(ba)(ba)來(lai)(lai)嫁(jia)(jia)(jia)了(le)一個(ge)(ge)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)。那(nei)廝性(xing)工名興,渾名喚做(zuo)(zuo)王酒(jiu)(jiu)(jiu)酒(jiu)(jiu)(jiu),又(you)吃(chi)酒(jiu)(jiu)(jiu),義要(yao)哈(ha)。迎(ying)(ying)(ying)兒嫁(jia)(jia)(jia)將去(qu),那(nei)得(de)(de)三(san)個(ge)(ge)月(yue)(yue),把(ba)(ba)房臥都費(fei)盡廠(chang)。那(nei)廝吃(chi)得(de)(de)醉,走來(lai)(lai)家(jia)(jia)把(ba)(ba)迎(ying)(ying)(ying)幾罵道(dao):“打脊(ji)賤人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)!見我(wo)(wo)(wo)恁(nen)般苦,下(xia)去(qu)問(wen)你(ni)使(shi)(shi)頭(tou)借(jie)三(san)五呵錢來(lai)(lai)做(zuo)(zuo)盤(pan)纏?”迎(ying)(ying)(ying)兒吃(chi)不(bu)得(de)(de)這廝罵,把(ba)(ba)裙幾系廠(chang)腰(yao),程走來(lai)(lai)小(xiao)孫(sun)(sun)押(ya)(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)家(jia)(jia)中(zhong)。押(ya)(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘見了(le)道(dao):迎(ying)(ying)(ying)兒,你(ni)白嫁(jia)(jia)(jia)了(le)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)(ren),又(you)來(lai)(lai)說(shuo)甚么廣迎(ying)(ying)(ying)兒告(gao)媽(ma)媽(ma):“實不(bu)敢瞞,迎(ying)(ying)(ying)兒嫁(jia)(jia)(jia)那(nei)廝不(bu)著(zhu),又(you)吃(chi)酒(jiu)(jiu)(jiu),又(you)要(yao)賭(du)。如(ru)今未得(de)(de)上(shang)個(ge)(ge)月(yue)(yue),有些房臥,都使(shi)(shi)盡了(le)。沒(mei)計奈何,告(gao)媽(ma)媽(ma)惜換得(de)(de)三(san)五百錢,把(ba)(ba)來(lai)(lai)做(zuo)(zuo)盤(pan)纏:押(ya)(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘道(dao):“迎(ying)(ying)(ying)兒,你(ni)嫁(jia)(jia)(jia)入(ru)下(xia)著(zhu),是你(ni)的事。我(wo)(wo)(wo)今與個(ge)(ge)吶銀(yin)子(zi),后番卻(que)(que)休要(yao)來(lai)(lai)。”迎(ying)(ying)(ying)兒接了(le)銀(yin)子(zi),謝了(le)媽(ma)媽(ma)歸(gui)(gui)家(jia)(jia),那(nei)得(de)(de)四五日,又(you)使(shi)(shi)盡了(le)。嶼日天(tian)色(se)晚,工興那(nei)廝吃(chi)得(de)(de)酒(jiu)(jiu)(jiu)醉,走來(lai)(lai)看著(zhu)也兒道(dao):”打脊(ji)賤人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)(ren):你(ni)見恁(nen)般苦,下(xia)去(qu)再告(gao)使(shi)(shi)頭(tou)則個(ge)(ge)/迎(ying)(ying)(ying)兒道(dao):“我(wo)(wo)(wo)前番去(qu),借(jie)”腎項銀(yin)子(zi),吃(chi)盡千言萬語,如(ru)今卻(que)(que)教(jiao)我(wo)(wo)(wo)又(you)怎(zen)地去(qu)尸王興罵道(dao):“打脊(ji)賤人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)!