《魯齋郎》是元代關漢(han)卿(qing)所(suo)寫的公案戲(xi)。
這篇作品反(fan)(fan)映(ying)了元代社會(hui)里(li)壓迫(po)(po)者(zhe)(zhe)和被壓迫(po)(po)者(zhe)(zhe)的(de)(de)尖銳(rui)矛盾,反(fan)(fan)映(ying)了豪強惡(e)霸荒淫無(wu)恥的(de)(de)生活和兇狠殘暴的(de)(de)手段,他們不僅迫(po)(po)害(hai)人民,也迫(po)(po)害(hai)下級官吏,反(fan)(fan)映(ying)了被壓迫(po)(po)人民連(lian)妻子都不能(neng)保全的(de)(de)可悲(bei)命運。
權貴魯(lu)(lu)齋(zhai)(zhai)(zhai)(zhai)郎(lang)(lang)(lang)強奪銀匠(jiang)李(li)(li)四(si)(si)(si)、孔目張(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)圭(gui)之(zhi)(zhi)妻(qi)(qi)(qi)(qi),迫使兩(liang)(liang)(liang)(liang)家妻(qi)(qi)(qi)(qi)離子(zi)散(san),最后(hou)(hou)(hou)包(bao)拯(zheng)設計智斬(zhan)魯(lu)(lu)齋(zhai)(zhai)(zhai)(zhai)郎(lang)(lang)(lang),兩(liang)(liang)(liang)(liang)家終得團圓。全(quan)劇(ju)共四(si)(si)(si)折(zhe)一(yi)楔(xie)子(zi)。劇(ju)情(qing)是:權貴魯(lu)(lu)齋(zhai)(zhai)(zhai)(zhai)郎(lang)(lang)(lang)秉(bing)性驕(jiao)橫好色(se),偶(ou)見銀匠(jiang)李(li)(li)四(si)(si)(si)之(zhi)(zhi)妻(qi)(qi)(qi)(qi)頗有姿色(se),便(bian)以修(xiu)銀壺為名,連騙(pian)帶搶劫走李(li)(li)妻(qi)(qi)(qi)(qi)。李(li)(li)四(si)(si)(si)悲(bei)憤不(bu)已,前往鄭州告狀(zhuang),急心疼病發(fa)作(zuo),被孔目張(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)圭(gui)所(suo)救。張(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)圭(gui)見他與己妻(qi)(qi)(qi)(qi)同姓,便(bian)認為妻(qi)(qi)(qi)(qi)弟。李(li)(li)四(si)(si)(si)訴說魯(lu)(lu)齋(zhai)(zhai)(zhai)(zhai)郎(lang)(lang)(lang)劫妻(qi)(qi)(qi)(qi)一(yi)事,張(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)圭(gui)懼其權勢,打發(fa)李(li)(li)四(si)(si)(si)回家。李(li)(li)四(si)(si)(si)回去(qu)(qu)后(hou)(hou)(hou),一(yi)雙(shuang)兒女喜(xi)童(tong)(tong)、嬌(jiao)兒因(yin)無人照料不(bu)知去(qu)(qu)向(xiang)。清明節,張(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)圭(gui)一(yi)家上(shang)(shang)墳,魯(lu)(lu)齋(zhai)(zhai)(zhai)(zhai)郎(lang)(lang)(lang)用彈弓打鳥(niao)卻中其子(zi)金(jin)郎(lang)(lang)(lang),張(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)圭(gui)大罵,知是魯(lu)(lu)齋(zhai)(zhai)(zhai)(zhai)郎(lang)(lang)(lang)后(hou)(hou)(hou)懼怕不(bu)已。魯(lu)(lu)齋(zhai)(zhai)(zhai)(zhai)郎(lang)(lang)(lang)又(you)看中張(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)妻(qi)(qi)(qi)(qi)美(mei)色(se),令(ling)張(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)圭(gui)獻(xian)妻(qi)(qi)(qi)(qi)。