張衡所處的(de)東漢時(shi)代,地(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)比較頻(pin)繁。據《后漢書·五行志》記載,自和帝永元(yuan)四(si)年(nian)(公元(yuan)92年(nian))到安帝延光(guang)四(si)年(nian)(公元(yuan)125年(nian))的(de)三十(shi)多(duo)年(nian)間,共發生了(le)(le)(le)(le)二十(shi)六次大(da)的(de)地(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)。地(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)區有(you)時(shi)大(da)到幾十(shi)個郡,引(yin)起(qi)地(di)(di)裂(lie)山崩(beng)、房屋倒塌、江河泛濫,造成了(le)(le)(le)(le)巨大(da)的(de)損失(shi)。張衡對(dui)地(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)有(you)不少親身體驗。為了(le)(le)(le)(le)掌握(wo)全(quan)國地(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)動態,他(ta)經過長年(nian)研究,終于在陽嘉(jia)元(yuan)年(nian)(公元(yuan)132年(nian))發明了(le)(le)(le)(le)候風地(di)(di)動儀──世界上(shang)第一(yi)(yi)架(jia)地(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)儀。當時(shi)利(li)用這(zhe)架(jia)儀器成功地(di)(di)測報了(le)(le)(le)(le)西(xi)部地(di)(di)區發生的(de)一(yi)(yi)次地(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen),引(yin)起(qi)全(quan)國的(de)重視。這(zhe)比起(qi)西(xi)方國家用儀器記錄(lu)地(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)的(de)歷史早(zao)一(yi)(yi)千七百多(duo)年(nian)。
但(dan)由于歷(li)史(shi)久遠(yuan)張(zhang)衡(heng)地動(dong)儀已經失傳(chuan),沒有留(liu)下(xia)實物與(yu)圖樣(yang)只留(liu)下(xia)一些簡略的文字記載。
現代(dai)以來(lai)中外很多人為復原張衡地(di)動議(yi)做了很多努力,在(zai)歷史文獻中新發(fa)掘出了一(yi)些關于(yu)張衡和(he)他(ta)的地(di)動儀的文字記載。
張衡地動(dong)儀的史書記載:
【南(nan)朝】范曄(398年(nian)-445年(nian)) ,根據前人撰(zhuan)述的幾十種有關后(hou)漢(han)的歷(li)史著作,編寫成《后(hou)漢(han)書》。 其中《后(hou)漢(han)書·張衡(heng)列傳》記(ji)載候風地動儀(yi)共196字:
“陽嘉元(yuan)年(nian),復(fu)造候風地動(dong)儀。以(yi)精(jing)銅(tong)鑄成,員徑八尺,合(he)蓋(gai)隆起,形似酒尊(zun),飾以(yi)篆文山龜鳥獸之(zhi)(zhi)(zhi)形都柱(zhu),傍行八道(dao),施關發(fa)(fa)機(ji)(ji)。外有(you)八龍(long),首(shou)銜(xian)銅(tong)丸,下有(you)蟾蜍(chu),張口承之(zhi)(zhi)(zhi)。其牙機(ji)(ji)巧制,皆隱在尊(zun)中,覆(fu)蓋(gai)周密無(wu)際。如有(you)地動(dong),尊(zun)則振龍(long)機(ji)(ji)發(fa)(fa)吐(tu)丸,而蟾蜍(chu)銜(xian)之(zhi)(zhi)(zhi)。振聲激揚,伺者因(yin)此(ci)覺(jue)知。雖一(yi)龍(long)發(fa)(fa)機(ji)(ji),而七首(shou)不(bu)動(dong),尋其方面(mian),乃知震(zhen)(zhen)之(zhi)(zhi)(zhi)所在。驗之(zhi)(zhi)(zhi)以(yi)事,合(he)契若神(shen)。自書典所記,未之(zhi)(zhi)(zhi)有(you)也。嘗一(yi)龍(long)機(ji)(ji)發(fa)(fa)而地不(bu)覺(jue)動(dong),京師學者咸怪其無(wu)征,后數日驛(yi)至,果地震(zhen)(zhen)隴西(xi),于是(shi)皆服其妙。自此(ci)以(yi)后,乃令史官記地動(dong)所從方起。”
【晉】袁宏(hong)(328年(nian)-376年(nian))的《后(hou)漢紀(ji)·順帝紀(ji)》記載候風(feng)地(di)動(dong)(dong)儀:“衡作(zuo)地(di)動(dong)(dong)儀,以銅為器,圓徑八(ba)尺(chi),形似酒樽,合蓋充(chong)隆,飾(shi)以山龜鳥獸。樽中有(you)(you)都柱,傍(bang)行八(ba)道,施關發(fa)機(ji);外有(you)(you)八(ba)方(fang)兆龍,首(shou)銜銅丸,蟾蜍承之(zhi)。其(qi)牙機(ji)巧制,皆隱(yin)樽中,張訖,覆之(zhi)以蓋,周密無(wu)際(ji),若(ruo)一體焉。地(di)動(dong)(dong)搖樽,所(suo)從來龍機(ji)發(fa)則(ze)吐丸,蟾蜍張口(kou)受(shou)之(zhi)。丸聲震揚,伺音(yin)覺知,即有(you)(you)龍機(ji),其(qi)余(yu)七首(shou)不發(fa),則(ze)知地(di)震所(suo)起從來也(ye)。合契若(ruo)神,自此之(zhi)后(hou),地(di)動(dong)(dong)史官注(zhu)記,記所(suo)從方(fang)起。來觀之(zhi)者,莫(mo)不服其(qi)奇。”