你(ni)若不(bu)士(shi)時·打折你(ni)一只(zhi)(zhi)腳(jiao)!”迎(ying)(ying)(ying)兒吃(chi)罵不(bu)過,只(zhi)(zhi)得(de)(de)連夜走來(lai)(lai)孫(sun)(sun)押(ya)(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)門首看時,門卻(que)(que)關了(le)”迎(ying)(ying)(ying)兒欲待敲門,義恐怕他(ta)埋怨(yuan),進退兩(liang)(liang)難,只(zhi)(zhi)得(de)(de)再走回來(lai)(lai)。過廠(chang)兩(liang)(liang)三(san)家(jia)(jia)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)家(jia)(jia),只(zhi)(zhi)見個(ge)(ge)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)道(dao):”迎(ying)(ying)(ying)兒.我(wo)(wo)(wo)穹你(ni)一件物事。只(zhi)(zhi)因這個(ge)(ge)人(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)(ren)身上(shang),我(wo)(wo)(wo)只(zhi)(zhi)替押(ya)(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)娘和小(xiao)孫(sun)(sun)押(ya)(ya)(ya)(ya)(ya)司(si)(si)(si)(si)(si)煩(fan)惱!正(zheng)(zheng)是:龜游水面分開綠,鶴立松梢點破(po)青(qing)。
迎(ying)幾回過頭(tou)(tou)來(lai)看那叫的(de)人(ren),只見(jian)(jian)(jian)人(ren)家(jia)(jia)(jia)屋檐頭(tou)(tou)一個人(ren),舒角(jiao)修頭(tou)(tou),絆袍角(jiao)帶,抱著(zhu)一骨碌文字。低聲(sheng)叫道(dao)(dao)(dao):“迎(ying)兒(er)(er),我(wo)(wo)(wo)是你先(xian)的(de)押司(si)(si)。如(ru)(ru)(ru)今見(jian)(jian)(jian)在(zai)(zai)一個去(qu)(qu)處,未敢說與你知(zhi)(zhi)道(dao)(dao)(dao)。你把(ba)手(shou)來(lai),我(wo)(wo)(wo)與你一件物享/迎(ying)兒(er)(er)打(da)一接,接了這(zhe)件物事(shi),隨手(shou)下見(jian)(jian)(jian)了那個徘袍角(jiao)帶的(de)人(ren)。迎(ying)兒(er)(er)看那物事(shi)時,卻是一包(bao)碎(sui)銀(yin)子。迎(ying)兒(er)(er)歸到家(jia)(jia)(jia)中敲門,只聽得(de)里(li)面(mian)道(dao)(dao)(dao):“姐姐,你去(qu)(qu)使頭(tou)(tou)家(jia)(jia)(jia)里(li),如(ru)(ru)(ru)何恁早晚才回廣迎(ying)兒(er)(er)道(dao)(dao)(dao):“好教你知(zhi)(zhi),我(wo)(wo)(wo)去(qu)(qu)媽媽家(jia)(jia)(jia)惜米,他(ta)家(jia)(jia)(jia)關了門。我(wo)(wo)(wo)又下敢敲,怕吃他(ta)埋怨。再走回來(lai),只見(jian)(jian)(jian)人(ren)家(jia)(jia)(jia)屋檐頭(tou)(tou)立著(zhu)先(xian)的(de)押司(si)(si),舒角(jiao)栓頭(tou)(tou),誹袍角(jiao)帶,與我(wo)(wo)(wo)泡銀(yin)子在(zai)(zai)這(zhe)里(li)。”