張(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)圭(gui)竟然依言(yan)將(jiang)妻(qi)(qi)(qi)(qi)子(zi)騙(pian)到魯(lu)(lu)齋(zhai)(zhai)(zhai)(zhai)郎(lang)(lang)(lang)處(chu),魯(lu)(lu)齋(zhai)(zhai)(zhai)(zhai)郎(lang)(lang)(lang)大喜(xi),便(bian)將(jiang)先前所(suo)搶李(li)(li)四(si)(si)(si)之(zhi)(zhi)妻(qi)(qi)(qi)(qi)賞給(gei)張(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)圭(gui)。恰巧(qiao)李(li)(li)四(si)(si)(si)前來探(tan)訪(fang),得遇己妻(qi)(qi)(qi)(qi)。張(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)圭(gui)一(yi)雙(shuang)兒女金(jin)郎(lang)(lang)(lang)和(he)玉(yu)(yu)姐此時也走散(san),心灰意冷(leng)之(zhi)(zhi)下(xia),將(jiang)李(li)(li)四(si)(si)(si)之(zhi)(zhi)妻(qi)(qi)(qi)(qi)歸還,自己出(chu)家云游。包(bao)拯(zheng)任開封(feng)府尹,去(qu)(qu)五南(nan)采訪(fang)時先后(hou)(hou)(hou)遇到喜(xi)童(tong)(tong)、嬌(jiao)兒兄(xiong)妹(mei)和(he)金(jin)郎(lang)(lang)(lang)、玉(yu)(yu)姐兄(xiong)妹(mei),將(jiang)他們收留(liu)并教(jiao)養成人。包(bao)拯(zheng)聽說他們的母親均(jun)被魯(lu)(lu)齋(zhai)(zhai)(zhai)(zhai)郎(lang)(lang)(lang)所(suo)奪,知其劣行(xing)甚多,欲除掉他,又(you)擔心有人庇護,乃以“魚齊即”這一(yi)相似(si)之(zhi)(zhi)名奏明圣上(shang)(shang),圣上(shang)(shang)判(pan)斬(zhan),事后(hou)(hou)(hou)得知實情(qing)也無可奈(nai)何。后(hou)(hou)(hou)喜(xi)童(tong)(tong)中狀(zhuang)元,金(jin)郎(lang)(lang)(lang)也中舉做官,包(bao)拯(zheng)令(ling)他二兄(xiong)妹(mei)去(qu)(qu)云臺觀燒香,追薦(jian)父(fu)母,巧(qiao)遇李(li)(li)四(si)(si)(si)夫婦和(he)張(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)圭(gui)之(zhi)(zhi)妻(qi)(qi)(qi)(qi),又(you)恰巧(qiao)張(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)(zhang)圭(gui)云游路(lu)過。兩(liang)(liang)(liang)(liang)家人終于團圓。包(bao)拯(zheng)將(jiang)兩(liang)(liang)(liang)(liang)兄(xiong)妹(mei)各(ge)自配成婚姻,兩(liang)(liang)(liang)(liang)家更為親密(mi)。《魯(lu)(lu)齋(zhai)(zhai)(zhai)(zhai)郎(lang)(lang)(lang)》全(quan)名《包(bao)待制智斬(zhan)魯(lu)(lu)齋(zhai)(zhai)(zhai)(zhai)郎(lang)(lang)(lang)》,流(liu)傳版本有:明萬歷四(si)(si)(si)十四(si)(si)(si)年(1616)脈(mo)望館校《古名家雜(za)劇(ju)》忠(zhong)集本、《元曲選》戊(wu)集本、《元人雜(za)劇(ju)全(quan)集》本。
關(guan)(guan)漢卿(qing)(約1220年(nian)(nian)──1300年(nian)(nian)),元代(dai)(dai)(dai)雜劇作(zuo)(zuo)家。是中(zhong)國古代(dai)(dai)(dai)戲(xi)曲創作(zuo)(zuo)的代(dai)(dai)(dai)表(biao)人物。號已齋(一作(zuo)(zuo)一齋)、己齋叟。漢族,解州(zhou)(zhou)人(今(jin)山(shan)西省運城(cheng)),關(guan)(guan)于(yu)他的籍(ji)貫,還有祁州(zhou)(zhou)(今(jin)河(he)北省安國縣)伍仁村、大都(今(jin)北京市)人,大約生于(yu)金代(dai)(dai)(dai)末年(nian)(nian)(約公(gong)元1220年(nian)(nian)前(qian)后),卒(zu)于(yu)元成宗大德初年(nian)(nian)(約公(gong)元1300年(nian)(nian)前(qian)后)。與馬致遠、鄭光祖、白樸并稱(cheng)為“元曲四大家”,關(guan)(guan)漢卿(qing)位(wei)于(yu)“元曲四大家”之首。