【西晉(jin)】司馬(ma)彪(biao)(XX--306年)《續漢書》記載候風地(di)(di)動儀:“張(zhang)(zhang)衡性精(jing)(jing)微,有(you)巧藝。作地(di)(di)動儀,以精(jing)(jing)銅鑄其(qi)器,圓徑八尺(chi),形似傾樽;其(qi)蓋穹隆,飾以篆(zhuan)文;外(wai)有(you)八龍(long),首銜銅丸,下有(you)蟾蜍(chu)(chu)承之。其(qi)牙發(fa)機(ji)(ji),皆隱在樽中(zhong),周密(mi)無際(ji),如(ru)一體焉。地(di)(di)動機(ji)(ji)發(fa),龍(long)即吐(tu)丸,蟾蜍(chu)(chu)張(zhang)(zhang)口受丸,聲乃振揚。司者覺(jue)知(zhi),即省(sheng)龍(long)機(ji)(ji),其(qi)馀七首不發(fa),則知(zhi)地(di)(di)震所從起(qi)來也。合契若神(shen),觀之莫不服(fu)其(qi)奇(qi)麗。自(zi)(zi)古所來,未嘗有(you)也。”(取自(zi)(zi)【北宋】李昉《太平御覽·工(gong)藝部》)
對(dui)于三個(ge)記載候風(feng)地動儀(yi)的(de)史書,《后漢(han)紀(ji)》比《后漢(han)書》早約69年,《續漢(han)書》比《后漢(han)書》早約139年,從記載的(de)原始(shi)性看,《續漢(han)書》優于《后漢(han)紀(ji)》,《后漢(han)紀(ji)》又(you)優于《后漢(han)書》。
地(di)(di)(di)(di)(di)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)儀(yi)(yi)(yi)(yi)無(wu)法記錄(lu)(lu)發(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)時(shi)刻,更(geng)無(wu)法記錄(lu)(lu)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)級。因(yin)(yin)此(ci)(ci),從(cong)現代(dai)地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)學(xue)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)角(jiao)度(du)(du)來看(kan),候(hou)(hou)(hou)(hou)風(feng)(feng)地(di)(di)(di)(di)(di)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)儀(yi)(yi)(yi)(yi)并不(bu)(bu)(bu)(bu)能(neng)(neng)記錄(lu)(lu)地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen),不(bu)(bu)(bu)(bu)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)儀(yi)(yi)(yi)(yi)。一(yi)(yi)些(xie)(xie)科技史著(zhu)(zhu)(zhu)作聲(sheng)稱,張衡(heng)在公(gong)元132年制造的(de)(de)(de)(de)(de)(de)“候(hou)(hou)(hou)(hou)風(feng)(feng)地(di)(di)(di)(di)(di)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)儀(yi)(yi)(yi)(yi)”能(neng)(neng)夠準(zhun)確記錄(lu)(lu)地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen),比(bi)(bi)西方(fang)第一(yi)(yi)臺(tai)地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)儀(yi)(yi)(yi)(yi)(由意(yi)大利(li)人路(lu)吉·帕米里(li)制造于1856年)早了(le)(le)(le)1700多(duo)年。也有(you)些(xie)(xie)材(cai)料(liao)說,候(hou)(hou)(hou)(hou)風(feng)(feng)地(di)(di)(di)(di)(di)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)儀(yi)(yi)(yi)(yi)可(ke)(ke)以(yi)“預(yu)測(ce)地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)”。不(bu)(bu)(bu)(bu)過,史書(shu)中(zhong)有(you)關(guan)候(hou)(hou)(hou)(hou)風(feng)(feng)地(di)(di)(di)(di)(di)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)儀(yi)(yi)(yi)(yi)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)記載,僅(jin)見于《后(hou)漢書(shu)》。