王興聽說道(dao)(dao)(dao):“打(da)脊賤(jian)人(ren)!你卻來(lai)我(wo)(wo)(wo)面(mian)前說鬼話(hua)!你這(zhe)一包(bao)銀(yin)子,來(lai)得(de)不明,你且進(jin)來(lai)。”迎(ying)兒(er)(er)人(ren)去(qu)(qu),上興道(dao)(dao)(dao):“姐姐,你尋常(chang)說那灶(zao)前看見(jian)(jian)(jian)先(xian)押司(si)(si)的(de)話(hua),我(wo)(wo)(wo)也都記(ji)得(de),這(zhe)事(shi)一定(ding)有些溪蹺。我(wo)(wo)(wo)卻怕鄰舍聽得(de),故(gu)恁地如(ru)(ru)(ru)此說。你把(ba)銀(yin)子收好,待(dai)天明去(qu)(qu)縣里(li)首告他(ta)。”正是:著(zhu)意種花花不潘,等閑插柳柳成陰。
王興(xing)到天明(ming)(ming)時,思量(liang)道(dao):“且住,有(you)兩件(jian)(jian)事告首不(bu)得。第一件(jian)(jian),他(ta)是(shi)縣里頭名押(ya)(ya)(ya)司(si),我怎敢(gan)惡了(le)他(ta)!第二件(jian)(jian),卻(que)(que)無(wu)實跡,連這(zhe)些(xie)銀子(zi)(zi)也待(dai)人(ren)官,卻(que)(que)打沒頭腦官司(si)。不(bu)如(ru)贖幾件(jian)(jian)衣裳,買兩個(ge)盒(he)子(zi)(zi)送(song)去(qu)孫押(ya)(ya)(ya)司(si)家里,到去(qu)謁索他(ta)則個(ge)。”計較已定(ding),便(bian)去(qu)買下兩個(ge)盒(he)子(zi)(zi)送(song)去(qu)。兩人(ren)打扮身上(shang)(shang)干凈,走來孫押(ya)(ya)(ya)司(si)家,押(ya)(ya)(ya)司(si)娘看見他(ta)夫(fu)妻(qi)二人(ren),身上(shang)(shang)干凈,又送(song)盒(he)子(zi)(zi)來,便(bian)道(dao):你(ni)(ni)那得錢(qian)(qian)鈔?”工興(xing)道(dao):“昨(zuo)日(ri)得押(ya)(ya)(ya)司(si)一件(jian)(jian)文(wen)字,撰得有(you)二兩銀子(zi)(zi),送(song)些(xie)盒(he)子(zi)(zi)來。如(ru)今也不(bu)吃酒(jiu),也不(bu)賭(du)錢(qian)(qian)了(le)。”押(ya)(ya)(ya)司(si)娘道(dao):“王興(xing),你(ni)(ni)自(zi)歸去(qu),且教你(ni)(ni)老婆在此(ci)住兩日(ri)。”王興(xing)去(qu)了(le),押(ya)(ya)(ya)司(si)娘對(dui)著迎兒道(dao):“我有(you)一柱東(dong)峰岱(dai)岳(yue)愿(yuan)香要還,我明(ming)(ming)日(ri)同(tong)你(ni)(ni)去(qu)則個(ge)。”當晚無(wu)后。
明早起來,杭洗罷,押司(si)臼去(qu)縣里去(qu)。押司(si)娘鎖了(le)門(men),和迎(ying)(ying)兒同行。到東(dong)岳廟(miao)殿上燒了(le)香,下(xia)殿來去(qu)那兩廊下(xia)燒香。行到速報司(si)前,迎(ying)(ying)兒裙帶(dai)系得(de)松(song),脫了(le)裙帶(dai),押司(si)娘先行過(guo)去(qu)。迎(ying)(ying)兒正(zheng)在(zai)后面系裙帶(dai),只見(jian)速報司(si)里,有個舒(shu)角(jiao)幢頭、絆袍角(jiao)帶(dai)的(de)判官,叫:“迎(ying)(ying)兒,便是(shi)你(ni)(ni)先的(de)押司(si)。你(ni)(ni)與(yu)我申冤(yuan)則(ze)個:我與(yu)你(ni)(ni)這件物事(shi)(shi)。咂兒接得(de)物事(shi)(shi)在(zai)于(yu),看了(le)一(yi)(yi)看,道:“卻不作怪(guai)!泥神也會(hui)說起后來!如何與(yu)我這物事(shi)(shi)尸(shi)正(zheng)是(shi):開夭辟地(di)罕曾聞,從古(gu)至(zhi)今希得(de)見(jian)。迎(ying)(ying)兒接得(de)來、慌忙揣在(zai)懷里,也下(xia)敢說與(yu)押司(si)娘知(zhi)道。當日燒了(le)香,各自歸家。把上項事(shi)(shi)對(dui)王興(xing)說了(le)。王興(xing)討那物事(shi)(shi)看時,卻是(shi)一(yi)(yi)幅紙。上寫(xie)道:
大女子(zi),小女子(zi),前人(ren)(ren)耕來后人(ren)(ren)餌。要知三更事,
掇開(kai)人下(xia)水。來年二三月,句已當解此(ci)。
王興看了解說(shuo)不出,分付迎(ying)兒(er)不要說(shuo)與(yu)別人知道,看來年二三(san)月間有甚么事。
捻(nian)指間(jian),到來年二(er)月間(jian),換個知具,是(shi)廬州金斗城(cheng)人(ren),姓包(bao)(bao)(bao)名拯(zheng),就是(shi)今人(ren)傳(chuan)說有名的包(bao)(bao)(bao)龍(long)圖(tu)相公(gong)。他(ta)后(hou)來官至(zhi)龍(long)圖(tu)閣學土(tu),所以叫做(zuo)包(bao)(bao)(bao)龍(long)圖(tu)。此時做(zuo)知縣(xian)還是(shi)初任(ren)。那包(bao)(bao)(bao)爺自小(xiao)聰明(ming)正直(zhi),做(zuo)知縣(xian)時,便能(neng)(neng)剖(pou)人(ren)間(jian)曖昧之(zhi)情,斷天(tian)下狐疑之(zhi)獄。到任(ren)三日,未曾理(li)事。夜間(jian)得其(qi)一夢(meng),夢(meng)見自己坐堂,堂上貼(tie)一聯(lian)對子:要知三更事,掇開(kai)火下水。”包(bao)(bao)(bao)爺次日早堂,喚合當吏書,將這兩句教(jiao)他(ta)解(jie)說,無人(ren)能(neng)(neng)識。包(bao)(bao)(bao)公(gong)討(tao)白牌(pai)一面,將這一聯(lian)楷書在(zai)上,卻(que)就是(shi)小(xiao)孫(sun)押司(si)動(dong)筆。寫畢,包(bao)(bao)(bao)公(gong)將朱筆判(pan)在(zai)后(hou)面:“如有能(neng)(neng)解(jie)此語者,賞銀(yin)十兩。”將牌(pai)掛于縣(xian)門(men),烘(hong)動(dong)縣(xian)前縣(xian)后(hou),官身私身,挨(ai)肩(jian)擦背,只(zhi)為貪那賞物,都來賭先爭看。
卻(que)說(shuo)(shuo)王(wang)(wang)(wang)興(xing)(xing)(xing)(xing)正在縣(xian)前(qian)買棗糕吃,聽見人(ren)說(shuo)(shuo)知(zhi)縣(xian)相(xiang)公掛一(yi)(yi)面臼(jiu)牌(pai)(pai)(pai)出來,牌(pai)(pai)(pai)上有(you)二(er)句(ju)言語,無人(ren)解得(de)。王(wang)(wang)(wang)興(xing)(xing)(xing)(xing)走來看(kan)時(shi),正是速報司判官一(yi)(yi)幅(fu)(fu)(fu)紙上寫的話。暗地吃了(le)(le)(le)一(yi)(yi)驚:“欲(yu)要出首,那新知(zhi)縣(xian)相(xiang)公是個(ge)古怪(guai)的人(ren),怕(pa)去惹他(ta)。欲(yu)待(dai)(dai)不說(shuo)(shuo),除(chu)了(le)(le)(le)我(wo)再元第二(er)個(ge)人(ren)曉(xiao)得(de)這二(er)句(ju)話的來歷。買了(le)(le)(le)棗糕回(hui)(hui)去,與(yu)渾(hun)家(jia)說(shuo)(shuo)知(zhi)此事(shi)。