這(zhe)(zhe)一(yi)(yi)段記載只(zhi)(zhi)有(you)區(qu)(qu)區(qu)(qu)196字,其中(zhong)描述(shu)地(di)(di)(di)(di)(di)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)儀(yi)(yi)(yi)(yi)內部(bu)結(jie)構的(de)(de)(de)(de)(de)(de)內容更(geng)只(zhi)(zhi)有(you)“中(zhong)有(you)都(dou)柱,傍行八道,施關(guan)發(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)機”這(zhe)(zhe)12個意(yi)義隱晦、眾說紛紜的(de)(de)(de)(de)(de)(de)字。以(yi)后(hou),北齊的(de)(de)(de)(de)(de)(de)信(xin)都(dou)芳和(he)隋朝的(de)(de)(de)(de)(de)(de)臨孝(xiao)恭,也都(dou)制造過地(di)(di)(di)(di)(di)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)儀(yi)(yi)(yi)(yi),還(huan)留下了(le)(le)(le)相關(guan)著(zhu)(zhu)(zhu)作,可(ke)(ke)惜他們(men)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)著(zhu)(zhu)(zhu)作都(dou)亡佚(yi)了(le)(le)(le)。顯然(ran),僅(jin)根據《后(hou)漢書(shu)》中(zhong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)簡(jian)陋(lou)記載,要(yao)復(fu)原張衡(heng)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)候(hou)(hou)(hou)(hou)風(feng)(feng)地(di)(di)(di)(di)(di)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)儀(yi)(yi)(yi)(yi)根本不(bu)(bu)(bu)(bu)可(ke)(ke)能(neng)(neng)。今天的(de)(de)(de)(de)(de)(de)復(fu)制品,其實是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)在史書(shu)那些(xie)(xie)“約束條件”之(zhi)下所(suo)作的(de)(de)(de)(de)(de)(de)新創造。盡管如此(ci)(ci),《后(hou)漢書(shu)》的(de)(de)(de)(de)(de)(de)記載,還(huan)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)向(xiang)(xiang)我們(men)提(ti)供(gong)了(le)(le)(le)一(yi)(yi)些(xie)(xie)有(you)用信(xin)息(xi)。首先,候(hou)(hou)(hou)(hou)風(feng)(feng)地(di)(di)(di)(di)(di)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)儀(yi)(yi)(yi)(yi)絕不(bu)(bu)(bu)(bu)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)預(yu)測(ce)儀(yi)(yi)(yi)(yi)。它只(zhi)(zhi)有(you)在地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)發(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)生(sheng)(sheng)之(zhi)后(hou)才(cai)起作用,只(zhi)(zhi)不(bu)(bu)(bu)(bu)過能(neng)(neng)比(bi)(bi)從(cong)驛卒更(geng)早地(di)(di)(di)(di)(di)通知京(jing)城的(de)(de)(de)(de)(de)(de)人士(shi)罷了(le)(le)(le)。這(zhe)(zhe)就(jiu)好比(bi)(bi)我們(men)看(kan)到(dao)(dao)閃(shan)電(dian)(dian),就(jiu)知道接下來很可(ke)(ke)能(neng)(neng)會(hui)聽到(dao)(dao)雷聲(sheng),但(dan)(dan)在閃(shan)電(dian)(dian)發(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)生(sheng)(sheng)時(shi),雷聲(sheng)也已經同時(shi)發(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)生(sheng)(sheng),只(zhi)(zhi)不(bu)(bu)(bu)(bu)過還(huan)沒有(you)傳(chuan)(chuan)(chuan)到(dao)(dao)我們(men)耳朵里(li)罷了(le)(le)(le)其次(ci),根據地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)波(bo)(bo)(bo)(bo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)傳(chuan)(chuan)(chuan)播機理(li),候(hou)(hou)(hou)(hou)風(feng)(feng)地(di)(di)(di)(di)(di)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)儀(yi)(yi)(yi)(yi)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)不(bu)(bu)(bu)(bu)太可(ke)(ke)能(neng)(neng)做到(dao)(dao)“驗之(zhi)以(yi)事,合契若神”的(de)(de)(de)(de)(de)(de)。