迎兒道(dao):“先押司三(san)遍(bian)出現(xian),教(jiao)我(wo)與(yu)他(ta)申冤,又(you)白(bai)自里(li)得(de)了(le)(le)(le)他(ta)一(yi)(yi)包(bao)銀子。若下(xia)去出首,只怕(pa)鬼(gui)神見貢。”干興(xing)(xing)(xing)(xing)意猶不決(jue),再到縣(xian)前(qian),正遇了(le)(le)(le)鄰人(ren)裴孔(kong)目(mu)。王(wang)(wang)(wang)興(xing)(xing)(xing)(xing)平(ping)昔曉(xiao)得(de)裴孔(kong)目(mu)是知(zhi)事(shi)的,一(yi)(yi)千(qian)扯到僻靜巷里(li),將(jiang)此事(shi)與(yu)他(ta)商議(yi):“該出首也不該?裴孔(kong)目(mu)道(dao):“那速報司這一(yi)(yi)幅(fu)(fu)(fu)紙在那里(li)?”土興(xing)(xing)(xing)(xing)道(dao):“見菠在我(wo)渾(hun)字衣服箱(xiang)里(li)。”裴孔(kong)目(mu)道(dao):“我(wo)先去與(yu)你(ni)(ni)(ni)巢官。你(ni)(ni)(ni)回(hui)(hui)去取了(le)(le)(le)這幅(fu)(fu)(fu)紙,帶到縣(xian)里(li)。待(dai)(dai)知(zhi)縣(xian)相(xiang)公喚(huan)你(ni)(ni)(ni)時(shi),你(ni)(ni)(ni)卻(que)拿(na)將(jiang)出來,做個(ge)證見。”當(dang)下(xia)土興(xing)(xing)(xing)(xing)蟲了(le)(le)(le)。裴孔(kong)目(mu)候(hou)包(bao)爺退(tui)堂,見小孫押司不在左(zuo)右,就跪將(jiang)過去,稟道(dao),”老爺白(bai)牌(pai)(pai)(pai)上寫這二(er)句(ju),只有(you)鄰舍王(wang)(wang)(wang)興(xing)(xing)(xing)(xing)曉(xiao)得(de)來歷。他(ta)說(shuo)(shuo)是岳廟(miao)速報司與(yu)他(ta)一(yi)(yi)幅(fu)(fu)(fu)紙,紙上還(huan)寫許多(duo)言語,內中卻(que)有(you)這二(er)句(ju)。”包(bao)爺間道(dao):“王(wang)(wang)(wang)興(xing)(xing)(xing)(xing)如今在那里(li)?”裴幾同道(dao):“已回(hui)(hui)家(jia)取那一(yi)(yi)幅(fu)(fu)(fu)紙去了(le)(le)(le)。包(bao)爺差人(ren)速拿(na)土興(xing)(xing)(xing)(xing)回(hui)(hui)話。
卻說(shuo)王興(xing)回(hui)家.開了(le)(le)渾家的(de)衣(yi)箱,檢那(nei)幅紙(zhi)出(chu)來(lai)看(kan)時(shi),只叫得(de)苦,原來(lai)是十素紙(zhi),子跡全(quan)無。不敢到縣里(li)去(qu)(qu),仆著鬼胎(tai),躲在(zai)(zai)(zai)家里(li)。知縣相公的(de)差人(ren)到了(le)(le),新官新府、如人(ren)之急,怎好推辭。只得(de)帶了(le)(le)這(zhe)(zhe)張素紙(zhi),隨著公差進縣,包爺(ye)屏去(qu)(qu)左右,只留裴孔日(ri)在(zai)(zai)(zai)慨包爺(ye)問王興(xing)道:裴某說(shuo)你在(zai)(zai)(zai)岳廟中收(shou)得(de)一幅紙(zhi),司(si)取(qu)上來(lai)看(kan)。王興(xing)連連叩頭享道:“小人(ren)的(de)妻(qi)子,去(qu)(qu)年在(zai)(zai)(zai)岳廟燒香,走到速報(bao)司(si)前(qian),那(nei)神道出(chu)現,與他們(men)紙(zhi)。紙(zhi)上寫著篇說(shuo)話,中間其實(shi)有(you)老爺(ye)白(bai)牌上寫的(de)兩(liang)句,小的(de)把來(lai)藏在(zai)(zai)(zai)衣(yi)箱里(li)。方才去(qu)(qu)檢看(kan),變了(le)(le)一張素紙(zhi)。如今(jin)這(zhe)(zhe)素紙(zhi)見(jian)在(zai)(zai)(zai),小人(ren)不敢說(shuo)謊/包爺(ye)取(qu)紙(zhi)上來(lai)看(kan)了(le)(le),問道;“這(zhe)(zhe)一篇言語,你可(ke)記得(de)?”王興(xing)道:“小人(ren)還記得(de)。”即(ji)時(shi)念與包爺(ye)聽了(le)(le)。
包(bao)(bao)爺將紙(zhi)寫出,仔(zi)細推詳了(le)(le)一會,叫(jiao):“王(wang)(wang)興,我鳳問你(ni)(ni)(ni),那神道(dao)把(ba)這一幅紙(zhi)與(yu)你(ni)(ni)(ni)的(de)(de)老婆(po),可(ke)再有(you)縣么言(yan)語分(fen)付廣王(wang)(wang)興道(dao):“那神道(dao)只叫(jiao)與(yu)他(ta)申(shen)(shen)冤。”包(bao)(bao)爺大(da)怒,喝道(dao):“胡說(shuo)!做(zuo)了(le)(le)神道(dao),有(you)甚冤沒處申(shen)(shen)得(de)、偏你(ni)(ni)(ni)的(de)(de)婆(po)娘(niang)會替他(ta)申(shen)(shen)冤?他(ta)到來央你(ni)(ni)(ni)!這等無稽之(zhi)言(yan),卻哄誰(shui)來!”王(wang)(wang)興慌忙叩頭道(dao):“老爺,是(shi)有(you)個緣故。”包(bao)(bao)爺道(dao):“你(ni)(ni)(ni)細細講(jiang)(jiang)。講(jiang)(jiang)得(de)有(you)理(li),有(you)賞(shang);如無理(li)時(shi),今日就(jiu)是(shi)你(ni)(ni)(ni)開棒了(le)(le)。工興稟(bing)道(dao):小人(ren)(ren)的(de)(de)妻(qi)子(zi),原是(shi)伏侍本(ben)縣大(da)孫(sun)(sun)押司(si)的(de)(de),叫(jiao)做(zuo)迎(ying)兒。因算(suan)命(ming)的(de)(de)算(suan)那大(da)孫(sun)(sun)押司(si)其年其月其日三(san)更三(san)點(dian)命(ming)里該死(si),何(he)朋果然死(si)了(le)(le)。主(zhu)母(mu)隨了(le)(le)如今的(de)(de)小孫(sun)(sun)押司(si),卻把(ba)這迎(ying)兒嫁出與(yu)小人(ren)(ren)為妻(qi)。小人(ren)(ren)的(de)(de)妻(qi)子(zi),初(chu)次在孫(sun)(sun)家(jia)灶下,看見(jian)(jian)先(xian)押司(si)現身(shen)。項上套著(zhu)井欄,披發吐(tu)舌,眼中流血,叫(jiao)道(dao):“迎(ying)兒,可(ke)與(yu)你(ni)(ni)(ni)爹爹做(zuo)主(zhu)。’第二次夜間到孫(sun)(sun)家(jia)門首,又(you)遇見(jian)(jian)先(xian)押司(si),舒角(jiao)幢頭,啡袍角(jiao)帶,把(ba)一包(bao)(bao)碎銀(yin),與(yu)小人(ren)(ren)的(de)(de)妻(qi)子(zi)。第三(san)遍岳廟里速報司(si)判(pan)官出現,將這一幅紙(zhi)與(yu)小人(ren)(ren)的(de)(de)妻(qi)子(zi),又(you)囑(zhu)付與(yu)他(ta)申(shen)(shen)冤。那判(pan)官的(de)(de)模樣,就(jiu)是(shi)大(da)孫(sun)(sun)押司(si),原是(shi)小人(ren)(ren)妻(qi)子(zi)舊(jiu)日的(de)(de)家(jia)長。”