地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)發(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)生(sheng)(sheng)時(shi),從(cong)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)源會(hui)發(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)出(chu)兩種(zhong)波(bo)(bo)(bo)(bo):一(yi)(yi)種(zhong)叫P波(bo)(bo)(bo)(bo),是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)縱波(bo)(bo)(bo)(bo),它引(yin)起的(de)(de)(de)(de)(de)(de)物體(ti)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)方(fang)向(xiang)(xiang)和(he)波(bo)(bo)(bo)(bo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)前進(jin)方(fang)向(xiang)(xiang)一(yi)(yi)致(zhi);一(yi)(yi)種(zhong)叫S波(bo)(bo)(bo)(bo),是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)橫(heng)波(bo)(bo)(bo)(bo),它引(yin)起的(de)(de)(de)(de)(de)(de)物體(ti)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)方(fang)向(xiang)(xiang)和(he)波(bo)(bo)(bo)(bo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)前進(jin)方(fang)向(xiang)(xiang)垂直。P波(bo)(bo)(bo)(bo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)速度(du)(du)比(bi)(bi)S波(bo)(bo)(bo)(bo)快,因(yin)(yin)此(ci)(ci)最先到(dao)(dao)達地(di)(di)(di)(di)(di)面(mian),形成(cheng)地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)波(bo)(bo)(bo)(bo)中(zhong)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)初(chu)(chu)波(bo)(bo)(bo)(bo)。據初(chu)(chu)波(bo)(bo)(bo)(bo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)方(fang)向(xiang)(xiang)就(jiu)可(ke)(ke)以(yi)知道震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)源方(fang)向(xiang)(xiang)。但(dan)(dan)初(chu)(chu)波(bo)(bo)(bo)(bo)非常微弱(ruo),因(yin)(yin)為(wei)它只(zhi)(zhi)能(neng)(neng)從(cong)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)源直直地(di)(di)(di)(di)(di)向(xiang)(xiang)著(zhu)(zhu)(zhu)地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)波(bo)(bo)(bo)(bo)接收處地(di)(di)(di)(di)(di)面(mian)傳(chuan)(chuan)(chuan)播的(de)(de)(de)(de)(de)(de)P波(bo)(bo)(bo)(bo),而這(zhe)(zhe)部(bu)分P波(bo)(bo)(bo)(bo)攜帶的(de)(de)(de)(de)(de)(de)能(neng)(neng)量只(zhi)(zhi)占地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)波(bo)(bo)(bo)(bo)全部(bu)能(neng)(neng)量的(de)(de)(de)(de)(de)(de)一(yi)(yi)小部(bu)分。