包爺(ye)聞言,呵呵大笑:“原來如此!”喝教左(zuo)右(you)去拿那小孫(sun)押(ya)司夫婦二人到來:“你兩個做(zuo)得好(hao)事(shi)!”小孫(sun)押(ya)司道:“小人下曾(ceng)做(zuo)甚么事(shi)。”包爺(ye)將速報(bao)司一篇言悟解說出(chu)來:“大女子,小女子,女之子,乃(nai)外孫(sun),是(shi)(shi)(shi)說外郎性孫(sun),分明是(shi)(shi)(shi)大孫(sun)押(ya)司,小孫(sun)押(ya)司。‘前(qian)人耕(geng)來后(hou)(hou)人餌(er),餌(er)者食也(ye)(ye),是(shi)(shi)(shi)說你白得他(ta)的(de)(de)老婆,享用他(ta)的(de)(de)家業。‘要(yao)(yao)知(zhi)三(san)更(geng)(geng)事(shi),掇(duo)(duo)開(kai)火(huo)下水(shui),,大孫(sun)押(ya)司,死于(yu)三(san)更(geng)(geng)時分,要(yao)(yao)知(zhi)死的(de)(de)根由,‘掇(duo)(duo)開(kai)火(huo)下之水(shui),那迎兒見家長(chang)在灶(zao)廠,披(pi)發(fa)吐舌,眼中(zhong)流血,此乃(nai)勒(le)死之狀。頭上套(tao)著井欄(lan),井者水(shui)也(ye)(ye),灶(zao)者人也(ye)(ye)。水(shui)在火(huo)下,你家灶(zao)必(bi)砌在井上。死者之尸,必(bi)在并中(zhong)。‘來年二三(san)月’,正是(shi)(shi)(shi)今日。‘句已(yi)當解此,‘句已(yi),兩字,合(he)來乃(nai)是(shi)(shi)(shi)個包字,是(shi)(shi)(shi)說我包某今日到此為(wei)官,懈其語意,與他(ta)雪冤/喝教左(zuo)右(you):“同工興押(ya)著小孫(sun)押(ya)司,到他(ta)家灶(zao)下,不(bu)拘(ju)好(hao)歹,要(yao)(yao)勒(le)死的(de)(de)尸首(shou)回后(hou)(hou)。”
眾(zhong)(zhong)人似疑不(bu)信,到孫(sun)家發開灶床(chuang)腳,地下是一塊(kuai)石板(ban)(ban)。掏起百板(ban)(ban),是一口井。喚集土工,將井水吊干,絡了竹籃,放人下去打撈,撈起一個尸(shi)首來(lai)。眾(zhong)(zhong)人齊(qi)來(lai)認看,面(mian)色不(bu)改,還有人認得是大孫(sun)押司,項上果(guo)有勒帛(bo)。小孫(sun)押司唬(hu)得面(mian)如上色,下敢開口。眾(zhong)(zhong)人俱(ju)各駭然。
元來這(zhe)小(xiao)(xiao)孫(sun)押(ya)司當初是大(da)雪里(li)凍(dong)倒的(de)人,當時大(da)孫(sun)押(ya)司見他凍(dong)倒,好個后(hou)生,救他活了(le)(le),教(jiao)他識字,寫文書。下(xia)想渾(hun)家與(yu)他有事(shi)。當日大(da)孫(sun)押(ya)司算命(ming)回(hui)來時,恰好小(xiao)(xiao)孫(sun)押(ya)司正閃在(zai)他家。見說三更前后(hou)當兀,趁這(zhe)個機會,把酒灌醉了(le)(le),就當夜(ye)勒(le)死廠大(da)孫(sun)押(ya)司,樟在(zai)井里(li)。小(xiao)(xiao)孫(sun)押(ya)司卻(que)掩音而上人,把:決人心義漾在(zai)卞符縣河(he)里(li),撲(pu)通地一聲響,當時只道大(da)孫(sun)押(ya)司投河(he)死了(le)(le)。后(hou)來卻(que)把灶來壓在(zai)井上,次后(hou)說成親事(shi)。當下(xia)眾人回(hui)復了(le)(le)包爺(ye)。押(ya)司和(he)押(ya)司娘不(bu)打自招(zhao),雙雙的(de)問成死罪,償了(le)(le)大(da)孫(sun)押(ya)司之命(ming)。包爺(ye)下(xia)關信于小(xiao)(xiao)民(min),將十兩銀(yin)子賞與(yu)王興(xing),工興(xing)把三兩謝了(le)(le)裴孔目,不(bu)在(zai)話下(xia)。
包爺初任,因斷(duan)了這件公事,名聞天(tian)下,至今人說(shuo)包龍圖,日(ri)間斷(duan)人,夜間斷(duan)鬼(gui)。有詩為證:
詩(shi)句藏謎誰解明,包公一(yi)斷鬼神驚。
寄(ji)聲暗室(shi)虧心(xin)者,莫道(dao)天公鑒不(bu)清。