如果(guo)候(hou)(hou)(hou)(hou)風(feng)(feng)地(di)(di)(di)(di)(di)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)儀(yi)(yi)(yi)(yi)能(neng)(neng)敏感(gan)到(dao)(dao)對“第一(yi)(yi)哨”初(chu)(chu)波(bo)(bo)(bo)(bo)就(jiu)做出(chu)響應,那么足(zu)以(yi)有(you)許多(duo)別的(de)(de)(de)(de)(de)(de)和(he)地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)無(wu)關(guan)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong),比(bi)(bi)如在它附近跺腳(jiao),能(neng)(neng)引(yin)起它的(de)(de)(de)(de)(de)(de)反(fan)應,從(cong)而讓人誤把許多(duo)不(bu)(bu)(bu)(bu)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)也當(dang)成(cheng)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)。但(dan)(dan)如果(guo)要(yao)讓候(hou)(hou)(hou)(hou)風(feng)(feng)地(di)(di)(di)(di)(di)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)儀(yi)(yi)(yi)(yi)保持一(yi)(yi)定的(de)(de)(de)(de)(de)(de)“遲(chi)鈍(dun)”性,它又有(you)可(ke)(ke)能(neng)(neng)無(wu)法“感(gan)覺”到(dao)(dao)地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)初(chu)(chu)波(bo)(bo)(bo)(bo),直到(dao)(dao)之(zhi)后(hou)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)各(ge)種(zhong)波(bo)(bo)(bo)(bo)陸(lu)續傳(chuan)(chuan)(chuan)來時(shi)才(cai)被“驚醒”,可(ke)(ke)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)這(zhe)(zhe)些(xie)(xie)遲(chi)來的(de)(de)(de)(de)(de)(de)波(bo)(bo)(bo)(bo)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)方(fang)向(xiang)(xiang)已經完全不(bu)(bu)(bu)(bu)能(neng)(neng)代(dai)表震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)源的(de)(de)(de)(de)(de)(de)方(fang)向(xiang)(xiang)了(le)(le)(le)。何況,記錄(lu)(lu)一(yi)(yi)次(ci)地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)必須有(you)三個要(yao)素:發(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)時(shi)刻,震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)中(zhong)位(wei)置和(he)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)級(地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)強(qiang)度(du)(du))。候(hou)(hou)(hou)(hou)風(feng)(feng)地(di)(di)(di)(di)(di)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)儀(yi)(yi)(yi)(yi)只(zhi)(zhi)能(neng)(neng)記錄(lu)(lu)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)中(zhong)方(fang)向(xiang)(xiang)。幾臺(tai)地(di)(di)(di)(di)(di)動(dong)(dong)(dong)(dong)(dong)儀(yi)(yi)(yi)(yi)“聯網”也可(ke)(ke)測(ce)出(chu)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)中(zhong)位(wei)置;但(dan)(dan)它卻無(wu)法記錄(lu)(lu)發(fa)(fa)(fa)(fa)(fa)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)時(shi)刻,所(suo)以(yi),這(zhe)(zhe)當(dang)然(ran)也就(jiu)更(geng)不(bu)(bu)(bu)(bu)可(ke)(ke)能(neng)(neng)是(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)“世界(jie)上第一(yi)(yi)臺(tai)地(di)(di)(di)(di)(di)震(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)(zhen)儀(yi)(yi)(yi)(yi)”了(le)(le)(le)。